Pojęcia z wykładów
Biologiczne podstawy funkcjonowania człowieka
WYKŁAD 2 Komórki glejowe: rodzaje i funkcje. Budowa i czynności komórki nerwowej. Powstawanie i przewodzenie potencjału czynnościowego w neuronie. Powstawanie nowych komórek w dojrzałym mózgu. Komórki glejowe – stanowią obok komórek nerwowych drugi składnik tkanki nerwowej. Nie przekazują impulsów, jak to czynią neurony, ale są do tego niezbędne. Wyróżnia się: - makroglej • astrocyty • oligodendrocyty • komórki Schwanna - mikroglej ASTROCYTY są największymi i najliczniejszymi komórkami glejowymi. Wypełniają niemal całą przestrzeń pomiędzy neuronami. Mają gwiaździsty kształt. 1) Dzięki długim wypustkom zakończonym stopkami ssącymi otaczają synapsy, zabezpieczając przed wydostawaniem się neuroprzekaźników poza ich obręb 2) Uczestniczą w metabolizmie neuroprzekaźników 3) Zapewniają zaopatrzenie neuronów w glukozie 4) Regulują zewnątrzkomórkowe stężenie jonów K+ 5) Tworzą barierę krew – mózg 6) Tworzą błonę graniczną wewnętrzną (pokrywa ona powierzchnię rdzenia kręgowego i mózgu) MIKROGLEJ to najmniejsze komórki tkanki glejowej nazywane także komórkami odgruzowywania lub neurofagami. Są składnikami układu odpornościowego i wywodzą się z makrofagów. Mają zdolność do fagocytozy (pochłaniania produktów rozpadu tkanki nerwowej), namnażania (w stanach zapalnych) oraz poruszania się. W zniszczonych rejonach mózgu, jeżeli ubytek tkanek nie jest duży, tworzą tzw. blizny glejowe (ten proces nazywa się: glejoza) KOMÓRKI SCHWANNA To komórki glejowe skąpowypustkowe (mają niewiele krótkich wypustek), które występują w układzie obwodowym Tworzą osłonkę mielinową, która stanowi elektryczny izolator aksonów. OLIGODENDROCYTY To komórki glejowe skąpowypustkowe (mają niewiele krótkich wypustek), występujące w ośrodkowym układzie nerwowym Tworzą osłonkę mielinową, która stanowi elektryczny izolator aksonów. NEURON Jest to rodzaj komórek występujących w układzie nerwowym. Neuron składa się z ciała komórki, jądra komórkowego oraz dendrytów i aksonu, za pomocą których jest połączony z innymi neuronami. Połączenie to zwane jest synapsą. 1) Neurony aferentne (czuciowe) odbierają sygnały 2) Neurony eferentne (ruchowe) wysyłają sygnały 3) Neurony kojarzeniowe występują i przekazują sygnały między neuronami czuciowymi i ruchowymi.
AKSON Neuryt występujący zwykle pojedynczo w neuronie. Stanowi wypustkę wychodzącą ze wzgórka aksonalnego. Może być otoczony osłonką mielinową. Jest zwykle długi, o wyrównanej średnicy, nie rozgałęzia się zbyt gęsto, nie ma kolców. Nie posiada zdolności do syntezy białek. Przekazuje informacje od ciała komórki do zakończeń aksonalnych (z nich przez synapsę informacja dostaje się do dendrytów następnej komórki) DENDRYT Krótki neuryt gęsto rozgałęziony wzdłuż całej długości, zwęża się ku dołowi, czasem tworzy struktury zwane kolcami dendytycznymi. Jest przedłużeniem ciała komórki. Zawiera struktury umożliwiające syntezę białek. Otrzymuje większość informacji dochodzącej do komórki. PÓŁPRZEPUSZCZALNA BŁONA KOMÓRKOWA Rodzaj błony komórkowej (błony oddzielającej wnętrze komórki od środowiska zewnętrznego), która jest w stanie przepuszczać niektóre rodzaje cząsteczek (np. małe cząsteczki rozpuszczalnika), a zatrzymywać inne (np. duże cząsteczki lub jony). KANAŁY JONOWE Są to pobudliwe części błony komórkowej. Ich nazwy pochodzą od tego jonu, dla którego wykazują największą przepuszczalność. Mogą występować co najmniej w dwóch przechodzących w siebie stanach: otwartym i zamkniętym w zależności od potencjału błony, w którą są wbudowane (Na+, K+ albo Ca+). Wytwarzają i przewodzą sygnały w żywych komórkach. RUCH JONÓW SODU Gdy kanały sodowe są otwarte (podczas depolaryzacji) jony sodowe wpływają do wnętrza komórki, co powoduje rozpoczęcie fazy depolaryzacyjnej potencjału czynnościowego. Następnie (po ok. 0,5 – 1ms) kanały jonowe zamykają się dla jonów sodu, co powoduje refrakcję bezwzględną. Łączny efekt przepływu jonów Na+ przez kilkaset kanałów sodowych powoduje powstanie wczesnej depolaryzującej fazy potencjału czynnościowego. RUCH JONÓW POTASU Gdy kanały potasowe są otwarte, jony potasu wypływają na zewnątrz komórki, co powoduje przywracanie ujemnych wartości potencjału błonowego. Potencjał błonowy obniża się, następuje faza zstępująca iglicy potencjału czynnościowego, hiperpolaryzacja, repolaryzacja). Powoduje to refrakcję względną. POMPA SODOWO – POTASOWA Jest to enzym (białko błonowe) uczestniczący w aktywnym transporcie kationów sodu i potasu. Podczas jednego „obrotu” pompy sodowo – potasowej zużyciu ulega jedno wiązanie wysokoenergetyczne cząsteczki ATP, 3 jony Na+ są wypompowywane z cytoplazmy do płynu zewnątrzkomórkowego i 2 jony K+ są wpompowywane do wnętrza komórki.
DEPOLARYZACJA Stan błony komórkowej charakteryzujący się otwarciem kanałów jonowych i wyrównaniem rozmieszczenia ładunków po obydwu jej stronach. Potencjał błonowy obniża się. HIPERPOLARYZACJA Stan błony komórkowej, podczas którego podwyższa się potencjał błonowy ze względu na skierowanie prądu odkomórkowo. Podczas tego stanu błona osiąga najwyższe pobudzenie elektryczne. REFRAKCJA Bezwzględna – okres niepobudliwości komórki nerwowej trwający równolegle z okresem trwania potencjału czynnościowego. Względna – okres, gdy neuron znajduje się w stanie hiperpolaryzacji i może zostać pobudzony jedynie przez bodźce ponadprogowe. Refrakcja zapobiega sumowaniu potencjału czynnościowego i zapewnia jego przewodzenie w aksonie tylko w jednym kierunku. POTENCJAŁ SPOCZYNKOWY Vsp To potencjał elektryczny pomiędzy wnętrzem komórki a środowiskiem zewnętrznym w sytuacji, gdy komórka ta jest w stanie spoczynku – nie przewodzi żadnego bodźca. Wynosi około –70mV. POTENCJAŁ CZYNNOŚCIOWY (impuls nerwowy) Lokalna zmiana potencjału elektrycznego (odwrócenie różnicy potencjałów po obu stronach błony) powstająca w komórce nerwowej w czasie jej aktywności, tzn., gdy potencjał przekroczy określony próg. Trwa krócej niż 1ms, osiąga maksymalną wartość +30mV PRZEWODNICTWO CIĄGŁE Występuje w aksonach niezmielinizowanych (bezmielinowych). Przekazywanie impulsu w sposób bierny (od miejsca polaryzacji dodatniej do ujemnej) wzdłuż neuronu. Trwa o wiele wolniej od przewodnictwa skokowego. PRZEWODNICTWO SKOKOWE Występuje w aksonach zmielinizowanych. Przekazywanie impulsu wzdłuż neuronu od jednego przewężenia Ranviera (nieosloniętej osłonką mielinową powierzchni aksonu) do drugiego. NEUROGENEZA Jest to proces powstawania nowych neuronów w mózgu z komórek macierzystych. KOMORKI MACIERZYSTE Są to komórki zdolne do potencjalnie nieograniczonej liczby podziałów. Mają zdolność do różnicowania się do innych typów komórek. Są nieśmiertelne i samoodnawialne.
WYKŁAD 3 Budowa i działanie synaps. Zaburzenia zachowania wynikające z niewłaściwego działania synaps i wybranych układów transmisji synaptycznej, Farmakologiczne modyfikowanie działania synaps. SYNAPSA to połączenie między dwoma kolejnymi neuronami lub neuronem i komórką przez niego pobudzaną. SYNAPSA CHEMICZNA To rodzaj synapsy, w której impuls nerwowy zostaje przeniesiony z jednej komórki na drugą przy udziale neurohormonu. W tej synapsie komórki są od siebie oddalone, między nimi powstaje szczelina synaptyczna. Zakończenie neuronu presynaptycznego tworzy kolbkę synaptyczną, w której są wytwarzane neuroprzekaźniki, które łączą się z receptorami, powodując depolaryzację błony postsynatycznej. Występują tam, gdzie niepotrzebne jest szybkie przekazywanie impulsu, np. w narządach wewnętrznych.
NEURON PRESYNAPTYCZNY Neuron pobudzający, przewodzący sygnał. NEURON POSTSYNAPTYCZNY Neuron pobudzany, odbierający sygnał. SYNAPSY POBUDZAJĄCE I HAMUJĄCE Synapsa pobudzająca – rodzaj synapsy wywołujący częściową depolaryzację błony postsynaptycznej. Dopiero sumujące się potencjały powodują powstanie potencjału czynnościowego. Synapsa hamująca - rodzaj synapsy wywołujący częściową hiperpolaryzację błony postsynaptycznej. Pobudzanie i hamowanie spełniają ważną funkcję w układzie nerwowym, gdyż umożliwiają eliminację przekazywania impulsów o małym znaczeniu biologicznym, a wzmacniają przewodzenie impulsów powstałych pod wpływem bodźców o dużym znaczeniu biologicznym. KOLBKA SYNAPTYCZNA Zaokrąglona struktura mieszcząca się na końcu aksonu, która przekazuje impulsy do następnego w kolejności neuronu. Tu wytwarzane są neuroprzekaźniki, które łączą się z receptorami, powodując depolaryzację błony postsynatycznej. BŁONA PRESYNAPTYCZNA Błona neuronu presynaptycznego. Tu działają autoreceptory. BŁONA POSTSYNAPTYCZNA Błona neuronu postsynaptycznego. Tu znajdują się receptory postsynaptyczne. Jest pogrubiona i tworzy tzw. Zagęszczenie postsynaptyczne. SZCZELINA SYNAPTYCZNA Przestrzeń między błoną presynaptyczną a błoną postsynaptyczną synapsy chemicznej. Zawiera filamenty białka, które rozciągają się od części pre – do postsynaptycznej, co służy utrzymaniu błon blisko siebie. RECEPTORY Białka, których budowa umożliwia rozpoznanie i przyłączenie właściwego przekaźnika. Związana cząsteczka może być przetransportowana do wnętrza komórki lub służyć jako sygnał do odpowiedniej reakcji. AUTORECEPTORY Receptory czułe na neuroprzekaźnik uwalniany przez neuron, na którym się znajdują (odwrotnie heteroreceptory – czułe na neuroprzekaźniki innych neuronów). Uczestniczą w regulacji uwalniania neuroprzekaźnika, jego syntezy, a także w modulacji częstotliwości generowania potencjałów czynnościowych. BIAŁKA TRANSPORTOWE WYCHWYTU ZWROTNEGO Białka znajdujące się na błonie presynaptycznej, do których dołączają się cząsteczki neuroprzekaźnika uwalniane z danej kolbki. Białka te z powrotem w całości dostarczają je (cząsteczki neuroprzekaźnika) do kolbki synaptycznej.
PĘCHERZYKI SYNAPTYCZNE Zbiorniki gotowego przekaźnika znajdujące się w kolbce synaptycznej, tkwią w okach sieci utworzonej z włókienek białka aktyny. Pod wpływem impulsu nerwowego rozluźnia się związek pęcherzyków z aktyną, pęcherzyki przesuwają się w kierunku synapsy, aż osiągną ścisły kontakt z błoną presynaptyczną. W miejscu kontaktu z błoną powstaje otwór, przez który z pęcherzyków do szczeliny synaptycznej wydostają się przekaźniki. Pusty pęcherzyk odrywa się od błony i zostaje wykorzystany na magazyn nowej porcji przekaźnika. NEUROPRZEKAŹNIKI (neurotransmitery) Przekazują informacje między neuronami lub między neuronami a narządami wykonawczymi. Są uwalniane z pęcherzyków synaptycznych w synapsie na zakończeniach synaptycznych neurony „nadawczego” i działają na swoiste dla nich receptory, indukując w innym neuronie („odbiorczym”) procesy czynnościowe pobudzania i hamowania. Mogą działaś również na receptory presynaptyczne i regulować uwalnianie następnych porcji tego samego przekaźnika. Zmiany w równowadze neuroprzekaźników powodują chorobę Parkinsona, pląsawicę Huntingtona i schizofrenię. Podstawowy neuroprzekaźnik pobudzający – kwas glutaminowy; hamujący – GABA. EPSP Pobudzający potencjał postsynaptyczny rejestrowany z ciała komórki neuronu jako przejściowa depolaryzacja, powstający w wyniku aktywacji kilku synaps. IPSP Hamujący potencjał postsynaptyczny powstający pod wpływem GABA na skutek zwiększenia przepuszczalności błony postsynaptycznej dla jonów Cl. Ma bardzo podobne właściwości do EPSP, z tym wyjątkiem, że ma charakter hamujący.
KANAŁY WAPNIOWE Kanały jonowe, aktywowane przez depolaryzację blony, przez które jony Ca2+ mogą dostawać się ze środowiska zewnątrzkomórkowego do wnętrza neuronu. Obecność jonów wapnia wewnątrz komórki powoduje zmianę struktury oraz rozluźnienie związku pęcherzyków synaptycznych z aktyną. Odpowiedzialne są za sprzężenie pobudzeniowo – wydzielnicze w neuronach, dendrytyczne potencjały czynnościowe oraz sprzężenie elektromechaniczne w mięśniach. DZIAŁANIE AGONISTYCZNE I ANTAGONISTYCZNE LEKÓW Działanie agonistyczne – współdziałanie, stymulacja. Substancja chemiczna swą budową przypomina neuroprzekaźnik, który łączy się z receptorem, wywołując pobudzenie, np. amfetamina stymuluje wydzielanie dopaminy i noradrenaliny. Działanie antagonistyczne Cząsteczka leku łączy się z receptorem i blokuje go, przez co właściwe cząsteczki neuroprzekaźnika nie mają się z czym połączyć. Nie wywołuje to efektów. WYKŁAD 4 Rozwój ośrodkowego układu nerwowego. Budowa i funkcje ośrodkowego układu nerwowego: rdzeń kręgowy, pień mózgu i międzymózgowie. PIERWOTNE I WTÓRNE PĘCHERZYKI MÓZGOWE Pierwotne pęcherzyki mózgowe Trzy zgrubienia, które powstają w pierwszym miesiącu rozwoju w okresie prenatalnym z cewy moczowej. Są to: przodomózgowie, śródmózgowie i tyłomózgowie.
Wtórne pęcherzyki mózgowe Pierwotne pęcherzyki mózgowe przekształcają się w drugim miesiącu rozwoju w pięć wtórnych pęcherzyków mózgowych. Z przodomózgowia – kresomózgowie i międzymózgowie, z tyłomózgowia – tyłomózgowie wtórne i rdzeniomózgowie, śródmózgowie. MÓZGOWIE Struktura, w której skład wchodzą mózg i móżdżek. MÓZG Najważniejsza, centralna część ośrodkowego układu nerwowego. Składa się z trzech elementów funkcjonalnych: 1) Szlaków lub dróg nerwowych 2) Jąder mózgowych 3) Kory mózgu Sprawowane funkcje: - działanie sterujące, nadzorujące - utrzymanie homeostazy organizmu (m.in. częstość akcji serca, ciśnienie tętnicze krwi, równowaga wodno – elektrolitowa, temperatura ciała) - wyższe funkcje nerwowe (funkcje poznawcze, popędowe, pamięć i uczenie się) PRZODOMÓZGOWIE Część mózgowia, jeden z pęcherzyków pierwotnych. Z przodomózgowia powstaje kresomózgowie i międzymózgowie. Zajmują się głównie przetwarzaniem informacji otrzymywanych z narządów zmysłów. KRESOMÓZGOWIE Pęcherzyk wtórny mózgowia. Ośrodek decyzyjny mózgu. Nadzoruje większość czynności fizycznych i umysłowych. 1) kresomózgowie parzyste - płaszcz • kora mózgu • wyspa • hipokamp • węchomózgowie - jądra podstawne - istota biała półkul - komory boczne 2) kresomózgowie nieparzyste - ciało modzelowate - spoidło dziobowe - przegroda przezroczysta - sklepienie - blaszka krańcowa Ze ścian bocznych kresomózgowia powstają półkule mózgu. MIĘDZYMÓZGOWIE Część mózgowia kręgowców, która obejmuje wzgórzomózgowie i podwzgórze. Stanowi ośrodek regulacji metabolizmu. Otrzymuje informacje czuciowe ze wszystkich układów czuciowych z wyjątkiem węchowego. Odgrywa bardzo istotną rolę w integracji informacji czuciowych i ruchowych. Z międzymózgowia wykształca się wzgórze i podwzgórze.
ŚRÓDMÓZGOWIE Środkowa część mózgu. Łączy się z móżdżkiem, rdzeniem przedłużonym oraz z międzymózgowiem. Jest ośrodkiem wzrokowym. Elementy mózgu: - blaszka czworacza (wzgórki czworacze dolne i górne) - konary mózgu - wodociąg mózgu - nakrywka konarów - istota szara okołowodociągowa - istota biała Wraz z tyłomózgowiem śródmózgowie tworzy pień mózgu. TYŁOMÓZGOWIE WTÓRNE Część tyłomózgowia, z której rozwija się móżdżek, most oraz zamózgowie, z którego powstaje rdzeń przedłużony. RDZENIOMÓZGOWIE Część mózgowia, z której powstaje rdzeń przedłużony i dalej rdzeń kręgowy. RDZEŃ KRĘGOWY To część ośrodkowego układu nerwowego przewodząca bodźce między mózgowiem a układem obwodowym. Umieszczony jest w biegnącym wzdłuż kręgosłupa kanale kręgowym. Od rdzenia odchodzą nerwy rdzeniowe. Tworzą go istota szara i istota biała. ISTOTA SZARA I BIAŁA Istota biała Jeden z dwóch składników ośrodkowego układu nerwowego. Określa się w ten sposób skupiska wypustek nerwowych. Głównym budulcem tych wypustek jest błona komórkowa. Ma kolor biały. Istotę szara tworzą drogi nerwowe zstępujące – ruchowe i wstępujące – czuciowe. Istota szara Jeden z dwóch składników ośrodkowego układu nerwowego. Składa się z ciał komórek nerwowych (perikarionów). Ma barwę szarą.
KANAŁ ŚRODKOWY Przebiega we wnętrzu rdzenia kręgowego. Znajduje się w obrębie spoidła szarego. Jest kontynuacją układu komorowego mózgu i podobnie jak on wypełniony jest płynem mózgowo – rdzeniowym. U ludzi starszych ilość płynu w kanale środkowym zmniejsza się. Podczas rozwoju płodowego pozostaje otwarty, u dorosłych jest zrośnięty. ROGI PRZEDNIE I ROGI TYLNE RDZENIA Rdzeń kręgowy składa się zarówno z istoty białej jak i z istoty szarej. Na przekroju poprzecznym istota szara jest w kształcie litery H. Ramiona tej litery to tzw. Rogi rdzenia, które tworzą słupy: z przodu dwa symetryczne rogi przednie, z tyłu – dwa rogi tylne. Rogi przednie (brzuszne) Zawierają neurony ruchowe, których długie wypustki (aksony) tworzą korzenia przednie, te zaś – nerwy. Rogi tylne (grzbietowe) Zawierają neurony czuciowe (nie są to pierwsze neurony drogi czuciowej, ponieważ jeszcze przed nimi są neurony tworzące zwoje rdzeniowe).
PIEŃ MÓZGU Struktura ośrodkowego układu nerwowego obejmująca wszystkie twory leżące na podstawie czaszki. Składa się z: - śródmózgowia - tyłomózgowia W pniu mózgu znajdują się liczne pierwotne ośrodki odpowiedzialne za utrzymanie funkcji życiowych. Znajdują się tam: ośrodek oddychania, ośrodek regulujący pracę serca, ośrodek regulujący ciśnienie tętnicze, ośrodek regulujący temperaturę organizmu, ośrodek regulujący metabolizm, przysadka będąca ważnym elementem układu dokrewnego, ośrodki odruchowe wzroku i słuchu, ośrodek integracji bodźców ruchowych i czuciowych i twór siatkowaty pnia mózgu odpowiedzialny za zdolność do czuwania, za stan przytomności i zdolność do wybudzania. RDZEŃ PRZEDŁUŻONY Część mózgu (dokładniej tyłomózgowia) o kształcie ściętego stożka. Łączy rdzeń kręgowy z móżdżkiem. Skupione są w nim ośrodki nerwowe odpowiedzialne za funkcje odruchowe: ośrodek oddechowy, ośrodek ruchowy, ośrodek sercowy, ośrodki ssania, ośrodek żucia, ośrodek połykania, a także ośrodki odpowiedzialne za: wymiotowanie, kichanie, kaszel, ziewanie, wydzielanie potu. MOST Część OUN należąca do pnia mózgu. Leży pomiędzy rdzeniem przedłużonym a śródmózgowiem. Wewnątrz znajdują się jądra mostu, twór siatkowaty i niektóre z jąder nerwów czaszkowych. Reguluje sen i czuwanie. KONARY MÓZGU Utworzone są ze zbiegających się dróg wychodzących z półkul. WODOCIĄG MÓZGU Część śródmózgowia łącząca III i IV komorę mózgu. Przebiega pośrodkowo (nieco łukowato) pomiędzy pokrywą a konarami, dzieląc śródmózgowie na część grzbietową i brzuszną.
ISTOTA CZARNA Znajduje się bardzo głęboko w środku mózgowia, w strukturach pnia mózgu. Oddziela odnogę mózgu od nakrywki. Składa się z warstwy zbitej i warstwy siatkowatej. Syntezuje dopaminę. Zanik jej komórek powoduje chorobę Parkinsona. BLASZKA CZWORACZA Płytka istoty szarej pokrywająca śródmózgowie. Stanowi „podłoże” pod cztery wzgórki. WZGÓRKI CZWORACZE GÓRNE I DOLNE Cztery wzgórki znajdujące się na blaszce czworaczej pod zgrubiałym płatem ciała modzelowatego. Wzgórki czworacze górne (przednie) – element dróg wzrokowych Wzgorki czworacze dolne (tylne) – element dróg słuchowych WZGÓRZE Struktura parzysta w obu półkulach. Między tymi dwiema częściami wzgórza znajduje się tzw. Zrost międzywzgórzowy. Przedzielone jest blaszką rdzenną wewnętrzną. Ma wiele (ponad 100) jąder i jest największym skupiskiem istoty szarej. - Przesyła informacje drogami czuciowymi do odpowiednich ośrodków w korze mózgowej - Stymuluje korę mózgową w sposób niespecyficzny (jeśli dużo bodźców biegnie drogami czuciowymi, to powodują one aktywność wielu części kory mózgowej, która dzięki temu jest bardziej pobudzona) - Kontroluje czynności ruchowe - Generuje sen wolnofalowy - dodatkowo funkcje jąder wzgórza, które posiadają drogi łączące je z różnymi częściami kory, a także powodują hamowanie aktywności kory. Przede wszystkim jest strukturą czuciową. JĄDRA WZGÓRZA Są stacjami przekaźnikowymi bodźców płynących z różnych struktur mózgowia. Najważniejsze z nich to jądra asocjacyjne, które czynnościowo są sprzężone z kora mózgową w zakresie integracji pobudzeń czuciowych, płynących z rdzenia kręgowego. Aktywność jąder ma także wpływ na nastrój. CIAŁA KOLANKOWATE BOCZNE I PRZYŚRODKOWE Oba są elementami poduszki we wzgórzu. Ciało kolankowate boczne pełni funkcję podkorowego ośrodka wzroku Ciało kolankowate przyśrodkowe jest podkorowym ośrodkiem słuchu PODWZGÓRZE To część podkorowa mózgowia zaliczana do międzymózgowia, która nadzoruje czynność układu wydzielniczego, termoregulację oraz zachowania celowe takie jak: jedzenie, picie i popęd płciowy. Od podwzgórza zależy homeostaza organizmu. Jest to ośrodek podkorowy autonomicznego układu nerwowego. Znajduje się między podstawną częścią kresomózgowia i brzuszną częścią mózgowia. JĄDRA PODWZGÓRZA W przedniej części podwzgórza znajdują się jądra: - przedwzrokowe - przednie - nadwzrokowo – przykomorowe - nadskrzyżowaniowe W części guzowej znajdują się jądra: - brzuszno – przyśrodkowe - grzbietowo – boczne - łukowate W części bocznej znajduje się jądro: - boczne W części sutkowatej znajdują się jądra: - sutkowate - nadsutkowate - tylne JĄDRO NADSKRZYŻOWANIOWE (jądro skrzyżowania) - otrzymuje informacje z siatkowki - kontroluje rytmy biologiczne JĄDRO PRZEDNIE - reguluje temperaturę (rozpraszanie ciepła) - pobudza układ przywspółczulny Jego zniszczenie powoduje przegrzanie.
JĄDRO TYLNE - reguluje temperaturę (magazynowanie energii) Jego zniszczenie powoduje niezdolność do termoregulacji. - pobudza układ przywspółczulny CIAŁO SUTECZKOWATE - otrzymuje impulsy z zespołu hipokampa - jest miejscem krwawych wylewów z encefalopatii Wernickiego - związane z pamięcią i uczeniem się. ...
wannad