Nauka o organizacji – ćwiczenia 3

CZĘŚĆ PIERWSZA

Zarządzanie – podsystem organizacji

Nośnikiem przewagi konkurencyjnej są trzy procesy:

Przedsiębiorczość jako proces nadawania sensu zdarzeniom strategicznym

Zarządzanie, dzięki któremu organizacja może przekształcać zasoby i kompetencje w dobra i usługi

Przywództwo wypracowujące zbiór wspólnie podzielanych wartości i norm, budujące zaangażowanie, zaufanie, twórczość, wizję czy zespołowość działania

Zasady zarządzania:

- mają względnie stałą treść mimo dynamicznych i szeroko zakrojonych zmian, jakie dokonały się w ludziach i tworzonych przez nich organizacjach

-

sformułowane przed stu laty przez F.W. Taylora i H. Fayola wciąż pozostają aktualne.

Zarządzanie:

1. Wiąże się z kwestiami: rządzenia, administrowania, przywództwa

2.

W polskiej literaturze przedmiotu występuje rozróżnienie miedzy kierowaniem i zarządzaniem, chociaż niektórzy uznają, iż rozgraniczenie tych pojęć nie ma istotnego znaczenia

3.

W coraz większym stopniu wykorzystuje się dorobek światowy, gdzie termin „management” obejmuje oba te znaczenia

Definicje zarządzania:

- to działalność kierownicza koncentrująca się na ustaleniu celów i powodowaniu ich realizacji w organizacjach podległych zarządzającemu na podstawie własności środków produkcji lub dyspozycji nimi

-

to sprawne wykorzystywanie zasobów, takich jak: kapitał, urządzenia, materiały i praca, dla osiągnięcia określonych celów

- jest dysponowaniem zasobami, np. koordynowaniem zbiorowych wysiłków w kierunku wyznaczonych celów, przy czym ta koordynacja dokonywana jest poprzez ludzi posługujących się techniką, ma miejsce w organizacjach i odbywa się w oparciu o wyznaczone zadania

Wspólne cechy definicji zarządzania:

1. Ścisłe powiązanie pojęcia zarządzania z pojęciem organizacji, gdyż procesy zarządzania zachodzą głównie w organizacjach, a także podkreślenie podmiotowej roli człowieka w procesie zarządzania

2. Koordynacja różnorodnych zadań przez kierującego, której zakres zależy od:

-

charakteru procesu działania zespołowego zdeterminowanego celami, skalą i warunkami realizacji

- poziomu i struktury motywacji uczestników działania zespołowego

- poziomu i struktury kwalifikacji członków zespołu

Proces zarządzania:

- polega na ciągłym lub cyklicznym wykonywaniu działań kierowniczych, ujmowanych w cztery podstawowe funkcje zarządzania, a mianowicie:

planowanie, organizowanie, motywowanie, kontrolowanie

-

Osoba, której podstawowym zadaniem jest realizacja procesu zarządzania, nazywana jest menedżerem (kierującym, zarządzającym)

Menedżerem jest każda osoba, która odpowiada za ludzi i za inne zasoby będące w dyspozycji organizacji.

Można tez powiedzieć, iż jest to każdy, którego podstawowym zadaniem jest realizacja procesu zarządzania

Procesom zachodzącym we współczesnych organizacjach odpowiada definiowanie menedżera jako osoby, która urzeczywistnia wytyczone cele głównie dzięki współpracy z innymi ludźmi.

Menedżerowie wykonują różnorodne zadania i posiadają różne zakresy odpowiedzialności. Różnią się zatem szczeblami i obszarami zarządzania

Planowanie:

1.

Najistotniejsze jest tu formułowanie celów organizacji, określanie sposobów ich osiągania oraz niezbędnych do tego zasobów

2. Decydujące znaczenie ma tu dostęp do informacji oraz umiejętność ich przetwarzania na decyzje, których rezultatem jest wzorzec działania organizacji w określonym przedziale czasu (plan działania)

3.

Funkcja ta nazywana jest także planowaniem i podejmowaniem decyzji.

4. Polega ona na podejmowaniu przez zarządzającego decyzji planistycznych dotyczących ustalania celów organizacji oraz wielkości i rodzaju potrzebnych zasobów ludzkich, finansowych, rzeczowych i organizacyjnych, czyli wyboru trybu działania.

5.

Ważne jest przy tym, by cele organizacji były wypadkową indywidualnych i zbiorowych celów jej uczestników, a także otoczenia organizacji, szczególnie odbiorców dóbr i usług, których wytwarzanie jest misją organizacji.

Organizowanie:

1. Na ten proces składa się grupowanie działań i zasobów zmierzających do ustalania zbioru stosunków organizacyjnych, określających pozycje i role poszczególnych składników organizacji oraz procedur pełnienia tych ról, a także siec kanałów komunikacji.

2. Procedury pełnienia ról organizacyjnych przez uczestników organizacji przybierają formę regulaminów organizacyjnych, instrukcji i innych wzorców dających się zastosować w różnych typowych sytuacjach

Motywowanie:

1. Motywowanie, przybierające dość często charakter przewodzenia, polega na pobudzaniu kanałami komunikacyjnymi ukształtowanymi przez stosunki organizacyjne członków organizacji do działania ukierunkowanego na osiąganie celów organizacji.

2.

Ponieważ cele te możliwe są do realizacji w przypadku współdziałania ludzi zatrudnionych w różnych komórkach organizacyjnych, dlatego tez motywowanie można również zdefiniować jako działania mające na celu sprawienie, by członkowie organizacji współpracowali dla jej dobra.

3. W procesach tych wykorzystuje się wyspecjalizowane techniki i procedury, np, procedury placowe, awansowanie pracowników, techniki identyfikacji i rozwiązywania konfliktów,

4. 4

To zespól działań składających się na funkcje motywowania powinien być spójnym zbiorem, dostosowanym do typu organizacji, sytuacji, w jakiej ta organizacja się znajduje oraz do cech osobowościowych jej uczestników, a także do jej kultury organizacyjnej

5. Omawianą funkcję bardzo często wymienia się jako najważniejszą spośród podstawowych funkcji zarządzania

Kontrolowanie

1. Jako funkcja zarządzania obejmuje stwierdzanie stanów rzeczywistych i porównywanie ich z podstawa odniesienia, którą stanowią przyjęte stany wzorcowe w celu ustalenia odchyleń i formułowania zaleceń, a następnie podejmowania działań kierowniczych zmierzających do korekty odchyleń od ustalonych wzorców

2. Funkcja ta polega na pozyskiwaniu przez zarządzającego kontrolnych informacji sytuacyjnych o rzeczywistym przebiegu procesu wytwarzania towarów lub usług, na porównywaniu ich z celami organizacji i następnie formułowaniu zaleceń, co do motywowania, organizowania i planowania oraz wprowadzania niezbędnych korekt.

W świetle powyższych rozważań można sformułować następującą definicje zarządzania:

Zarządzanie to tworzące określoną całość działanie, obejmujące podstawowe funkcje zarządzania, nakierowane na właściwe wykorzystanie ludzkich, finansowych, rzeczowych i informacyjnych zasobów organizacji dla sprawnego i skutecznego osiągania jej celów.

Proces zarządzania:

CZĘŚĆ DRUGA

Istota przedsiębiorczości

Orientacja przedsiębiorcza ma szczególnie decydujące znaczenie w przypadku otoczenia burzliwego, turbulentnego czyli takiego, w ramach którego funkcjonuje większość dzisiejszych firm.

Znaczenie problematyki przedsiębiorczości:

1. Badanie przedsiębiorczości jest jedynym z największych tematów współczesnej nauki o zarządzaniu.

2.

Przedsiębiorczość jest bez wątpienia jednym z najważniejszych współcześnie nośników zdobywania i utrzymywania przewagi konkurencyjnej.

Przedsiębiorczość obejmuje szeroką gamę zagadnień począwszy od uruchamiania nowych przedsięwzięć a skończywszy na zarządzaniu rozwojem, czyli od koncepcji do tworzenia wartości.

Dotychczasowe badania przedsiębiorczości są zdominowane przez spojrzenie ekonomiczne – skupione na wyjaśnieniu, w jaki sposób biznes plany, strategie marketingowe, cechy osobiste ułatwiają przedsiębiorcom pozyskiwanie zasobów niezbędnych do uruchamiania nowych przedsięwzięć i promowania nowych produktów, idei czy procesów

Definicje przedsiębiorczości:

1.stanowiące „funkcjonalne” spojrzenie na przedsiębiorczość odwołujące się do ekonomicznych funkcji działań przedsiębiorczych w gospodarce

2.koncentrujące się na cechach osobowych określonych jednostek i personalnej charakterystyce przedsiębiorcy

3.traktujące przedsiębiorczość jako rodzaj menedżerskiego zachowania (podejścia) będącego istotą teorii behawioralnej. Ta grupa definicji postrzega przedsiębiorczość jako specyficzny sposób zarządzania.

Definiowanie przedsiębiorczości:

•to zorganizowany, społeczny proces tworzenia i wykorzystywania szans

•proaktywny proces nadawania sensu zdarzeniom strategicznym, który dostarcza uczestnikom organizacji znaczenia i ukierunkowania dla przemian

•proces oznaczający specyficzny sposób dostrzegania, myślenia i działania uczestników kreujących i wykorzystujących szanse rozwojowe w celu zapewnienia długowieczności organizacji

Czym dokładnie jest przedsiębiorczość?

•Zdolność do tego, żeby być przedsiębiorczym; posiadanie ducha inicjatywy, rzutkość, zaradność

•

Działalność gospodarcza charakteryzująca się innowacyjnością i kreowaniem wartości dodanej

•Proces kreowania czegoś odmiennego ze względu na wartość, poświęcając konieczny do tego czas i wysiłek, zakładając towarzyszące temu finansowe, psychiczne i społeczne ryzyko i uzyskanie dzięki temu nagrody finansowej i osobistej satysfakcji

•oznacza samozatrudnienie przy założeniu niepewnych zysków.

•jest tworzeniem organizacji.

•to dynamiczny proces tworzenia bogactwa. To bogactwo jest tworzone przez jednostki, które przyjmują na siebie ryzyko związane z wartością, czasem, zaangażowaniem oraz dostarczają wartość w postaci produktu lub usługi

Kwestie uwypuklane najczęściej w definicjach przedsiębiorczości:

•Proces

•Przedsiębiorca

•Skłonność do podejmowania ryzyka

•Innowacyjność

•Kreowanie wartości

•Kreatywność

•Tworzenie organizacji

•Wyjątkowość

Właściciel firmy, menedżer, przedsiębiorca

•Nie każdy kto tworzy firmę (rozpoczyna działalność gospodarczą) jest przedsiębiorcą

•Nie trzeba tworzyć firmy, aby być przedsiębiorcą. Można bowiem podejmować działania przedsiębiorcze, będąc w funkcjonującej już organizacji (intraprzedsiębiorca)

•Menedżer może i powinien działać (zarządzać) w sposób przedsiębiorczy

•Właściciel firmy może być menedżerem (zarządzać) i przedsiębiorcą (działać w sposób przedsiębiorczy)

Zarządzanie firmą w sposób przedsiębiorczy charakteryzuje:

•Zdolność i gotowość podejmowania inicjatywy

•Umiejętność podejmowania decyzji w sytuacji braku pełnej informacji

•Branie na siebie znacznych obowiązków i ponoszenie długotrwałego wysiłku

•Zdolność rozumienia potrzeb rynku, a nawet ich prognozowania i wyprzedzania

•Kojarzenie informacji z różnych dziedzin

•Zdolność kierowania ludzi nie tylko formalna, ale także budzenie entuzjazmu i zaufania

Cechy wspólne osobowości przedsiębiorcy

•Chce coś w życiu osiągnąć, chce się rozwijać; ma ambitne cele, które pragnie zrealizować (przedsiębiorczy zbiór wartości)

•Jest otwarty na zmiany i innych ludzi, wierzy w siebie i gotów jest poświęcić wiele, aby osiągnąć to co zamierza (przedsiębiorcze postawy)

•Jest inteligentny, kreatywny i potrafi tworzyć wizje i plany w perspektywie długookresowej (przedsiębiorcze zdolności)

Przedsiębiorczość jako sposób działania przedsiębiorstwa

...