MPDM 1972
z poprawkami 1981,1987 i 1989
Uwaga: Wytłuszczoną kursywą podano tekst, który zostanie dodany (wejdzie w życie) od
04.11.1995 r.).
Kursywą podano tekst, który bądź będzie zmieniony (na tekst umieszczony
wytłuszczoną kursywą), lub będzie usunięty po wyżej podanym terminie.
CZĘŚĆ A - POSTANOWIENIA OGÓLNE
Prawidło 1
Zakres stosowania
a) Niniejsze prawidła stosuje się do wszystkich statków na pełnym morzu i na wszystkich wodach z nim połączonych dostępnych dal statków morskich.
b) Żadne z postanowień niniejszych prawideł nie stoi na przeszkodzie stosowania wydanych przez władzę przepisów szczególnych dotyczących red, portów , rzek, jezior lub śródlądowych dróg wodnych połączonych z morzem pełnym i dostępnych dla statków morskich. Takie przepisy szczególne powinny być, tak dalece, jak jest to możliwe, jak najbardziej dostosowane do niniejszych prawideł.
c) żadne z postanowień niniejszych prawideł nie stoi na przeszkodzie stosowaniu wydanych przez Rząd któregokolwiek Państwa przepisów szczególnych odnośnie do dodatkowych świateł pozycyjnych, świateł sygnałowych, znaków lub sygnałów dawanych gwizdkiem dla okrętów wojennych i statków w konwoju, a także odnośnie do dodatkowych świateł pozycyjnych lub sygnałowych, lub znaków dla flotylli statków rybackich zajętych połowem.
Te dodatkowe światła pozycyjne lub sygnałowe, lub sygnały dawane gwizdkiem powinny być w miarę możliwości takie, aby nie można ich było pomylić z jakimkolwiek światłem, znakiem, lub sygnałem ustalonym gdziekolwiek w niniejszych prawidłach.
d) Dla celów niniejszych prawideł Organizacja może przyjąć systemy rozgraniczenia ruchu.
e) Jeżeli zainteresowany Rząd stwierdzi, że statek o specjalnej konstrukcji lub przeznaczeniu nie może spełniać w pełni bez przeszkód dla swoich specjalnych funkcji postanowień niniejszych prawideł w odniesieniu do liczby, miejsca zamocowania, zasięgu lub sektora widoczności świateł lub znaków, jak również w odniesieniu do rozmieszczenia i charakterystyki urządzeń sygnalizacji dźwiękowej, to statek taki powinien odpowiadać takim innym postanowieniom odnoszącym się do liczby, miejsca zamocowania, zasięgu lub sektora widoczności świateł lub znaków, jak również w odniesieniu do rozmieszczenia i charakterystyki urządzeń sygnalizacji dźwiękowej, wydanym przez jego Rząd, które w odniesieniu do danego statku są najbardziej zbliżone do niniejszych prawideł.
Prawidło 2
Odpowiedzialność
a) Żadne z postanowień niniejszych prawideł nie zwalniają statku lub jego armatora, kapitana bądź załogi od następstw jakiegokolwiek zaniedbania przestrzegania niniejszych prawideł lub zaniedbania zachowania środków ostrożności, których może wymagać zarówno zwykła praktyka morska, jak i szczególnie okoliczności danego wypadku.
b) Przy interpretowaniu i stosowaniu niniejszych prawideł należy uwzględniać wszystkie niebezpieczeństwa żeglugi
i zderzenia oraz wszelkie szczególne okoliczności, łącznie z możliwościami danych statków, które w celu uniknięcia bezpośredniego niebezpieczeństwa mogą uczynić konieczne odstąpienie od niniejszych prawideł.
Prawidło 3
Definicje
W rozumieniu niniejszych prawideł, z wyjątkiem wypadków, gdy z treści wynika inaczej:
a) Wyraz "statek" oznacza wszelkiego rodzaju urządzenie pływające, nie wyłączając urządzeń bezwypornościowych i wodnosamolotów, używanych, lub nadających się do użytku jako środek transportu wodnego.
b) Określenie "statek o napędzie mechanicznym" oznacza każdy statek wprowadzony w ruch przez maszynę.
c) Określenie "statek żaglowy" oznacza każdy statek pod żaglami, pod warunkiem, że urządzenie napędowe, jeżeli jest zainstalowane na statku, nie jest używane.
d) Określenie "statek zajęty połowem" oznacza każdy statek łowiący sieciami, sznurami haczykowymi, włokami lub innymi narzędziami połowu, które ograniczają zdolność manewrową; określenie to nie obejmuje statku łowiącego włóczonymi sznurami haczykowymi lub innymi narzędziami połowu, które nie ograniczają zdolności manewrowej.
e) Wyraz "wodnosamolot" oznacza każde urządzenie latające przystosowane do manewrowania na wodzie.
f) Określenie "statek nie odpowiadający za swoje ruchy" oznacza statek, który wskutek wyjątkowych okoliczności nie jest w stanie manewrować zgodnie z wymaganymi niniejszych prawideł i dlatego nie może ustąpić z drogi innemu statkowi.
g) Określenie "statek o ograniczonej zdolności manewrowej" oznacza statek, którego zdolność do manewrowania zgodnie z wymaganiami niniejszych prawideł jest ograniczona ze względu na charakter jego pracy i który dlatego nie może ustąpić z drogi innemu statkowi.
Określenie "statek o ograniczonej zdolności manewrowej" obejmuje, ale nie ogranicza się do takich statków jak:
i) statek zajęty układaniem, obsługą lub podnoszeniem znaku nawigacyjnego, podwodnego kabla lub
rurociągu;
ii) statek zajęty pracami pogłębiarskimi, hydrograficznymi lub podwodnymi;
iii) statek w drodze zajęty zaopatrywaniem lub przekazywaniem osób, zapasów lub ładunku
iv) statek zajęty wodowaniem lub podnoszeniem na pokład samolotów;
v) statek zajęty oczyszczaniem z min;
vi) statek zajęty taką czynnością holowniczą, która poważnie ogranicza statek holujący oraz obiekt
holowany w ich zdolności do odchylania się od kursu;
h) Określenie "statek ograniczony swym zanurzeniem" oznacza statek o napędzie mechanicznym, który z racji swego zanurzenia w stosunku do dostępnej głębokości i szerokości akwenu żeglownego jest poważnie ograniczony w swojej zdolności do odchylania się od kursu, jakim idzie.
i) Określenie "w drodze" oznacza, że statek nie stoi na kotwicy, nie jest przymocowany do lądu i nie stoi na mieliźnie.
j) Wyrazy "długość" i "szerokość" statku oznaczają jego długość całkowitą i największą szerokość.
k) Za "wzajemnie widoczne" należy uważać statki tyko wtedy, gdy statek może być obserwowany wzrokowo z drugiego statku.
l) Określenie "ograniczona widzialność" oznacza wszelkie warunki, w których widzialność jest ograniczona wskutek mgły, oparów, padającego śniegu, ulewnego deszczu, burz piaskowych lub jakichkolwiek innych podobnych przyczyn.
CZĘŚĆ B - PRAWIDŁA WYMIJANIA
ROZDZIAŁ I - ZACOWANIE SIĘ STATKÓW
WE WSZELKICH WARUNKACH WIDZIALNOŚCI
Prawidło 4
Prawidła niniejszego rozdziału stosuje się do wszelkich warunków widzialności.
Prawidło 5
Obserwacja
Każdy statek powinien stale prowadzić właściwą obserwację zarówno wzrokową i słuchową, jak i za pomocą wszystkich dostępnych środków w istniejących okolicznościach i warunkach odpowiednich do pełnej oceny sytuacji i ryzyka zderzenia.
Prawidło 6
Szybkość bezpieczna
Każdy statek powinien stale iść z bezpieczną szybkością, tak aby mógł podjąć właściwe i skuteczne działanie w celu uniknięcia zderzenia i zatrzymać się w odległości odpowiedniej do istniejących okoliczności i warunków.
Przy ustalaniu bezpiecznej szybkości powinny być uwzględnione następujące czynniki:
a) przez wszystkie statki:
i) widzialność;
ii) natężenie ruchu, łącznie ze zgrupowaniami statków rybackich lub innych statków;
iii) zdolność manewrowa statku, a zwłaszcza odległość potrzebna do zatrzymania się statku i jego
zwrotność w istniejących warunkach;
iv) podczas nocy obecność na dalszym planie świateł, takich jak światła nabrzeżne lub rozproszenie
świateł własnych;
v) stan wiatru, morza i prądu oraz bliskość niebezpieczeństw nawigacyjnych;
vi) zanurzenie w stosunku do dostępnej głębokości wody;
b) ponadto statki używające radaru:
i) charakterystyka, sprawność oraz ograniczenia urządzenia radarowego;
ii) ograniczenia wynikające z użytej skali zasięgu radaru;
iii) wpływ stanu morza, pogody i innych zakłócających źródeł na wykrywanie radarem obiektów;
iv) możliwość niewykrywania przez radar w odpowiedniej odległości małych statków, lodów i innych
pływających obiektów;
v) liczba, położenie i ruch statków wykrytych przez radar;
vi) dokładniejsza ocena widzialności przy użyciu radaru do określania odległości do statków lub innych
obiektów znajdujących się w pobliżu.
Prawidło 7
Ryzyko zderzenia
a) W celu ustalenia, czy istnieje ryzyko zderzenia, każdy statek powinien użyć wszelkich dostępnych środków stosownych do istniejących okoliczności i warunków. Jeżeli istnieje jakakolwiek wątpliwość co do istnienia ryzyka zderzenia, należy przyjąć, że ono istnieje.
b) W celu uzyskania wczesnego ostrzeżenia o ryzyku zderzenia należy w sposób właściwy używać znajdujących się na statku zdatnych do użytku urządzeń radarowych, łącznie z przeszukiwaniem na dalekim zasięgu, oraz właściwie korzystać z nakresów, lub równoważnej, systematycznej obserwacji wykrytych obiektów.
c) Nie wolno dokonywać oceny sytuacji na podstawie skąpych informacji, szczególnie skąpych informacji radarowych.
d) Przy ustalaniu, czy istnieje ryzyko zderzenia, należy w szczególności uwzględnić, co następuje:
i) należy przyjąć, że ryzyko zderzenia istnieje, jeżeli namiar kompasowy na zbliżający się statek nie
zmienia się wyraźnie;
ii) ryzyko takie może czasami istnieć nawet wówczas, gdy widoczna jest wyraźna zmiana namiaru,
szczególnie przy zbliżaniu się do bardzo dużego statku, zespołu holowniczego lub przy zbliżaniu się
do statku na małą odległość.
Prawidło 8
Działania w celu uniknięcia zderzenia
a) Jeżeli okoliczności na to pozwalają, każde działanie podjęte w celu uniknięcia zderzenia powinno być zdecydowane, wykonane wystarczająco wcześnie i z należytym uwzględnieniem zasad dobrej praktyki morskiej.
b) Jeżeli okoliczności na to pozwalają, każda zmiana kursu i szybkości, w celu uniknięcia zderzenia powinna być dostatecznie duża, aby była łatwo widoczna dla innego statku obserwującego wzrokowo lub za pomocą radaru. Należy unikać kolejno następujących po sobie małych zmian kursu i szybkości.
c) Jeżeli istnieje wystarczająca przestrzeń na morzu, wówczas sama zmiana kursu może być najskuteczniejszym działaniem w celu uniknięcia sytuacji nadmiernego zbliżenia pod warunkiem, że będzie ona znaczna, wykonana w porę i nie wyniknie z niej inna sytuacja nadmiernego zbliżenia.
d) Działanie podjęte w celu uniknięcia zderzenia z innym statkiem powinno być takie, aby minięcie się statków nastąpiło w bezpiecznej odległości. Skuteczność takiego działania należy starannie sprawdzać, aż do chwili przejścia i oddalenia się innego statku.
e) Jeżeli jest to konieczne w celu uniknięcia zderzenia lub uzyskania dłuższego czasu na ocenę sytuacji, statek powinien zmniejszyć swoją szybkość, wytracić bieg przez zatrzymanie swych środków napędu lub dać bieg wstecz.
f) (i) Statek, który w myśl któregokolwiek z niniejszych prawideł jest zobowiązany do nieprzeszkadzania
przejściu innego statku powinien, gdy tego wymagają okoliczności przypadku, podjąć zawczasu takie
działanie, aby pozostawić wystarczająco miejsca na morzu, dla bezpiecznego przejścia innego
statku.
(ii) Statek zobowiązany do nieprzeszkadzania w przejściu lub bezpiecznemu przejściu innego statku nie
jest zwolniony od tego obowiązku, gdy zbliża się do innego statku w taki sposób, że powoduje to
ryzyko zderzenia, a gdy podejmuje działanie, to powinien w pełni uwzględniać działanie, jakie może
być wymagane prawidłami niniejszej części.
(iii) Statek, którego przejściu nie należy przeszkadzać, pozostaje w pełni zobowiązany do przestrzegania
prawideł niniejszej części, gdy dwa statki zbliżają się do siebie w taki sposób, że powoduje to ryzyko
zderzenia.
Prawidło 9
Wąskie przejścia
a) Statek idący wzdłuż wąskiego przejścia lub toru wodnego powinien trzymać się tak blisko, jak dalece jest to bezpieczne i wykonalne, zewnętrznej granicy takiego przejścia lub toru, leżącego z jego prawej burty.
b) Statek o długości mniejszej niż 20 m lub statek żaglowy nie powinien przeszkadzać przejściu statku, który może bezpiecznie nawigować tylko w granicach wąskiego przejścia lub toru wodnego.
c) Statek zajęty połowem nie powinien przeszkadzać przejściu jakiegokolwiek innego statku nawigującego w granicach wąskiego przejścia lub toru wodnego.
d) Statek nie powinien przecinać wąskiego przejścia lub toru wodnego, jeżeli takie przecięcie przeszkadza przejściu statku, który może bezpiecznie nawigować tylko w granicach takiego przejścia lub toru. Ten ostatni statek, jeżeli ma wątpliwości co do zamiarów statku przecinającego przejście lub tor, może używać sygnału dźwiękowego przewidzianego prawidłem 34 d). ( * * * * * + Ew światłem . . . . . )
e) i) Jeżeli wyprzedzanie w wąskim przejściu lub na torze wodnym może nastąpić tylko wtedy, gdy statek
wyprzedzany podejmie działanie pozwalające na bezpieczne przejście, wówczas statek zamierzający
wyprzedzić powinien okazać swój zamiar odpowiednim sygnałem dźwiękowym przewidzianym prawi-
dłem 34 c) i). (--- ---- * z waszej prawej ; --- --- * * z waszej lewej).
Statek, który ma być wyprzedzany, jeżeli się na to zgadza, powinien dać odpowiedni sygnał dźwiękowy
przewidziany prawidłem 34 c) ii) ( ---- * ---- ) i podjąć działanie pozwalające na bezpieczne przejście,
a jeżeli ma wątpliwości, dawać sygnały przewidziane prawidłem 34 d) (* * * * * + ew. światło . . . . . . .).
ii) Prawidło niniejsze nie zwalnia statku wyprzedzającego od obowiązku przestrzegania prawidła 13.
f) Statek zbliżający się do zakrętu lub obszaru wąskiego przejścia lub toru wodnego, gdzie inne statki mogą być zasłonięte istniejącą przeszkodą, powinien nawigować ze szczególną czujnością i ostrożnością oraz dawać odpowiedni sygnał dźwiękowy określony prawidłem 34 e) (-----------).
g) Jeżeli okoliczności na to pozwalają, każdy statek powinien unikać kotwiczenia w wąskim przejściu.
Prawidło 10
Systemy rozgraniczenia ruchu
a) Niniejsze prawidło stosuje się do systemów rozgraniczeń ruchu przyjętych przez Organizację i nie zwalnia żadnego statku od obowiązku przestrzegania jakiegokolwiek innego prawidła.
b) Statek korzystający z systemu rozgraniczenia ruchu powinien:
i) iść właściwym torem kierunkowym w ogólnym kierunku ruchu tego toru;
ii) tak dalece, jak to jest możliwe, trzymać się z daleka od linii lub strefy rozgraniczającej;
iii) wchodzić na tor kierunkowy lub wychodzić z niego na końcach toru, a gdy wejście lub wyjście następuje
z któregokolwiek boku toru, wykonać je pod jak najmniejszym kątem w stosunku do ogólnego kierunku
ruchu.
c) Tak dalece, jak to jest możliwe, statek powinien unikać przecinania torów kierunkowych, a jeżeli musi to uczynić, to powinien przecinać je idąc kursem najbardziej, jak to jest możliwie, zbliżonym do kąta prostego w stosunku do ogólnego kierunku ruchu.
d) Strefy ruchu przybrzeżnego nie powinny być normalnie używane do ruchu przelotowego, jeżeli może on bezpiecznie odbywać się na odpowiednim torze kierunkowym w granicach przyległego systemu rozgraniczenia ruchu. Jednakże statki o długości mniejszej niż 20 m i statki żaglowe mogą w każdych okolicznościach korzystać ze strefy ruchu przybrzeżnego.
e) Statek, który nie przecina toru kierunkowego lub statek, który nie wchodzi lub nie wychodzi z toru, nie powinien zasadniczo wchodzić w strefę rozgraniczającą lub przecinać linii rozgraniczającej, z wyjątkiem:
i) nagłych wypadków w celu uniknięcia bezpośredniego niebezpieczeństwa;
ii) zajęcia się połowem w obrębie strefy rozgraniczającej;
f) Statek nawigujący w obszarach leżących blisko końców systemów rozgraniczenia ruchu powinien nawigować ze szczególną ostrożnością.
g) Tak dalece jak to jest możliwe, statek powinien unikać kotwiczenia w systemie rozgraniczenia ruchu lub na obszarach położonych blisko jego końców.
h) Statek nie korzystający z systemu rozgraniczenia ruchu powinien trzymać się możliwie jak najdalej od niego.
i) Statek zajęty połowem nie powinien przeszkadzać przejściu jakiegokolwiek statku idącego torem kierunkowym.
j) Statek o długości mniejszej niż 20 m lub statek żaglowy nie powinien przeszkadzać bezpiecznemu przejściu statku o napędzie mechanicznym, idącego torem kierunkowym.
k) Statek o ograniczonej zdolności manewrowej, gdy jest zajęty w strefie rozgraniczenia ruchu wykonywaniem czynności mających na celu utrzymanie bezpieczeństwa nawigacji, jest zwolniony od przestrzegania postanowień niniejszego prawidła w takim stopniu, w jakim jest to konieczne dla wykonania tych czynności.
l) statek o ograniczonej zdolności manewrowej, gdy jest zajęty w obrębie systemu rozgraniczenia ruchu układaniem, obsługą lub podnoszeniem kabla podwodnego, jest zwolniony od przestrzegania postanowień niniejszego prawidła w takim stopniu, w jakim jest to konieczne dla wykonania tych czynności.
ROZDZIAŁ II
ZACHOWANIE SIĘ STATKÓW WIDZĄDZYCH SIĘ WZAJEMNIE
Prawidło 11
Prawidła niniejszego rozdziału stosuje się do statków wzajemnie widocznych.
Prawidło 12
Statki żaglowe
a) Jeżeli dwa statki żaglowe zbliżają się do siebie w taki sposób, że powoduje to ryzyko zderzenia, wówczas jeden z nich powinien ustąpić z drogi drugiemu, jak następuje:
i) jeżeli obydwa statki mają wiatr z różnych burt, statek, który ma wiatr z lewej burty, powinien ustąpić
z drogi drugiemu statkowi;
ii) jeżeli obydwa statki mają wiatr z tej samej burty, statek znajdujący się od strony nawietrznej powinien
ustąpić z drogi statkowi znajdującemu się od strony zawietrznej;
iii) jeżeli statek mający wiatr z lewej burty widzi statek znajdujący się od strony nawietrznej, a nie może z
pewnością ustalić, czy statek ten ma wiatr z lewej, czy z prawej burty, powinien ustąpić z drogi
temu statkowi.
b) W rozumieniu niniejszego prawidła za burtę nawietrzną należy uważać burtę przeciwną do tej, na której statek niesie główny żagiel, a na statku o ożaglowaniu rejowym - burtę przeciwną do tej, na której niesie największy żagiel skośny.
Prawidło 13
...
midebski