CHEMIA 2
SOLE
I WZORY STRUKTURALNE, SUMARYCZNE I NAZEWNICTWO SOLI
Nazwa sól w języku potocznym to przyprawa
Z punktu widzenia chemicznego to wiele związków o charakterystycznej budowie - sole
SOLE są to związki chemiczne których cząsteczki zawierają atom metalu lub grupę amonową (NH4) i resztę kwasową
Nazwy soli tworzy się od nazwy reszty kwasowej, uwzględniając jej wartościowość dodając nazwę metalu
RODZAJ KWASU
NAZWA KWASU
NAZWA SOLI
WARTOŚCIOWOŚĆ RESZTY KWASOWEJ
Kwasy beztlenowe
chlorowodorowy
siarkowodorowy
chlorek
siarczek
I
II
Kwasy tlenowe
siarkowy (VI)
siarkowy (IV)
azotowy (V)
węglowy
fosforowy (V)
siarczan (VI)
siarczan (IV)
azotan (V)
węglan
fosforan (V)
III
II DYSOCJACJA JONOWA SOLI
DYSOCJACJA JONOWA SOLI polega na rozpadzie cząsteczek soli na kation metalu i anion reszty kwasowej pod wpływem cząsteczek wody
III SPOSOBY OTRZYMYWANIA SOLI
REAKCJA ZOBOJĘTNIANIA
Reakcja kwasu z zasadą nasi nazwę reakcji zobojętniania lub inaczej neutralizacji, ponieważ w wyniku reakcji kwasu (odczyn kwaśny) z zasadą (odczyn zasadowy) powstaje obojętna cząsteczka wody
KWAS + ZASADA ---> SÓL + WODA
Jest to reakcja pomiędzy kationami wodoru H+ i anionami wodorotlenkowymi OH-, w czego wyniku powstaje obojętna cząsteczka wody
REAKCJA METALI Z KWASEM
Istotą tego procesu jest reakcja atomów metalu z kationami wodoru, w czego wyniku powstają kationy metalu i cząsteczki wodoru
METAL + KWAS --> SÓL + WODÓR
REAKCJA TLENKÓW METALI Z KWASAMI
Tlenek metalu reaguje z kwasem, dając sól i wodę
TLENEK METALU + KWAS --> SÓL + WODA
AKTYWNOŚĆ CHEMICZNA METALI
Wszystkie metale można poukładać w tzw. Szereg aktywności metali (według wzrastającej aktywności chemicznej)
Aktywność chemiczną określamy na podstawie możliwości wypierania wodoru z roztworu kwasu przez dany metal
Metale umieszczone w szeregu aktywności porównujemy z wodorem > te powyżej wodoru są bardziej aktywne, czyli wypierają wodór z kwasu a te poniżej są mniej aktywne od wodoru i nie wypierają go z kwasu (s ą to metale szlachetne)
Na podstawie szeregu możemy również określić wzajemną aktywność metali, czyli można stwierdzić który z metali jest najaktywniejszy a który jest mniej aktywny
K - Na - Mg - al. - Zn - Fe - Ni - Sn - Pb - H - Bi - Sb - Cl - Mg - Pt - Au
IV PROCES ELEKTROLIZY SOLI
ELEKTROLIZA to całokształt procesów przebiegających na elektrodach pod wpływem prądu stałego; w zależności od rodzaju substancji poddawanej elektrolizie, na elektrodach wydzielają się różne produkty
Katoda - w procesie elektrolizy, elektroda ujemna
Anoda - w procesie elektrolizy, elektroda dodatnia
V SOLE WOKÓŁ NAS
CHLOREK SODU
Wzór: NaCl
Nazwa potoczna: sól kuchenna (kamienna)
Właściwości: biała substancja stała o budowie krystalicznej, słonym smaku, bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie, przyśpiesza korozję metali
Zastosowanie: stosuje się do przyprawiania i konserwowania żywności, do posypywania jezdni w zimie w celu usunięcia oblodzenia, stosuje się w przemyśle garbarskim i szklarskim; kąpiel w słonym morzu ma działanie lecznicze
CHLOREK SREBRA (I)
Wzór: AgCl
Nazwa potoczna: substancja światłoczuła
Właściwości: białe ciało stałe, rozkłada się pod wpływem światła
Zastosowanie: wykorzystywany do procesów fotograficznych
WĘGLAN SODU
Wzór: Na2Co3
Nazwa potoczna: soda (soda kalcynowana)
Właściwości: biała substancja stała o budowie krystalicznej, dobrze rozpuszcza się w wodzie, jest higroskopijna
Zastosowanie: stosuje się go do wyrobu szkła, mydeł, środków piorących, papieru oraz do zmiękczania wody
WODOROWĘGLAN SODU
Wzór: NaHCO3
Nazwa potoczna: soda oczyszczona
Właściwości: biała substancja krystaliczna, dobrze rozpuszcza się w wodzie
Zastosowanie: składnik proszku do pieczenia, napojów gazowanych oraz leków na nadkwasotę
MANGANIAN (VII) POTASU
Wzór: KMnO4
Nazwa potoczna: nadmanganian potasu
Właściwości: fioletowe kryształy, dobrze rozpuszcza się w wodzie, ma właściwości utleniające
Zastosowanie: stosuje się go jako środek odkażający oraz służy do otrzymywania tleny w laboratoriach
AZOTAN (V) POTASU
Wzór: KNO3
Nazwa potoczna: saletra indyjska
Właściwości: bezbarwne kryształy, dobrze rozpuszcza się w wodzie
Zastosowanie: stosuję się go do wyrobu prochu, szkła, nawozów sztucznych oraz jako środek konserwujący żywność
AZOTAN (V) SODU
Wzór: NaNO3
Nazwa potoczna: saletra chilijska
Właściwości: bezbarwna, higroskopijna, krystaliczna substancja stała, dobrze rozpuszcza się w wodzie
Zastosowanie: stosuje się go jako nawóz sztuczny, środek utleniający oraz w pirotechnice, służy do wyrobu leków, farb i emalii
SIARCZAN (VI) MAGNEZU
Wzór: MgSO4 * 7 H2O
Nazwa potoczna: sól gorzka
Właściwości: bezbarwna substancja krystaliczna, rozpuszcza się w wodzie i glicerolu
Zastosowanie: stosowana jako środek przeczyszczający, lek przeciwtężcowy, odtrutka na strychninę; ma zastosowanie w przemyśle papierniczym, włókienniczym, farbiarskim, garbarstwie, hutnictwie
SIARCZAN (VI) SODU
Wzór: Na2SO4 * 10 H2O
Nazwa potoczna: sól glauberska
Właściwości: bezbarwna substancja krystaliczna, łatwo rozpuszcza się w wodzie i glicerolu
Zastosowanie: stosuje się jako lek przeczyszczający, składnik wód ze źródeł leczniczych
AZOTAN (V) SREBRA (I)
Wzór: AgNO3
Nazwa potoczna: lapis
Właściwości: bezbarwna substancja krystaliczna, bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie
Zastosowanie: stosowany do wyrobu luster i farb, powoduje srebrzenie luster; halogenki srebra, chemia analityczna; stosowany do wyrobu materiałów wybuchowych i środków antyseptycznych
WODOROFOSFORAN WAPNIA I GIPSU
Wzór: Ca(H2PO4)2
Nazwa potoczna: superfosfat
Właściwości: dobrze rozpuszcza się w wodzie i jest dobrze przyswajany przez rośliny
Zastosowanie: nawóz sztuczny
AZOTAN (V) AMONU
Wzór: NH4NO3
Nazwa potoczna: saletra amonowa
Właściwości: bezbarwna substancja krystaliczna, dobrze rozpuszcza się w wodzie i alkoholu, jest higroskopijna, ma właściwości wybuchowe
Zastosowanie: składnik nawozów sztucznych oraz materiałów wybuchowych
AZOTAN WAPNIA
Wzór: Ca(NO3)2
Nazwa potoczna: saletra wapniowa
Właściwości: bezbarwna substancja krystaliczna, rozpuszcza się w wodzie
Zastosowanie: składnik nawozów sztucznych i powoduje eutrofizację
Gosha7