Numer 12-1(35-36)- grudzień 2003-styczeń 2004.pdf

BIULETYN

INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ

Bydgoszcz 1939

„Intelligenzaktion”

Trzy dni terroru

numer indeksu 374431

ISSN 1641-9561

9771641 956001

nakład 2765 egz.

cena 6,50 zł (w tym 0% VAT)

NR 12–1 (35–36)

grudzień–styczeń

2003–2004

ADRESY I TELEFONY ODDZIAŁÓW IPN W POLSCE

BIAŁYSTOK

ul. Warsztatowa 1a, 15-637 Białystok

tel. (0-85) 664 57 03

GDYNIA

ul. Witomińska 19, 81-311 Gdynia

tel. (0-58) 660 67 00

fax (0-58) 660 67 01

KATOWICE

ul. Kilińskiego 9, 40-061 Katowice

tel. (0-32) 609 98 40

KRAKÓW

ul. Reformacka 3, 31-012 Kraków

tel. (0-12) 421 11 00

LUBLIN

ul. Wieniawska 15, 20-071 Lublin

tel. (0-81) 534 59 11

ŁÓDŹ

ul. Orzeszkowej 31/35, 91-479 Łódź

tel. (0-42) 616 27 45

POZNAŃ

ul. Rolna 45a, 61-487 Poznań

tel. (0-61) 835 69 00

RZESZÓW

ul. Słowackiego 18, 35-060 Rzeszów

tel. (0-17) 860 60 18

WARSZAWA

pl. Krasińskich 2/4/6, 00-207 Warszawa

tel. (0-22) 530 86 25

WROCŁAW

ul. Sołtysowicka 23, 51-168 Wrocław

tel. (0-71) 326 76 00

BIULETYN INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ

Redaguje Biuro Edukacji Publicznej IPN

Zespół redakcyjny: Władysław Bułhak (redaktor naczelny),

Janusz Kotański, Paweł Machcewicz, Krzysztof Madej,

Bartłomiej Noszczak, Barbara Polak

Projekt graficzny: Krzysztof Findziński

Skład i łamanie: Wojciech Czaplicki

Adres: ul Towarowa 28, 00-839 Warszawa

Tel. (0-22) 581 89 24, fax (0-22) 581 89 26

e-mail: Barbara.Polak@ipn.gov.pl

http://www.ipn.gov.pl

Druk: Dom Wydawniczy Bellona

ul. Grzybowska 77, 00-844 Warszawa

BIULETYN

N R 12–1 (35–36)

GRUDZIEŃ–STYCZEŃ

2003–2004

SPIS TREŚCI

■

KALENDARIUM IPN ..........................................................................

■

ROZMOWY BIULETYNU

NIE ZAMIERZAM PODEJMOWAĆ ŻADNEJ POLEMIKI.

WOKÓŁ MITU „BYDGOSKIEJ KRWAWEJ NIEDZIELI” z prof. Witoldem Kuleszą

rozmawiają Paweł Kosiński i Barbara Polak ..................................................

■

KOMENTARZE HISTORYCZNE

Tomasz Chinciński – KONIEC MITU „BYDGOSKIEJ KRWAWEJ NIEDZIELI” ....

Sławomir Abramowicz – WYPĘDZENI Z OSIEDLA „MONTWIŁŁA” MIRECKIEGO

W ŁODZI ..................................................................................................

Monika Tomkiewicz – WYSIEDLENIA Z GDYNI W 1939 ROKU .....................

Maria Wardzyńska – „INTELLIGENZAKTION” NA WARMII, MAZURACH

I PÓŁNOCNYM MAZOWSZU ....................................................................

Magdalena Sierocińska – TRZY DNI TERRORU. PIERWSZE PLANOWE

MASOWE EGZEKUCJE W WIELKOPOLSCE ...............................................

Alina Gałan – „AKCJA AB” NA LUBELSZCZYŹNIE ........................................

Bartłomiej Warzecha – NIEMIECKIE ZBRODNIE NA POWSTAŃCACH

ŚLĄSKICH W 1939 ROKU .........................................................................

Alicja Paczoska – DZIECI POTULIC .............................................................

Marcin Markiewicz – REPRESJE HITLEROWSKIE WOBEC WSI BIAŁOSTOCKIEJ ..

Janusz Marszalec – WALKA Z LEGENDĄ .......................................................

■

PRAWO I HISTORIA

Bernard Miszewski – PROCES STANISŁAWY KOSZCZĄB ..............................

■

RELACJE I WSPOMNIENIA

NAJPIERW POPILI SOBIE W URZĘDZIE... ze Zdzisławem Szpakowskim

i Edmundem Królikiem rozmawia Jan Żaryn ...................................................

■

DZIAŁANIA EDUKACYJNE

Anna Piekarska, Mariusz Zajączkowski – RAJD DLA MŁODZIEŻY „MIĘDZY

TANWIĄ I SOŁOKIJĄ” ...............................................................................

INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ

Kalendarium IPN

listopad–grudzień 2003

6–7 listopada

listopada

– w Wilnie odbyła się II międzynarodowa konferencja

konferencja polsko-litewska „Stosunki polsko-

„Stosunki polsko-

-litewskie 1939–1989”, organizowana przez Centrum Badania Eksterminacji i Ruchu

Oporu Mieszkańców Litwy oraz Instytut Pamięci Narodowej. Tematem spotkania był opór

obydwu społeczeństw wobec systemu represji w Polsce i na Litwie w latach 1944–1956.

12 listopada

Kształtowanie

się nowego społeczeństwa na Warmii i Mazurach w latach 1945–1949”

„Wypędzeni, przypędzeni. Kształtowanie

Kształtowanie

się nowego społeczeństwa na Warmii i Mazurach w latach 1945–1949” połączona

z sesją naukową, przygotowana przez olsztyńską Delegaturę OBEP IPN w Białymstoku

oraz Archiwum Państwowe w Olsztynie.

13 listopada

– w siedzibie Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie odbyło się przekazanie IPN–

przekazanie IPN–

–KŚZpNP materiałów dotyczących zbrodni katyńskiej uzyskanych przez Kongres

Polaków w Szwecji od władz tego kraju. W uroczystości uczestniczył m.in. Mats

Staffansson, Ambasador Królestwa Szwecji w Polsce.

14 listopada

– w Bydgoszczy przedstawiciele IPN, Akademii Bydgoskiej, UMK w Toruniu, Instytutu

Zachodniego w Poznaniu, Archiwum Państwowego w Bydgoszczy i Bydgoskiego Towarzystwa

Naukowego powołali zespół, który zajmie się badaniem wydarzeń w Bydgoszczy w dniach

3 i 4 września 1939 r., nazwanych przez propagandę III Rzeszy „bydgoską krwawą niedzielą”.

Na jego czele stanął dr hab. Paweł Machcewicz, dyrektor BEP IPN.

18 listopada

– w siedzibie IPN w Rzeszowie odbyła się sesja naukowa i wystawa „Aparat

sesja naukowa i wystawa „Aparat represji na

represji na

Rzeszowszczyźnie w latach 1944–1956”.

– w Bytomiu uroczyście otwarto wystawę „Deportacje Górnoślązaków do ZSRR

wystawę „Deportacje Górnoślązaków do ZSRR

w 1945 roku”, przygotowaną przez OBEP IPN w Katowicach we współpracy z Muzeum

Górnośląskim. Wystawie towarzyszyła projekcja filmów dokumentalnych poświęconych

górnośląskim wywózkom w 1945 r.

19 listopada

– Kolegium IPN przyjęło uchwałę zatwierdzającą Informację o działalności Instytutu

Pamięci Narodowej w okresie od 1 lipca 2002 r. do 30 czerwca 2003 r. , którą zgodnie

z ustawą o IPN Prezes Instytutu przedstawi Sejmowi i Senatowi.

19–20 listopada – w Instytucie Politologii Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego odbyła

się konferencja naukowa „Media w PRL. PRL w mediach”

konferencja naukowa „Media w PRL. PRL w mediach”, zorganizowana przez

OBEP IPN w Gdańsku oraz Instytut Politologii UG.

27–28 listopada – w Auli Uniwersytetu Rzeszowskiego odbyła się konferencja naukowa

konferencja naukowa „Wieś i ruch

„Wieś i ruch

ludowy a władza w PRL w latach 1956–1989”, zorganizowana przez OBEP IPN

w Rzeszowie oraz Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego i Uniwersytet Rzeszowski.

2 grudnia

wystawę „Wojenne dzieciństwo.

Losy dzieci polskich pod okupacją hitlerowską”

wystawę „Wojenne dzieciństwo.

Losy dzieci polskich pod okupacją hitlerowską” przygotowaną przez OBEP IPN

Łódź, której towarzyszyła dyskusja panelowa „Polscy wypędzeni”

dyskusja panelowa „Polscy wypędzeni”. W dyskusji udział

wzięli ks. bp prof. dr hab. Tadeusz Pieronek, prof. dr hab. Zygmunt Mańkowski,

dr hab. Bogdan Chrzanowski, dr hab. Andrzej Friszke i red. Thomas Urban.

dyskusja panelowa „Polscy wypędzeni”

10 grudnia

spotkanie Klubu Historycznego im.

gen. Stefana Roweckiego „Grota” poświęcone Wilnu i Wileńszczyźnie w latach

spotkanie

poświęcone Wilnu i Wileńszczyźnie w latach

1939–1944.

– członkowie Kolegium IPN dyskutowali projekt zmian regulaminu określającego tryb

i formę rozpatrywania wniosków osób pokrzywdzonych o udostępnienie dokumentów.

Zmiany te mają na celu określenie kategorii dokumentów, które będą udostępniane

osobom pokrzywdzonym w myśl ustawy o IPN bez anonimizacji danych osób trzecich,

w oryginałach. Kolegium rozpoznało ponadto odwołanie Szefa ABW od decyzji Prezesa

IPN w sprawie dotyczącej zakwalifikowania określonych dokumentów do tzw. zbioru

zastrzeżonego; jednogłośnie podjęta została decyzja utrzymująca w mocy odmowną

decyzję Prezesa IPN.

11–12 grudnia – w Białymstoku odbyła się konferencja naukowa „Stosunki polsko-białoruskie

konferencja naukowa „Stosunki polsko-białoruskie

w woj. białostockim w latach 1939

konferencja naukowa „Stosunki polsko-białoruskie

w woj. białostockim w latach 1939–1956”

1956” zorganizowana przez OBEP IPN

6–7

konferencja

6–7

listopada

konferencja

„Stosunki polsko-

-litewskie 1939–1989”

– w Olsztynie odbyła się prezentacja wystawy „Wypędzeni, przypędzeni.

„Wypędzeni, przypędzeni.

się nowego społeczeństwa na Warmii i Mazurach w latach 1945–1949”

–KŚZpNP materiałów dotyczących zbrodni katyńskiej

sesja naukowa i wystawa „Aparat

Rzeszowszczyźnie w latach 1944–1956”

w 1945 roku”

19–20 listopada

konferencja naukowa „Media w PRL. PRL w mediach”

27–28 listopada

konferencja naukowa

ludowy a władza w PRL w latach 1956–1989”

– w Zamościu prezes IPN prof. Leon Kieres otworzył wystawę „Wojenne dzieciństwo.

Losy dzieci polskich pod okupacją hitlerowską”

– w sali konferencyjnej IPN w Warszawie odbyło się spotkanie

1939–1944

11–12 grudnia

w woj. białostockim w latach 1939

1956”

w Białymstoku. W konferencji udział wzięli członkowie Białoruskiego Towarzystwa

Historycznego.

12 grudnia

– w Bełchatowie dyrektor łódzkiego oddziału IPN Marek Drużka i prezydent miasta

Marek Chrzanowski podpisali umowę o współpracy i otworzyli wystawę „Stan wojenny

wystawę „Stan wojenny

– spojrzenie po dwudziestu latach”, przygotowaną przez OBEP IPN w Łodzi; Marek

Jasiński (OBUiAD IPN w Łodzi) wygłosił wykład

„Działalność byłych członków NSZZ

»Solidarność« po wprowadzeniu stanu wojennego w Bełchatowie”.

wykład „Działalność byłych członków NSZZ

„Działalność byłych członków NSZZ

»Solidarność« po wprowadzeniu stanu wojennego w Bełchatowie”.

15 grudnia

– w Zespole Szkół Mechanizacji Rolnictwa w Supraślu zaprezentowano wystawę „Kto

wystawę „Kto

ratuje jedno życie, ratuje cały świat. Pomoc ludności żydowskiej pod okupacją

wystawę „Kto

ratuje jedno życie, ratuje cały świat. Pomoc ludności żydowskiej pod okupacją

niemiecką w woj. białostockim”

niemiecką w woj. białostockim”, przygotowana przez OBEP IPN Białystok. Honorowym

gościem spotkania był ksiądz infułat dr Stanisław Piotrowski, który w czasie wojny

uratował kilkoro dzieci narodowości żydowskiej.

16 grudnia

– w Domu Literatury w Warszawie na zaproszenie Oddziału Warszawskiego Stowarzyszenia

Pisarzy Polskich odbyła się dyskusja panelowa i promocja książek „Co nam zostało

dyskusja panelowa i promocja książek „Co nam zostało

z tych lat... Opozycja polityczna lat 1976–1980 z dzisiejszej perspektywy”

dyskusja panelowa i promocja książek „Co nam zostało

z tych lat... Opozycja polityczna lat 1976–1980 z dzisiejszej perspektywy” pod

red. Jerzego Eislera oraz „Stan wojenny”

„Stan wojenny” pod red. Antoniego Dudka.

17 grudnia

– prezes Instytutu Pamięci Narodowej prof. Leon Kieres wziął udział w obchodach XXXIII

rocznicy wydarzeń w Szczecinie w grudniu 1970 r., zorganizowanych przez Urząd Miasta

Szczecina. Przed stocznią podpisano uroczyście akt erekcyjny pod budowę pomnika ofiar

Grudnia 70 roku. Natomiast w gmachu Urzędu Miejskiego prof. Leon Kieres otworzył

wystawę

wydarzeniom Grudnia 1970 roku.

– w dawnej sali BHP w Stoczni Gdańskiej odbyło się ostatnie w tym roku spotkanie

wystawę poświęconą wydarzeniom Grudnia 1970 roku

wydarzeniom Grudnia 1970 roku

spotkanie

z cyklu „Z materiałów IPN. Wykłady–świadkowie–dokumenty–filmy”. Tematem

przewodnim były podstawy prawne funkcjonowania PRL-u. Wykład na ten temat wygłosił

prof. dr hab. Grzegorz Górski z KUL.

30 grudnia

– w Muzeum Regionalnym w Kościanie zaprezentowano wystawę „Sowieckie piekło

wystawę „Sowieckie piekło

1939–1956” przygotowaną przez OBEP IPN Poznań. Wystawie towarzyszył film

film

„Ocaleni” zrealizowany podczas pierwszej

prezentacji „Sowieckiego piekła 1939–1956”

„Ocaleni”

„Sowieckiego piekła 1939–1956” w poznańskim Centrum Kultury „Zamek”.

Opracowali: Elżbieta Duda, Michał Durakiewicz i Artur Gut

STATYSTYKA PRZYJMOWANIA WNIOSKÓW O UDOSTĘPNIENIE DOKUMENTÓW/ZAPYTANIE

O STATUS POKRZYWDZONEGO

listopad i grudzień 2003 r.

od początku wydawania

BIAŁYSTOK

1050

GDAŃSK

38 (20* + 2**)

2181 (667* + 278**)

KATOWICE

1466

KRAKÓW

1565

LUBLIN

705

ŁÓDŹ

779

POZNAŃ

1500

RZESZÓW

934

WARSZAWA

1587

WROCŁAW

1012

BUiAD

32 (6***)

1423 (95***)

KONSULATY

228

RAZEM

164

14430

WNIOSKI ZREALIZOWANE

6255

wnioski przyjmowane w delegaturach: *Bydgoszcz, **Koszalin, ***Radom

12 grudnia

– spojrzenie po dwudziestu latach”

wykład

15 grudnia

wystawę „Kto

ratuje jedno życie, ratuje cały świat. Pomoc ludności żydowskiej pod okupacją

niemiecką w woj. białostockim”

16 grudnia

z tych lat... Opozycja polityczna lat 1976–1980 z dzisiejszej perspektywy”

„Stan wojenny”

wystawę

z cyklu „Z materiałów IPN. Wykłady–świadkowie–dokumenty–filmy”.

1939–1956”

dokumentalny

dokumentalny o tematyce sybirackiej „Ocaleni”

„Ocaleni”

„Sowieckiego piekła 1939–1956”

6255

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: