Le preposizioni proprie (przyimki właściwe= jednosylabowe)
DA1. Jechać/ być (u kogoś/do kogoś)2. Z czasownikiem „venire”3. Określenie czasu „od"
1
4. Wskazuje na wykonanie czynności z jakiegoś miejsca lub osoby w naszym kierunku.
5. Wskazuje na przeznaczenie przedmiotów, urządzeń, pomieszczeń.
PRZYKŁADY: STAŁE ZWROTY Z UŻYCIEM „DA”:
1.Andiamo da Eva- jadę do Ewy da solo/a- sam/a, samodzielnie, Siete da Eva?- Jesteście u Ewy? da mille lire- po 1000 lirów
Tornare da- wracać z /tornare a- wracać do
2. Vengo da Cracovia- Pochodzę z Krakowa Veniamo da Eva- jedziemy od Ewy Viene dal medico- Idzie od lekarza / ale: va dal medico- dzie do lekarza3. Studio italiano da due mesi- uczę się włoskiego od dwóch miesięcy
Dalle… alle…- od… do… np.: dalle 8 alle 9- od ósmej do dziewiątej
Da quando?- od kiedy?
Da quanto tempo?- od jakiego czasu?
4. Ho questo libro da Maria- Mam tę książkę od Marii. 5. Sala da pranzo- jadalnia
Camera da letto- sypialnia
Vestito da sera- suknia wieczorowa
Carta da lettere- papier listowy
A
1.Odpowiednik polskiego celownika (Komu? Czemu?)2. Wskazuje na wykonywanie czynności albo w kierunku jakiejś osoby albo jakiegoś miejsca.3. Miasto do którego jadę/ w którym jestem
4. Może wskazywać sposób albo formę funkcjonowania albo przeznaczenia.
PRZYKŁADY: STAŁE ZWROTY Z UŻYCIEM „A” (najczęściej 1. Do il libro a Eva- daję książkę Ewie odpowiednik „na”)2. Parlo a Eva- mówię do Ewy Scrivere a macchina- pisać na maszynie Scrivo a Eva- piszę do Ewy A sinistra- na lewo Telefono a Eva- dzwonię do Ewy A destra- na prawo Chiedo a Eva- pytam/ proszę Ewę / ale: domando Eva- pytam Ewę Andare a piedi- na piechotę3. Sei a Varsavia?- Jesteś w Warszawie? Davanti a- na wprost czegoś Vado a Roma- Jadę do Rzymu.
4. La macchina a bensina/ a gas- samochód na benzynę/ na gaz
DI1. Odpowiednik polskiego dopełniacza (kogo/czego?)2. Odpowiednik polskiego miejscownika (o kim? O czym?)3. Bezokolicznik zastępujący rzeczownik4. Określa skład/tworzywo/materiał5. Wskazuje pochodzenie
6. Wskazuje na przynależność
7. Wskazuje na przeznaczeniePRZYKŁADY: STAŁE ZWROTY Z UŻYCIEM "DI":1. Il libro di Anna- książka Anny (przynależność) parlare di- mówić o czyms/kimś La lezione d'Iitaliano- lekcja włoskiego finire di- kończyć coś robić np.
2. Parliamo di Anna- mówimy o Annie Noi finiamo di scrivere.- My kończymy pisać. Lei è gelosa di Paolo – jest zazdrosna o Pawła Ale: Finiamo la lezione- kończymy lekcję.3. Ho bisogno di prendere- potrzebuję wziąć
Lei/lui ha voglia di scherzare- Ona/on chce żartować paura di tornare- boi się wrócić4. una tazza di polcellana- filiżanka z porcelany il succo di frutta- sok owocowy5. Sono di Varsavia- Jestem z Warszawy
6. La casa di Maria è molto bella.
La macchina del (=di + il) mio amico è nuova.
7. il quaderno d'italiano- zeszyt do włoskiegoINWprowadza okolicznik miejsca.
1.Być/ udawać się w jakieś miejsce.2. Być/ jechać do jakiegoś kraju3. Środki lokomocji- mezzi di tras porto
4. W odniesieniu do czasu
PRZYKŁADY: STAŁE ZWROTY Z UŻYCIEM „IN”:1. Maria è in cucina- Maria jest w kuchni in tempo- na czas Andiamo in giardino- idziemy do ogrodu in ritardo- spóźniony
Andare in Banca- iść do banku
Le mie chiavi sono nello (= in+lo) zaino- Moje klucze są w plecaku. 2. siete in Polonia- jestem w Polsce andante in Italia- jadą do Włoch3. Jeżeli tylko wskazujemy jakim środkiem transportu się poruszamy używamy przyimka "in":
In aereo- samolotem In treno- pociągiem In machina- samochodem
In autobus- autobusem In tram- tramwajem
Jeżeli dany srodek transportu opisujemy, to musimy wprowadzic rodzajnik określony i zmienić przyimek na "con":
Domani andiamo in Italia con aereo alle cinque- Jutro lecimy do Włoch samolotem o godz. 17:00.4. In una settimana- w ciągu tygodnia
In un mese- w ciągu miesiąca
In aprile- w kwietniu
CON1. Oznacza "Z" czymś/ kimś (nadrzędnik); nie łączymy z rozajnikamiPRZYKŁADY: STAŁE ZWROTY Z UŻYCIEM „CON”:1. vado con Eva- jadę z Ewą vado con il tram numero 41- jadę tramwajem numer 41 esco con il cane- wychodzę (z kim?) z psem Con questa pioggia- w taki deszcz mangio con la forchetta- jem widelcem Con questo bel tempo- w taką ładną pogodę
scrivo con la Penna- piszę długopisem
PER1. Odpowiednik angielskiego „for”
2. Może oznaczać polskie "przez"
PRZYKŁADY: STAŁE ZWROTY Z UŻYCIEM "PER":1. La penna serve per scrivere- długopis służy do pisania Per tutta la notte- przez całą nocQuesto album è per te – ten album jest dla ciebie Per terra- na ziemi/ęAndiamo per due settimane- jedziemy na dwa tygodnie Per sempre- na zawsze
2. esco per la porta- wychodzę drzwiami Per caso- przez przypadek
Luigi passa per Milano- Luigi przejeżdża przez Mediolan
Comunicare per telefono- kontaktować się przez telefon
SU1. Coś znajduje się na czymś2. Książka/album/audycja/artykuł itp. „o”PRZYKŁADY: STAŁE ZWROTY Z UŻYCIEM "SU":1. Il libro è sulla sedia/ sul tavolo/ sulla scrivania- discutere su- dyskutować o Książka jest na krześle/ na stole/ na biurku2. Un libro su Roma- książka o Rzymie Informazioni su tutto- informacje o wszystkim
TRA/FRA1. „Między”2. Określenie czasu „za”Między „fra” i „tra” jest taka sama różnica, jak np. w polskim „z” i „ze”. Wybieramy ten przyimek, który lepiej brzmi w zdaniu.PRZYKŁADY:1. tra fratelli – między braćmi (nie: fra fratelli)2. fra tre giorni- na trzy tygodnie (nie: tra tre
Esercizio 1Esercizio 1
1. Maria vuole andare ..............(a) università stasera.2. Noi veniamo ............... (da) biblioteca.3. Il latte è ................(in) frigo.4. Il tuo libro è .............(su) tavolo.5. Chi è? È la sorellina ................(di) professoressa.6. Dov'è Paolo? È ..............(in) stazione.7. Preferisco mangiare ............... (a) ristorante.8. Stasera, mia madre arriva .............(da) nord .............(di) paese....
stellina76