HL7 - standard komunikacyjny danych tekstowych w medycynie
Przeważnie mamy taką sytuację, że potrzebny nam jest interfejs by połączyć się z systemem. Jeśli mamy wiele systemów i chcemy aby każdy porozumiewał simę z każdym, wtedy potrzeba nam n*(n-1) interfejsów. Jeśli mamy wspólny język, to potrzebne nam tylko n interfejsów.
Poszczególne dane mają ściśle określone miejsce, do którego trafiają.
Nazwa HL7 bierze się z modelu sieciowego ISO/OSI, w którym mamy 7 warstw, ????????
Przez zastosowanie standardu zmniejsza się ilość potrzebnych interfejsów oraz koszt ich implantacji.
Co się dzieje gdy brak właściwej komunikacji pomiędzy systemami? -> Błędy w identyfikacji danych pacjentów, przez co pacjenci mogą zostać omyłkowo poddani inwazyjnym badaniom, które zaszkodzą ich zdrowiu.
Systemy monitorowania stosowane głównie na OIOMach, oddziałach anestezjologicznych
Latin: monere – ostrzegać
Monitorowanie inwazyjne oraz nieinwazyjne.
Np. wykorzystanie puls oksymetru znacząco zmniejszyło śmiertelność pacjentów po podaniu znieczulenia.
Dokładność pomiarowa zależy od tego ile ma bitów przetwornik analogowo-cyfrowego, im więcej, tym więcej poziomów, tym dokładniej oraz od częstotliwości próbkowania.
Z jaką częstotliwością powinniśmy zbierać pomiary: Twierdzenie CZYJE: częstotliwość dwukrotnie większa od najwyższej częstotliwości w danym sygnale, w praktyce stosuje się jeszcze wyższe częstotliwości.
Inteligentne systemy monitorowanie
· Dwa moduły: filtracyjny (pozbywanie się zakłóceń, np. częstotliwość sieci napięcia, elektrycznej) oraz wnioskowanie (na podstawie sygnału podaje jego interpretację (np. jakie zaburzenie może występować w danym EKG)
Rekomendowane systemy monitorowania u pacjentów
· Układ krążenia: pulse oximetr, ciśnieniomierz, ECG, heart rate
· Respiratory system: end - tidol Co2, inne
· Czujnik temperatury
Na czym opierają się lekarze podejmując decyzje:
· dane laboratoryjne 33%
· gazometria krwi 9%
· samo-monitorowanie: 13%
Końcowe stężenie CO2 w powietrzy wydychanym mierzone jest kapnografem.
Interpretacja kapnogramu.
Co możemy dzięki takiemu wykresowi zdiagnozować (przykłady kapnogramów)
· niski przepływ płucnych
· embolizacja naczynia płucnego
· zatrzymanie serca – coraz niższe plateau
· intubacja doprzełykowa
· rozłączenie rurek respiratora, jego uszkodzenie, całkowite zakorkowanie dróg oddechowych → wykres zaczyna oscylować przy zerze
· pacjent wdycha CO2 z obwodu respiratora -> coraz wyższe plateau CO2
Jak wygląda wykres EKG przy migotaniu komór? -> widmo sygnału skupia wokół jednej częstotliwości (6Hz).
Skomputeryzowana historia choroby (CPR)
Dane medyczne
· pacjent
· parametr
· wartość parametru
· czas obserwacji (bardzo istotny, określa czy możemy się na tych danych opierać, czy też są one nieaktualne)
Historia choroby i cele jej stosowania
Jest to odzwierciedlenie kontaktu pacjenta z systemem opieki zdrowotnej
Cele stosowania
· opieka nad pacjentem
· dokumentacja finansowa i prawna (automatyczne obliczanie kosztów leczenia, dokumentacja prawna przydatna przy sprawdzaniu czy nie popełniono błędów sztuce lekarskiej)
· badania naukowe (kliniczne badania naukowe – podstawa dla nich, studiowanie papierowych historii chorób jest bardzo uciążliwe, często jest nieosiągalna lub nieczytelna duży czas dostępu jest wymagany, występuje w nich redundancja 9wielokrotne opisy), ma pasywny (nie może wygenerować alarmu) i charakter i jest niepraktyczny z punktu widzenia badań naukowych)
Zalety CPR
· łatwa dostępność i krótki czas dostępu
· kilka osób może jednocześnie przeglądać
· aktywny charakter
· poprawa jakości i kompetentności
Wady CPR
· koszt
· możliwość awarii
· potrzeba sprowadzania danych
· wprowadzanie danych
Typy historii choroby, zorientowane: (TEST)
· problemowo
· czasowo
· źródłowo
Czasowo zorientowana
· wyróżnikiem jest czas
· po lewej stronie daty, cała reszta konglomerat różnych badań i procedur, ich wyniki wymieszane ze sobą
Problemowo zorientowana
· do dat dodawane odpowiednie problemy zdrowotne (S – badanie podmiotowe (co pacjent sam mówi o objawach), O – badanie przedmiotowe, D- diagnoza, P – procedura), ten rodzaj nie znalazł szerszego zastosowania, ponieważ jest dosyć rygorystyczny
Źródłowo zorientowana
· do dat dodawana źródła, odpowiednie nagłówki, np. badania obrazowe, pewnego rodzaju uporządkowanie
Wprowadzanie danych
· jako swobodny tekst
· w formie kodowanej
· jako kombinacja dwóch powyższych podpunktów
Rodzaje danych wprowadzane przez lekarza
· wywiad
· badanie przedmiotowe
· diagnoza różnicowa
· plan leczenia
Techniczne sposoby wprowadzania danych
· z dyktafonem
· z formularzy
· bezpośrednio z terminala
· interfejs głosowy (system rozpoznawania mowy, komputer sam tworzy tekst z głosu, im bardziej ograniczone słownictwo, tym łatwiej wprowadzić taki interfejs)
Prezentacja danych
poszukiwanie baz historii chorób: język SQL
Przykłady ambulatoryjnych systemów CPR – COSTAR, RMRS, TMR
Problemy związane z CPR
Aspekty techniczne EHC jako aplikacja www
Można uzyskać serwer i historię choroby, która obsługuje różne szpitale odległe od siebie (np. Cardio net, radiologiczna EHC umożliwiająca ustalenie dawki)
CDA – standard do historii chorób
· należy do rodziny HL7
· referencyjny Model informacji
· specyfikacja słownika dziedziny
· metodologia używana do definiowania struktur informacji
· dokument jest kompletnym obiektem informacyjnym zawierającym tekst, obrazy, inne treści multimedialne
· celem jest umożliwienie autoryzacji, zarządzania dokumentami, przechowywania, dystrybucji, prezentacji dokumentów
Problemy z wprowadzaniem EHC
· przyczyny organizacyjnej (szpitale należą do różnych organizacji, np. uniwersyteckie kulturowe, trudno uzgodnić wspólny model pomiędzy tymi resrtam0
· przyczyny zależne od czynnika ludzkiego (niechęć do dzielenia się własnymi danymi, jeden lekarz z drugim) i kształcenia
· związane z technologią i standardami
· Prawne związane z poufnością danych i przechowywania danych osobowych
· przyczyny natury przemysłowo-rynkowej (mniejsze fundusze dla oprogramowania szpitalnego w porównaniu np. z bankowym)
· związane z rakiem wizji rozwoju wśród menedżerów ochrony zdrowia i władz państwowych
Systemy klasyfikacji i kodowania
· w Polsce najczęściej stosowany ICD10
· stosujemy ponieważ typowe wyszukiwarki nie dają możliwości wyszukiwania odpowiednich danych, gdy użytkownicy stosują różne nazewnictwa dot. chorób, słowa wpisane są z błędem, np. l...
Noris20