Kuchnia Śląska
Kaszanka po ŚląskuDoskonały i prosty zarazem przepis na smażoną kaszankę, która najlepiej smakuje w połączeniu ze smażonymi ziemniakami.Składniki: 4 porcje 500 g kaszanki2 duże cebule1 małe jabłko2 ząbki czosnkumasłosól pieprzOpis przygotowania: 15 min. Cebule posiekać, jabłko utrzeć na tarce. Na dużej patelni rozgrzać masło i podsmażać posiekana cebule razem z utartym jabłkiem. Dodać kaszankę, wycisnąć czosnek i doprawić solą oraz pieprzem. Od razu podawać.Oberiba-Zupa z KalarepySkładniki: 4 porcje 4 lodem kalarepki2 cebule6 łyżek posiekanego koperku1,5 l bulionu warzywnego1-2 lyzki kwaśnej śmietany1 łyżką masła1 łyżka makimasło do smażeniasól pieprzOpis przygotowania: 80 min. Młode kalarepki pokroić w słupki, cebule posiekać. Rozgrzać masło w garnku o grubym dnie, wrzucić cebule i kalarepki, skropić odrobina bulionu i dusić. Kiedy płyn wyparuje, dodać jeszcze kilka łyżek. Czynność te powtarzać trzy, cztery razy. Dolać resztę bulionu i gotować. W misce utrzeć masło, make i śmietanę na pulchna masę. Do zupy pod koniec gotowania dodać koperek i make roztarta z masłem i śmietaną. Posypać sola i pierzem.Żurek ŚląskiPrzepis na tradycyjny żurek śląski na bazie zakwasu z maki żytniej, z jajami i białą kiełbasą.Składniki: 10 porcji 1,5 l Rosołu wołowego Winiary2 szklanki żuru żytniego1,5 szklanki śmietany1,5 łyżki makimajeranek2 ząbki czosnku400 g białej kiełbasy5 ugotowanych na twardo jajsól pieprzOpis przygotowania: 60 min. Bulion wołowy zagotować, włożyć do niego kiełbasę i roztarty czosnek. Wszystko zagotować. Miękką kiełbasę wyjąc, wlać żur. Zamieszać i ponownie zagotować. Doprawić sola i pieprzem, wlać rozkłóconą z mąką śmietanę, wsypać majeranek, dodać pokrojona w plasterki kiełbasę i podgrzać. Podawać z chlebem i polówkami jajek.
Karminadle SląskieSkładniki: 4 porcje 2 solone śledzie400 g mielonej karkówki wieprzowej1 bułka kajzerka1/2 szklanki mleka1 duża drobno posiekana cebulamasłojajkotymianeksól i pieprzOpis przygotowania: 30 min. Bułkę namoczyć w mleku, cebule przesmażyć na maśle, śledzie zmielić i wraz z jajkiem, bułką i przyprawami. Następnie zagnieść z mięsem. Obtoczyć delikatnie w mace i podsmażyć.Tradycyjnie karminadle podaje sie z ziemniakami i kiszona kapusta.Białe Kluski ŚlaskieSkładniki: 4-6 porcji 1 kg ugotowanych ziemniaków bez skórki250 g maki ziemniaczanejsólOpis przygotowania: 60 min. Ugotowane ziemniaki zmielić w maszynce, doprawić sola do smaku. Dodać make i wyrobić ciasto. Uformować kluski. W każdej zrobić wgłębienie palcem. Gotować we wrzącej, osolonej wodzie, około 2-3 minut od momentu wypłynięcia.Kluski Sląskie z MięsemSkładniki: 6 porcji 1 kg ugotowanych w mundurkach ziemniaków250 g gotowanego mięsa (drób wołowina lub wieprzowina)250 g maki ziemniaczanej2 żółtkasól pieprzOpis przygotowania: 60 min. Mięsu i ziemniaki zmielić w maszynce, doprawić sola i pieprzem, dodać żółtka i wyrobić ciasto. Formować kuliste kluski. Gotować na wrzącej, osolonej wodzie, aż do momentu wypłynięciaZapiekankaCzas: do 30 minut Poziom trudności: łatwe Koszty: tanie Dla ilu osób: od 3 do 4 składniki:1 kg ziemniaków 2 kiełbaski śląskie 30 dkg boczku wędzonego 6 dużych cebul 1 puszka fasoli czerwonej konserwowej 4 ząbki czosnku sól pieprz olej świeżą pietruszka sposób przygotowania:Rozgrzać na patelni 3 lyzki oleju, dodać pokrojony boczek i pokrojona w paseczki cebule; fasolkę wyjąc z puszki, odlać wodę; ugotować 1 kg ziemniaków nie za miękko; na drugiej patelni przysmażyć na oleju ostudzone i pokrojone ziemniaki; wszystko razem połączyć, dodać pokrojona w paseczki kiełbaskę, czosnek, sól, pieprz; pomieszać, górę podsypać świeżą pietruszka. Mintaj opiekany po śląskuCzas: powyżej 60 minut Poziom trudności: łatwe Koszty: tanie Dla ilu osób: od 3 do 4 składniki:60 dag filetów z mintaja 2 duże lub 3 mniejsze jajka maka tarta bułką sól olej do smażenia Marynata: 120-150 ml octu 2 litry wody 1 cebula 4 liście laurowe 8 ziaren ziela angielskiego 1 łyżeczka cukru pieprz ew. przyprawa do zup sposób przygotowania:Filety pokrój na mniejsze kawałki, obtocz najpierw w mace, następnie w jajkach, a na koniec w tartej bułce. Usmaż z obu stron na rozgrzanym oleju. Zrób marynatę: cebule pokrój w plasterki, włóż do gorącej wody przyprawionej sola i cukrem. Dodaj przyprawy, zagotuj. Gdy cebula zmięknie, wyjmij ja i ułóż na rybach, a do wywaru dodaj ocet. Przypraw do smaku pieprzem, ew. wlej nieco przyprawy do zup. Zagotuj, ostudź, polej ryby. Przykryj, wstaw na noc do lodówki. Podawaj z chlebem. Rolada śląskaCzas: powyżej 60 minut Poziom trudności: średnie Koszty: średnie Dla ilu osób: od 3 do 4składniki:cztery płaty mięsa wołowego ok 15 dag boczku wędzonego dużą cebula dwa ogórki kiszone musztarda sól i pieprz sposób przygotowania:Mięso rozbić tłuczkiem na cienkie plastry, każdy plaster posolić i posmarować musztarda. Cebule pokroić w kostkę i posypać nią mięso. Boczek i ogórek pokroić w słupki i ułożyć wzdłuż szerszej krawędzi rolady. Ciasno zwinąć roladę i związać nitka. Kłaść na rozgrzany tłuszcz i obsmażyć ze wszystkich stron. Podlewać woda i dusic do miękkości mięsa. Sos zagęścić zawiesina z maki i wody. Zupa cebulowa po śląskuCzas: powyżej 60 minut Poziom trudności: średnie Koszty: średnie Dla ilu osób: od 3 do 4 składniki:Rosół: 2 l wody 1-2 kostki rosołowe 3 średnie marchewki 3 średnie pietruszki mały seler 2 udka z kurczaka lub 5 skrzydełek sól pieprz 3 listki laurowe 5 szt ziela angielskiego Pozostałe składniki: 4 dużą cebule 2 łyżki masła 20 dkg sera gouda groszek ptysiowy sól do smaku sposób przygotowania:Rosół ugotować, jarzyny po ugotowaniu zmiksować, cebule pokroić w półkrążki i obsmażyć na maśle na półmiękko, dodać sól do smaku, do wywaru wsypać zmiksowane jarzyny i cebule. Można rozcieńczyć białym winem. Po nalaniu na talerze podawać z groszkiem ptysiowym i żółtym serem startym na drobnej tarce.
Rosól ze śląskiego domuCzas: powyżej 60 minut Poziom trudności: łatwe Koszty: tanie Dla ilu osób: powyżej 4 składniki:3/4 kg wołowiny z kością (np. szpondra łopatki mostka) 25 dag cielęciny z kością 1 korpus kurczaka (albo 40 dag kurzych skrzydełek) 1 pęczek włoszczyzny z kawałkiem kapusty 1 listek laurowy 3-4 ziarenka pieprzu 2 ziarenka ziela angielskiego posiekana natka przyprawa do zup sól pieprz sposób przygotowania:Do dużego garnka wrzuć liść laurowy, ziele angielskie, pieprz i ewentualnie małą gałązkę lubczyku. Włóż umyta wołowinę i cielęcinę, wlej 3,5 litra zimnej wody, wsyp pól lyzki soli. Postaw garnek na małym ogniu, przykryj pokrywka, zostawiając szparkę. Po kilkunastu minutach zdejmij piane z powierzchni rosołu. Obierz marchewkę, selera i pietruszkę. Z kapusty i pora usuń zewnętrzne liście, a reszte wypłucz. Do rosolu dodaj kurczaka oraz marchew, pietruszkę i selera (w całości). Cebule natnij w kilku miejscach i opiecz nad ogniem lub pokrój na grube plastry i kazdy przypiecz na suchej patelni. Dodaj do rosołu po 30 minutach od wrzucenia pierwszej porcji warzyw. Wrzuć także pozostałe warzywa. Przypraw, gotuj, az mięso i warzywa będą miękkie. Wtedy przecedź rosół do wazy, posyp natka. Warzywa i mięso możesz ułożyć na półmisku i podać razem z rosołem. Same warzywa możesz tez zuzyc do przyrządzenia sałatki jarzynowej, a mięso nadaje sie znakomicie na farsz do krokietów i pierogów. Pomidorowa tradycyjna śląskaCzas: powyżej 60 minut Poziom trudności: średnie Koszty: tanie Dla ilu osób: od 3 do 4 składniki:kość schabową lub żebrowe 2 marchewki 1 pietruszka 1 plasterek selera 1 średnią cebula 5 ziarenek ziela angielskiego sól pasta pomidorowa pól łyżeczki pieprzu ziolowego 2-3 lyzki smalcu 2 litry wody 1 łyżka maki 1 śmietana (18-12%)Vegeta do smaku(ale nie dużo!) sposób przygotowania:Gotujemy kostki schabowe lub żebrowe z warzywami i zielem angielskim. Cebule podsmażamy dwie polówki na płycie jak do rosołu i razem z marchewka i pietruszka gotujemy na wolnym ogniu do miękkości. Pastę pomidorowa lub przecier podsmażamy osobno na patelni na smalcu, caly czas mieszając aż się zrobi lekko brunatny. Następnie podsmażony przecier razem ze smalcem wlewamy do wywaru z kości i warzyw. Śmietanę rozrabiamy z maka i dodajemy troszeczkę wody po dokładnym rozmieszaniu wlewamy do zupy. Zupę doprawiamy Vegeta sola i tylko pieprzem ziolowym (niczym innym). Indywidualnie może być Magii w płynie na talerzu. Podajemy z makaronem grubym.Wygląd i smak cudowny.Zupa ze śliwek i piernika czyli MOCKA PO SLASKUCzas: do 60 minut Poziom trudności: łatwe Koszty: tanie Dla ilu osób: powyżej 4 wegetariańskieskładniki:2 cukry waniliowe 1 czubata łyżka cynamonu 0.5 kg wędzonych lub suszonych śliwek z pestkami 0.5 kg wędzonych lub suszonych śliwek bez pestek kostka masła cala cytryna 600 g piernika szczypta soli 15 dag migdałów 10 dag rodzynek sposób przygotowania:Piernik pokroić w kostkę i zalać woda tak żeby zakryła piernik. Śliwki ugotować (jak kompot, ale bez cukru) każde w osobnym garnku. Odcedzić, ale nie wylewać wody ze śliwek. Zamoczony piernik, kiedy już nasiąknie i będzie miękki przetrzeć przez sito od czasu do czasu podlewać woda ze śliwek. Śliwki bez pestek wygnieść i wsadzić do piernika. Śliwki z pestkami - wygnieść z nich pestki i można je dodać do mocki lub z tak przygotowanych śliwek zrobić mus. Gotując na lekkim ogniu ciągle mieszając dodajmy cukier, cynamon, cukier waniliowy, cytrynę, sól. Do mocki dodajmy sparzone i pokrojone w paski migdały i rodzynki oraz 0,5 kostki masła i 2-3 lyzki maki zalać woda i zrobić zasmażkę żeby zagestnic zupę. Resztę masła wrzucić do garnka. Czeto podawana na Śląsku jako danie wigilijne osobiście nie lubię jej ale są tacy co ją uwielbiają. Wodzionka - śląska ZupaSkładniki: 4 porcje 4 duze kromki kilkudniowego suchego chleba4 ząbki czosnku2 lyzki masła (lub smalcu)sólPrzyprawa do zup, sosów, sałatek WINIARYOpis przygotowania: 15 min. Zagotować w garnku litr wody. Ząbki czosnku zmiażdżyć i zmieszać z sola. Chleb pokroić w kostkę. Czosnek i chleb rozdzielić do czterech talerzy, zalać wrzątkiem, dodać odrobinę tłuszczo, doprawić przyprawa do zup. Podawać.Modra KapustaSkładniki: 6-8 porcji 1 główka czerwonej kapusty100 g wędzonego boczku1 cebula1 liść laurowy3 ziarenka ziela angielskiegoocet winnysólpieprzOpis przygotowania: 40 min. Kapustę obrać z zewnętrznych liści, wyciąć głąb i opłukać pod bieżącą woda, drobno posztukować. Boczek i cebule pokroić w drobna kostkę i podsmażyć na patelni. Kapustę zalać 3 szklankami wody, dodać liść laurowy, ziele angielskie, gotować pod przykryciem do momentu, gdy kapusta zmięknie. Następnie kapustę odcedzić, wymieszać z boczkiem i cebulka. Całość podgrzać, doprawić octem, sola, pieprzem i odrobina cukru. Podawać.Smalec ziołowys k ł a d n i k i :1 kg słoniny2 kwaskowate jabłka2 suszone śliwkisólłyżeczka majeranku i macierzanki lub tymiankuOpis przygotowania:Słoninę pokroić w kostkę, wytopić nie rumieniąc jednak zbytnio skwarek. Jabłka obrać, pokroić w plasterki, suszone (lekko namoczone w przegotowanej wodzie) śliwki pokroić w paseczki. Zdjąć smalec z ognia. Wrzucić jabłka i śliwki, uważając jednak, gdyż smalec lubi wtedy pryskać. Doprawić sola, łyżeczka majeranku i macierzanki lub tymianku. Mieszać aż zacznie stygnąc, wtedy smalec przełożyć do garnuszków lub słoików. Jest to doskonale smarowanie na chleb.Pieczonka lub prażonkąSkładniki:2 kg ziemniaków 500 g wędzonego boczku 500 g kiełbasy 3-4 cebule 4 ząbki czosnku 1 łyżka tłuszczu kilka liść laurowych, kilka ziaren ziela angielskiego po 1 łyżeczce majeranku, tymianku i kminku sól, pieprz Sposób przyrządzania:Potrawa, która pojawiała się podczas jesiennego obrzędu pieczenia barana. Szczególnie znana na jest na Śląsku Cieszyńskim, jako potrawa pasterska. Pieczonkę przygotowujemy w brytfance lub w żeliwnym garnku. Garnek smarujemy tłuszczem i wykładamy liśćmi kapusty. Nastepnie ukladamy warstwami boczek, cebule, kiełbasę i ziemniaki (obrane i pokrojone w plasterki). Ziemniaki posypujemy sola, pieprzem, ziołami, dodajemy posiekany i utarty z sola czosnek. Warstwy powtarzamy układając na samej górze ziemniaki. Całość przykrywamy liśćmi kapusty i szczelnie zamykamy. Tak przygotowana potrawę pieczemy ok. 2 godz., wsadzając naczynie do rozżarzonego popiołu ogniska. W domu mozna przygotować ja oczywiście w piekarniku. Wtedy możemy ja piec krócej ok. 1-1,5 godz. Jest ona bardzo smaczna z kiszonymi ogórkami. Golonko wieprzowe + kapusta z grochemSkładniki:1 golonko 1 kg kapusty kiszonej 500 g grochu żółtego 150 g boczku wędzonego liść laurowy, ziele angielskie, ocet 2 ząbki czosnku 2 cebule 1 łyżka maki 1 łyżka masła sól, pieprz, cukier, Sposób przyrządzania:Golonko gotujemy z liskiem laurowym, zielem angielskim i cebula. Osobno gotujemy do miękkości kiszona kapustę i w jeszcze innym garnku - groch. Kapustę mieszamy z grochem, doprawiamy zasmażka z maki i masła. Dodajemy sól, pieprz, szczyptę cukru, posiekane, utarte z odrobina soli ząbki czosnku. Oddzielnie przygotowujemy mieszankę z octu, cukru, pieprzu i drobno pokrojonej cebulki. Mieszankę podajemy na osobnym talerzyku. W - sosie macza się kawałki golonka. Zupa grzybowa - grzybula z gałuszkamiSkladniki:50 g suszonych grzybów pęczek włoszczyzny 1 duza cebula 1,5 l wody 1 szklanka kwaśnej śmietany 1 łyżka maki 2 łyżki masła pieprz, sól Ciasto na gałuszki:300 g maki pszennej 1 jajko sól 1 łyżka masła woda Sposób przyrządzania:Grzyby moczymy i gotujemy w tej samej wodzie. Osobno gotujemy włoszczyznę z przyprawami. Miękkie grzyby kroimy w paseczki. Łączymy wywary. Zabielamy maka i śmietaną. Dodajemy masło.Kluski: do maki dodajemy jajko, łyżeczkę soli, łyżeczkę masła i łyżkę wody. Zagniatamy twarde ciasto. Toczymy wałeczki i skubiemy małe gałuszki. Gotujemy. Podajemy w duzej misce, polane masłem. Kluseczki "dojada" się do zupy.Kartofelkraut Mongol- CiaperkapustaSkładniki:1 kg ziemniaków 500 g kapusty kiszonej 2 płaskie lyzki smalcu ze skwarkami sól Sposób przyrządzania:Ziemniaki myjemy, obieramy i gotujemy we wrzącej osolonej wodzie do miękkości. Kapustę kiszona płuczemy i gotujemy do miękkości. Po ugotowaniu kapustę odcedzamy i łączymy z odcedzonymi ugotowanymi ziemniakami. Całość razem ugniatamy z dodatkiem smalcu domowego. Podajemy do żeberek duszonych lub świeżego smażonego boczku.Karminadel górnośląskiSkładniki:400 g karczku wieprzowego 1 średni śledź solony 1 cebula 1 jajo 1 bułka 2 lyzki maki pieprz, majeranek, sól 200 g smalcu Sposób przyrzadzania:Śledzia moczymy w zimnej wodzie kilka godzin. Po wymoczeniu czyścimy i filetujemy. Z mięsa odcinamy kości. Bułkę moczymy w wodzie lub mleku i dokładnie odciskamy. Cebule obieramy i kroimy w drobna kosteczkę. Mięso, śledzia i bułkę mielimy w maszynce do mięsa, dodajemy cebule, jajko i przyprawy do smaku. Z masy formujemy niewielkie, okrągłe, lecz plaskie kotleciki o grubości ok. 1,52 cm, obtaczamy je w mace i smażymy na dobrze rozgrzanym tłuszczu z obu stron na zloty kolor. Podajemy z ziemniakami, kiszona kapusta duszona, sałatą zielona z boczkiem wędzonym, mizeria lub sałatka z kapusty białej. Pasztet śląskiCzas: powyżej 60 minut Poziom trudności: sednie Koszty: średnie Dla ilu osób: powyżej 4 składniki:25 dag wołowiny 50 dag wieprzowiny 30 dag świeżego tłustego boczku 50 dag wątroby wieprzowej 20 dag cebuli 2 czerstwe bułki kajzerki 3 jajka ...
A-n-i-t-a