Ewa Przybylska
Opis i analiza
&8.2 pkt 3
K.I. Gałczyński
W dzisiejszym tak szybko zmieniającym się świecie, aby nauczyciel mógł być tzw. nauczycielem efektywnym musi nie tylko uczestniczyć w doskonaleniu zawodowym, ale często sam stanąć w roli szkoleniowca. Praca w szkole to bardzo wdzięczne, ale i obszerne pole działania, współpracy i przekazywania sobie wzajemnie wiedzy i doświadczenia. Trudno prowadzić jakąkolwiek współpracę, jeżeli nie będzie występowała wymiana i przekazywanie innym nauczycielom swojej wiedzy i doświadczenia zawodowego.
Dzieliłam się swoją wiedzą poprzez:
1) Prowadzenie szkoleń w ramach WDN i aktywny udział w jego ramach, prowadzenie lekcji otwartych, zajęć koleżeńskich oraz warsztatów dla nauczycieli,
2) Stworzyłam, przewodniczyłam i prowadziłam spotkania w ramach Zespołu ds. Pracy z Osobami Głęboko Niepełnosprawnymi Umysłowo,
3) Pełniłam obowiązek opiekuna stażu nauczycieli kontraktowych,
4) Opracowywałam i udostępniałam innym nauczycielom scenariusze moich zajęć.
WEWNĄTRZSZKOLNE DOSKONALENIE NAUCZYCIELI ORAZ PROWADZENIE ZAJĘĆ I LEKCJI OTWARTYCH DLA INNYCH NAUCZYCIELI
Pośród moich działań świadczących o umiejętności dzielenia się wiedzą istotne miejsce zajmuje uczestnictwo w Wewnątrzszkolnym Doskonaleniu Nauczycieli. Systematycznie biorę udział w spotkaniach w ramach WDN w naszej Szkole. Dzięki tym spotkaniom nie tylko uzyskiwałam nowe informacje, ale również sama mogłam przekazać swoją wiedzę i umiejętności. Dzieląc się wiedzą i doświadczeniem z innymi pracownikami szkoły, doskonalę jednocześnie swój warsztat i metody pracy. Staram się czerpać jak najwięcej od innych (pomysły, innowacyjne podejście do przekazywanej wiedzy, nowe sposoby interpretowania wiedzy ucznia). Wymiana doświadczeń dotycząca ciekawych metod aktywizujących, przygotowywania uczniów do konkursów oraz oceniania uczniów, a także organizowania imprez szkolnych, czy innowacyjnych form prowadzenia zajęć, jest niezwykle korzystna dla obu stron. Jest niezbędnym elementem pracy nauczyciela. Współczesna pedagogika podąża za zmianami, dlatego nauczyciel także musi obserwować zmieniający świat i za nim podążać. Obecnie można dowolnie kształtować zajęcia. Wydawnictwa książkowe prześcigają się w publikowaniu nowinek z dziedziny pedagogiki, metodyki i psychologii. Nie każdy jednak ma dostęp do najnowszej literatury czy Internetu. Dlatego podczas spotkań w ramach WDN i na radach szkoleniowych dzielimy się nowościami, rekomendujemy ciekawe pozycje książkowe, prowadzimy dyskusje. Systematycznie i aktywnie brałam udział w posiedzeniach w ramach WDNu. Przygotowywałam referaty, zabierałam głos w dyskusjach, polecałam literaturę, przygotowałam dla nauczycieli warsztaty.
Tematy wygłoszonych przeze mnie referatów:
1) Omówienie szkolenia „Praktyczne wykorzystanie komputerów w pracy nauczyciela” – moje uwagi i własne doświadczenia (2007/2008),
2) Szkolenie Rady – „Stymulacja czuciowa jamy ustnej u dzieci z Mózgowym Porażeniem Dziecięcym” (2008/2009) – wykład oraz praktyczny pokaz sposobów usprawniania i stymulowania czuciowego w obrębie jamy ustnej u dzieci. Omówiłam następujące zagadnienia:
- diagnoza i kształtowanie funkcji prowerbalnych u dziecka z MPDz,
- zastosowanie ćwiczeń biernych i czynnych: masaż języka, warg, żuchwy, policzków, podbródka, czoła, nosa, szyi, krtani,
- stymulacja twarzy i jamy ustnej:
· dotykowa,
· termiczna,
· smakowa,
· mechaniczna.
Podałam szereg ćwiczeń narządów artykulacyjnych wraz z opisem ich wykonania oraz zapoznałam nauczycieli z najciekawszymi pozycjami literatury odnoszącymi się do tego tematu:
a) Borkowska M. „Mózgowe porażenie dziecięce”,
b) Cieszyńska J., Korendo M. „Wczesna Interwencja Terapeutyczna. Stymulacja rozwoju dziecka od noworodka do 6 roku życia”,
c) Głogowska M. „Mózgowe porażenie dziecięce”,
d) Loska M. „Uczniowie z mózgowym porażeniem dziecięcym”,
e) Michałowicz R. „Mózgowe porażenie dziecięce”,
f) Miosga L. „Pomóż mi być. Komunikacja i stymulowanie zmysłów osób ze znaczną i głęboką niepełnosprawnością umysłową”,
g) Synder M. „Dziecko z porażeniem mózgowym. Przewodnik dla rodziców”.
3) Referat „Chromoterapia w rewalidacji uczniów głęboko niepełnosprawnych umysłowo” (2009/2010),
4) Referat „Aromaterapia – praktyczne wykorzystanie” (2009/2010).
Przeprowadziłam dla całej Rady Pedagogicznej warsztaty masażu Shantala (2008/2009r.). Wykorzystałam wiedzę i umiejętności, jakie zdobyłam podczas Kursu Instruktorskiego Masażu Shantala ukończonego przeze mnie w Polskiej Szkole Masażu Shantala w Gdańsku. Warsztaty składały się z dwóch części: teoretycznej i praktycznej.
W części teoretycznej omówiłam następujące zagadnienia:
1) Dotyk i jego znaczenie dla rozwoju,
2) Rozwój emocjonalny – poprzez więź z osobą masującą wpływanie na funkcjonowanie społeczne dziecka,
3) Masaż Shantala i zasady masażu,
4) Korzyści dla osoby masowanej wynikające z masażu Shantala,
5) Masaż Shantala, a dysfunkcje rozwojowe,
6) Przeciwwskazania do masażu Shantala,
7) Przygotowania do Masażu.
W drugiej części pokazałam na instruktażowej lalce kolejność wykonywania masażu i poszczególne sekwencje ruchowe. Następnie wszyscy nauczycieli ćwiczyli wzajemnie na sobie. Ja przyglądałam się, jak ćwiczą, podpowiadałam, pomagałam wykonywać odpowiednie ruchy. Przedstawiłam także zalety masowania poszczególnych części ciała. Cały warsztat trwał około 2 godzin. Po zakończeniu masowania odpowiedziałam na pytania i wątpliwości koleżanek, chociaż było ich bardzo mało, gdyż masaż Shantala ma właściwości wyciszające, uspokajające i usypiające.
Uzyskane efekty:
Wszystkie wyżej opisane materiały są stale wykorzystywane przez nauczycieli naszej Szkoły w codziennej pracy dydaktycznej i wychowawczej, co przyczynia się do podniesienia jakości pracy Szkoły i nauczycieli. Nauczyciele stwierdzili, że wygłoszone przeze mnie referaty spełniły ich oczekiwania i dostarczyły wiedzy na poruszane tematy. Najbardziej wymiernym efektem jest to, że pedagodzy z naszej Szkoły bardzo chętnie i często korzystają z technologii informacyjnej i komunikacyjnej. Ponadto zaczęli w pewniejszy sposób i bardziej świadomie wykorzystywać chromo- i aromaterapię w swojej pracy z uczniami, a nawet widzą jej efekty, o których często mnie informują. Po ukończeniu warsztatu masażu Shantala nauczyciele mogli pochwalić się dość dobrą znajomością techniki wykonywania masażu. Jeśli nie czuliby się pewnie, to mają komfortową sytuację – jestem na miejscu i chętnie służę pomocą. Dzięki możliwości dzielenia się swoimi umiejętnościami oraz opracowywania i udostępniania materiałów udoskonaliłam swój warsztat pracy.
Prowadziłam wiele lekcji otwartych przeznaczonych dla moich koleżanek. Starałam się, aby były to zajęcia przeprowadzone w sposób profesjonalny i satysfakcjonujący obie strony. Jako doświadczony nauczyciel, mam wypracowane metody i formy pracy z uczniem, dlatego tez chętnie dzielę się moimi doświadczeniami z innymi nauczycielami organizując otwarte zajęcia czy też udostępniając opracowane przeze mnie scenariusze lekcji. Prowadząc zajęcia dla innych nauczycieli starałam się zwrócić uwagę na płynne łączenie realizowanych obszarów i zastosowanie właściwych metod pracy z dziećmi upośledzonymi umysłowo. Wykorzystując aktywizujące metody zachęcałam dzieci do czynnego udziału w zajęciach, by obserwujący nauczyciel mógł się przyjrzeć, pozyskać nowe umiejętności i doświadczenie w pracy pedagogicznej.
Opracowałam i przeprowadziłam zajęcia dla nauczycieli mojej szkoły na temat:
1) Stymulacja sensoryczna według pór roku – jesień (2007r.),
2) Terapia ręki (2010r.)
Po każdych zajęciach szczegółowo omawiałam ich przebieg, udzielając wskazówek dotyczących: metod, form pracy, doboru treści, pomocy dydaktycznych i naukowych. Po dokonanej ewaluacji mogłyśmy wzajemnie podzielić się wiedzą i wymienić doświadczenia. Prowadzenie zajęć dało mi dużo satysfakcji, pozwoliło upewnić się, że posiadam umiejętności dzielenia się wiedzą z innymi, że nauczyciel obserwujący wyniósł korzyści z moich zajęć.
Dużym sukcesem jest dla mnie to, że nauczyciele z małym stażem pracy często zwracają się do mnie o pomoc przy rozwiązywaniu problemów dydaktycznych czy tez wychowawczych.
Ponadto wzbudziłam autorefleksję u nauczycieli nad modelem ich własnej pracy pedagogicznej.
Sprawiłam, iż nauczyciele zaczęli wykorzystywać w swojej pracy proponowane przeze mnie ćwiczenia.
Dzięki mojej umiejętności dzielenia się wiedzą i doświadczeniem usprawnia się proces dydaktyczny i podnosi jakość pracy szkoły.
Zorganizowałam dla całej Rady Pedagogicznej szkolenie z zakresu Terapii Behawioralnej (2008/2009). W tym celu zaprosiłam za zgodą pani Dyrektor pracowników Polskiego Stowarzyszenia Terapii Behawioralnej w Krakowie: p. Nelę Grzegorczyk-Dłuciak i p. Ewę Kuligę-Musioł, które w ciągu dwóch dni przybliżyły nam tą metodę pracy z uczniem.
Dzięki mojemu działaniu nauczyciele zdobyli wiedzę teoretyczną i praktyczną na temat terapii behawioralnej. Niektórzy z nauczycieli zaczęli ją wykorzystywać w swojej pracy z dziećmi. Uczniowie objęci tą formą terapii opanowali więcej czynności i umiejętności.
UZYSKANE EFEKTY
Dzielenie się wiedzą i doświadczeniem w ramach WDN pozwoliło mi na osobisty rozwój. Ponadto, poprzez czynny udział w spotkaniach zespołu samokształceniowego poznałam nowe oraz udoskonaliłam stosowane wcześniej metody i formy pracy z dzieckiem. Poszukiwanie i opracowywanie nowych materiałów sprzyjało systematycznemu pogłębianiu wiedzy i umiejętności zawodowych poprzez stały udział w różnych formach doskonalenia zawodowego, studiowanie literatury fachowej, wymianę doświadczeń z innymi nauczycielami na portalach edukacyjnych. Uważam, że dzięki Wewnątrzszkolnemu Doskonaleniu Nauczycieli nasze grono pedagogiczne jest zintegrowane, chętne do wzajemnej pomocy w rozwiązywaniu problemów dydaktycznych i wychowawczych oraz wzbogacone o wiedzę dotyczącą różnych form i metod pracy. Większa jest efektywność działań Rady Pedagogicznej, co prowadzi do podniesienia jakości pracy Szkoły.
ZESPÓŁ DS. PRACY
Z OSOBAMI GŁĘBOKO NIEPEŁNOSPRAWNYMI INTELEKTUALNIE
W roku 2007, w październiku, utworzyłam Zespół ds. Pracy z Osobami Głęboko Niepełnosprawnymi Intelektualnie. Skupiał on nauczycieli zajmujących się pracą rewalidacyjno-wychowawczą, zarówno w grupach, jak i indywidualnie z dziećmi głęboko niepełnosprawnymi intelektualnie. Dzieci te stanowią najliczniejszą grupę uczniów naszej Szkoły. Praca z nimi jest utrudniona, bowiem są to dzieci często niesprawne ruchowo, niekontrolujące potrzeb fizjologicznych, wymagające karmienia i zabiegów pielęgnacyjnych oraz higienicznych, bardzo często z zaburzeniami widzenia i słyszenia oraz z dodatkowymi zaburzeniami, np. padaczką czy nadwrażliwością na dotyk. Funkcjonowanie społeczne tej grupy dzieci, a co za tym nauczanie jest także bardzo utrudnione poprzez ograniczone możliwości porozumiewania się za pomocą mowy.
Celem pracy Zespołu ds. Pracy z Osobami Głęboko Niepełnosprawnymi Intelektualnie jest poszukiwanie metod i rozwiązań do stworzenia optymalnych warunków dla wspomagania ich rozwoju psychicznego, społecznego i fizycznego.
Celem jest także:
v rozwijanie u uczniów samodzielności i uzyskiwanie niezależności funkcjonowania w życiu codziennym zgodnie z własnymi potrzebami,
v rozwijanie możliwości zainteresowania otoczeniem społecznym,
v modyfikowanie programów nauczania pod względem treści, metod, struktury zajęć dydaktycznych, dostosowanie ich do potrzeb i zróżnicowanych możliwości uczniów,
v zorganizowanie spotkań nauczycieli celem wymiany doświadczeń oraz pogłębiania wiedzy.
Na spotkania Zespołu mógł przyjść jednak każdy nauczyciel, który wyrażał taką ochotę. Zespół pracował najbardziej intensywnie w roku szkolnym 2007/2008, kiedy rozpoczynał działalność. Spotykałam się wtedy z nauczycielami praktycznie raz w tygodniu, po to, by omówić własne pomysły na pracę, wątpliwości. Wzajemnie motywowałyśmy się do pracy, szukałyśmy atrakcji dla dzieci, nowych pomysłów, dyskutowałyśmy, jak przeciwdziałać rutynie, wypaleniu zawodowemu, które jest groźnym zjawiskiem dla nauczycieli zajmujących się tym stopniem niepełnosprawności. Wielomiesięczne powtarzanie tych samych czynności sprawia, iż ciężko znaleźć w sobie pokłady siły i wiary w ich skuteczność.
Niektóre z poruszonych przez nauczycieli tematów:
1) Wystrój i wyposażenie klas i pracowni,
2) Przygotowanie przedstawienia z dziećmi wykorzystującego elementy Porannego Kręgu,
3) Diagnoza umiejętności funkcjonalnych,
4) Jak pisać programy zajęć?
5) Strukturyzacja najbliższego środowiska dziecka,
6) Stymulacja polisensoryczna, stymulacja w naturalnym środowisku,
7) Zajęcia ruchowe w nauczaniu,
8) Poszukiwanie sposobów porozumiewania się,
9) Terapia kuchenna F. Affolter,
10) Nauczanie indywidualne w domu ucznia – doświadczenia.
W roku kolejnym ze względu na ograniczenia czasowe nauczycieli, część spotkań połączyłam ze spotkaniami Zespołu Samokształceniowego i w ramach tego Zespołu przedstawialiśmy przygotowane przez siebie referaty, prowadziliśmy lekcje otwarte. Oddzielne spotkania odbyły się dwa razy w semestrze. Podobnie w bieżącym roku szkolnym. Na spotkaniach tych omawialiśmy bieżące problemy edukacyjno-opiekuńcze, wymienialiśmy się radami i doświadczeniami w formie „burzy mózgów”, poszukiwaliśmy najlepszych form rozwiązań zaistniałych problemów czy wątpliwości. Przedstawialiśmy nowe pomysły na pracę. Na jednym ze spotkań przedstawiłam referat na temat Porannego Kręgu wg J. Kielina, na innym referat dotyczący wykorzystania niecodziennych pomocy dydaktycznych w rewalidacji. Pozostałe tematy zostały przedstawione na spotkaniu Zespołu Samokształceniowego. Przeprowadziłam także kilka lekcji pokazowych. Zorganizowałam warsztaty masażu Shantala. Wielokrotnie spotykałyśmy się ze sobą także nieformalnie, nie zawsze w licznej grupie, zawsze wtedy, kiedy komuś było to spotkanie potrzebne, kiedy miał jakieś wątpliwości, pytania, problemy, czy potrzebę potwierdzenia skuteczności i prawidłowości własnego postępowania.
Korzyści płynące z pracy Zespołu:
· wspólne z innymi rozwiązywanie problemów wychowawczych, opiekuńczych i dydaktycznych, a tym samym dzielenie się wiedzą i doświadczeniem,
· pogłębianie swojej wiedzy zawodowej, rozszerzanie jej o nowe metody i formy terapii ucznia,
· przeciwdziałanie rutynie i „wypaleniu się” zawodowemu poprzez wzajemne motywowanie się do pracy,
· wymiana książek i czasopism tematycznych miedzy nauczycielami, wspólne tworzenie biblioteki,
· własny rozwój osobisty nauczyciela i jego integracja z Zespołem i Szkołą,
· motywowanie do tworzenia profesjonalnych sal rewalidacyjnych,
· lepsza i efektywniejsza działalność dydaktyczna,
· szybszy i bardziej zauważalny rozwój uczniów,
· wzajemna integracja uczniów i nauczycieli poprzez wspólne zajęcia, spotkania,
· wdrażanie uczniów głęboko niepełnosprawnych umysłowo w życie Szkoły.
PEŁNIENIE OBOWIĄZKÓW OPIEKUNA STAŻU
Przydzielenie mi funkcji opiekuna stażu było dla mnie dużym wyróżnieniem. Była to dla mnie oznaka szacunku, docenienie moich osiągnięć i umiejętności, a także wyzwanie i szansa na praktykowanie czegoś nowego, na udzielenie pomocy komuś mniej doświadczonemu oraz na poszerzenie własnych umiejętności.
W trakcie swojego stażu byłam opiekunem trzech nauczycieli kontraktowych. Z pierwszą stażystką za...
mporzeczka