David Gemmell

Echa Wielkiej Pieśni

(ECHOES OF A GREAT SONG)

Przełożył Michał Jakuszewski

Echa wielkiej pieśni są dedykowane z wyrazami wielkiej wdzięczności Richardowi Allenowi, który – jeszcze w latach sześćdziesiątych – łamiąc mi rękę, skierował mnie na drogę wiodącą ku popularności, a także Peterowi Phillipsowi, którego bohaterska pomoc w innej chwili wielkiego niebezpieczeństwa zapobiegła kolejnym złamaniom.

Podziękowania

Dziękuję mojej redaktorce, Lizie Reeves, testowym czytelniczkom Stelli i Edith Graham, adiustatorce Beth Humphries oraz Alanowi Fisherowi za jego nieocenione uwagi.

Rozdział pierwszy

A było to w czasach poprzedzających nasze, gdy Tail-avar, bóg mądrości, wyruszył w drogę razem ze Storrem, Opowiadaczem Legend, i Dotknij Księżyca, bogiem plemion, po to, by ukraść moc z magicznego kła Lodowego Olbrzyma. Dzięki sznurowi utkanemu z księżycowego blasku Tail-avar złapał na lasso siedem węży morskich. Zaprzągł je do swego czółna i w ten sposób pokonał Wielką Wodę w niespełna dobę. Gdy Dotknij Księżyca ujrzał bestię, której szukali, padł na dno łódki, by błagać Ducha Nieba o odwagę. Albowiem Lodowy Olbrzym był większy niż góry, a jego białe plecy rozdzierały niebo. Tchnienie bijące z jego ust unosiło się nad wodami jako biała mgła, sięgając na odległość wielu mil od brzegu. Pazury olbrzyma były długie jak żebra wieloryba, a jego zęby ostre niczym zdrada.

Z Porannej pieśni Anajo

Talaban stał samotnie na skutym lodem stoku, a zimny wicher dmący od lodowców przenikał go dreszczem, gdy przypomniał sobie, kiedy po raz pierwszy usłyszał proroctwo.

Wielki Niedźwiedź zstąpi z firmamentu i uderzy łapą w ocean. Pożre wszystkie dzieła rąk człowieka. A potem zaśnie na dziesięć tysięcy lat, a tchnienie jego snu będzie śmiercią.

Słowa te wypowiedział vagarski mistyk, odziany w brudne futra obdartus, siedzący na najniższych stopniach schodów Wielkiej Świątyni. Młody niebieskowłosy awatarski oficer wziął go za żebraka i dał mu małą srebrną monetę. Mistyk przyjrzał się pieniążkowi, obracając go raz po raz w brudnej dłoni. Jego twarz była brudna od ziemi i potu, a na szyi zrobił mu się czerwony czyrak. W każdej innej części miasta natychmiast zatrzymałaby go Straż, jako że na ulicach Parapolis nie pozwalano przebywać żebrakom z Zewnętrznych Krain. Ale Świątynia była uznanym centrum religii całego świata i wszystkim pozwalano się w niej gromadzić. Vagarzy, ludzie z plemion, koczownicy – wszyscy podróżowali do Parapolis. Awatarowie podjęli tę decyzję zarówno z przyczyn duchowych, jak i politycznych. Barbarzyńcy wracali do domu i tłumaczyli pobratymcom, że próby buntu są daremne. Parapolis, ze swymi lśniącymi wieżami ze złota oraz potężną magią było symbolem niezwyciężonej mocy.

Talaban obserwował odzianego w futro żebraka, który poddawał oględzinom monetę. Wydawało się, że czyrak na szyi lada chwila pęknie. Z pewnością przysparzał nieszczęśnikowi okropnych cierpień, Talaban zaproponował więc, że go uzdrowi. Mężczyzna potrząsnął głową krzywiąc się z bólu wywołanego tym ruchem.

– Niepotrzebne mi uzdrowienie, Awatarze. Czyrak jest częścią mojego ciała i opuści mnie, gdy będzie gotowy. – Mistyk zerknął na srebrną monetę, którą trzymał w dłoni, a potem przeniósł wzrok na wysokiego niebieskowłosego żołnierza. – Twój dar świadczy o szczodrości ducha, Awatarze – rzekł. – Rozejrzyj się wokół i powiedz mi, co widzisz.

Talaban spojrzał na okazałe budynki wzniesione w centrum stolicy. Wielka Świątynia była wspaniałym gmachem o dachu pokrytym złotą blachą ozdobionym setkami pięknie rzeźbionych marmurowych posągów przedstawiających sceny z tysiącletniej historii Awatarów. Obok niej stał pozłacany Pomnik, błyszcząca, wysoka na dwieście stóp kolumna. Gdziekolwiek spojrzał, Talaban widział świadectwa chwały stolicy Awatarów: budzące bojaźń budowle, potężne łuki, brukowane ulice. A dalej majaczyła pogodna, zapierająca dech w piersiach Biała Piramida, przytłaczająca swym ogromem wszystkie niezwykłe dzieła architektury Awatarów. Tę sztuczną górę zbudowano z trzech milionów kamiennych bloków, nierzadko przekraczających ciężarem dwieście ton. Następnie całą budowlę obłożono białym marmurem. Talaban pogrążył się w zachwycie, lecz po chwili przypomniał sobie pytanie obdartusa.

– Widzę to samo, co ty – odparł. – Największe miasto, jakie kiedykolwiek zbudowano.

Mistyk zachichotał.

– Wcale nie widzisz tego samego, co ja. Ty widzisz to, co jest, a ja to, co będzie. – Wskazał na błyszczący Pomnik, skierowaną ku niebu włócznię. Był to prawdziwy cud architektury. Z umieszczonej na jego szczycie korony sterczały na wszystkie strony złote kolce. Sama korona ważyła blisko tonę. – Korona spadnie, gdy uderzy w nią ciało wieloryba – oznajmił obdartus.

– Nigdy nie widziałem latającego wieloryba – odparł uprzejmie Talaban.

– I nie zobaczysz – zgodził się mistyk. Potem zaczął opowiadać o Wielkim Niedźwiedziu i jego śnie śmierci.

Talaban był znudzony. Uśmiechnął się do obdartusa i odszedł. Głos mistyka ścigał go jednak.

– Niedźwiedź będzie biały. Bielusieńki. Tak samo jak piramida. Ty zaś będziesz jednym z nielicznych Awatarów, którzy go ujrzą i zachowają życie. A twoje włosy nie będą już wówczas zabarwione na niebiesko. Będą ciemne. Dlatego, że nauczysz się pokory, Awatarze.

Nad pokrytymi śniegiem górami szumiał lodowaty wicher. Talaban wrócił myślami do współczesności. Przeczesał palcami ciemne jak noc włosy, znowu postawił futrzany kaptur i wbił spojrzenie w lodowce.

Był czas, gdy nienawidził lodu. Nienawidził go każdą cząstką swego jestestwa. Teraz jednak bez gniewu spoglądał na zimne, kruche piękno lodowców. Ze zdziwieniem przekonał się, że potrafi je dostrzec nawet w pastelowych barwach obudzonych w ścianach lodowca przez słoneczny blask, w bladym błękicie odbijającego się w nich nieba, w błysku złota o zachodzie słońca.

Tak wiele spoczywało pod lodem, utracone na zawsze. Jego przyjaciele z dzieciństwa, rodzina, tysiące dzieł literatury i filozofii. Wszystko to zginęło, razem z jego nadziejami i marzeniami. Choć jednak lód zabrał mu tak wiele, okazał się zbyt potężny dla jego nienawiści, nazbyt ogromny i za zimny dla jego furii.

Teraz, gdy kierował na białe góry spojrzenie ciemnych oczu, czuł osobliwą więź z lodem. Jego uczucia były ukryte głęboko, być może równie głęboko jak Parapolis, które spoczywało pod brzuchem Wielkiego Lodowego Niedźwiedzia.

Wysoki wojownik przeniósł wzrok na grupkę ludzi trudzących się u stóp lodowych turni. Ze wzgórza, na którym stał, widział, jak umieszczają w ziemi złote zgłębniki i wznoszą ze srebrnych tyczek małe piramidy, łącząc je następnie złotymi drutami. Widział niską, krępą postać kwestora Ro, który krążył wśród Vagarów, wydając rozkazy warkliwym tonem. Nie słyszał go z tak daleka, ale niecierpliwe gesty świadczyły, że kwestor Ro próbuje strachem skłonić swych ludzi do wydajniejszej pracy. Mieli się czego bać. Był on jednym z nielicznych Awatarów, którzy nadal zwykli karać niewolników chłostą nawet za drobne przewinienia. Niski człowieczek miał wielkie wpływy w Radzie i to dzięki niemu mogło dojść do tej ekspedycji.

Talaban zastanawiał się jednak, czy kwestor Ro zachowa swe wpływy po powrocie.

Dawno już zapomniał o optymizmie i uważał całe przedsięwzięcie za skazane na porażkę. Wydano mu jednak wyraźne rozkazy. Miał zaprowadzić kwestora Ro i jego ludzi do granicy lodu, zapewnić im ochronę, nadzorować całą operację i wrócić przed upływem trzech miesięcy.

To była siódma grupa próbująca osiągnąć komunię w ciągu ostatnich czterech lat. Talaban dowodził trzema z tych ekspedycji. Wszystkie zakończyły się porażką i nie oczekiwał, że tym razem powiedzie im się lepiej. Zgodnie z przeważającą opinią, komunia nie była już możliwa. Kwestor Ro głosił jednak odmienne poglądy, zwąc swych towarzyszy „żałosnymi defetystami”. Jego wrogowie – a miał ich wielu – mieli udział w sponsorowaniu tej wyprawy. Łatwo było odgadnąć ich cel. Chcieli upokorzyć kwestora Ro. Niski człowieczek nie sprawiał jednak wrażenia, że się tym przejmuje.

Talaban odwrócił się od lodu i spojrzał na jałową równinę, wypatrując na niej oznak ruchu. W górach na wschodzie nadal żyli koczownicy. Byli dzikim, gwałtownym ludem, a Talaban miał tylko dwudziestu żołnierzy i nie cieszył się na myśl o bitwie w tym zimnym, odludnym miejscu.

Skuta lodem kraina, ongiś cudownie żyzna, była teraz pełna niebezpieczeństw. Koczownicy stanowili tylko jedno z wielu zagrożeń. Podczas poprzedniej wyprawy stado szablastozębnych tygrysów zaatakowało brygadę robotników, zabijając trzech Vagarów i porywając czwartego. Talaban zabił bestię, która zaatakowała jednego z nich, ale ofiara wykrwawiła się po paru chwilach z rozdartej tętnicy w kroczu. Były też krale. Od czasu pierwszej ekspedycji nie widziano żadnego, ale nadal budziły strach, a opowieści o ich dzikości stawały się z każdym powtórzeniem coraz bardziej przerażające. Talaban nigdy nie widział krala, ale mówiono mu, że te bestie są niezwykle szybkie i agresywne. Okrywało je białe futro, jak śnieżne niedźwiedzie, ale ich oblicza przypominały twarze niewiarygodnie upodobnionych do zwierząt ludzi. Według trzech relacji, miały ponad siedem stóp wzrostu i długie górne kończyny. Podczas ataku opadały na cztery łapy, uśmiercając ofiary pazurami i ostrymi kłami.

Ostatnim, lecz bynajmniej nie najmniejszym zagrożeniem były stada trąbowców, zamieszkujących lasy na wschodzie.

Kudłate futra chroniły je przed dotkliwym mrozem, a kły, liczące niekiedy ponad dziesięć stóp, czyniły z nich groźnych przeciwników. Nawet szablastozębne tygrysy z reguły unikały mamutów, chyba że udało im się dopaść sztukę, która odłączyła się od stada.

Bezkresna równina sprawiała wrażenie pustej. Talaban skinął na swego sierżanta, Methrasa, który zajął pozycję na wzgórzu położonym około sześciuset kroków na wschód. Podoficer rozpostarł ramiona w linii prostej, sygnalizując, że nie ma nic do przekazania.

Wtem spojrzenie Talabana przyciągnął jakiś ruch na morzu. W pierwszej chwili pomyślał, że to statek, ale potem ujrzał potężny grzbiet płetwala błękitnego, który wynurzył się, by po chwili zniknąć z powrotem w odmętach. Przypomniał sobie słowa mistyka. Zrozumiał, że gdy morskie fale zalały Parapolis, wieloryb musiał uderzyć w koronę, strącając ją z pomnika. Zastanawiał się, czy mały obdartus ocalał.

Wąż Siedem kotwiczył w zatoce ze zwiniętymi żaglami. Nawet tutaj, gdzie morze było spokojne, wielki czarny okręt sprawiał wrażenie niezdatnego do żeglugi. Miał zbyt wysokie pokłady i za małe zanurzenie. Talaban westchnął. Otulił się czarnym wełnianym płaszczem i zszedł ze wzgórza. W zbudowanym z kilku głazów schronieniu przycupnęło trzech czekających na szalupę ze statku Vagarów. Mieli białe futra i buty z owczej skóry, ale mimo to nawet usta zsiniały im z ...