Gaude Mater Polonia jest średniowieczną, polską pieśnią hymniczną napisaną w języku łacińskim na melodię chorału gregoriańskiego O salutaris Hostia (O, zbawcza Hostio).
Pochodzi z XIII wieku. W tłumaczeniu na język polski tytuł brzmi Raduj się, Matko Polsko. Utwór, którego najstarszy zapis zachował się w Antyfonarzu kieleckim z 1372 roku, został napisany przez Wincentego z Kielczy na kanonizację biskupa Stanisława ze Szczepanowa w 1253 roku, jako część oficjum rymowanego o św. Stanisławie - Historia gloriosissimi Stanislai. Po raz pierwszy pieśń została wykonana w Krakowie podczas uroczystości kanonizacyjnych w 1254 roku, być może 8 maja.
Śpiewało ją rycerstwo polskie po odniesionym zwycięstwie. Później pieśń towarzyszyła uroczystościom narodowym. Pierwsza zwrotka, w czterogłosowym opracowaniu Teofila Klonowskiego, jest obecnie śpiewana w czasie inauguracji roku akademickiego, zamiennie z pieśnią Gaudeamus igitur. Najczęściej śpiewa się zwrotki pierwszą i dziesiątą (Ergo felix Cracovia...).
Jean-Philippe Rameau (ur. 25 września 1683 w Dijon, zm. 12 września 1764 w Paryżu) – francuski kompozytor i teoretyk muzyki okresu baroku, autor oper, baletów i utworów klawesynowych.
Był synem organisty, studiował we Włoszech. Działał jako organista i kapelmistrz w Awinionie, Clermont-Ferrand oraz Paryżu, gdzie w 1722 roku osiadł na stałe.
Twórczość Rameau obejmuje:
v 3 zbiory miniatur klawesynowych (Pièces de clavecin – 1706-1728),
v utwory kameralne (5 koncertów na klawesyn ze skrzypcami lub fletem i altówką – 1741 rok),
v opery i inne dzieła sceniczne (tragedie liryczne, opery, balety, komedie-balety).
Pierwszą operę napisał dopiero w wieku 49 lat, była to tragedia liryczna Samson napisana we współpracy z Wolterem, niestety nigdy jej nie wystawiono ze względu na niechęć środowisk religijnych do osoby Woltera. Rok później wystawiono tragedię Hippolyte et Aricie (1733), która poniosła klęskę. Drugi wystawiony utwór sceniczny Rameau, opera-balet Les Indes Galantes, odniósł już sukces. Mimo że Rameau był kontynuatorem stylu F. Couperina i J.B. Lully'ego, jego utwory były często uznawane za zbyt nowoczesne, trudne i hałaśliwe. Dlatego w początkowym okresie twórczości scenicznej stał się on obiektem walki zwolenników nowego stylu (ramistów) z tradycjonalistami (lullystami).
Wznowienie jednoczęściowej opery (tzw. Acte de Ballet) Pygmalion w 1751 roku przyniosło kompozytorowi laur zwycięstwa. Niestety już w następnym roku, po przedstawieniu intermezza La serva padrona Pergolesiego wybuchł nowy spór, którego stronami byli zwolennicy lekkiego stylu włoskiego i tradycyjnego stylu francuskiego. W sporze między zwolennikami włoskiej opera buffa (buffoniści) i francuskiej tragédie lyrique (antybuffoniści) opowiedział się za tradycją francuską (Erreurs sur la musique dans l’Encyclopédie z 1755 roku). W sporze tym tradycjonaliści przegrali i utwory sceniczne Rameau powoli popadły w zapomnienie.
Renesans twórczości Rameau nastąpił w drugiej połowie XX wieku. Początkowo do repertuaru filharmonicznego powróciły utwory klawesynowe. Wraz ze wzrostem zainteresowania muzyką dawną i grą na oryginalnych instrumentach zaczęto wystawiać opery. W 1956 roku na festiwalu w Aix-en-Provence wystawiono Ballet Bouffon Platée. Pod koniec lat 60. nagrano na płyty Hippolyte et Aricie, gdzie Fedrę kreowała Janet Baker. W latach 70. utwory Rameau nagrywali: Nicolaus Harnoncourt (Castor et Pollux) i Jean-Claude Malgoire (Hippolyte et Aricie). Kolejne dziesięciolecia przyniosły nowe realizacje fonograficzne, których dyrygentami byli: Nicholas McGegan, Sigiswald Kujken, John Eliot Gardiner, William Christie, Marc Minkowski. Obecnie utwory sceniczne kompozytora są często wystawiane i nagrywane (głównie na DVD). W Poznaniu w 2004 roku polską premierę miała opera-balet Les Indes Galantes pod dyr. Fransa Brüggena.
W historii muzyki fundamentalne znaczenie mają prace teoretyczne Rameau, w których stworzył podstawy harmoniki funkcyjnej i systemu dur-moll.
Mieczysław Karłowicz (ur. 11 grudnia 1876 w Wiszniewie (obecnie rejon smorgoński na Białorusi), zm. tragicznie 8 lutego 1909 w Tatrach) – polski kompozytor i dyrygent. Znany ze swych kompozycji symfonicznych, uważany za mistrza poematu symfonicznego. Jest zaliczany do nurtu późnego romantyzmu. Z zamiłowania również taternik, fotografik i publicysta.
Karłowicz, urodzony na historycznej Litwie jako syn Ireny z Sulistrowskich i Jana Aleksandra Karłowicza, wybitnego etnologa i językoznawcy, spędził na wsi wczesne dzieciństwo do szóstego roku życia. W 1882 rodzina Karłowiczów sprzedała majątek i zamieszkiwała początkowo w Heidelbergu, potem w Pradze i w Dreźnie, by ostatecznie w 1887 osiedlić się w Warszawie. Mieczysław, od dzieciństwa wychowany w muzycznej atmosferze, od siódmego roku życia pobierał naukę gry na skrzypcach. W czasie pobytu w Pradze i Dreźnie miał też okazję zapoznać się z muzyką symfoniczną i operą. Po osiedleniu w Warszawie kontynuował naukę gry na skrzypcach, równocześnie studiując harmonię. Obok nauki gry i kompozycji Karłowicz studiował na Uniwersytecie Warszawskim nauki przyrodnicze, a następnie filozofię w Berlinie. Już w czasie studiów rozpoczął komponowanie. Zajmował się także publicystyką muzyczną. Po powrocie do Warszawy w 1901 ukończył studia. W 1903 w ramach Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego założył orkiestrę smyczkową.
Tatry poznawał Karłowicz od 1889 r., lecz systematyczną działalność górską rozpoczął od 1902 r. W roku 1907 r. osiadł na stałe w Zakopanem. Działał w Towarzystwie Tatrzańskim. Był znakomitym taternikiem. Początkowo wspinał się ze znanym góralskim przewodnikiem, Klimkiem Bachledą (1906), następnie już samodzielnie, często samotnie. Wszedł na wiele szczytów , z których najważniejsze to: I wejście na Wielką Kołową Turnię (granią od Modrej Turni,1907, samotnie), I wejście na Ciężką Turnię granią północno-wschodnią z Dolinki Spadowej (1908), I zimowe wejście na Kościelec (1908), I zimowe wejście na Wołoszyn oraz Żółtą Turnię z przełęczy Krzyżne, wejście na Ostry Szczyt południową ścianą, drogą Häberleina (1908).
Był również jednym z pionierów narciarstwa, które uprawiał od 1907 r. i działaczem Zakopiańskiego Oddziału Narciarzy (ZON). Dokonał m.in. pierwszego przejścia na nartach z Hali Gąsienicowej przez Liliowe, Zawory i Koprową Przełęcz do Szczyrbskiego Jeziora.
Pasjonował się fotografiką, jego fotografie tatrzańskie o wysokim poziomie artystycznym zostały zebrane w pięknie wydanym albumie pt. "Karłowicz w Tatrach". Zajmował się też publicystyką, w której popularyzował Tatry i Podhale oraz piętnował niewłaściwe postawy ówczesnych turystów. Wraz z Mariuszem Zaruskim stworzył podwaliny Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego.
8 lutego 1909 Mieczysław Karłowicz zginął w Tatrach przysypany lawiną na wschodnich zboczach Małego Kościelca, w trakcie wycieczki narciarsko-fotograficznej. W miejscu tym stoi obecnie kamień - pomnik zwany Kamieniem Karłowicza z napisem: „Non omnis moriar" (nie wszystek umrę). Chociaż trudno w to uwierzyć, w żadnym utworze muzycznym Karłowicza nie znajdziemy bezpośredniego odbicia Tatr, ich przyrody, góralskiego folkloru czy też wspomnień artysty z tatrzańskich wypraw.
27 RODZAJE TRÓJDZWIĘKÓWTRÓJDZWIĘK DUROWY-zbudowany jest z tercji wielkiej i małej 3 3>.TRÓJDZWIĘK MOLOWY-zbudowany jest z tercji małej i wielkiej 3> 3.TRÓJDZWIĘK ZWIĘKSZONY-zbudowany jest z dwóch tercji wielkich +5<TRÓJDZWIĘK ZMNIEJSZONY-zbudowany jest z dwóch tercji małych O5>RODZAJ TRÓJDZWIĘKU ZALEŻY OD WIELKOŚCI TERCJI I ROZMIESZCZENIA TYCH TERCJI W ZWIĄZKU DO SIEBIE.TRÓJDZWIĘK OPARTY NA TERCJI-zaczyna się od trzeciego stopnia gamy zbudowany jest z tercji oraz z kwarty. /sekstowyTRÓJDZWIĘK OPARTY NA KWINCIE-zaczyna się na piątym stopniu gamy zbudowany jest z kwarty i tercji. /kwartsekstowyINTERWAŁY ZŁOŻONE - są to interwały składające się z oktawy i jeszcze z innego interwału prostego.NONA=OKTAWA + SEKUNDA(wielka i mała)DECYMA =OKTAWA + TERCJA(mała i wielka)UNDECYMA=OKTAWA+KWARTA(czysta)DUODECYMA=OKTAWA+KWINTA(czysta)TERCDECYMA=OKTAWA+SEKSTA(wielka i mała)KWARTDECYMA=OKTAWA+SEPTYMA(wielka i mała)KWINTDECYMA=OKTAWA+OKTAWA(czysta)DOMINANTA SEPTYMOWAjest to cztero dźwięk zbudowany z trójdźwięku dominantowego oraz dodanej jeszcze jednej tercji. Skrajne dźwięki D7 są oddalone o septyme.PRZEWROTY D71) kwintsekstowy D32) terckwartowy D53) sekundowy D7xGAMY Z KRZYZYKAMI DUROWE-MOLOWE DO CZTERECH ZNAKÓW C-dur = a-moll 0G-dur = e-moll 1D-dur = h-moll 2A-dur = fis-moll 3E-dur = cis-moll 4GAMY Z BEMOLAMI DUROWE -MOLOWE DO CZTERECH ZNAKÓW F-dur = d-moll 1B-dur = g-moll 2Es-dur = c-moll 3As-dur= f-moll 4 INTERWALY PROSTEpryma (1 ) są to te same dźwięki sekunda (2)-wielka zawiera 2 półtonysekunda(2>)-mała zawiera 1 półtonysekunda(2<)-zwiększona 3 półtonytercja(3)-wielka 4 półtonytercja(3>)-mała 3 półtonykwarta(4)-czysta 5 półtonówkwarta(4<)-zwiększona 6 półtonówkwinta(5)-czysta 7 półtonówkwinta(5>)-zmniejszona 6 półtonówseksta(6)-wielka 9póltonówseksta(6>)-mała 8 półtonówseptyma(7<)-wielka 11 półtonówseptyma(7)-mała 10 półtonówoktawa(8)-czysta 12 półtoBUDOWA GAMYpółtony trójdźwięki i ich przewroty w tonice subdominancie i dominancie...
netka9891