6

CECHY FIZYCZNE MATERIAŁÓW

Gęstość – masa jednostki objętości materiału bez uwzględnienia porów wewnętrznych,

Gęstość pozorna – masa jednostki objętości materiału wraz z porami wewnątrz,

Gęstość nasypowa – masa jednostki objętości materiałów sypkich (w stanie luźnym lub wstrząśnionym),

Szczelność – procentowa objętość wolnych przestrzeni w materiale,

Nasiąkliwość – zdolność materiałów do wchłaniania wody i jej utrzymywania w maksymalnej zawartości,

Wilgotność – procentowa zawartość wody w materiale,

Higroskopijność – zdolność materiałów do wchłaniania wilgoci z otaczającego powietrza,

Szybkość wysychania – zdolność materiałów do  wydzielania wody w określonych warunkach,

Kapilarność – zdolność podciągania wody przez kapilary ku górze,

Przesiąkliwość – podatność materiałów na przepuszczanie wody pod ciśnieniem,

Paro przepuszczalność – podatność materiałów na przepuszczanie pary wodnej pod ciśnieniem,

Mrozoodporność – odporność nasączonego materiału na wpływ niskich temperatur,

Przewodność cieplna – zdolność przewodzenia strumienia cieplnego do różnicy temperatur na powierzchniach materiałów,

Pojemność cieplna – zdolność kumulowania ciepła przez materiał przy jego ogrzewaniu,

Rozszerzalność cieplna – zmiana wymiarów pod wpływem zmiany temperatury,

Ogniotrwałość – jest to cecha mówiąca o zdolności zachowania kształtów pod długotrwałym działaniem wysokiej temperatury;

-    ogniotrwałe – 1580˚C <

-    trudnotopliwe – 1350 – 1580˚C

-    łatwo topliwe – 1350˚C >

Ognioodporność -  brak niszczącego działania ognia w temperaturze 825˚C,

-    niepalne – szkło, azbest, ceramika, materiały kamienne,

-    trudnopalne – tlą się, zwęglają przy czynnym źródle ognia,

-    palne – rozpalają się płomieniem bez źródła ognia,

-    łatwopalne – zapalają się pod wpływem wysokiej temperatury,

Rozróżniamy pięć klas odporności ogniowej.

IV – ciało nie rozpala się w temperaturze 825˚C prędzej niż po upływie 4 h,

II – 2 h

I – 1 h

0,5 – 0,5 h

h – poniżej 15 min,

radioaktywność – zdolność Materiałów do emitowania pierwiastków radioaktywnych do otoczenia,

CECHY MECHANICZNE MATERIAŁÓW

Wytrzymałość na ściskanie i rozciąganie

Wytrzymałość na zginanie

Sprężystość – zdolność materiałów do powracania do pierwotnej postaci po usunięciu działającej siły,

Plastyczność – zdolność do zachowania odkształceń trwałych po usunięciu siły

Ciągliwość – podatność materiału na znaczne odkształcenia plastyczne pod wpływem sił rozciągających,

Pełzanie – nieprzerwany wzrost odkształceń plastycznych po zmniejszeniu siły,

Relaksacja –zanik lub spadek naprężeń przy stałym odkształceniu,

Twardość – jest to odporność materiału na odkształcenia trwałe pod wpływem sił skupionych,

Twardość można badać następującymi metodami:

-      skalą Mosha, metoda Brinella, metodą Rockwella,

ścieralność – podatność materiału na zmniejszanie masy, grubości i wymiarów  pod wpływem czynników ścierających,

odporność na uderzenia – zdolność materiału do wytrzymywania nagłych dynamicznych uderzeń. Miarą jest praca niezbędna do zniszczenia próbki.

MATERAIŁY KAMIENNE

Ze względu na materiał z jakiego złożone są materiały budowlane dzielimy je na:

-    Kamienne, Betonowe, Ceramiczne, Drewniane, Metalowe,

Ze względu na zastosowanie:

-           Izolacyjne, podłogowe, ścienne,

Materiały kamienne wydobywa się ze złóż skał twardych usuwanych z wierzchnich warstw złoża.

Skała – jest to minerał lub mieszanina minerałów,

Minerał – substancja naturalna o stałym składzie chemicznym i fizycznym.

Klasy minerałów:

-    pierwiastki – miedź, diament, złoto, platyna,

-    siarczki – piryt,

-    tlenki – kwarc, hematyt,

-    chlorowce – sól kuchenna, fluorowce,

-    solowce – węglany, azotany, siarczany, kalcyt, gips, kaolinit,

-    węglanowce – asfalty, bursztyn

W zależności od sposobu powstawania:

-    magmowe – powstałe przez zastygnięcie ognisto ciekłej magmy. Dzielą się na głębokie (granit, sjenit) i wylewne (andezyt, bazalt, porfir),

-    osadowe – powstające jako osady pochodzenia chemicznego (alabaster, azbest), mechanicznego (wapienie, dolomity),

Podział skał osadowych pochodzenia mechanicznego:

-    okruchowe – ostre krawędzie,

-    zlepieńce – o krawędziach wygładzonych,

-    piaski – średnica poniżej 2 mm (wapienie i kwarcowce),

-    żwiry – okruchy skalne powyżej 2mm,

-    piaskowce – drobiny piaskowe scementowane jakimś lepiszczem,

-    metamorficzne – powstałe z przeobrażenia skał osadowych (marmury) lub magmowych (gnejsy),

Ze względu na właściwości materiały kamienne dzielimy na:

-    ze względu na ciężar objętościowy,

-    bardzo lekkie – ρpoz <1500 kg/m3,

-    lekkie – 1500 – 1800

-    średnio ciężkie – 1800 – 2200,

-    ciężkie – 2200 – 2600,

-    bardzo ciężkie - >2600

-    ze względu na przewodnictwo cieplne,

-    ciepła λ < 0,65 W/ K·m

-    zimne λ > 0,65 W/ K·m

-    ze względu na nasiąkliwość wagową:

-    bardzo nasiąkliwe nw > 20%,

-    średnio nasiakliwe 5- 20,

-    mało nasiakliwe 0,5 – 5

-    bardzo mało nasiąkliwe <0,5,

-    ze względu na wytrzymałość na ściskanie:

-    bardzo słabe < 15 MPa

-    słabe 15 – 60

-    średnio 60 –120

-    o dużej wytrzymałości 120 – 200

-    o bardzo dużej wytrzymałości > 200 MPa,

-    ze względu na twardość

-    twarde, miękkie,

-    ze względu na zwięzłość (ilość uderzeń potrzebną na pęknięcie materiału),

-    zła <6; średnia 6 – 12; dobra 13 – 15; bardzo dobra >15

-    ze względu na ścieralność powierzchni

-    bardzo duża, duża, średnia, mała, bardzo mała

-    ze względu na mrozoodporność,

-    ze względu na możliwość wypolerowania,

-    dające się wypolerować (marmur, granit),

-    nie dające się wypolerować (piaskowce),

Wpływ różnych cech na budowę wewnętrzną skały.

Cechy zależą od wielkości, formy, sposobu wykształcenia oraz wzajemnego powiązania materiałów skałotwórczych.

-    zależnie od struktury krystalicznej:

-    drobnokrystaliczna > 5mm

-    średniokrystaliczna 1 – 5 mm

-    drobnokrystaliczne< 1mm,

-    skryto krystaliczna < 0,1 mm,

-    struktura porfirowa – większe kryształy zatopione są w strukturze skrytokrystalicznej.

-    struktura ziarnista – składa się z różnych ziaren;

-    gruboziarnista – psfefitowa

-    średnioziarnista – psamitowa,

-    drobnoziarnista – politowa,

-    równo i różnoziarnista,

-    w zależności od tekstury – przestrzenne rozmieszczenie i stopień wypełnienia przez składnik przestrzeni w skale,

-    bezładna – swobodna,

-    warstwowa – podział na warstwy,

-    falowata, łupkowa, migdałowcowa,

-    ze względu na stopień wypełnienia przestrzeni:

-    zbita, porowata, pęcherzykowata, komórkowa, gąbczasta, jamista,

Procesy związane z obróbka skał.

-    obróbka – doprowadzenie do żądanej formy,

-    przeróbka – zastosowanie procesów uszlachetniających prowadzących do otrzymania kruszywa (sortowanie, kruszenie, płukanie),

-    procesy termiczne – polegające na podgrzewaniu materiału do temperatury większej od temperatury topnienia i spiekaniu z innym materiałem,

Procesy obróbki

-    łupanie,

-...