PROFILAKTYKA.doc

Scenariusz przedstawienia, które może być częścią szkolnego programu profilaktyki

Scenografia: dwie namalowane na brystolu brzozy, nad nimi słońce i chmury; z boku prawdziwa gałązka z siedzącym na niej sztucznym ptakiem.

W przedstawieniu bierze udział dziesięcioro dzieci. Osoby: 1,2,3,4 powinny być młodsze (czwarta klasa), osoby: 5,6,7,8,9 - starsze (piąta, szósta klasa), osoba 10 może być w dowolnym wieku. To rozróżnienie wynika w dopasowaniu tekstów do wieku dzieci; ich doświadczeń życiowych i możliwości rozumienia świata. Stoją one w półkolu. Osoba 1 - krok przed wszystkimi, osoba 10 - z tyłu przy organach.

1 Pewnego dnia
wyjdę z domu o świcie,
tak cicho,
że nawet się nie zbudzicie.
I pójdę,
i będę wędrować po świecie,
i nigdy mnie nie znajdziecie.

I nie wezmę ze sobą nikogo,
tylko tego małego chłopaka,
co wczoraj na schodach płakał
i bał się wrócić do domu
a dlaczego
to tego
nie chciał powiedzieć nikomu.

I jeszcze weźmiemy ze sobą
tego czarnego kotka,
co miauczy zmarznięty na progu,
i każdy odpycha go nogą,
i nie chce go wpuścić do środka,
i to nie obchodzi nikogo,
że on tak płacze na progu.

I jeszcze weźmiemy ze sobą
te dwa uschnięte drzewa,
co stoją przed naszym domem,
te dwa uschnięte drzewa,
co nigdy nie były zielone,
i chciałyby uciec do lasu
od kurzu
i od hałasu,
i żeby ptak na nich usiadł,
i żeby im zaśpiewał.

I będziemy tak szli i szli,
drogami, lasami, polami,
i każdy dzieciak,
i każdy pies
będzie mógł iść razem z nami.

I będziemy tak szli i szli
przez wsie, przez miasta, przez góry,
przez morza, przez gwiazdy, przez
chmury,
aż kiedyś,
po latach wielu,
staniemy wreszcie u celu.

I będzie tam ciepła ziemia
i dużo, dużo nieba,
i każdy
będzie miał to,
czego najbardziej mu trzeba.

I na zielonej trawie
różne zwierzęta
będą się z nami bawić
w berka i w chowanego.
I nikt nikogo
nie będzie się bać.

I nikt z nikogo
nie będzie się śmiać.
I każdy
będzie rozumiał każdego.

I będzie wspaniale!
Tak!
I niczego
nie będzie nam brak!
I tęsknić nie będę wcale!
I tylko czasami, czasami
pomyślę,
że byłoby dobrze,
gdybyście wy
byli z nami...

Osoba 1 (w tym scenariuszu dziewczynka) przechodzi pomiędzy dziećmi w półkolu i staje nieco z tyłu odwrócona bokiem do widowni z lekko pochyloną głową.
Dzieci w półkolu rozmawiają o niej, o problemach z którymi ich zdaniem zmaga się to dziecko.

2 - Ta dziewczynka jest smutna!
3 - Ona nie lubi tego świata!
4 - Nie lubi ludzi!
2 - Dlaczego?!
5 - Ktoś ją skrzywdził.
6 - Nie czuje oparcia w dorosłych.
5 - Może ktoś w domu pije alkohol i dlatego w rodzinie nie ma zgody i miłości.
2 - Bardzo jej współczuję!
6 - Upijanie się to przekleństwo dla każdego człowieka; tego, który pije i tego, który musi żyć z pijakiem. Znam pewnego starszego chłopca, który zamiast zajmować się powierzonym jego opiece młodszym bratem, pije wino z kolegami. Dlatego ten mały braciszek siedzi całymi dniami na schodach i płacze. Zupełnie jak to dziecko, o którym mówiła.......... (imię osoby 1).

4 - Kiedy dziecko płacze - płacze cały świat.
Kot ma oczy pełne łez,
na podwórku płacze pies,
wiatr w kominie, mysz pod miotłą,
świerszcz na łące.
O, jak słono od tych łez,
nawet cukier słony jest,
o, jak ciemno, o jak zimno -
gdzie jest słońce?

2 - Dlaczego niektórzy ludzie piją alkohol?
8 - Może po prostu nie wiedzą, co robić w wolnych chwilach.
5 - Kiedy się ma wolny dzień, najlepiej
spędzić go na świeżym powietrzu.

7 - Idź do lasu! Tam drzewa czekają
na ciebie,
wspaniałe, milczące, żyją z soków
ziemi i w ciszy.
Idź do lasu, tam śpiewają ptaki.
Przyjdą ci wtedy do głowy najlepsze
myśli
i ogarną najpiękniejsze marzenia.
Pierzchną problemy, jakie cię gnębią
wśród ścian twojego mieszkania.

Wszyscy śpiewają piosenkę "Na majówkę, na wędrówkę", maszerując w rytm melodii. Osoba 1, która do tej pory robiła wrażenie smutnej, zaczyna się uśmiechać i maszerować z innymi. Dzieci uśmiechają się do niej.

5 - Drzewa ogromne, że nie widać szczytu,
Słońce zachodząc różowo się pali
Na każdym drzewie, jakby na świeczniku,
A ludzie idą ścieżką, tacy mali.
8 - Zadrzyjmy głowy, weźmy się za ręce,

Dzieci biorą się za ręce i patrzą w górę.

Żeby nie zgubić się w trawach,
jak w borze.
Noc już na kwiaty nakłada pieczęcie
I z góry spływa kolor po kolorze.

1 - Na gałązce usiadł ptak:
Zaszczebiotał, zatrzepotał,
Ostry dziobek w piórka otarł,
Rozkołysał cały krzak.

Potem z świrem frunął w lot!
A gałązka rozhuśtana
Jeszcze drży uradowana,
Że ją tak rozpląsał trzpiot.

7 - Tak, spacer po lesie może dostarczyć niezwykłych przeżyć.
6 - Świetną przygodą może być też wyprawa rowerowa. Często z kumplami jeżdżę do lasu czy nad rzekę. Ostatnio wypróbowaliśmy nową ścieżkę rowerową. Jest o.k.

2 - Dobrym sposobem spędzania wolnego czasu jest czytanie książek.

W moich książkach
galopują konie
po zielonych łąkach.

W moich książkach
odkrywcy nieznanych lądów
płyną po morzach.

Są w nich nazwy miast
słodsze niż czekolada,
a także takie, które znam,
jak: Kraków, Gdańsk,
Warszawa.

W książkach mieszkają
moi przyjaciele.
Boję się o nich,
gdy są w niebezpieczeństwie,
chcę być, jak oni,
odważny i dobry.

Czasem w nocy
wychodzą z książek
i spotykają się ze mną
we śnie.

9 - Nie trzeba wielkich mieć bibliotek
by przyjacielem książki zostać.
Piękną oprawę, zdobną złotem,
Tekturka nam zastąpi prosta.
Ale na pewno nie zawadzi
półkę codziennie wytrzeć z kurzu
i kilka książek tam zgromadzić.
A potem więcej. Sporo. Dużo.

Nie trzeba molem być książkowym,
grzbietu nad stołem ciągle schylać,
od kartek nie odrywać głowy
i książki w rękę brać co chwila.
Lecz w dzień powszedni czy
w niedzielę
sam na sam z książką usiąść sobie,
witać się z nią jak z przyjacielem,
długo się bez niej nie móc obejść.

Nie trzeba bać się, że czasami
zmęczy nas książka albo znuży.
Bo ona chce pogadać z nami,
namówić chce nas do podróży,
pocieszyć chce, rozśmieszyć nieraz,
chce pożartować, bawić uczyć
i kolorowy świat otwierać
czarną literą - cennym kluczem.

5 - Ja też chętnie czytam książki, szczególnie przygodowe, ale kiedy mam ochotę z kimś pogadać, idę do kawiarenki internetowej. Zawsze spotykam tam jakiegoś kolegę, a chat to świetna zabawa.

10 - A ja w wolnych chwilach gram sobie na organach.
Osoba 10 gra dowolny utwór na organach elektrycznych.

Kolejny punkt programu to krótki taniec dziewczynek 2,3,4. Tańcząc dzieci śpiewają:
A my lubimy tańczyć,
a my czujemy rytm.
To w nas, to w nas uparcie
pragnienie tańca najmocniej tkwi. (bis)

2 - Taniec to nasza pasja.
3 - Należymy do klubu tanecznego
4 - i odwiedzamy wszystkie turnieje tańca towarzyskiego, jakie się odbywają w naszym mieście.

8 - Ja lubię gotować i wypiekać różne smakołyki.
Pieczemy z mamą
ciasto z jabłkami.
W domu ciepło,
nasze koty mruczą
przy kominku,
pies śpi psim snem,
a za oknem śnieg
sypie miękko
wielkimi płatkami.
Pomyśl mamo...
mam już... lat (podać wiek dziecka, które recytuje wiersz)
i tyle jeszcze
kotów,
psów,
szarlotek
i takich wieczorów
przed nami.

1 - Chyba lubisz być w domu z mamą.
8 - Tak, mama jest moją przyjaciółką.
5 - Przyjaźń jest w życiu bardzo ważna. Dzięki niej czujemy się szczęśliwi i dajemy szczęście innym.

Dziewczynki, które recytują ten wiersz biorą swoje przyjaciółki za rękę i zwracają się do nich.

7 - Przyjaźń twoja jest dla mnie
światłem w środku nocy,
uśmiechem szczęścia,
miłym słowem,
zaufaniem i radością,
która rozjaśnia me oczy.
Jest białym kwiatem w ciemności.

9 - Przyjaciółce mojej
powierzam swe troski i radości.
Pocieszam ją w zmartwieniu,
Cieszę się, gdy jest wesoła.
Ufa mi, bo umiem strzec
Jej tajemnic.

3 - Jeszcze wszyscy mówią
o nas "dzieci".
Jesteśmy bowiem mali, bo mało
mamy lat,
ale już rozumiemy wiele dużych rzeczy:
że życie bywa trudne,
że praca dźwiga świat,
a my -
rośniemy po to, by nowy tworzyć ład.

Piosenka " Słońce niech wschodzi tam, gdzie ty"

Przypisy:
1, 2, 3 - fragmenty programu "Dajcie dzieciom słońce, żeby łez nie było! " Krystyny Miki.

Wykorzystano:
1) D. Wawiłow: "Wędrówka"
2) CZ. Janczarski: "Ranek w lesie"
3) "Na majówkę" - muz. A. Zygierowicz, sł. W. Chotomska, w: "Wakacyjne piosenki" cz. 1, wybór i opracowanie: K. Nowak, Z Pawlisz, J. Rejser, wydawnictwo "Beseder".
4) CZ. Miłosz: "Wyprawa do lasu" (fragm.)
5) J. Tuwim: "Ptak"
6) E. Zechenter-Spławińska: "Moje książki"
7) H. Łachocka: "Przyjaciel na całe życie"
8) "A my lubimy" - muz. S. Marciniak, sł. K. Jaślar - piosenka z repertuaru zespołu "Sylaba" (fragm.)
9) E. Zawistowska: "Ciasto z jabłkami"
10) "Słońce niech wschodzi tam, gdzie ty" - piosenka ze zbioru "Wakacyjne piosenki" cz. 3.

Jolanta Wielgosz

Jolanta Wielgosz - nauczycielka języka polskiego w Szkole Podstawowej nr 28 w Rzeszowie