PO- SKALECZENIA, RANY, TAMOWANIE, BANDAŻOWANIE
Rana- przerwanie ciągłości powłok zewnętrznych organizmu na skutek urazu mechanicznego mechanicznego, termicznego lub chemicznego.
Ocena stanu poszkodowanego :
ñ umiejscowienie rany
ñ wielkość rany
ñ głębokość, wygląd oraz kształt brzegów rany.
Rany:
ñ otarcia- powstają przy stycznym działaniu na skórę przedmiotu o szorstkiej powierzchni lub w kontakcie z podłożem. Może być zanieczyszczona, małe krwawienie, rana bolesna. Dokładnie przemyć,
ñ Cięte – powstaje na skutek działania przedmiotów ostrych, gładkie równe brzegi, silnie krwawią, należy dążyć do zbliżenia brzegów rany bandażując
ñ płatowe- uraz mechaniczny zadziałał stycznie do powierzchni ciała, w wyniku czego płat skóry został zerwany. Należy przyłożyć odcięty kawałek skóry i założyć opatrunek
ñ rąbane- powstaje na skutek działania z dużą siłą ostrego narzędzia, w wyniku czego dochodzi do uszkodzenia tkanek i kości, należy opanować krwotok
ñ kłute- powstają w wyniku działania z dużą siłą ostrych przedmiotów, mały otwór, krwawienie zewnętrzne niewielkie, krwawienie wewnętrzne obfite
ñ szarpane/ darte - powstają na skutek zadziałania przedmiotów tępych, brzegi są poszarpane, nie równe, rozciągnięte lub podwinięte, ubytek tkanki
ñ miażdżone- powstają na skutek silnego urazu tępym narzędziem, wypełnione skrzepła krwią i limfą, brzegi nieregularne, skąpe krwawienie
ñ postrzałowe- pociski , odłamki grantów, bomb, postrzępione brzegi
◦ styczne- pocisk rozerwie skórę i tkankę, ale nie wnika w głąb
◦ przestrzałowe – mają wlot, kanał przelotowy i wylot
◦ ślepe- mają wlot, kanał, a pocisk tkwi wewnątrz
Rany
ñ szyi- mocno przyciskamy opatrunkiem, pozycja pół siedząca
ñ tułowia – pozycja zastana lub leżąca, półsiedząca, delikatnie nałożyć opatrunek
ñ klatki piersiowej- pozycja półsiedząca, podparcie , opatrunek uszczelniający
ñ jamy brzusznej- osłonic materiałem opatrunkowym, pozycja leżąca
Szybkość gojenia rany zależy od:
ñ usytuowania rany
ñ ukrwienia
ñ czynnika rającego
ñ czasu i sposobu opatrzenia
ñ czynników natury osobistej
Zakażenia ran:
ñ róża przyranna
ñ bakterie ropotwórcze
ñ zgorzele gazowe
ñ tężec
ñ wścieklizna
Aseptyka- zespół czynności mających na celu niedopuszczenie zarazków do rany.
Antyseptyka- postępowanie przeciwbakteryjne lub przeciwgnilne, mające na celu likwidację zarazków w przypadku już istniejącego zakażenia rany.
Krwotok- wylewie krwi w pełnym jej składzie poza światło naczynia krwionośnego lub poza serce wskutek przerwania ciągłości ich ścian
Krwotoki:
ñ tętnicze- pulsujące w rytm serca wylewy krwi
ñ żylne- ciągła strużka krwi
ñ tętniczo-żylny
ñ miąższowy- -uszkodzenie większej ilości naczyń włosowatych
ñ naczyń włosowatych
Sposoby tamowania krwotoków:
ñ na kończynach
◦ ucisk tętnicy doprowadzającej krew
◦ uniesienie kończyny lub maksymalne zgięcie kończyny w stawie
ñ tętnica szyjna
◦ uciskanie przez materiał
ñ otwarte zranienia czaszkowo- mózgowe
◦ opatrunek chłonący
ñ z nosa
◦ głowa odchylona do góry , pozycja siedząca, tułów pochylony do przodu,
Pozycja ze względu na miejsce rany:
ñ klatka piersiowa- pozycja półsiedząca
ñ brzuch- leżenie z podkurczonymi nogami i uniesioną klatką piersiową
ñ plecy- na brzuchu z odchyloną na bok lub do tyłu głową
Środki do bandażowania:
ñ kompresy gazowe,
ñ gaza
ñ wata
ñ lignina
ñ opatrunki rękawowe
ñ opatrunki przylepne
ñ przylepiec
ñ taśma
ñ gaziki
ñ tampony z gazy
ñ bandaże z dzianiny
ñ elastyczne bandaże
ñ chusta trójkątna
Rodzaje opatrunków:
ñ gazowy- małe zranienia,
ñ samoprzylepne- plastry
ñ osłonowy- rozległe oparzenia i odmrożenia
ñ uciskowy- silne krwawienia,
ñ stabilizujący ciało obce w ranie
ñ unieruchamiający
ñ zimne okłady
LBN94