Leopld Staff Sny O Potędze

„Literatura Polska”

Tom II

Debiytancki tom wierszy Leopolda Staffa , powstały w 11898-1900, wydane w warszawie 1901. W tomie tym przeciwstawił się poeta nastrojom pesymizmu i niemocy, dominującym w poezji modernistycznej, głosząc – z inspiracji F. Nietzschego- afirmację wartości życia i pochwałę człowieka aktywnego, walczącego o swą jakość wewnętrzną. Tę aktywistyczną i antropocentryczną postawę wyrażają m.in. wiersze Kowal, Odrzućmyż raz, Precz zmoro, Nadmiar i cykl tyt. (tytuł zaczerpnął Staff z wiersza K. Tetmajera Hymn do miłości). Na tle poezji ówczesnej był to ton samodzielny i te włąsnie utwory zdecydowały o filozofii i artystycznej odrębności Leopolda Staffa wśród modernistów oraz wyznaczały kierunek rozwojowi jego twórczości. Poza tym nurtem zebrane w tomie wiersze wyrażają różne tendencje modernizmu z szeregiem obiegowych wówczas motywów. Są wśród nich wiersze nastrojowo-dekadenckie ( Szara spękana ziemia, Melancholia, Idziemy, Deszcz jesienny), a także „duszoznawcze”, zmierzające do analizy wnętrza człowieka widzianego ambiwaletnie <<ambiwalentny-Znaczenie słowa-W łacinie, z której wywodzi się ten przymiotnik, słowo ambo oznacza obaj, a valens to wartość. Zatem ambiwalentny oznaczać będzie: dwoisty, pełen wewnętrznych sprzeczności, zawierający w sobie różne wartości. To cecha, którą przypisać możemy emocjom, stosunkowi do czegoś, postawie wobec czegoś, charakterowi czegoś, wrażeniu na temat czegoś, nie zaś – konkretnym rzeczom/osobom (o tych powiemy raczej, że są np. kontrowersyjne). Stąd za błędne uznamy sformułowania typu: ambiwalentny dokument biskupów amerykańskich uznający prawo do chrztu dla dzieci adaptowanych przez pary homoseksualne (www.bibula.com) (popr. kontrowersyjny dokument); ambiwalentny temat (popr. grząski/dyskusyjny temat).>> w jego sprzecznościach (Los opętany, Citta dolente, Samotna noc). Debiut Staffa ujawnia włąsciwy całej dalszej jego twórczości kunszt poetycki w zakresie formy wiersza.