Fotografia - Kiedy pogoda nie dopisuje.pdf - Ebook Fotografia - klaudynka19

foto grafia

Lato dobiega końca i z pogodą może być rżnie. Lek-

kie zachmurzenie, wiaterek, nieco niższa temperatura

powietrza Ï wszystko to może odebrać nam przyjem-

ność leniuchowania na plaży, lecz uatrakcyjnić wy-

cieczki i zwiedzanie ciekawych okolic. Przy okazji fo-

tografowanie, gdyż przy lekkim zachmurzeniu zdjęcia

na ogł wychodzą znacznie lepiej niż wpełnym słoń-

cu. Powiedzmy, że pogoda plażowa zamieniła się

w spacerowo-fotograficznąÈ

z aparatem fotograficznym

w rêku, nale¿y przeanalizo-

waæ warunki, które bêd¹ towarzy-

szy³y zdjêciom i odpowiednio siê do

nich dostosowaæ. Schodz¹c z zala-

nej s³oñcem pla¿y w cieñ lasu czy

udaj¹c siê na spacer w warunkach

urbanistycznych, tracimy znaczn¹

czêœæ œwiat³a, którego na pla¿y mo-

¿e byæ a¿ w nadmiarze. Jeszcze

mniej go bêdzie, jeœli

nasz spacer przebiega

w warunkach umiarkowa-

nego zachmurzenia. Mniej

intensywne, bardziej roz-

proszone i przez to ³agod-

niejsze oœwietlenie doda-

tnio wp³ynie na wygl¹d

zdjêæ, gdy¿ z³agodzi przej-

œcia pomiêdzy œwiat³em

a cieniem, bez jakiejkol-

Zbyt niska czułość błony filmowej lub matrycy

cyfraka może wymusić długi czas otwarcia mi-

gawki w warunkach oświetlenia nieco słabsze-

go niż na zalanej słońcem plaży. W tym przy-

padku zaowocowało to poruszeniem lewej

dłoni i stp rozchichotanego juniora.

Kiedy pogoda nie dopisuje

Sergiusz Mitin

wiek naszej ingerencji.

Wszystko jednak ma rów-

nie¿ swoj¹ drug¹ stronê.

Otó¿ ³agodniejsze oœwietle-

nie wymusza d³u¿sze czasy

otwarcia migawki i szersze

otwarcie przys³ony, by za-

pewniæ odpowiednie naœ-

wietlenie naszego zdjêcia.

Czu³oœæ b³ony filmowej lub

matrycy œwiat³oczu³ej apa-

ratu cyfrowego ISO 100, jak

najbardziej odpowiednia na s³one-

cznej pla¿y, mo¿e nie wystarczyæ,

jeœli w pochmurny dzieñ zag³êbimy

siê w las albo bêdziemy zwiedzali

tereny miejskie. Wówczas czasy ot-

warcia migawki mog¹ okazaæ siê

zbyt d³ugie do utrwalenia nawet

wolno poruszaj¹cych siê osób, albo

do fotografowania z wolnej rêki

w ogóle.

Szersze otwarcie przys³ony

nie zawsze jest dobr¹ rad¹, gdy¿

zmniejsza g³êbiê ostroœci (GO

w skrócie), co jest raczej niezbyt

po¿¹dane do zdjêæ krajobrazowych.

Przypominam, ¿e wybór programu

tematycznego „krajobraz” powodu-

je, i¿ automatyka aparatu ustawia

mo¿liwie najwiêksz¹ GO, czyli wê¿-

szy otwór przys³ony (wy¿sza jej

liczba) i dobiera doñ odpowiedni

czas otwarcia migawki. ¯eby nie

okaza³ siê on zbyt d³ugi, musimy

wyposa¿yæ siê w b³onê filmow¹

o wy¿szej czu³oœci albo odpowied-

nio ustawiæ czu³oœæ matrycy apara-

tu cyfrowego. Tym bardziej, ¿e nie

mo¿na w nieskoñczonoœæ poszerzaæ

otworu przys³ony.

Fotografując osobę w jas-

nym ubraniu na tle ciemnej

ściany lasu, stajemy przed

dylematem. Jeśli poprawnie

naświetlimy przedni plan, to

najprawdopodobniej straci-

my szczegły w cieniach ciem-

niejszego tylnego. I na od-

wrt Ï naświetlając popraw-

nie ciemniejszy tył, prześwie-

tlimy plan przedni. Wybr za-

leży od pożądanego skutku,

fotografując osobę w takich

warunkach oświetlenia mimo

wszystko robiłbym pomiar

światła na osobie, nie przej-

mując się tylnym planem.

W ybieraj¹c siê na letni spacer

Szczeglnie niebezpieczne są prby doświetlenia fotografowa-

nej osoby lampą błyskową, jeśli tylny plan jest znacznie ciem-

niejszy. Oto przykład niefortunnego zastosowania lampy, ktry

sprawił, że zdjęcie wyszło płaskie i straciło całkowicie swoją

naturalność. Osoby na przednim planie wyglądają, jakby były

wycięte z innego zdjęcia i wklejone, mimo iż w rzeczywistości

nie są.

Absolutna wiêkszoœæ niedrogiej amatorskiej optyki –

zarówno wbudowanych obiektywów kompaktów, jak i tych

wymiennych do lustrzanek – jest doœæ „ciemna”, czyli ma

ograniczone mo¿liwoœci otwarcia przys³ony szerzej ni¿ do 5,6,

góra 4. Wobec tego czu³oœæ ISO 200 to raczej minimum dla le-

tnich wycieczek krajoznawczych. W nieco gêstszym lesie albo

w¹skich uliczkach starego miasta czu³oœæ ISO 400 te¿ na pe-

wno nie zaszkodzi. Trzeba jednak pamiêtaæ, ¿e w przypadku

niedrogiego amatorskiego cyfraka przy czu³oœci ISO 400 lub

wy¿szej gwa³townie nasilaj¹cy siê szum mo¿e zauwa¿alnie

godziæ w jakoœæ zdjêæ. Na szczêœcie mo¿emy manewrowaæ

czu³oœci¹ cyfraka do ka¿dego zdjêcia indywidualnie, w zale-

¿noœci od warunków oœwietlenia.

Tu powstaje ciekawa zale¿noœæ. Jeœli wybierzemy wy¿-

sz¹ czu³oœæ, to nasili siê szum. Z kolei jeœli ustawimy zbyt nis-

k¹ dla danego oœwietlenia czu³oœæ i niedoœwietlimy zdjêcie, to

przy póŸniejszym jego „wyci¹ganiu” w programie graficznym

Delikatnie zachmurzone niebo może stanowić cie-

kawy element kompozycji.

Najlepiej zdjęcia osb wychodzą przy rozproszo-

nym bocznym oświetleniu, gdyż tylny plan ww-

czas jest oświetlony podobnie do znajdującej się

na przednim planie osoby.

Znacznie lepiej wychodzi dopalenie lampą, jeśli tło

jest jaśniejsze od przedniego planu. Na tym zdjęciu

biała mgiełka dookoła strumienia wody bijącego

z potężnej, skierowanej do gry fontanny w tle

sprawiła, że błysk dobrze oświetlił na przednim pla-

nie zarwno jasno ubraną postać, jak i ciemny pień

drzewa.

foto grafia

byæ skuteczne, nawet pomijaj¹c

ma³¹ moc lampek wbudowanych

w niedrogie aparaty kompaktowe.

Rzecz w tym, ¿e maj¹c w tle za fo-

tografowan¹ osob¹ ciemn¹ œcianê

lasu lub zacienione mury, ³atwo

jest przepaliæ twarz oraz jaœniejsze

ubranie na przednim planie. Pa-

miêtajmy, ¿e automatyka amator-

skiego aparatu zazwyczaj uœrednia

pomiar œwiat³a na ca³ej powierz-

chni kadru. W przypadku nieco

bardziej zaawansowanych apara-

tów, które umo¿liwiaj¹ wymusze-

nie pomiaru œwiat³a na wybranym

punkcie, nale¿y mierzyæ je na twa-

rzy fotografowanej osoby. Trzeba

siê liczyæ z tym, ¿e las lub mury

w tle mog¹ wyjœæ nienaturalnie

ciemne albo w ogóle niedoœwietlo-

ne, zatracaj¹c szczegó³y w cie-

niach. Powtarza siê sytuacja z fo-

tografowaniem w halach wystawo-

wych, gdy¿ s³aby b³ysk nie jest

w stanie doœwietliæ tylnego planu

g³êboko za motywem centralnym

(patrz MT 06’2006). Zwiêkszenie

zaœ mocy b³ysku nieuchronnie spo-

woduje przepalenie jaœniejszych

fragmentów planu przedniego. Fo-

tografuj¹c latem jaœniejszy motyw

g³ówny na znacznie ciemniejszym

tle, w ogóle odradza³bym stosowa-

nia lampy b³yskowej. Lepszym roz-

wi¹zaniem jest rozs¹dne wyd³u¿e-

nie czasu otwarcia migawki i po-

szerzenie otworu przys³ony, by

„z³apaæ” wystarczaj¹c¹ iloœæ

œwiat³a zastanego. Ewentualnie

mo¿na zwiêkszyæ przy tym czu³oœæ

aparatu – ale wszystko bez przesa-

dy oczywiœcie.

Fotografując zbliżenie twarzy oso-

by należy zmniejszyć GO Ï by tylny

plan nie odciągał uwagi Ï wybiera-

jąc do tego najszerszy możliwy ot-

wr przysłony albo program tema-

tyczny âportretÒ.

Wyczucie przyjdzie z do-

œwiadczeniem, jeœli bêdziemy starali

siê zapamiêtaæ warunki fotografo-

wania, ustawienia aparatu i wnikli-

wie analizowali wyniki. Fotografia

cyfrowa u³atwia naukê o tyle, ¿e wy-

niki s¹ dostêpne natychmiast, zapi-

sywany przez aparat nag³ówek EXIF

umo¿liwia dok³adne odtworzenie us-

tawieñ aparatu. Z kolei warunki oœ-

wietlenia mo¿na staraæ siê odtwo-

rzyæ z pamiêci oraz uwa¿nie analizu-

j¹c rozk³ad œwiat³a i cieni na zdjêciu.

Wdziêcznym motywem fo-

tografowania latem jest zachód

s³oñca. Godzina 20-21 to dobra pora

na wieczorny spacer, przy okazji

mo¿na spróbowaæ utrwaliæ wspa-

nia³y widok opadaj¹cego za hory-

zont s³oñca. Podœwietlone s³oñcem

fotogeniczne chmurki uatrakcyjni¹

Używając przedmiotw otoczenia

jako dodatkw do zdjęć w ten spo-

sb, warto jednak zastanowić się

czy nie wywoła to niezadowolenia

osb odpowiedzialnych za podtrzy-

manie porządku publicznego.

komputera, szum w cieniach i tak

siê nasili, do tego zdjêcie bêdzie

wygl¹da³o md³o i nieciekawie. Ra-

dzi³bym, w przypadku fotografowa-

nia cyfrakiem, bilansowaæ na po-

graniczu najmniejszej dopuszczal-

nej dla danego oœwietlenia czu³oœ-

ci. Tak by np. uzyskaæ czas otwar-

cia migawki nie d³u¿szy ni¿ 1/80 –

1/60 sekundy przy odpowiedniej

do po¿¹danej GO liczbie przys³ony.

Próby doœwietlenia zdjêcia

lamp¹ b³yskow¹ nie zawsze mog¹

Fotografując bliskie osoby w ciekawym oto-

czeniu, warto zastanowić się nad tym, co

właściwie chcemy pokazać. Jeśli chcemy sku-

pić uwagę na osobach, należałoby wybrać

szerszy otwr przysłony, tak by otoczenie roz-

myło się na skutek małej GO. W tym przypad-

ku wybieramy program tematyczny âportretÒ.

Aparat wwczas maksymalnie otwiera przy-

słonę, dobierając do tego odpowiedni czas

otwarcia migawki. Jeśli uznamy, że zależy

nam rwnież na pokazaniu ciekawego otocze-

nia, to musimy wybrać węższy otwr przysło-

ny (wyższa liczba), zwiększając GO. Jeśli ko-

rzystamy z programw tematycznych, wybie-

ramy program âkrajobrazÒ Ï aparat wwczas

ustawia najwęższy możliwy otwr przysłony

(najwyższa jej liczba) i dobiera odpowiedni

czas otwarcia migawki. Uwaga Ï przy niskiej

czułości filmu czy matrycy w czas może oka-

zać się zbyt długi, by zapewnić nieporuszenie

zdjęcia, jak to widać na foto .

10a

10b

Fotografując ciekawy fragment krajobrazu, powinniśmy unikać ucięcia kadru na jakimś wyraźnie widocznym elemencie

kompozycji, np. pozostawiając w polu widzenia połwkę osoby czy przyciągającego uwagę przedmiotu. W tym przypadku

by pozbyć się niezbyt ładnie wyglądającej puszki w lewym dolnym rogu, musiałbym uciąć połwkę stylowej latarni po lewej

stronie zdjęcia, a tego mi było szkoda . Postanowiłem więc pozostawić puszkę w kadrze i usunąć ją pźniej w progra-

mie graficznym, klonując nań zieleń dookoła

10a

10b

. O obrbce zdjęć w edytorze graficznym porozmawiamy osobno w jed-

nym z kolejnych numerw MT.

zdjêcie, a zabarwienie œwiat³a w cieplejszej ¿ó³toczer-

wonej gamie nada zdjêciom ciep³y, przytulny klimat.

Nie radzi³bym jednak przesadzaæ z fotografowaniem

prosto pod s³oñce w przypadku aparatów cyfrowych.

Zbyt mocne œwiat³o padaj¹c w sposób bezpoœredni na

matrycê œwiat³oczu³¹, mo¿e j¹ uszkodziæ i spowodo-

waæ koniecznoœæ kosztownej napra-

wy aparatu. Do tego za³o¿enie ¿e

„cykniêcie cyfrakiem nic nie kosztu-

je” jest z gruntu b³êdne gdy¿ mat-

ryca œwiat³oczu³a ulega zu¿yciu

i traci swoje w³aœciwoœci po okre-

œlonej, chocia¿ doœæ du¿ej, iloœci

wykonanych zdjêæ. Przy fotografo-

waniu prosto pod s³oñce, chocia¿by

wieczorne, zu¿ywa siê ona w dras-

tycznie przyœpieszonym tempie.

W przypadku fotografowania apara-

tem analogowym ten k³opot nie is-

tnieje, co najwy¿ej mo¿emy popsuæ

kilka klatek filmu.

Fotografowanie

pod światło

czasami powo-

duje obecność

w kadrze tzw.

flar, czyli reflek-

sw świetlnych

na zewnętrznej

soczewce obie-

ktywu (zazna-

czyłem czerwo-

nym kłkiem). W niektrych przypadkach można je wyretuszować pźniej

w programie graficznym.

Zachd słońca stanowi atrakcyjny motyw zdjęć. Przytoczone zdjęcia zostały zrobione docelowo do wykorzystania w postaci

elementw montaży, dlatego jest na nich obecne tylko samo niebo. Fotografując zachodzące słońce w ciekawym krajobra-

zie, np. przebijające się przez gałęzie drzew, albo âłapiącÒ jego odbicie w tafli wodnej Ï można uzyskać bardzo imponujące

zdjęcia. Należy jednak pamiętać, że bezpośrednie skierowanie obiektywu na słońce, chociażby i zachodzące, może uszko-

dzić matrycę światłoczułą aparatu cyfrowego. Te dwa zdjęcia mogą też być przykładem tego, jak ważny jest wybr właściwe-

go punktu pomiaru światła, oczywiście o ile nasz aparat to umożliwia. Zdjęcia dzieli w czasie dosłownie kilka sekund. Z tym

że na zdjęciu pomiar światła został wykonany na blisko otaczających słońce jaskrawo oświetlonych chmurach (uwaga Ï

nie na samym słońcu, inaczej âżegnaj matrycoÒ!). Na zdjęciu z kolei pomiar światła został wykonany na znacznie ciem-

niejszych fragmentach kadru, co spowodowało wydłużenie czasu otwarcia migawki i jaskrawsze naświetlenie kadru.

11a

11b

11a

11b

Fotografia - Kiedy pogoda nie dopisuje.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: