1.           Wstęp teoretyczny.

Budowa i zasada działania lampy oscyloskopowej:

SCHEMAT LAMPY OSCYLOSKOPOWEJ

K - katoda;

S - cylinder Wehnelta;

A1,A2 - anody;

E - ekran;

Y - płytki odchylania pionowego;

X - płytki odchylania poziomego;

P1 - regulacja jasności plamki;

P2 - regulacja ostrości plamki.

W zamkniętej i opróżnionej z powietrza rurze szklanej jest umieszczony, wzdłuż osi symetrii, system elektrod. Na dnie stożkowo poszerzonej części rury znajduje się ekran fluoryzujący E, który w postaci półprzezroczystej warstwy pokrywa wewnętrzną powierzchnię dna. Katoda K, pośrednio żarzona, jest umieszczona wewnątrz osłony metalowej, zwanej cylindrem Wehnelta W. Naprzeciw otworu w cylindrze na płaskim dnie katody znajduje się warstwa tlenków emitująca elektrony. Cylinder Wehnelta ma potencjał ujemny względem katody. Przy zmianie wartości tego potencjału – potencjometrem P1, zmienia się natężenie wiązki elektronów przechodzących przez otwór w cylindrze, co powoduje zmianę jasności plamki świetlnej na ekranie. Do przyspieszania elektronów i ogniskowania wiązki służą umieszczone współosiowo dwie anody A1 i A2. W wyniku zmiany potencjału pierwszej anody A1 za pomocą potencjometru P2 zmienia się stopień zogniskowania (ostrość) plamki świetlnej. System elektrod złożony z katody, cylindra Wehnelta i obu anod nazywa się wyrzutnią elektronową. Różnica potencjałów między drugą anodą a katodą jest napięciem przyspieszającym elektrony i decyduje o ich prędkości końcowej.

Do odchylania wiązki elektronów od kierunku osiowego służą dwie pary płytek odchylających:    Y – umieszczone poziomo i służą do odchylania pionowego oraz X – umieszczone pionowo i powodują odchylanie poziome wiązki elektronów.

2.              Cel ćwiczenia:

Celem ćwiczenia było wyznaczenie czułości odchylania X i Y lampy oscyloskopowej

3.              Urządzenia użyte w ćwiczeniu:

-          Lampa oscyloskopowa;

-          Zasilacz lampy (wykorzystano zasilacz anodowy typ Z);

-          Dzielnik napięcia typ DN 101;

-           Multimetr G-1007.500

4.              Układ pomiarowy.

1 - pokrętło jasności;

2 - pokrętło ostrości;

3 - regulacja napięcia na płytkach pionowych;

4 - regulacja napięcia na płytkach poziomych;

5 - przełącznik napięcia przyśpieszającego;

6 - wyjście na płytki poziome;

7 - wyjście na płytki pionowe.

5.              Tabele pomiarowe.

5.1.1          Wychylenie poziome X:

                       Napięcie  przyspieszające U1                                      Napięcie przyspieszające  U2