Przyprawy.docx

Przyprawy

Anyz
Anyz stosuje sie jako dodatek do gotowanych jarzyn, np. do czerwonej kapusty, marchwi, buraków itd. Nawet mikroskopijne dawki anyzu moga znakomicie urozmaicic smak potraw z dziczyzny i sosów miesnych. Anyzem aromatyzuje sie takze kompoty, potrawy slodkie z ryzu, cukierki przeciw kaszlowi, budynie. Anyz bywa ponadto dodawany do niektórych napojów - ponczów, syropów, likierów itp.

Arcydziegiel
Z uwagi na przyjemny aromat i lekko gorzkawy smak bywa uzywana do sporzadzania likierów, które mozna wykorzystywac do aromatyzowania kremów i napojów. Liscie i korzenie sa doskonalym dodatkiem do salatek, gotowanych jarzyn i sosów.

Bazylia
Nadaje przyjemny zapach takim potrawom jak np. duszone warzywa, zupy, salatki, sosy, mielone miesa, ryby, kielbasy. Uzywana jest do przyprawiania octów, a takze ogórków konserwowych i kwaszonych. Doskonale pasuje do wszelkich potraw z pomidorów.

Cynamon
Przyprawa ta jest lubiana i powszechnie wykorzystywana w gastronomii. W postaci proszku cynamon jest stosowany do doprawiania kolaczy miodowych, szrlotek, ciast orzechowych, biszkoptów, paczków smazonych w tluszczu, potraw z ryzu. Cynamonem w laskach przyprawia sie kompoty, soki owocowe, wina grzane oraz inne napoje.

Czaber
Ziele to nadaje sie zwlaszcza do zupy fasolowej, fasolki szparagowej, potraw z ziemniaków, kapusty, salatek, potraw miesnych, potraw z grzybów, kielbas, potraw z dziczyzny, majonezów. Trzeba uzywac go jednak z duza ostroznoscia, gdyz odznacza sie silnym aromatem, zagluszajacym inne zapachy, a zbyt duza jego dawka moze nadac potrawie gorzki smak. Nie nalezy gotowac go razem z potrawa, lecz dodawac do niej na kilka minut przed zakonczeniem gotowania.

Czosnek
Czosnek ma bardzo wszechstronne zastosowanie, jest uzywany jako dodatek do: mies, wedlin, ryb, zup (barszczów, zurów), sosów, warzyw, grzybów, jaj, serów, przy przygotowaniu kiszonek, marynat.

Gorczyca
Nasiona gorczycy sluza do aromatyzowania marynat rybnych, miesnych, wedlin, sosów, majonezów, ogórków w occie. Swieze mlode liscie gorczycy sa spozywane niekiedy jako dodatek do salaty i kanapek.

Gozdziki
Gozdziki sa doskonala przyprawa do kompotów, nadzienia do ciast, sosów, marynat, a takze pieczeni. Wraz z cebula i listkiem laurowym dodaje sie je do czerwonej kapusty. Mielone gozdziki sa skladnikiem pierników i róznych innych ciast.

Imbir
Jest on waznym skladnikiem proszku curry i wielu innych mieszanek. Dodaje sie go do pierników, herbatników, ciastek, puddingów, pikli, a takze wielu azjatyckich dan z warzyw. Sluzy do aromatyzowania kompotów, likierów, grzanego wina oraz piwa. Jest dodawany takze do marynat z dyni i ogórków, sosów, pasztetów i flaków.

Jalowiec
Szczególnie polecany jest do pasztetów, marynat, nadzienia do wieprzowiny, sarniny, i innych potraw z dziczyzny. Jest popularnym dodatkiem do kapusty kiszonej, sosów i szynki. Jalowiec jest szczególnie doceniony w wedliniarstwie, bo dzieki niemu wszystkie wedliny "mysliwskie" uzyskuja aromatyczny, korzenny smak i przyjemny balsamiczny zapach.

Kapary
Kapary sa czesto wykorzystywane w kuchni wloskiej, zwlaszcza jako dodatek do drobiu, ryb, sosu pomidorowego, salatek, pizzy i dan pikantnych.

Kardamon
Kardamonem mozna przyprawiac marcepany, pierniki, desery owocowe, kompoty, musy jablkowe i salatki z owoców. Znakomicie poprawia smak zup (grochowa, rosól, owocowa), sosów, nalesników i slodkich ciast smazonych, potraw z mies i ryb, gulaszu wolowego, cielecego risotto, pasztetów a takze miesa z rusztu. Kardamon nadaje swiezy, mily smak dyni, marchwi, szarlotkom z jablek i dyni. Milosnicy tej przyprawy dodaja ja drobno zmielona do czarnej kawy. Kardamon uzywany jest równiez do produkcji likierów.

Kminek
Kminek ma zastosowanie jako dodatek do pieczywa zytniego, pszennego, do wedlin, sera, kapusty slodkiej i kwaszonej, pieczeni wieprzowej, zupy grzybowej, gulaszowej, do salatek, szczególnie do cwikly, do pizzy, dan cebulowych, slonych wypieków. Szczególnie czesto towarzyszy daniom z kapusty, poniewaz przeciwdziala wiatrom wywolywanym przez gotowane warzywa kapustne.

Kolendra
W kuchni stosuje sie do marynat ze wzgledu na wlasciwosci bakteriobójcze. Mielone nasiona dodaje sie do pierników, kielbas, sosów i jaj. Swieze liscie, nie kazdy lubi ten zapach, na Bliskim i Srodkowym Wschodzie sa czesto stosowana przyprawa do zup, mies, ryb, salatek i sosów.

Liscie laurowe
Przyprawowe wlasciwosci lisci laurowych zwiazane sa z zawartoscia olejku eterycznego, garbników i goryczy, które nadaja im przyjemny, korzenny zapach i gorzkawy, specyficzny smak. Liscie laurowe sa przyprawa o szerokim zastosowaniu. Poprawiaja smak wielu zup (ziemniaczana, grochowa, fasolowa, kapusniak, zur), flaków i potraw miesnych, zwlaszcza z dziczyzny i wolowiny. Wzbogacaja smakowo sosy, gulasze, drób, galarety, gotowane ryby oraz potrawy z raków i krabów. Liscie laurowe sa niezastapionym dodatkiem do marynat warzywnych (ogórki, buraki, kapusta), miesnych, rybnych i grzybów.

Lubczyk
Lisci uzywa sie jako przyprawy do zup, zwlaszcza kartoflanki, pomidorowej i rosolu. Korzenie swieze i wysuszone sa doskonala przyprawa do salat zielonych, mieszanek warzywnych, ciemnych sosów, miesa baraniego, króliczego i drobiu. Owoce znajduja zastosowanie przy wypieku bialego pieczywa domowego z dodatkiem sera. Korzenie lubczyku wchodza w sklad przypraw do zup typu "Maggi".

Majeranek
Majeranek nalezy do najczesciej stosowanych u nas przypraw. Jest niezastapiona przyprawa do pieczeni, drobiu i sosów. Stanowi staly skladnik niektórych zup: grochowej, fasolowej, kartoflanej, zuru, wegorzowej oraz flaków i koldunów.

Mieta
Jej walory smakowe docenili Anglicy. Sos mietowy jest tak popularny, jak rozbef czy pudding sliwkowy. Jest on podawany na zimno jak i na goraco do pieczeni baraniej czy ryb z rusztu. Drobno posiekane listki miety dodawane sa do twarogów, jogurtów, zielonej salaty i szpinaku. Mieta nadaje sie doskonale do przyrzadzania napojów zarówno bez jak i z dodatkiem alkoholu.

Muszkatolowiec
Holendrzy dodaja galke do puree z ziemniaków oraz innych warzyw takich jak biala kapusta, kalafior, a takze do makaronów, miesnych gulaszy i puddingów owocowych. Wlosi natomiast stosuja galke muszkatolowa do potraw z mieszanych warzyw, ale równiez dodaja ja do cieleciny, farszów i sosów do makaronu. Galka jest uzywana do aromatyzowania napojów takich jak grzane piwo angielskie, wino zaprawione korzeniami czy posset (napój z goracego mleka z winem i korzeniami). Galka muszkatolowa znakomicie poprawia smak pierników, ciast, deserów owocowych i ponczu. Zarówno galka jak i ,,kwiat" muszkatolowy nadaja sie do poprawiania smaku gulaszy i bigosów oraz do wiekszosci potraw z jaj i serów.

Oregano
Glówna przyprawa kuchni wloskiej, hiszpanskiej i meksykanskiej, sluzy do przyprawiania warzyw (pomidory, groch, fasola, salata), serów, ryb i krabów. Dodaje sie je do potraw miesnych, sosów i zawiesistych zup.

Pieprz Cayenne
W kuchni uzywa sie go do przyprawiania ostrych sosów, dan miesnych, potraw z jaj, serów oraz do salatek warzywnych. Doskonale smakuje dodany do dan z cebula, kukurydza, fasola i kalafiorem - charakterystyczny dla kuchni hiszpanskiej i meksykanskiej.

Pieprz czarny
Pieprz czarny ziarnisty jest powszechnie uzywana przyprawa. Dodaje sie go do zup, rosolu, sosów oraz potraw z mies, warzyw i ryb. Stosowany jest równiez do sporzadzania wytrawnej nalewki - Pieprzówki. Pieprz czarny ziarnisty dodaje sie na poczatku przyrzadzania potrawy, natomiast swiezo zmielony na koncu.

Rozmaryn
Dodaje sie suszonych lub swiezych lisci do tlustych mies, kielbas, kotletów, farszów, pasztetów, gdyz ulatwiaja trawienie tluszczów. Tradycyjnie oklada sie nimi upieczona baranine i jagniecine, mieso królika, dziczyzne. Doskonale smakuje tez z rybami i drobiem. Rozmarynem przyprawia sie gotowe potrawy. Galazkami swiezego rozmarynu aromatyzuje sie oleje i octy.

Szafran
Najdrozsza przyprawa swiata. Szafranu uzywa sie do aromatyzowania i barwienia potraw miesnych, rybnych, ryzu i ciast. Dodawany jest takze do likierów, nadajac im niepowtarzalny smak.

Tymianek
Tymianek jest przyprawa o szerokim zastosowaniu. W kuchni wykorzystywany jest jako przyprawa do tlustych mies, pasztetów, kielbas i potraw z warzyw straczkowych. Bardzo popularny w kuchni francuskiej. Jest jednym z podstawowych skladników klasycznego bouquet garni, a takze ziól prowansalskich.

Wanilia
Wanilia najczesciej uzywana jest aby dodac aromatu i zapachu do kremów, ciast, lodów, czekolady, puddingów, likierów i wielu, wielu deserów. Jest ona równiez uzywana w daniach na slono jako dodatek do sosów podawanych do ryb, skorupiaków, w nieduzych ilosciach do potraw z cieleciny.
Najszlachetniej pachnie miazsz wydobyty ze straczka - laske rozkrawamy wzdluz i zawartosc dodajemy do ciasta, kremu lub kompotu.

Ziele angielskie
Ziele angielskie dodaje sie do salatek, ryb, zup, dziczyzny, niektórych ciast, sosów, ogórków kwaszonych i ryzu. Podnosi aromat kompotów owocowych, likierów i grzanego wina. Po wysuszeniu charakteryzuje sie zóltobrazowa barwa, przyjemnym korzennym zapachem i smakiem, podobnym do innych przypraw (np. do pieprzu, gorczycy, cynamonu). Sproszkowane owoce wchodza w sklad niektórych mieszanek przyprawowych, np. curry. Przyprawe dodaje sie do potraw na poczatku ich ...