Kazimierz Jagiellończyk.rtf

(16 KB) Pobierz

 

Data urodzenia

3 października  HYPERLINK "file:///wiki/1458" 1458
HYPERLINK "file:///wiki/Krak%25C3%25B3w" Kraków (HYPERLINK "file:///wiki/Wawel" Wawel)

Data śmierci

4 marca 1484
Grodno

Tytuły

królewicz

Kościół / wyznanie

rzymskokatolicki

Data kanonizacji

1521
HYPERLINK "file:///wiki/Rzym" Rzym
przez HYPERLINK "file:///wiki/Leon_X" papieża Leona X

Wspomnienie obchodzone dnia

4 marca

Atrybuty

korona książęca , białe lilie,HYPERLINK "file:///wiki/Krzy%25C5%25BC" krzyż

Patron

Polski  i HYPERLINK "file:///wiki/Litwa" Litwy, HYPERLINK "file:///wiki/Radom" Radomia

Szczególne miejsca kultu

Kaplica św. Kazimierza w katedrze wileńskiej

Urodził się jako drugi syn Kazimierza Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki. Jego wychowawcą, jak i pozostałych braci, był ks. Jan Długosz.

W 1471 r., po śmierci króla Czech, starszy brat Kazimierza Władysław zasiadł na czeskim tronie. W tym samym czasie na Węgrzech wybuchł bunt przeciw panującemu tam Maciejowi Korwinowi. Buntownicy poprosili, aby królewicz Kazimierz objął władzę. Król Kazimierz Jagiellończyk zgodził się na to i z 12 tys. żołnierzy pod dowództwem Piotra Dunina Kazimierz wyruszył do Budy. Nie uzyskał jednak poparcia szlachty i musiał wrócić z niczym. Nieudana wyprawa, podczas której dochodziło do rabunków, buntów nieopłaconego rycerstwa i gwałtów, była dużym przeżyciem dla trzynastoletniego, wrażliwego chłopca.

Po powrocie Kazimierz wraz z młodszymi braćmi kontynuował naukę pod kierownictwem Długosza na zamku w Dobczycach. Zajęcia ze sztuki wojennej prowadził z królewiczami ochmistrz królewski, Stanisław Szydłowiecki. Do grona nauczycieli dołączył humanista Kallimach (Fillipo Buonaccorsi). Ambroży Contarini, dyplomatawenecki, w swoich pamiętnikach chwalił mowę powitalną piętnastoletniego królewicza wygłoszoną na jego cześć. Kazimierz był przez stykających się z nim ludzi uważany za zrównoważonego, inteligentnego i wykształconego młodego człowieka. Pomimo przeżyć nieudanej wyprawy na Węgry, pozostawał pod wpływem heroicznej legendy stryja Władysława Warneńczyka. Namówił Kallimacha i Piotra z Bnina do napisania żywotu polsko-węgierskiego króla.

Od 1475 r. król Kazimierz Jagiellończyk zaczął wprowadzać traktowanego jako następcę tronu Kazimierza w arkana władzy. Królewicz brał udział w posiedzeniach rady koronnej. W 1476 r. udał się z ojcem do Prus. Od 1478 r. król Kazimierz przebywał z królewiczami Kazimierzem i Janem Olbrachtem w Wielkim Księstwie. Litwini domagali się ustanowienia osobnego księcia dla ich państwa, wskazując przy tym na królewicza Kazimierza. Król zdecydowanie odmówił, a po wykryciu spisku na życie jego i synów (1481), odesłał królewiczów do Polski.

Przez prawie dwa lata królewicz Kazimierz był namiestnikiem ojca w królestwie. Miał tytuł "secundogentis regis Poloniae". Rezydował w Radomiu. Jego krótkie rządy były przez współczesnych dobrze oceniane. Poprawił bezpieczeństwo na drogach, ukrócając rozboje. Czynnym udziałem w sprawowaniu sądownictwa doprowadził do nadrobienia narosłych zaległości w rozstrzyganiu spraw przez sąd królewski. W przeciwieństwie do ojca utrzymywał dobre kontakty ze stanami pruskimi (był zwolennikiem większej samodzielności tej prowincji). Niestety królewicza zaczęły coraz bardziej trapić dolegliwości. Okazało się, że jest chory na gruźlicę. Późną wiosną 1483 r. został odwołany do Wilna. Pomimo postępującej choroby brał udział w zarządzaniu państwem. Z tego czasu pochodzą dokumenty, które Kazimierz podpisywał w zastępstwie podkanclerzego. Pod koniec 1483 r. wraz z ojcem Kazimierz wybrał się w podróż do Lublina na zjazd szlachty królestwa. Ze względu na stan zdrowia pozostał jednak w Grodnie. Król po otrzymaniu informacji w lutym 1484 r. o ciężkim stanie syna przerwał obrady i powrócił do Grodna. W obecności ojca Kazimierz zmarł 4 marca 1484 r. Został pochowany w Kaplicy św. Kazimierza w katedrze wileńskiej.

Święty Kazimierz jest od 1636 r. głównym patronem Litwy[2] oraz od 1948 r. szczególnym patronem młodzieży litewskiej (ogłosił to papież Pius XII). Jest jednym z patronów Polski, a od 1960 r. również jednym z patronów Kawalerów Maltańskich. Jest orędownikiem i patronem poświęcających się służbie publicznej. Na Litwie uważany jest także za opiekuna rzemieślników. Jest również patronem archidiecezji wileńskiej i białostockiej, diecezji radomskiej (od 1992), drohiczyńskiej i pińskiej oraz miasta Radom (od1983). Był kiedyś patronem poznańskiej dzielnicy (wcześniej samodzielnego miasta) Śródki. Obecnie kościół pw. świętego Kazimierza na Śródce jest kościołem parafiiHYPERLINK "file:///wiki/Ko%25C5%259Bci%25C3%25B3%25C5%2582_Polskokatolicki_w_RP" polsko-katolickiej.

Święty Kazimierz jest również patronem Odznaczenia nadawanego przez Organizację Monarchistów Polskich z Wrocławia - "Krzyż Świętego Kazimierza Królewicza"[3].

KAZIMIERZ IV JAGIELLOŃCZYK

ur. 1427, zm. 1492, syn Władysława Jagiełły, wielki książę litewski od 1440 r, król polski od 1447 r. Wysłany na Litwę jako namiestnik królewski, obwołany wielkim księciem. Faktu tego nie uznała Korona. Po śmierci Władysława III Warneńczyka objął tron polski. Koronował się dopiero 1447, wymuszając wcześniej na możnowładcach małopolskich zmianę warunków unii na korzystniejsze dla Litwy. Nadał bojarom litewskim prawa równe szlachcie polskiej, obiecał zwrot Podola i Wołynia państwu litewskiemu.W 1454 r. na prośbę Związku Pruskiego, popartą udanym powstaniem antykrzyżackim, ogłosił inkorporację. Prus do Korony. Doprowadziło to do wybuchu wojny trzynastoletniej (1454-1466), zakończonej pokojem toruńskim i odzyskaniem ziemi chełmińskiej, gniewkowskiej, Pomorza Gdańskiego i Warmii. W wyniku traktatu pokojowego państwo zakonne stało się lennem polskim. W latach 1456-1457 Kazimierz Jagiellończyk włączył do Polski księstwo oświęcimskie, ziemię rawską i gostyńską (1462 r.), ziemię sochaczewską (1476 r.). Dążył do wzmocnienia władzy królewskiej, zwalczał oligarchię magnacką z biskupem Z. Oleśnickim na czele. W swojej walce z magnaterią opierał się na szlachcie, która otrzymawszy przywileje cerekwicki i nieszawski zaczęła odgrywać pierwszoplanową rolę w państwie. Panowanie Kazimierza Jagiellończyka było bardzo dla polskiej gospodarki i kultury.

 

Zgłoś jeśli naruszono regulamin