Biuletyn_Autyzm_w_Polsce_nr5.pdf

(6868 KB) Pobierz
Autyzm 2009.indd
AUTYZM
POLSCE
Biuletyn nr 5
lato 2009
w tym numerze:
ANALIZY
Strategie na rzecz osób z autyzmem
we Francji i na Węgrzech. Potrzeby
osób z autyzmem w Polsce i możli-
wości poprawy sytuacji w różnych
dziedzinach
PROJEKTY
Projekt: „Wsparcie dla osób z auty-
zmem” i podsumowanie projektu:
„Od poradnictwa do rzecznictwa”
INICJATYWY
Starania Porozumienia AUTYZM-
POLSKA i Parlamentarnej Grupy ds.
Autyzmu o zwiększenie dostępności
leków dla osób z autyzmem
WYDARZENIA
Polsko-francuska debata na temat
sytuacji w mieszkalnictwie dla do-
rosłych osób z autyzmem w Parla-
mencie RP; Kolejny Społeczny Rajd
Rowerowy: „Masa na Autyzm”;
Polska premiera filmu francuskiego
„Na imię ma Sabine”, dotyczącego
życia dorosłych osób z autyzmem
W
449798570.051.png 449798570.062.png 449798570.073.png 449798570.084.png 449798570.001.png 449798570.002.png 449798570.003.png 449798570.004.png 449798570.005.png 449798570.006.png 449798570.007.png 449798570.008.png 449798570.009.png 449798570.010.png 449798570.011.png 449798570.012.png 449798570.013.png 449798570.014.png 449798570.015.png 449798570.016.png 449798570.017.png
$[ZNKFTU"65:;.
"65:;.KFTUDBP{DJPXZN[BCVS[FOJFNSP[XPKPXZNSP[QP[OBXBMOZNXFXD[FTOZN
E[JFDJÐTUXJF;QPXPEV[PPOZDIQS[ZD[ZONFEZD[OZDIQSPXBE[JEPOJFQSBXJEPXFHP
SP[XPKVJ[BCVS[FOJBGVOLDKPOPXBOJBNÒ[HV"VUZ[NHÉCPLP[BCVS[BPECJÒS{XJBUB
[FXOÉUS[OFHPQPQS[F[[NZTZSP[XÒKLPNVOJLBDKJ[JOOZNJPTPCBNJJUXPS[FOJFSFMBDKJ
TQPFD[OZDI
;QPXPEV[BCVS[FÐTFOTPSZD[OZDIPTPCZUFJOBD[FKPECJFSBK{XJBUPPCSB[ZJE~XJÉLJ
JOBD[FKPED[VXBKEPUZL[BQBDITNBLD[ZCÒM$[ÉTUPNBKUSVEOP{DJ[QSFDZ[ZKOZN
SP[VNJFOJFNLJFSPXBOZDIEPOJDIXZQPXJFE[J*OOZTQPTÒCPECJPSV{XJBUBQPXPEVKF
FPTPCZ[BVUZ[NFNUXPS[TXÒKXFXOÉUS[OZPCSB[{XJBUBD[ÉTUPPENJFOOZPE
OBT[FHP.BKUBLFUSVEOP{DJ[LMBTZD[OZNuXOBT[ZNSP[VNJFOJVuCVEPXBOJFNXJÉ[J
JPLB[ZXBOJFNFNPDKJXSFMBDKBDI[JOOZNJMVE~NJkXJBUPTÒC[BVUZ[NFNKFTUJOOZPE
cOBT[FHP{XJBUBsBLPQPUZ[LPNVOJLBDKTQSBXJBKFPTPCZ[BVUZ[NFND[ÉTUPD[VK
TJÉPES[VDPOFJPTBNPUOJPOF
4UPQJFÐBVUZ[NVNPFCZÅCBSE[PSÒOZPEDJÉLJFHPEPBHPEOFHPBHPEOQPTUBÅ
BVUZ[NVEJBHOP[VKFTJÉKBLP[FTQÒ"TQFSHFSB6OJFLUÒSZDIPTÒCHÉCPLJFNVBVUZ[NPXJ
UPXBS[ZT[QPXBOFUSVEOP{DJXVD[FOJVTJÉ6JOOZDIBVUZ[NVNJBSLPXBOFHPTUPQOJB
XZTUÉQVKFXSB[[QS[FDJÉUOMVCXZTPLJOUFMJHFODK/JFLUÒSFPTPCZNÒXJBMFOJF
SP[VNJFKXQFOJ[OBD[FOJBXZQPXJBEBOZDITÒXJNBKUSVEOP{DJXQSPXBE[FOJV
SP[NPXZ$[É{Å[OJDIXPHÒMFOJFQPTVHVKFTJÉNPX8UFEZ[F{XJBUFN[FXOÉUS[OZN
QPSP[VNJFXBKTJÉ[B[XZD[BK[BQPNPDQJTNBMVCQJLUPHSBNÒX
$PKFTUQS[ZD[ZO"65:;.6
$IPDJBOJF[OBNZXT[ZTULJDI[PPOZDIQS[ZD[ZOBVUZ[NVXJBEPNPFKFTUUP
CJPMPHJD[OJFVXBSVOLPXBOF[BCVS[FOJFSP[XJKBKDFHPTJÉ0{SPELPXFHP6LBEV/FSXPXFHP
"VUZ[NVOJFNPOBSP[QP[OBÅ[BSB[QPVSPE[FOJVMFD[VKBXOJBTJÉEPQJFSPQPNJÉE[Z
T[ÒTUZNBUS[ZE[JFTUZNT[ÒTUZNNJFTJDFNZDJB$[BTBNJSP[XÒKE[JFDLBPECZXBTJÉ
DBLPXJDJFOPSNBMOJFJEPQJFSPQPQFXOZNPLSFTJFOBTUÉQVKFXZDPGBOJFJVUSBUBKV
OBCZUZDIVNJFKÉUOP{DJ%[J{KVOBQFXOPXJBEPNPF[BXZTUQJFOJFBVUZ[NVOJFOBMFZ
XJOJÅSPE[JDÒXQS[FDJXOJFD[ÉTUPUPPOJTUBOPXJEMBE[JFDLBOBKXBOJFKT[FPQBSDJF
+BLJFTUZQPXFPCKBXZ"65:;.6
;[BCVS[FOJFNBVUZ[NV[XJ[BOFTUSVEOP{DJXZTUÉQVKDFXSÒOZDIPCT[BSBDI
GVOLDKPOPXBOJBD[PXJFLBPSB[JDIX[BKFNOFQPXJ[BOJB
1SPCMFNZXLPOUBLUBDITQPFD[OZDIuTOBKCBSE[JFKFXJEFOUODFDI[BCVS[FÐ
BVUZTUZD[OZDI
1SPCMFNZ[LPNVOJLBDKuQPOBEQPPXBMVE[J[BVUZ[NFNQS[F[DBFTXPKFZDJF
OJFNÒXJ6PTÒCLUÒSFNÒXJVNJFKÉUOP{ÅNPXZ[XZLMFSP[XJKBTJÉQÒ~OP
1SPCMFNZ[SP[XPKFNXZPCSB~OJJVNJFKÉUOP{DJ[BCBXZ
1SPCMFNZXQBOPXBOJVOBETXPJN[BDIPXBOJFN
4UBMFX[SBTUBMJD[CBE[JFDJJPTÒCEPSPTZDI[EJBHOP[BVUZ[NV0TPCZ[BVUZ[NFNNPH
PTJHOÅ[OBD[DQPQSBXÉJXD[BÅTJÉXZDJFTQPFD[OFQPEXBSVOLJFNXD[FTOFK
EJBHOP[ZJXT[FDITUSPOOFKJOUFOTZXOFKUFSBQJJPSB[FEVLBDKJ%MBEPSPTZDIPTÒCOBKMFQT[
GPSNUFSBQJJJ~SÒEFNTBUZTGBLDKJKFTUQSBDBQS[ZTUPTPXBOBEPJDINPMJXP{DJ
449798570.018.png 449798570.019.png 449798570.020.png 449798570.021.png 449798570.022.png 449798570.023.png 449798570.024.png 449798570.025.png 449798570.026.png 449798570.027.png 449798570.028.png 449798570.029.png 449798570.030.png 449798570.031.png 449798570.032.png 449798570.033.png
Podkreślana od lat konieczność dostosowania form pomocy dla
osób z autyzmem (całościowymi zaburzeniami rozwojowymi) do ich
specyficznych potrzeb i możliwości nie zmierza do stworzenia dla
tej grupy osób specjalnych przywilejów, ale wprost przeciwnie, ma
na celu likwidację istniejącej obecnie dyskryminacji i wyrównanie
ich szans życiowych.
Konieczność dostosowania form pomocy do rodzaju deficytów
w funkcjonowaniu osób nimi dotkniętych wydaje się zrozumiała
dla wszystkich w odniesieniu do niepełnosprawności fizycznych.
Oczywiste jest, że osoba, która nie może chodzić potrzebuje wóz-
ka, zaś osoba niedosłysząca aparatu słuchowego. Wsparcie ze
środków publicznych kosztów zakupu tych urządzeń nie stanowi
uprzywilejowania osób dotkniętych daną niepełnosprawnością.
Używając obrazowych przykładów, nie budzi wątpliwości również
fakt, że osoby poruszające się na wózkach nie mogłyby skorzystać
z najlepszych nawet zajęć rehabilitacyjnych zorganizowanych na
trzecim piętrze bez windy czy podnośnika, tak jak zupełnie bez-
użyteczne dla osób niewidzących byłyby najbardziej wartościowe
książki wydane w formie papierowej zwykłym drukiem.
Odwołując się do sfery ochrony zdrowia, oczywiste jest, że opera-
cja kardiologiczna pociąga za sobą większe koszty niż usunięcie
wyrostka robaczkowego i fakt ten nie oznacza uprzywilejowania
pacjenta chorego na serce.
Uznany w większości krajów fakt, że wsparcie dla osoby niepełno-
sprawnej powinno zależeć od rodzaju i stopnia niepełnosprawności
również w odniesieniu do niepełnosprawności intelektualnej, nie
zawsze znajduje zrozumienie w Polsce.
Koszt nauki uczniów z autyzmem został w polskim systemie oświaty
wyceniony na ponad trzykrotnie wyższy, niż uczniów niewido-
mych i słabo widzących, z zaburzeniami psychicznymi lub nie-
pełnosprawnością ruchową, oraz ponad dwu i półkrotnie wyższy
3
449798570.034.png 449798570.035.png 449798570.036.png 449798570.037.png 449798570.038.png 449798570.039.png 449798570.040.png 449798570.041.png 449798570.042.png 449798570.043.png 449798570.044.png 449798570.045.png 449798570.046.png 449798570.047.png 449798570.048.png 449798570.049.png 449798570.050.png
niż uczniów niesłyszących i słabo słyszących, z upośledzeniem
umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym. Związane
jest to z koniecznością dużo większego nakładu pracy w prowa-
dzeniu procesu edukacyjnego uczniów z autyzmem i zdobywania
specjalistycznej wiedzy.
Jednocześnie w systemie pomocy społecznej i rehabilitacji za-
wodowej oraz zatrudnienia, sytuacja osób z autyzmem jest taka
sama lub gorsza niż osób dotkniętych powołanymi wyżej innymi
niepełnosprawnościami. Osoby te wymagają wsparcia w ciągu
całego życia.
Niestety, specyficzne potrzeby osób z autyzmem nie znikają nagle
po zakończeniu nauki, istnieją nadal, ale są lekceważone.
Różne kraje różnie radzą sobie z problemem skutecznego wsparcia
dla osób z autyzmem; m.in. w ramach ogólnie funkcjonującego
systemu prawnego, w ramach wsparcia lokalnego. W krajach,
w których tak jak w Polsce istnieje pilna potrzeba likwidacji po-
ważnej dyskryminacji osób z autyzmem w niektórych dziedzinach
życia społecznego, powstają ogólnopaństwowe kilkuletnie plany
ukierunkowane na wsparcie tej grupy osób niepełnosprawnych.
Taki sposób rozwiązania problemów osób z autyzmem, czy to
w skali ogólnokrajowej, czy to w skali lokalnej stał się głównym
tematem niniejszego Biuletynu.
W pierwszym dziale ANALIZY przedstawione zostały plany na
rzecz osób z autyzmem w dwóch państwach: Francji, kraju tzw.
Starej Unii oraz na Węgrzech, a więc kraju Europy Środkowej,
znajdującym się w zbliżonej do Polski sytuacji politycznej i go-
spodarczej.
Następnie przypomniano prezentowane szczegółowo w poprzed-
nich publikacjach specyficzne potrzeby osób z autyzmem w różnych
dziedzinach życia społecznego, bariery utrudniające lub uniemoż-
liwiające tym osobom korzystanie z dotychczas funkcjonujących
4
449798570.052.png 449798570.053.png 449798570.054.png 449798570.055.png 449798570.056.png 449798570.057.png 449798570.058.png 449798570.059.png 449798570.060.png 449798570.061.png 449798570.063.png 449798570.064.png 449798570.065.png 449798570.066.png 449798570.067.png 449798570.068.png
w Polsce rozwiązań. Na koniec przedstawiono możliwości korzyst-
nych zmian w tym zakresie również ze wskazaniem na możliwości
wykorzystania formuły planu na rzecz osób z autyzmem.
W dziale PROJEKTY omówiony został projekt: „Wsparcie dla osób
z autyzmem” – zarówno przebiegająca obecnie faza pilotażowa, jak
i nadzieje związane z fazą właściwą tego projektu planowaną na
lata 2010– 2013 oraz podsumowana została realizacja projektu:
„Od poradnictwa do rzecznictwa” realizowanego przez Fundację SY-
NAPSIS we współpracy z partnerem francuskim Pro Aid Autisme.
W dziale INICJATYWY przedstawiono kolejne działania Funda-
cji SYNAPSIS i Porozumienia AUTYZM-POLSKA we współpracy
z Parlamentarna Grupą ds. Autyzmu i Pełnomocnikiem Rządu ds.
Osób Niepełnosprawnych i innymi decydentami, m.in. na rzecz
zwiększenia dostępności leków dla osób z autyzmem.
Dział WYDARZENIA zawiera informacje o debacie w Parlamencie
RP na temat sytuacji w mieszkalnictwie dla dorosłych osób z au-
tyzmem z udziałem przedstawicieli parlamentu i rządu polskiego
i francuskiego oraz organizacji pozarządowych działających na
rzecz osób z autyzmem w Polsce i we Francji. Ponadto w dziale
tym zamieszczone zostały wzmianki o kolejnym Społecznym Raj-
dzie Rowerowym: „Masa na Autyzm” oraz polskiej premierze filmu
francuskiego „Na imię ma Sabine”, dotyczącego życia dorosłych
osób z autyzmem.
Zachęcamy Państwa do dzielenia się z nami uwagami na temat
naszego Biuletynu, sugestiami co do tematów, które powinny być
poruszane na jego łamach, a także do współpracy i nadsyłania
samych tekstów i informacji związanych z poruszaną przez nas
tematyką. Kontakt do Redaktora Biuletynu znajdziecie Państwo
na wewnętrznej stronie tylnej okładki Biuletynu.
Mec. Maria Jankowska 1
1 Maria Jankowska jest Rzecznikiem Praw Osób z Autyzmem przy Fundacji
SYNAPSIS z pełnomocnictwem Porozumienia AUTYZM-POLSKA.
5
449798570.069.png 449798570.070.png 449798570.071.png 449798570.072.png 449798570.074.png 449798570.075.png 449798570.076.png 449798570.077.png 449798570.078.png 449798570.079.png 449798570.080.png 449798570.081.png 449798570.082.png 449798570.083.png 449798570.085.png 449798570.086.png 449798570.087.png 449798570.088.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin