Język polski - arkusz podst. dla niesłyszących.pdf - 2012 - LeStrange19

Centralna Komisja Egzaminacyjna

Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu.

WPISUJE ZDAJĄCY

Miejsce

na naklejkę

z kodem

KOD

PESEL

dysleksja

EGZAMIN MATURALNY

Z JĘZYKA POLSKIEGO

dla osób niesłyszących

POZIOM PODSTAWOWY

MAJ 2012

Instrukcja dla zdającego

1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 16 stron.

Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu

nadzorującego egzamin.

2. Rozwiązania zadań zamieść w miejscu na to

przeznaczonym.

3. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym

tuszem/atramentem.

4. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl.

5. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie będą oceniane.

6. Możesz korzystać ze słownika języka polskiego,

poprawnej polszczyzny i słownika wyrazów obcych.

7. Na tej stronie oraz na karcie odpowiedzi wpisz swój

numer PESEL i przyklej naklejkę z kodem.

8. Nie wpisuj żadnych znaków w części przeznaczonej

dla egzaminatora.

Czas pracy:

170 minut

Liczba punktów

do uzyskania: 70

Część I – 20 pkt

Część II – 50 pkt

MPO-P1_7P-122

Egzamin maturalny z języka polskiego dla niesłyszących

Poziom podstawowy

Część I – rozumienie czytanego tekstu

Przeczytaj uważnie tekst, a następnie wykonaj zadania umieszczone pod nim. Odpowiadaj

tylko na podstawie tekstu. Udzielaj tylu odpowiedzi, o ile jesteś proszona/y.

CYWILIZACJA NIECIERPLIWOŚCI

1. W XXI wieku prędkość stała się Bogiem, a czas szatanem. Niemal wszyscy chorujemy

na niecierpliwość. Niektóre restauracje McDonald’s podają jedzenie w ciągu 90 sekund. Wizyta

lekarska trwa średnio osiem minut. Restauracja „Jedz do syta” 1 w Tokio wystawia rachunek

na podstawie tempa konsumpcji: im szybciej jesz, tym mniej płacisz. Wiele punktów usługowych

wywołuje zdjęcia w godzinę, aby urlopowicze mogli zabrać ze sobą fotografie z wakacji.

Na windę czekamy 15 sekund – później zaczynamy się niecierpliwić.

2. M. J. Ryan w książce Potęga cierpliwości wymienia więcej przykładów tego, w jakim

pośpiechu żyjemy. Przyznaje, że i ona się często niecierpliwi. Denerwuje się, gdy komputer zbyt

długo się uruchamia, kilka razy wciska przycisk windy myśląc, że przyjedzie szybciej. Nie lubi

kolejek do kasy. Kupuje gotowe jedzenie i podgrzewa je w mikrofalówce. Żeby było szybciej.

3. Wciąż gdzieś pędzimy. Sekunda to nasz wyznacznik prędkości, w myśl hasła „nie trać ani

sekundy”. Dowody są wszędzie: skrzyżowania ulic, punkty pobierania opłat na autostradach,

klawisze szybkiego wybierania numerów telefonicznych, piloty. Ich istnienie w rękach

niecierpliwych widzów – robiących kilka rzeczy naraz, zmieniających wciąż kanały i szybko

przewijających obraz spowodowało, że autorzy przyspieszyli akcję filmów i reklam

telewizyjnych.

4. Naukowcy w wielu krajach zauważają, że wzrost bogactwa i wykształcenia przynosi ze sobą

stres związany z czasem. Sądzimy, że mamy go za mało i żyjemy zgodnie z tym przekonaniem.

Jest to bardzo dziwne, gdyż to właśnie dzięki zdolności do planowania, czekania i upartego

dążenia do celu stworzyliśmy całą naszą cywilizację. Jeszcze dziwniejsze jest to, że człowiek jest

najmniej impulsywnym stworzeniem na Ziemi. Potrafimy odwlekać w czasie mniejsze i większe

przyjemności, inwestować w coś, co przyniesie nam korzyści po wielu godzinach, dniach

czy latach. Dlaczego więc teraz tak bardzo brakuje nam cierpliwości?

5. Pośpiech, w jakim żyjemy, wydaje się znakiem naszych czasów. Często mówimy,

że „dawniej” panował większy spokój, a ludzie nie musieli tak się spieszyć i ciągle gonić.

Czy na pewno? Jeśli cofniemy się do początków naszego gatunku, okaże się, że szybkie życie

wcale nie jest nowym wynalazkiem. Przez setki tysięcy lat praludzie padali ofiarą silniejszych

od nich drapieżników: tygrysów, niedźwiedzi, olbrzymich hien i orłów. To pod wpływem tych

czynników kształtował się ludzki mózg i jego zdolności – twierdzą uczeni. Dlatego właśnie

mamy dobry wzrok, szybki refleks i potrafimy zajmować się jednocześnie wieloma rzeczami.

6. Jednak rozwój cywilizacji nie byłby możliwy bez cierpliwości. Wiemy już, że dawne

społeczności 2 zajmowały się głównie długim i nudnym zbieractwem. 3 Narodziny rolnictwa tylko

pogłębiły to zjawisko – człowiek musiał przez wiele miesięcy pracować w polu i czekać

na zbiory. Z tego powodu musiał zaplanować swoją pracę, ulepszyć ją, część zysku przekazywał

na rozwój swojej gospodarki, itd. Dzięki temu powstały miasta, banki czy uniwersytety.

1 jeść do syta – najeść się, nie być głodnym.

2 społeczność – grupa ludzi połączonych ze sobą np. pracą, wiekiem, miejscem zamieszkania, np. społeczność

szkolna, lekarska, rolnicza.

3 zbieractwo – zbieranie naturalnych płodów leśnych i rolnych jako podstawa utrzymania.

Egzamin maturalny z języka polskiego dla niesłyszących

Poziom podstawowy

7. Dopiero niedawno okazało się, że wiele rzeczy można zdobyć bez cierpliwego oczekiwania –

i stąd właśnie wzięła się kariera fast-foodów 4 i całodobowych sklepów. Wiele spraw załatwiamy

bez ruszania się z miejsca. By uniknąć kolejek (czyli nie tracić czasu), przez Internet opłacamy

rachunki, robimy zakupy, rezerwujemy bilety, planujemy wakacje, inwestujemy pieniądze,

szukamy pracy, mieszkań. Pośpiech wszedł nawet do rozrywki. Bez odwiedzania kiosku

czy biblioteki możemy przeczytać książkę lub gazetę, posłuchać muzyki, a nawet obejrzeć film

w internetowym kinie. Zwykłe listy piszemy i otrzymujemy bardzo rzadko, częściej e-maile.

Jednak i te są zamieniane na czaty, które pozwalają odpowiedź otrzymać od razu.

8. Zegary na rękach, ścianach i biurkach. W pojazdach, sprzęcie elektronicznym

i gospodarczym. Włączasz komórkę, komputer czy telewizor i wciąż patrzysz na czas. Skutki

są przykre. Technologia usunęła przerwy tak potrzebne na poprawki, sprawdzenie błędów

czy ulepszenia. Efekty widać w mediach. Kiedyś między przygotowaniem materiału a jego

emisją mijało sporo czasu potrzebnego np. na wywołanie zdjęć. Można było wtedy jeszcze raz

sprawdzić przygotowany materiał i go poprawić.

9. Bez pośpiechu nie potrafimy się już skoncentrować. 5 Brak czasu wpływa na nasz umysł,

zmusza do ciągłej aktywności. 6 A gdyby tak wynaleziono lekarstwo pomagające nam żyć

szybciej? W jednym z opowiadań Wells 7 napisał: „Wyobraź sobie, że masz małą fiolkę, 8 w której

ukryta jest moc 9 pozwalająca myśleć dwukrotnie szybciej, poruszać się dwukrotnie szybciej,

wykonać dwukrotnie więcej pracy w określonym czasie”. Wizje Wellsa stały się rzeczywistością.

W codziennym pośpiechu sięgamy po gotowy napój energetyczny (na parzenie kawy często

nie ma czasu), pobudzający do działania. Ale dodatkowa porcja energii powoduje też między

innymi nadpobudliwość, 10 bezsenność, rozdrażnienie, 11 choroby serca itp.

10. Osoby niecierpliwe częściej chorują na nadciśnienie tętnicze, a więc są bardziej zagrożone

zawałem serca. Dokładny mechanizm tego zjawiska nie jest znany. Uczeni podejrzewają, że to

skutek przewlekłego stresu – nieodłącznego towarzysza pośpiechu. Zdolność do czekania

i powściągania emocji wpływa też na poziom inteligencji. Dzieci, które potrafią odmówić sobie

na przykład cukierka (wiedząc, że za jakiś czas mogą dostać dwa), osiągają lepsze wyniki

w testach mierzących iloraz inteligencji. Cechy takie jak inteligencja, cierpliwość i skłonność

do podejmowania ryzyka są z sobą ściśle powiązane. Nic dziwnego, bo tylko dzięki nim można

prawidłowo ocenić sytuację i podjąć długofalowe działania. Jeśli ktoś tego nie potrafi, skutki

mogą być opłakane.

Na podstawie: Joanna Nikodemska, Jan Stradowski, Cywilizacja niecierpliwości , „Focus” nr 10/2008

4 fast-foody – szybkie, proste jedzenie, np. hot-dog, zapiekanka.

5 skoncentrować się – myśleć o jednej rzeczy, np. zadaniu.

6 aktywność – działanie, robienie czegoś.

7 Herbert George Wells (1866-1946) – pisarz angielski, jeden z twórców science fiction.

8 fiolka – pojemniczek podobny do rurki; tu: na lekarstwo.

9 moc – siła.

10 nadpobudliwość – zbyt szybkie reagowanie, działanie.

11 rozdrażnienie – zdenerwowanie, często bez powodu.

Egzamin maturalny z języka polskiego dla niesłyszących

Poziom podstawowy

Zadanie 1. (2 pkt)

Wyjaśnij, w jakim celu autorzy artykułu podali czas trwania różnych usług, wymienionych

w akapicie 1.

.......................................................................................................................................................

Zadanie 2. (1 pkt)

Z akapitu 1. wypisz dwa słowa, którymi autor określił czas i prędkość.

.......................................................................................................................................................

Zadanie 3. (1 pkt)

W książce Potęga cierpliwości autorka podaje przykłady z własnego życia (akapit 2.).

W jakim celu to robi?

.......................................................................................................................................................

Zadanie 4. (1 pkt)

O jakim przekonaniu ludzi jest mowa w akapicie 4?

.......................................................................................................................................................

Egzamin maturalny z języka polskiego dla niesłyszących

Poziom podstawowy

Zadanie 5. (2 pkt)

Na podstawie akapitów 4. i 6. podaj trzy umiejętności człowieka, które przyczyniły się

do powstania naszej cywilizacji.

.......................................................................................................................................................

Zadanie 6. (1 pkt)

Niektórzy uczeni twierdzą, że mózg człowieka i jego zdolności rozwinęły się z powodu

A. zmian klimatycznych.

B. konieczności zdobywania pożywienia.

C. obrony przed dzikimi zwierzętami.

D. osiadłego trybu życia.

Zaznacz poprawną odpowiedź. (akapit 5.)

Zadanie 7. (1 pkt)

Wymień dwie cechy, które wykształcił w człowieku strach o własne życie (akapit 5.).

.......................................................................................................................................................

Zadanie 8. (2 pkt)

Na podstawie akapitu 7. wyjaśnij, dlaczego dzięki Internetowi oszczędzamy czas. Odpowiedź

zilustruj trzema przykładami wybranymi z tekstu.

Wyjaśnienie:

.......................................................................................................................................................

Przykłady:

.......................................................................................................................................................

Język polski - arkusz podst. dla niesłyszących.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: