Matura_11.pdf

ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE

DO MOMENTU ROZPOCZĘCIA EGZAMINU!

Miejsce

na naklejkę

MPO-P1_7P-082

EGZAMIN MATURALNY

Z JĘZYKA POLSKIEGO

MAJ

ROK 2008

dla niesłyszących

POZIOM PODSTAWOWY

Czas pracy 170 minut

Instrukcja dla zdającego

1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 14stron.

Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu

nadzorującego egzamin.

2. Rozwiązania zadań zamieść w miejscu na to przeznaczonym.

3. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym

tuszem/atramentem.

4. Nie używaj korektora, a błędne zapisy przekreśl.

5. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie.

6. Możesz korzystać ze słownika języka polskiego, poprawnej

polszczyzny i słownika ortograficznego.

7. Na karcie odpowiedzi wpisz swoją datę urodzenia i PESEL.

Nie wpisuj żadnych znaków w części przeznaczonej

dla egzaminatora.

Za rozwiązanie

wszystkich zadań

można otrzymać

łącznie 70 punktów

Część I – 20 pkt

Część II – 50 pkt

Życzymy powodzenia!

Wypełnia zdający

przed rozpoczęciem pracy

KOD

ZDAJĄCEGO

PESEL ZDAJĄCEGO

Egzamin maturalny z języka polskiego dla niesłyszących

Poziom podstawowy

Część I – rozumienie czytanego tekstu

Przeczytaj uważnie tekst, a następnie wykonaj zadania umieszczone pod nim. Odpowiadaj

tylko na podstawie tekstu. Udzielaj tylu odpowiedzi, o ile jesteś proszony. W zadaniach

zamkniętych wybierz tylko jedną z zaproponowanych odpowiedzi.

Aleksandra Stelmach Śmiechu warte

1. Wieczór przed telewizorem to może nie najzdrowszy sposób spędzania wolnego

czasu, jeśli jednak oglądamy komedię, możemy czuć się rozgrzeszeni. Zaśmiać się sto razy,

to jak przez kwadrans pedałować w domu na stacjonarnym rowerku. Albo przez dziesięć

minut ćwiczyć na maszynie do wiosłowania, wyliczyli naukowcy z Uniwersytetu

w Meryland. Śmiejąc się, spalamy nawet 20 procent więcej kalorii, niż gdy odpoczywamy.

Kwadrans śmiechu dziennie pozwala zrzucić przez rok ponad dwa kilogramy, przekonują

amerykańscy badacze. Ale lepsza fizyczna sprawność to zaledwie jedna z korzyści, jakie

niesie głośno wyrażana radość.

2. Śmiech to wewnętrzny jogging 1 , twierdził Norman Cousins, dziennikarz i autor

głośnej książki Anatomia choroby . Cousins zachorował na zesztywniające zapalenie stawów.

Gdy lekarze nie dawali mu szans na wyleczenie, ze szpitala przeniósł się do pokoju

hotelowego, gdzie w towarzystwie najbliższych mu osób niemal bez przerwy oglądał

komedie braci Marx. A jak nie śmiał się z filmów, to z humorystycznych książek, które zabrał

na wesołą kurację. (Jak później opowiadał, dziesięć minut śmiechu pozwalało mu przesypiać

bez bólu dwie godziny.) Ku zdziwieniu lekarzy kuracja powiodła się, objawy choroby

ustąpiły.

3. Na świecie badania nad śmiechem nie budzą dziś uśmiechu pobłażania, a prowadzący

je naukowcy prezentują ich wyniki na międzynarodowych konferencjach. Jednym

z najbardziej znanych jest amerykański immunolog 2 , doktor Lee Berk. Zasłynął

eksperymentem, jaki przeprowadził wraz ze swoim przyjacielem. Panowie umówili się

na naukowe spotkanie, włączyli filmy z Flipem i Flapem i zanosząc się śmiechem, założyli

sobie wenflony 3 i przez cały seans pobierali do badań próbki krwi. – Wyniki niemal zbiły nas

z nóg – wspomina doktor Berk. Oto bowiem w organizmie spadł poziom hormonu stresu.

To była świetna wiadomość, bo hormony stresu obniżają odporność organizmu.

4. Pod wpływem śmiechu w surowicy krwi wzrasta liczba substancji pomocniczych,

które stanowią pierwszą linię obrony przed wszelkimi wirusami chorób. Natomiast w ślinie

rośnie stężenie składników, które chronią na przykład przed przeziębieniami i chorobami dróg

oddechowych. Zwiększa się też liczba komórek, których zadaniem jest niszczenie wirusów

i pojedynczych komórek nowotworowych. Wzrasta produkcja substancji, które ułatwiają

gojenie się ran. Najlepsze jest jednak to, że ochronny efekt śmiechu trwa znacznie dłużej niż

komiczny program. Dzień po komicznym seansie filmowym w organizmie nadal utrzymuje

się podwyższony poziom substancji niezbędnych, by bronić organizm przed obcymi

komórkami.

5. O ratującej życie sile śmiechu przekonana jest też doktor Frotka, prywatnie Anna

Borkowska. Od ośmiu lat rozśmiesza dzieci w szpitalach. Jak? Zakłada czerwony nos.

– Robię czary-mary i dziecko najpierw się śmieje, a potem uspokaja. Jeśli dotknie mojego

nosa, nie będzie go bolał zastrzyk czy kroplówka. I rzeczywiście, po zabiegu dzieci często

mówią mi, że nic nie bolało – opowiada Anna Borkowska. Czy to autosugestia 4 , zwykłe

odwrócenie uwagi od bólu czy też wpływ usuwających ból związków, które powstają

w mózgu, gdy odczuwamy radość? Dokładnie nie wiadomo, ale ważniejsze jest to, że mały

1 jogging – rytmiczny, niezbyt szybki bieg na świeżym powietrzu, poprawia sprawność fizyczną

2 immunolog – lekarz badający odporność organizmu na choroby

3 wenflon – rodzaj igły lekarskiej na stałe wprowadzonej do żyły

4 autosugestia – wmawianie sobie czegoś

Egzamin maturalny z języka polskiego dla niesłyszących

Poziom podstawowy

pacjent czuje się lepiej. Z terapii śmiechem mogą korzystać także pacjenci w Warszawie

i w Gdańsku. Stres i ból osłabiają układ odpornościowy. Te zajęcia pokazują im, jak

odpocząć i poprawić swoje samopoczucie.

6. Małe dzieci śmieją się bez zahamowań, dorośli często mają z tym problemy. Nie dają

sobie przyzwolenia na radość, bo według nich odpowiedzialni ludzie powinni pracować

i wypełniać obowiązki, a nie bawić się i śmiać. Wiele badań wskazuje jednak, że pogodne

nastawienie do życia pozwala dłużej cieszyć się zdrowiem i łatwiej radzić sobie z chorobami.

Śmiech łagodzi objawy takich schorzeń, jak: bóle głowy, wrzody żołądka, zespół

nadwrażliwego jelita, a także alergie i choroby skóry. Humor i optymizm to także

sprzymierzeńcy zdrowego serca.

7. A co zrobić, gdy wcale nie jest Ci do śmiechu? Przynajmniej się uśmiechnij.

„Podciągnij kąciki ust do góry, tworząc kształt uśmiechu, i przytrzymaj w tej pozycji

20 sekund. Ta prosta czynność poprawia zwykle nastrój”, radzi psycholog z Dublina.

Zjawisko to znane jest w medycynie jako mimiczne sprzężenie zwrotne. Gdy przybierasz

jakiś wyraz twarzy, zaskoczenia, radości czy strachu, uaktywniają się odruchy fizjologiczne

charakterystyczne dla tych emocji. Zmienia się tempo oddechu i bicia serca, temperatura

ciała, napięcie mięśni oraz uaktywniają się różne obszary mózgu. To dlatego nawet

uśmiechając się przez łzy, możesz się lepiej poczuć.

8. Rozwijanie poczucia humoru można wyćwiczyć podobnie jak umiejętność

rozwiązywania krzyżówek. Wystarczy, że zaczniesz od drobiazgów i dostrzegania

zabawnych stron życia. Śmiej się z reklamowych billboardów 5 , komentuj tytuły w gazetach,

zgromadź kolekcję komedii i książek, które wprawiają Cię w dobry nastrój. W pracy powieś

nad biurkiem tablicę z zabawnymi zdjęciami, w komputerze załóż folder z dowcipami.

Śmiech w pracy nie jest taki zły. Ludzie w dobrym nastroju łatwiej przyjmują informacje, są

bardziej pomysłowi; umiarkowana radość prawdopodobnie wywołuje taki sposób

rozumowania, który umożliwia rozwiązywanie problemów wymagających pomysłowości.

9. Właśnie taki humor pomaga przetrwać najgorsze chwile, takie jak na przykład klęski

żywiołowe: powodzie, huragany. Osoby, które częściej się śmieją łatwiej wychodzą z szoku

i szybciej wracają do normalnego życia. Taki rodzaj poczucia humoru to ważna umiejętność.

I choć trudno zdobyć się na dystans do rzeczywistości, należy próbować. Śmiech przywraca

poczucie kontroli nad życiem. A do tego czyni je zdrowszym i przyjemniejszym.

Opracowano na podstawie: Aleksandra Stelmach, Śmiechu warte. „Twój Styl”, 2007, nr 4

Zadanie 1. (1 pkt )

Wymień korzyść, jaka płynie z częstego śmiechu (akapit 1.).

Poprawa sprawności fizycznej.

Zadanie 2. (1 pkt)

Wyjaśnij, co oznacza określenie „wesoła kuracja” (akapit 2.).

Leczenie śmiechem.

5 billboard – duża tablica reklamowa

Egzamin maturalny z języka polskiego dla niesłyszących

Poziom podstawowy

Zadanie 3. (2 pkt )

Z akapitu 3. wypisz dwa terminy naukowe.

immunolog, wenflon

Zadanie 4. (2 pkt)

Autorka formułuje tezę, że śmiech jest rodzajem szczepionki uodparniającej. Podaj dwa

dowody z akapitu 4., które ją potwierdzają.

Śmiech zwiększa liczbę komórek, które zwalczają wirusy i komórki rakowe.

W ślinie rośnie stężenie immunoglobiny, która chroni przed infekcjami.

Zadanie 5. (2 pkt)

Podaj nazwy dwóch chorób, przed którymi może chronić śmiech. Odpowiedz na podstawie

akapitu 4. i 6.

nowotwory, wrzody żołądka

Zadanie 6. (1 pkt)

Czym różni się stosunek do śmiechu dzieci i ludzi dorosłych. Odpowiedz na podstawie

akapitu 5. i 6.

Dzieci śmieją się bez zahamowań, dorośli nie dają sobie przyzwolenia

na radość.

Zadanie 7. (1 pkt)

W akapicie 6. pojawia się zdanie: „Odpowiedzialni ludzie powinni pracować i wypełniać

obowiązki, a nie bawić się i śmiać.” Autorka tę opinię

A. w pełni potwierdza.

B. potwierdza z pewnymi wątpliwościami.

C. neguje; można przecież śmiać się po pracy.

D. neguje; śmiech jest pomocny w każdym momencie życia człowieka.

Zadanie 8. (1 pkt)

Na podstawie akapitu 7. wyjaśnij, jaka prosta czynność poprawia nastrój .

Np. podnoszenie palcami do góry kącików ust.

Zadanie 9. (1 pkt)

Na podstawie akapitu 7. przedstaw mechanizm „uśmiechu przez łzy” .

Uśmiech przez łzy:

Reakcja organizmu: zmiana tempa oddechu ;

Skutek: poprawienie nastroju, lepsze samopoczucie .

Zadanie 10. (2 pkt)

W akapicie 8. autorka wyraża opinię o pozytywnym wpływie śmiechu na pracę zawodową

człowieka. Podaj dwa argumenty, które, jej zdaniem, to potwierdzają.

Dobry nastrój ułatwia zdobywanie wiedzy; ułatwia również rozwiązywanie

problemów.

Egzamin maturalny z języka polskiego dla niesłyszących

Poziom podstawowy

Zadanie 11. (2 pkt)

Na podstawie akapitu 9. odpowiedz, w czym pomaga poczucie humoru. Podaj dwa przykłady.

Poczucie humoru pomaga w przetrwaniu trudnych sytuacji,

Pomaga też w odzyskaniu kontroli nad własnym życiem

Zadanie 12. (3 pkt)

Zaznacz znakiem „X”, które zdanie w tabeli to informacja, a które to opinia.

Lp.

Zdanie

Informacja

Opinia

Na Zachodzie pacjenci niektórych oddziałów uczestniczą

w terapii śmiechem.

Te zajęcia pokazują im, jak odpocząć i poprawić swoje

samopoczucie.

Umiarkowana radość prawdopodobnie wywołuje taki

sposób rozumowania, który umożliwia rozwiązywanie

problemów wymagających pomysłowości.

Zadanie 13. (1 pkt)

Pierwsze zdanie: Wieczór przed telewizorem to może nie najzdrowszy sposób spędzania

wolnego czasu, jeśli jednak oglądamy komedię, możemy czuć się rozgrzeszeni. jest

A. opisowo sformułowaną tezą artykułu.

B. wstępem zapowiadającym podjętą problematykę.

C. argumentem potwierdzającym tezę o wartości śmiechu.

D. spostrzeżeniem odwracającym uwagę od właściwego tematu.

Wybierz poprawną odpowiedź.

___________________________________________________________________________

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: