SEPARATYZM FRANCUSKI
cechuje go wrogość wobec religii i Kościoła
podstawy zbudowane w latach 1789-1795
Główne przyczyny powstania koncepcji
Ideologia liberalna oparta na racjonalistycznej filozofii oświecenia
Walka z monarchią absolutną powiązanej z Kościołem Katolickim (próba zerwania unii tronu z ołtarzem)
wymiar
Skrajny indywidualizm
Suwerenność ludu
Rozwój historyczny ustawodawstwa:
1789, VIII 26 – Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela, art. 10 (gwarancje wolności sumienia i wolności religijnej), żaden obywatel francuski nie mógł być prześladowany z powodu przekonań religijnych i ich manifestowania
…………………………………………………………………………………………………..
1789, XII 2 – uchwała zgromadzenia Narodowego o nacjonalizacji nieruchomości kościelnych
1790, II 13 – państwo nie uznaje uroczystych ślubów zakonnych; zniesiono zakony
1790, VII 12 – Constitution civile du clergé: nowy podział administracyjny Kościoła bez porozumienia z Papieżem, obsada stanowisk biskupów i proboszczów w drodze wyborów, duchowieństwo utrzymuje się na koszt państwa.
1791, V 7 – Zgromadzenie Narodowe ogranicza swobodę wykonywania kultu przez duchownych, którzy nie złożyli przysięgi na w/w ustawę.
1794, IX 18 – Republika nie może finansować instytucji uprawiających kult religijny
1795, II 21 – Ustawa Konwentu o rozdziale Kościoła od państwa (12 artykułów): neutralność państwa wobec religii, niezakłócanie kultu religijnego, odmowa finansowania kościoła, zakaz noszenia publicznego szat religijnych, zakaz uprawiania kultu religijnego poza obiektami sakralnymi, zakaz wynajmowania budynków państwowych na cele religijne, zakaz umieszczania symboli religijnych w miejscach publicznych.
Cel w/w ustawodawstwa: życie publiczne – laickie; religia – sprawą prywatną
1799 – Napoleon wprowadza 3 religie oficjalne państwa: katolicka, protestancka i mojżeszowa.
1801 – Konkordat Napoleona z Piusem VII; Katolicyzm oficjalną religią państwa (system konkordatowy obowiązuje w departamencie: Górny Ren, Dolny Ren, Mozela)
1814 – Konstytucja Ludwika XVIII, zwrot w kierunku religii katolickiej
1871 – Komuna Paryska; Dekret przeciwko Kościołowi, laicyzacja szkolnictwa, zakaz nauczania religii w szkołach państwowych, zakaz zakładania zakonów i prowadzenia przez nich szkół i działalności religijnej.
1875 – Konstytucja III Republiki – laicyzacja życia religijnego
1901 – ustawa o zakazie prowadzenia działalności przez zakony bez zgody Najwyższego Trybunału (Conseil d`Etat)
1904 – zakonnicy nie mogą nauczać religii
1905 XII 9 (od 1906 obowiązuje) – ustawa o rozdziale Kościoła od państwa; Kościół katolicki przestał być oficjalnym, pozbawiono osobowości prawnej, zaprowadzono rewolucyjną wolność sumienia i wyznania (prywatyzacja religii), państwo przestało finansować sprawowanie kultu, państwo nie ingeruje w obsadę stanowisk kościelnych, kościoły – jako prywatne stowarzyszenia kultu zarejestrowane przez państwo (zarządzane przez osoby świeckiej duchowne), zakaz nauczania religii w szkołach publicznych
po I wojnie światowej – polityka wroga państwa łagodnieje
1924 – Pius XII – zgoda na rejestrację stowarzyszeń (diecezjalnych) kultu przez państwo ale muszą uznawać zwierzchność biskupa
1929 – ustawa zezwala na dysponowanie przez diecezje dobrami materialnymi
1942 – ustawa o uznaniu zdolności cywilnoprawnej stowarzyszeń kultowych (otrzymywanie darowizn i zapisów)
1946 – Konstytucja IV Republiki
1958 – Konstytucja V Republiki
1974 – dekret o zakazie nauczania religii w szkolnictwie publicznym, za wyjątkiem wyraźnej zgody rodziców ale poza lekcjami dla młodzieży w wieku 6-13 lat, lub jeden dzień w tygodniu wolny od nauki; szkoły prywatne mogą nauczać religii i mogą być prowadzone przez kościoły – otrzymują na to dotacje państwowe na równi z uprawnieniami szkół publicznych – ale ścisła kontrola państwa.
2004/2005 – spory (sądowe) o zakazie noszenia emblematów religijnych w miejscach publicznych
1
dulkwic