abc DOM POD NAPIĘCIEM.pdf

Dom pod napiêciem

Instalacja elektryczna jest

tylko pozornie ³atwa

w wykonaniu. Gniazdka,

³¹czniki i oprawy oœwietleniowe

powinny byæ tak rozmiesz-

czone, ¿eby by³o wygodnie

z nich póŸniej korzystaæ,

a sama instalacja musi byæ

prawid³owo zabezpieczona.

W koñcu zale¿y od tego nie

tylko prawid³owe dzia³anie

wszystkich domowych

urz¹dzeñ, ale tak¿e nasze

bezpieczeñstwo!

Jakie w Polsce mamy napiêcie?

W Polsce, jak w wiêkszoœci krajów europejskich, instalacje domowe zasilane s¹ pr¹dem

przemiennym o czêstotliwoœci 50 Hz i napiêciu 230/400 V. Pierwsza wartoœæ napiêcia

dotyczy instalacji jednofazowych, natomiast druga wartoœæ – instalacji trójfazowych,

z których mo¿na równie¿ pobieraæ pr¹d o napiêciu 230 V. Napiêcie ka¿dej fazy wynosi

230 V i wystêpuje miêdzy przewodem fazowym a neutralnym nazywanym popularnie

zerowym.

Jak pod³¹czyæ siê do sieci?

Sposób przy³¹czenia do sieci elektroener-

getycznej ustala rejon energetyczny. Obec-

nie najczêœciej stosowane s¹ przy³¹cza

kablowe prowadzone pod ziemi¹.

Niekiedy istnieje mo¿liwoœæ przy³¹czenia

napowietrznego, zw³aszcza gdy jest to

przy³¹cze tymczasowe. Rejon energety-

czny okreœla równie¿ miejsce zamontowa-

nia uk³adu pomiarowego (licznika)

(najczêœciej w linii ogrodzenia od ulicy),

rodzaj zabezpieczeñ przed przeci¹¿eniem

i sposób ochrony przeciwpora¿eniowej.

Wszystkie te wymagania podane s¹

w warunkach technicznych przy³¹czenia,

o wydanie których nale¿y wyst¹piæ przed

wykonaniem przy³¹cza.

Jakie s¹ rodzaje

taryf?

Odbiorcy indywidualni zaliczani s¹ do

V grupy taryfowej odbiorców, je¿eli pr¹d u¿y-

wany jest na potrzeby bytowe zwi¹zane

z prowadzenie gospodarstwa domowego.

Budowa domu nie jest takim wykorzystaniem

pr¹du i tu istniej¹ dwie mo¿liwoœci – albo wys-

t¹pienie o wykonanie przy³¹cza tymczasowego

lub zaliczenie do IV grupy taryfowej odbior-

ców. W pierwszym przypadku koszty

przy³¹czenia i sposób rozliczania za dostar-

czan¹ energiê ustalane s¹ indywidualnie, a po

zakoñczeniu budowy przy³¹cze zostaje roze-

brane. W drugim wariancie mo¿emy wykonaæ

przy³¹cze o mocy docelowej np. 15 kW, z tym

¿e zamontowane zabezpieczenia ograniczaj¹

pobór mocy do np. 5 kW. Jest to o tyle istotne,

¿e wg IV taryfy odbiorców bardzo wysokie s¹

op³aty sta³e za gotowoœæ dostarczenia

odpowiedniej mocy elektrycznej, niezale¿nie

od tego, jakie jest faktyczne zu¿ycie pr¹du.

Przy³¹cze takie bez wiêkszych kosztów (wy-

miana zabezpieczeñ g³ównych), po zakoñcze-

niu budowy ³atwo mo¿na przekszta³ciæ

w przy³¹cze docelowe o wymaganej mocy,

rozliczane wed³ug taryfy „mieszkaniowej”.

licznik

os³ona kabla

rozdzielnica

z³¹cze

Przy³¹cza kablowe prowadzi siê zazwyczaj pod ziemi¹

przy³¹cze

linia

napowietrzna

izolator

stojak

dachowy

bezpiecznik

z³¹cze

do tablicy

rozdzielczej z licznikiem

Niekiedy przy³¹cze kablowe mo¿na wykonaæ jako napowietrzne

– przede wszystkim, gdy jest to przy³¹cze tymczasowe

Skrzynkê elektryczn¹ z licznikiem umieszcza siê

zazwyczaj w linii ogrodzenia (fot. archiwum BD)

162

INSTALACJE ELEKTRYCZNE

Jaki wybraæ licznik?

Co to jest z³¹cze

elektryczne?

Rodzaj licznika

energii elek-

trycznej zale¿y

od umowy

zawartej na

dostawê energii

elektrycznej.

Zale¿nie od

rodzaju

przy³¹cza mo¿e

byæ to licznik jedno- lub trójfazowy, natomiast jeœli zde-

cydujemy siê na korzystanie z tañszego pr¹du „nocnego”,

zostanie zamontowany licznik dwutaryfowy z zegarem

steruj¹cym.

Tradycyjne liczniki

energii elektrycznej:

jednofazowy (a),

trójfazowy (b)

Z³¹cze jest to punkt po³¹czenia instalacji

domowej z przy³¹czem elektroenergety-

cznym. W przy³¹czach kablowych jest ono

umieszczane w oddzielnej czêœci skrzynki

przy³¹czeniowej, natomiast przy zasilaniu

napowietrznym montowane na œcianie

domu. Poniewa¿ ka¿dy budynek jest zasi-

lany z oddzielnego przy³¹cza, równie¿ od-

dzielne s¹ z³¹cza.

Nowoczesne liczniki niczym

nie przypominaj¹ tych z mi-

nionych lat, s¹ uniwersalne –

wielotaryfowe (fot. Apator)

Z czego sk³ada siê

instalacja?

Co to jest rozdzielnica?

Ka¿da instalacja domowa sk³ada siê z kilku-

kilkunastu niezale¿nych obwodów pod³¹-

czonych do g³ównego zabezpieczenia przed

przeci¹¿eniem. Ka¿dy obwód zawiera

odpowiedni do obci¹¿enia bezpiecznik

(wy³¹cznik nadmiarowo-pr¹dowy) oraz

w zale¿noœci od potrzeb, inne urz¹dzenia

ochronno-steruj¹ce. Zasilanie odbiorników

w obwodzie odbywa siê za poœrednictwem prze-

wodów, wy³¹czników lub gniazd wtykowych.

Rozdzielnic¹ nazywamy specjalnie wykonan¹ skrzynkê, w której montowana jest

aparatura zabezpieczaj¹ca i steruj¹ca domow¹ instalacj¹ elektryczn¹. Poszczególne

aparaty w formie modu³ów mocowane s¹ zaciskowo na znormalizowanej szynie mon-

ta¿owej, co znacznie u³atwia ich monta¿, jak równie¿ zapewnia przejrzysty uk³ad

urz¹dzeñ. W rozdzielnicy montowane s¹ przede wszystkim wy³¹czniki nadmiarowo-

pr¹dowe, ró¿nicowo-pr¹-

dowe, styczniki, przekaŸni-

ki, lampki kontrolne.

wy³¹czniki nadmiarowo-pr¹dowe

ograniczniki przeciwprzepiêciowe

wy³¹czniki ró¿nicowo-pr¹dowe

styczniki

a) fot. Wago Elwag

b) fot. Legrand

wy³¹czniki pierwszeñstwa

aparatura steruj¹ca,

dodatkowe gniazda elektryczne

( jako wyposa¿enie dodatkowe)

Sama rozdzielnica jest zamykan¹

skrzynk¹, w której montuje siê

aparaty elektryczne (fot. Legrand)

aparatura sygnalizacyjna

( jako wyposa¿enie dodatkowe)

Zasilanie elektryczne odbiorników odbywa siê za poœred-

nictwem przewodów (a), a sterowanie prac¹ urz¹dzeñ

– za pomoc¹ programatorów (b)

Tak wygl¹da podstawowe wyposa¿enie rozdzielnicy

Ile obwodów

powinno byæ w domu?

Iloœæ obwodów w domu zale¿y od rozmieszczenia gniazd

i punktów oœwietleniowych oraz rodzaju i mocy innych

urz¹dzeñ elektrycznych. Moc urz¹dzeñ zainstalowanych w jed-

nym obwodzie nie powinna przekraczaæ 3,5 kW. Liczba punk-

tów oœwietleniowych nie mo¿e byæ wiêksza ni¿ 20, a gniazd

wtykowych – ni¿ 10. Przy zasilaniu z sieci trójfazowej rozdzia³

na obwody powinien zapewniaæ mo¿liwie równomierne

obci¹¿enie poszczególnych faz. Warto te¿ tak pod³¹czyæ

obwody, aby do ka¿dego pomieszczenia doprowadzone by³y

obwody z dwóch ró¿nych faz, co w razie awarii jednej fazy

umo¿liwi ograniczone korzystanie z urz¹dzeñ elektrycznych

w tym pomieszczeniu.

Im bardziej rozbudowana instalacja,

tym wiêcej powinno byæ obwodów elektrycznych

163

Z czego wykonaæ instalacjê?

Jak prowadzi siê

przewody?

W instalacjach domowych wykorzystuje siê wy³¹cznie przewody miedziane

o przekroju dostosowanym do obci¹¿enia obwodu (najczêœciej 1,5 mm 2 lub

2,5 mm 2 ) prowadzone pojedynczo lub w postaci przewodów wielo¿y³owych.

Obwody zasilaj¹ce jednofazowe prowadzone s¹ trzema przewodami (roboczym,

neutralnym i ochronnym), a obwody trójfazowe piêcioma przewodami

(3 robocze, neutralny i ochronny). Dla ³atwego rozró¿nienia przewody maj¹

ró¿n¹ barwê izolacji, a zaciski przy³¹czeniowe oznaczane s¹ literami. I tak prze-

wody robocze maj¹ izolacjê czarn¹ lub br¹zow¹ i oznaczenie

liter¹ L (L1, L2, L3 w obwodach trójfazowych). Przewody

neutralne s¹ niebieskie a zaciski

oznaczone liter¹ N, natomiast

przewody ochronne maj¹

kolor ¿ót³o-zielony

i oznaczenie PE. Niekiedy

czêœæ obwodów wykonuje

siê bez przewodu ochron-

nego i wtedy zasilanie

mo¿e byæ realizowane

dwoma przewodami,

a przewód niebieski pe³ni

funkcjê przewodu neutralno-

ochronnego o oznaczeniu PEN.

L PE N

Przewody domowej instalacji elektrycznej

mog¹ byæ prowadzone w bruzdach przykrytych

tynkiem (tzw. instalacja podtynkowa), w warst-

wie tynku na³o¿onego na surow¹ œcianê (tzw.

instalacja wtynkowa) oraz po wierzchu

wykoñczonej œciany (tzw. instalacja

natynkowa). W ka¿dej z tych instalacji mo¿na

u¿ywaæ wielo¿y³owych przewodów w pod-

wójnej izolacji typu DYt, natomiast przy

uk³adaniu przewodów pojedynczych konieczne

jest umieszczenie ich w rurkach instalacyjnych

u³o¿onych w bruzdach lub na powierzchni

œciany. Instalacjê mo¿na równie¿ uk³adaæ

w przypod³ogowych listwach instalacyjnych,

choæ pod³¹czenia do wy³¹czników powinny

byæ ze wzglêdów estetycznych prowadzone pod

tynkiem.

Kolor przewodu informuje o jego

przeznaczeniu (fot. Wago-Elwag)

Zró¿nicowanie kolorów

u³atwia pod³¹czenie

przewodów do gniazdek

Gdzie montowaæ gniazda?

Najprostszy sposób na ustalenie punktów oœwietleniowych i rozmieszczenie

gniazd to zaznaczenie na œcianach miejsca ich zamontowania. Ich liczba i usy-

tuowanie zale¿¹ od nasycenia domu odbiornikami elektrycznymi i w praktyce

nigdy nie udaje siê w pe³ni przewidzieæ, gdzie powinny byæ umieszczone. Dla-

tego warto przewidzieæ mo¿liwoœæ rozbudowy instalacji, zak³adaj¹c np. dwu-

stronne zasilanie poszczególnych obwodów.

Standardowe wysokoœci umieszczenia ³¹czników to 1,4 m od pod³ogi, gniazd

w pokojach 0,3 m i 1,2 m w kuchni i ³azience. Nie znaczy to, ¿e musz¹ byæ one

umieszczone na takich wysokoœciach – mo¿na je dowolnie zmieniaæ, zale¿nie od

potrzeb i wygody mieszkañców.

Instalacjê elektryczn¹ mo¿na prowadziæ po wierzchu

œcian, przewody ukrywaj¹c w listwach elektroinstala-

cyjnych (fot. Hager Polo)

Co to jest wy³¹cznik

ró¿nicowo-pr¹dowy?

oœwietlenie

Wy³¹czniki ró¿nicowo-pr¹dowe chroni¹

u¿ytkowników przed pora¿eniem pr¹dem. Ich

zadzia³anie nastêpuje w momencie pojawienia

siê tzw. pr¹du up³ywu – gdy wartoœæ pr¹du

wp³ywaj¹cego do obwodu nie pokrywa siê

z wartoœci¹ pr¹du wracaj¹cego z obwodu. Gdy

ró¿nica ta przekroczy wartoœæ nominaln¹

wy³¹cznika – zwykle 30 mA lub 300 mA,

nast¹pi wy³¹czenie obwodu. Wy³¹czniki

o pr¹dzie 30 mA zabezpieczaj¹ obwody

szczególnie niebezpieczne (w ³azienkach, pral-

niach, na zewn¹trz domu), natomiast wy³¹czni-

ki 300 mA montowane s¹ jako zabezpieczenie

w razie po¿aru instalacji na pocz¹tku zasilania

dla ca³ego domu.

puszka

po³¹czeniowa

oœwietlenie

instalacja

i gniazdo antenowe

³¹cznik

gniazda

Wy³¹czniki

ró¿nicowo-pr¹dowe:

1-fazowy (a),

3-fazowy (b)

(fot. Legrand)

Sposób prowadzenia instalacji w pomieszczeniu

164

INSTALACJE ELEKTRYCZNE

Co to jest zabezpieczenie

nadmiarowo-pr¹dowe?

Do czego s³u¿¹

zabezpieczenia prze-

ciwprzepiêciowe?

Wy³¹cznik nadmiarowo-pr¹dowy to nic innego jak bez-

piecznik chroni¹cy obwód elektryczny przed skutkami

zwarcia lub przeci¹¿enia. Obecnie instalowane s¹ wy³¹czni-

ki o konstrukcji modu³owej, dostosowane do montowania

na szynach w rozdzielnicach. Charakteryzuj¹ je dwa para-

metry: pr¹d nominalny i charakterystyka pr¹dowo-cza-

sowa. Pierwszy parametr dobiera siê do obci¹¿enia obwodu.

Zwykle instalowane s¹ wy³¹czniki o pr¹dach nominalnych

10 A lub 16 A, ale montowane te¿ s¹ o mniejszych i o wiêkszych wartoœciach. Charak-

terystykê pr¹dowo-czasow¹ oznacza siê literami B, C lub D i dobiera siê w zale¿noœci od

tzw. pr¹du rozruchu odbiorników. Dla oœwietlenia i urz¹dzeñ grzewczych s¹ to wy³¹czniki

o charakterystyce B, natomiast do silników, transformatorów powinny byæ montowane

wy³¹czniki o charakterystyce C, pozwalaj¹cej na pobór znacznie wy¿szego pr¹du rozru-

chowego przez krótki czas. Do silników elektrycznych o szczególnie trudnym rozruchu

(takich, które startuj¹ pod obci¹¿eniem np. w pompach hydroforowych) nale¿y montowaæ

wy³¹czniki o charakterystyce D.

fot. Legrand

Zabezpieczaj¹ one odbiorniki szczególnie

wra¿liwe na chwilowe skoki napiêcia wielokrot-

nie przekraczaj¹ce wartoœæ nominaln¹ 230 V.

Skoki te wywo³ane s¹ g³ównie wy³adowaniami

atmosferycznymi. Zabezpieczenia powinny byæ

stosowane szczególnie w obwodach zasilaj¹cych

komputer i inne urz¹dzenia elektroniczne.

Standardowo ochronnik przeciwprzepiêciowy

dla ca³ej instalacji montowany jest w rozdziel-

nicy g³ównej, a bezpoœrednio przy urz¹dzeniach

– ochronniki indywidualne. Ich dzia³anie

oparte jest na warystorach – elementach elek-

tronicznych, których opór zmienia siê wraz ze

wzrostem napiêcia (szybko maleje). Powoduje

to odprowadzenie „nadmiaru

napiêcia do ziemi”. Po jego

zadzia³aniu nale¿y wymieniæ

element zabezpieczaj¹cy, co

sygnalizuje zmiana barwy

w okienku kontrolnym

i zapalenie siê lampki.

Jakie s¹ strefy ochronne w ³azienkach?

Ze wzglêdu na zagro¿enie pora¿eniowe wyró¿nia siê w ³azienkach cztery strefy ochronne:

0, I, II i III.

Strefa 0 – jest to wnêtrze wanny lub

brodzika;

Strefa I – to przestrzeñ wyznaczona przez

zewnêtrzne krawêdzie wanny lub brodzika;

Strefa II – to strefa I powiêkszona o 0,6 m;

Strefa III – jest powiêkszon¹ o 2,4 m

stref¹ II.

W strefie I mo¿na montowaæ wy³¹cznie elek-

tryczny podgrzewacz wody zainstalowany na

sta³e o klasie IP X4 bez osprzêtu ³¹czenio-

wego, w strefie II – oprawy oœwietleniowe

w II klasie ochronnoœci i IP X4 oraz elek-

tryczne podgrzewacze wody. W strefie III

– gniazda wtyczkowe zabezpieczone

wy³¹cznikiem ró¿nicowo-pr¹dowym i np.

pralkê.

W ¿adnej strefie nie wolno montowaæ puszek

i sprzêtu ³¹czeniowego.

Ogranicznik przepiêæ (fot. Relpol)

strefa III

(powy¿ej 2,4 m)

strefa I

(do 0,6 m)

Jakie s¹ klasy

ochronnoœci przeciw-

pora¿eniowej?

strefa II

(0,6 -2,4 m)

W instalacjach domowych mog¹ byæ u¿ywane

odbiorniki w I lub II klasie ochrony przed

pora¿eniem. Urz¹dzenia w I klasie ochronnoœ-

ci musz¹ byæ pod³¹czone do gniazd ze stykiem

ochronnym i zasilane s¹ przewodem

trzy¿y³owym. Jednak wiêkszoœæ urz¹dzeñ,

zw³aszcza przenoœnych, produkowana jest

w II klasie ochronnoœci i te nie wymagaj¹ pod-

³¹czenia do gniazda ze stykiem ochronnym.

Ze wzglêdów bezpieczeñstwa ³azienkê dzieli siê na

strefy, w których mo¿na instalowaæ okreœlony

osprzêt elektryczny

Jakie s¹ rodzaje osprzêtu elektroinstalacyjnego?

Dostêpny w trakcie u¿ytkowania osprzêt elektryczny to przede wszystkim gniazda i ³¹czniki. Wystêpuj¹ one

w dwóch wersjach – tzw. wtynkowej i natynkowej. W pierwszym przypadku montowane s¹ w puszkach instala-

cyjnych osadzonych w œcianie, a w drugim – przykrêcane na powierzchni œciany. Ze wzglêdów

funkcjonalnych i estetycznych pojedyncze puszki zastêpowane s¹ puszkami zespolonymi przy-

stosowanymi do zamontowania 2-5 gniazd lub ³¹czników obok siebie. Do takich puszek montowany

jest nieco inny osprzêt przystosowany do ³¹czenia ich wspóln¹ ramk¹. Mo¿na wiêc w jednym zespole

umieœciæ np. gniazdo zasilaj¹ce, gniazdo telefoniczne, do pod³¹czenia anteny czy sieci kompu-

terowej. W grupie ³¹czników dostêpne s¹ ³¹czniki pojedyncze, podwójne, schodowe, krzy¿owe, przy-

ciski, regulatory oœwietlenia i inne.

Osprzêt elektroinstalacyjny jest najbardziej reprezentacyjnym

elementem instalacji elektrycznej (fot. Berker)

165

Czy w domu potrzebna jest

instalacja odgromowa?

Wiêkszoœæ domów jednorodzinnych nie wymaga zamontowania instalacji odgromowej.

Jedynie na terenach o zwiêkszonej czêstotliwoœci wystêpowania wy³adowañ atmosfe-

rycznych, zlokalizowanych na wzgórzach zaleca siê j¹ montowaæ. Uk³ad instalacji odgro-

mowej uzale¿niony jest od kszta³tu dachu, materia³u z jakiego wykonane jest jego

pokrycie. Najczêœciej instalacja sk³ada siê ze zwodu poziomego uk³adanego wzd³u¿

kalenicy i wypuk³ych krawêdzi dachu, przewodów odprowadzaj¹cych, zamocowanych

w naro¿nikach oraz uziomu umieszczonego w ziemi. Na przewodach odprowadzaj¹cych

umieszczone s¹ zaciski pomiarowe pozwalaj¹ce na kontrolê rezystancji uziemienia.

Instalacja odgromowa na dachu budynku

(fot. B³yskawica)

Jakie s¹ rodzaje

domowych Ÿróde³

œwiat³a?

Jakie s¹ zalety i wady

¿arówek tradycyjnych?

Przede wszystkim s¹ tanie i daj¹ oœwietlenie o pe³nym spek-

trum œwiat³a widzialnego. Dostêpne s¹ ponadto w szerokim

asortymencie mocy, kszta³tu i barwy.

Niestety, wiêkszoœæ (ok. 95%) pobieranej energii zamieniane

jest w ¿arówkach w ciep³o, ponadto maj¹ one stosunkowo

nisk¹ trwa³oœæ normatywn¹ – ok. 1000 h.

¯arówki dzia³aj¹ na zasadzie emisji œwiat³a przez rozgrzan¹

przep³ywaj¹cym pr¹dem skrêtkê wolframow¹.

Zale¿nie od walorów estetycznych i inten-

sywnoœci oœwietlenia dobierane s¹ ró¿ne

Ÿród³a œwiat³a i umieszczane

w stosownych oprawach. Najczêœciej

wykorzystujemy ¿arówki z bañk¹

przezroczyst¹, matow¹, z odb³yœnikiem,

a niekiedy równie¿ ¿arówki barwne. S¹

one stosowane jako oœwietlenie ogólne,

jak te¿ i miejscowe we wszystkich

pomieszczeniach domowych. Do oœwietle-

nia dekoracyjnego wykorzystywane s¹

g³ównie ¿arówki halogenowe

z odb³yœnikiem, daj¹ce strumieñ œwiat³a

o doœæ w¹skim k¹cie oœwietlenia. Ze

wzglêdu na ni¿sze koszty oœwietlenia

decydujemy siê równie¿ na montowanie

œwietlówek o kszta³cie tradycyjnym,

rurowych lub kszta³towych (okr¹g³ych,

prostok¹tnych) lub te¿ tzw. œwietlówek

kompaktowych przystosowanych do mon-

towania w tradycyjnych oprawkach

z gwintem E 27 lub E 14.

fot. Philips

Jakie s¹ zalety i wady

¿arówek halogenowych?

Zalet¹ ¿arówek halogenowych jest krystaliczna barwa

œwiat³a, mo¿liwoœæ doboru ¿arówek o ró¿nym k¹cie

oœwietlenia, niewielkie wymiary oraz wiêksza efekty-

wnoœæ i trwa³oœæ od ¿arówek tradycyjnych (ok. 2000 h).

Musz¹ byæ jednak stosowane w specjalnych oprawach i maj¹ bardzo

wysok¹ temperaturê bañki.

Emisja œwiat³a powstaje w ten sam sposób, jak w ¿arówkach tradycyjnych. Ró¿nica pole-

ga na pokryciu powierzchni skrêtki halogenkami, co pozwala na podwy¿szenie jej tem-

peratury i zapobiega osiadaniu na wewnêtrznej stronie bañki nalotu zmniejszaj¹cego jej

przezroczystoœæ.

fot. Philips

Jakie s¹ zalety i wady

œwietlówek kompaktowych?

Œwietlówki maj¹ znacznie wy¿sz¹ sprawnoœæ emitowa-

nia energii œwietlnej, wiêksz¹ trwa³oœæ (5000-8000 h),

mo¿liwoœæ uzyskania dowolnej barwy œwiat³a i mniejsz¹

emisjê ciep³a.

Ich g³ówn¹ wad¹ jest koniecznoœæ stosowania uk³adów

zap³onowo-stabilizuj¹cych (we wszystkich œwietlówkach

kompaktowych s¹ one wbudowane), wiêkszy ciê¿ar

i wymiary.

Œwietlówki powoduj¹ zafa³szowanie barw oœwietlanych przedmiotów, a w miarê

up³ywu czasu stosowania nastêpuje spadek efektywnoœci. Najbardziej uci¹¿liw¹

wad¹ jest powolne uzyskiwanie pe³nej mocy œwiecenia po zapaleniu.

fot. Philips

Ró¿ne kszta³ty i kolory ¿arówek

166

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: