ŚRODKI ODWOŁAWCZE OD DECYZJI ORGANÓW PIP.pdf

OPINIE

Rozdział 1/5.

1/5. Œrodki odwo³awcze od decyzji organów

Pañstwowej Inspekcji Pracy

1/5. Œrodki odwo³awcze od decyzji organów PIP

Spis treœci

1. Wprowadzenie ............................. 1

2. Odwo³anie od decyzji organów Pañstwowej

Inspekcji Pracy ............................. 3

2.1. Zasada dwuinstancyjnoœci postêpowania ..... 3

2.2. Forma, tryb i terminy sk³adania odwo³añ ..... 3

2.3. Postêpowanie organu wydaj¹cego decyzjê.... 4

2.4. Niedopuszczalnoœæ wniesienia odwo³ania .... 5

2.5. Cofniêcie odwo³ania ..................... 5

2.6. Tryb rozpatrywania odwo³añ, kompetencje

organu odwo³awczego ................... 5

3. Uchylenie i zmiana decyzji poza postêpowaniem

odwo³awczym ............................. 6

4. Wznowienie postêpowania ................... 6

4.1. Przes³anki upowa¿niaj¹ce do wznowienia

postêpowania .......................... 6

4.2. ¯¹danie wznowienia postêpowania ......... 7

4.3. Odmowa wznowienia postêpowania ........ 9

4.4. Konsekwencje wznowienia postêpowania .... 9

4.5. Przedawnienie ......................... 10

5. Stwierdzenie niewa¿noœci decyzji............... 10

5.1. Przes³anki uzasadniaj¹ce stwierdzenie

niewa¿noœci decyzji...................... 10

5.2. Sytuacje, w których nie mo¿na stwierdziæ

niewa¿noœci decyzji...................... 12

5.3. Organy w³aœciwe do stwierdzenia niewa¿noœci

decyzji ................................ 12

5.4. Procedura stwierdzania niewa¿noœci decyzji . . 12

6. Stwierdzenie wygaœniêcia decyzji ............... 13

1. Wprowadzenie

W postêpowaniu przed organami Pañstwowej Inspekcji Pracy w pierwszej kolejno-

œci maj¹ zastosowanie uregulowania zawarte w ustawie z 13.4.2007 r. o Pañstwowej

Inspekcji Pracy (Dz.U. Nr 89, poz. 589). We wszystkich sprawach nieuregulowa-

nych w tej ustawie bêd¹ stosowane przepisy Kodeksu postêpowania administra-

cyjnego (tj. Dz.U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, ze zm.).

Poniewa¿ w ustawie o Pañstwowej Inspekcji Pracy nie okreœlono szczegó³owo

œrodków prawnych (odwo³awczych) od decyzji wydawanych przez organy In-

spekcji, dlatego w tym zakresie nale¿y stosowaæ odpowiednie przepisy Kpa, regu-

luj¹ce w szczególnoœci zasady postêpowania dotycz¹ce:

odwo³ania od decyzji,

wnioskowania o uchylenie lub zmianê decyzji, czy te¿

wnioskowania o stwierdzenie niewa¿noœci decyzji.

czerwiec 2008

Rozdzia³ 1/5.

Jacek Zalewski

1. Pañstwowa Inspekcja Pracy

czerwiec 2008

OPINIE

1. Państwowa Inspekcja Pracy

Rozdział 1/5.

W systemie œrodków prawnych przyjêtych w Kodeksie postêpowania admini-

stracyjnego podstawowe znaczenie ma podzia³ tych œrodków na œrodki zwyczajne

i nadzwyczajne .

Środki

zwyczajne

Do œrodków zwyczajnych nale¿¹:

odwo³ania oraz

za¿alenia,

które nale¿y wnosiæ w toku instancji, w celu uchylenia lub zmiany aktów (decyzji,

postanowieñ) nieostatecznych, tzn. takich, od których przys³uguje odwo³anie do

wy¿szej instancji.

PRZYKŁAD

Inspektor pracy – powo³uj¹c siê na art. 234 § 3 Kodeksu pracy – nakaza³ pracodawcy za³o¿enie rejestru

wypadków przy pracy. Rejestr taki nie by³ bowiem przez tego pracodawcê prowadzony, co ujawni³a

przeprowadzona kontrola. Pracodawca wniós³ do ustaleñ kontroli zastrze¿enia, kwestionuj¹c obo-

wi¹zek prowadzenia rejestru wypadków przy pracy w sytuacji, gdy w zak³adzie do dnia kontroli nie

by³o ¿adnych wypadków przy pracy. Inspektor pracy powy¿sze zastrze¿enie odrzuci³ uznaj¹c, ¿e brak

wypadku przy pracy nie zwalnia pracodawcy od prowadzenia rejestru i wyda³ w tym zakresie decyzjê

nakazow¹.

W takiej sytuacji pracodawca mo¿e wnieœæ w terminie 7dni od dnia dorêczenia nakazu odwo³anie,

powo³uj¹c siê na to, ¿e art. 234 § 3 Kodeksu pracy odnosi siê do stanu ju¿ zaistnia³ego, a nie takiego,

który mo¿e zaistnieæ w przysz³oœci. Brak jest zatem obowi¹zku za³o¿enia rejestru wypadków przy pra-

cy dla zdarzeñ, które mog¹ mieæ miejsce dopiero w przysz³oœci.

Podstaw¹ zaskar¿enia tych aktów mo¿e byæ ich:

nielegalnoœæ, a wiêc najogólniej rzecz ujmuj¹c niezgodnoœæ z normami (przepi-

sami) prawa materialnego lub procesowego, jak równie¿

nies³usznoœæ.

Środki

nadzwyczajne

Œrodki prawne nadzwyczajne maj¹ odmienny charakter, dotycz¹ bowiem w prze-

wa¿aj¹cej czêœci decyzji ostatecznych , tzn. takich, od których nie przys³uguje

odwo³anie do wy¿szej instancji. Zalicza siê do nich:

¿¹danie wznowienia postêpowania,

¿¹danie stwierdzenia niewa¿noœci decyzji oraz

wniosek w sprawie uchylenia lub zmiany decyzji prawid³owej lub decyzji do-

tkniêtej wad¹ niekwalifikowan¹.

Wadliwoœæ decyzji niekwalifikowana oznacza wadê wynikaj¹c¹ z naruszenia

norm (przepisów) prawa materialnego lub norm prawa procesowego, nie miesz-

cz¹cego siê w katalogu przes³anek (powodów) uzasadniaj¹cych ¿¹danie wznowie-

nia postêpowania lub stwierdzenia niewa¿noœci decyzji.

PRZYKŁAD

W drodze decyzji inspektor pracy nakaza³ pracodawcy wstrzymanie wszelkich robót ziemnych na terenie

zak³adu pracy w strefie niebezpiecznej linii energetycznej bêd¹cej pod napiêciem. Pracodawca nie odwo³a³

siê od tej decyzji w terminie, a wiêc nakaz inspektora pracy sta³ siê ostateczny. Po kilku tygodniach (w trak-

cie kolejnej kontroli) okaza³o siê, ¿e nakaz nie zosta³ wykonany, co stanowi³o podstawê do skierowania przez

inspektora pracy wniosku do s¹du o ukaranie pracodawcy. Dopiero wtedy pracodawca zacz¹³ kwestiono-

waæ prawid³owoœæ nakazu podnosz¹c w piœmie skierowanym do okrêgowego inspektora pracy, ¿e inspektor

pracy nie mia³ prawa wstrzymania robót, poniewa¿ nie wykaza³ istnienia bezpoœredniego zagro¿enia ¿ycia

lub zdrowia pracowników zatrudnionych przy tych robotach, a tylko przy spe³nieniu tej przes³anki do-

puszczalne jest wstrzymanie robót. Okrêgowy inspektor pracy podzieli³ stanowisko pracodawcy uznaj¹c,

czerwiec 2008

1/5. Środki odwoławcze od decyzji organów PIP

OPINIE

Rozdział 1/5.

¿e w przedstawionej sytuacji decyzja inspektora pracy narusza prawo. Nale¿a³o wiêc stwierdziæ niewa-

¿noœæ nakazu inspektora pracy.

2. Odwo³anie od decyzji organów Pañstwowej Inspekcji

Pracy

2.1. Zasada dwuinstancyjnoœci postêpowania

W artykule 15 Kodeksu postêpowania administracyjnego ustanowiono zasadê

dwuinstancyjnoœci postêpowania administracyjnego. Oznacza to, ¿e od decyzji wy-

danej przez organ Pañstwowej Inspekcji Pracy dzia³aj¹cy jako pierwsza instancja,

stronie postêpowania (w omawianym przypadku pracodawcy) s³u¿y odwo³anie

od tej decyzji do jednej , wy¿szej instancji.

Prawo

do odwołania

Od decyzji inspektora pracy maj¹cej formê nakazu lub od decyzji wydanej, np. w zwi¹zku z wnioskiem

o uchylenie lub zmianê decyzji – s³u¿y odwo³anie do okrêgowego inspektora pracy. Natomiast od decy-

zji okrêgowego inspektora pracy, np.: nakazania zaprzestania prowadzenia dzia³alnoœci oraz od innej

decyzji pierwszoinstancyjnej – s³u¿y odwo³anie do G³ównego Inspektora Pracy.

PRZYKŁAD

Zwracamy uwagê, ¿e od decyzji G³ównego Inspektora Pracy wydanej w pierwszej

instancji, np. od decyzji wydanej w zwi¹zku z wnioskiem o stwierdzenie niewa¿no-

œci decyzji okrêgowego inspektora pracy, odwo³anie nie przys³uguje . Pracodawca

niezadowolony z takiej decyzji mo¿e jednak – na podstawie art. 127 § 3 Kpa – wnieœæ

do G³ównego Inspektora Pracy wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy . Wnio-

sek o ponowne rozpatrzenie sprawy jest przez G³ównego Inspektora Pracy za³at-

wiany w trybie przewidzianym dla odwo³añ od decyzji.

2.2. Forma, tryb i terminy sk³adania odwo³añ

W przepisach Kodeksu postêpowania administracyjnego nie przewidziano szcze-

gólnej formy dla odwo³ania. Nie musi ono zawieraæ szczegó³owego uzasadnienia.

Musi natomiast z niego wynikaæ, ¿e strona postêpowania, np. pracodawca nie jest

zadowolona z decyzji wydanej przez organ Inspekcji.

Odwo³anie jest podaniem w rozumieniu art. 63 § 1 Kpa. Mo¿e byæ wnoszone:

pisemnie,

telegraficznie lub

za pomoc¹ dalekopisu, telefaksu, poczty elektronicznej, a tak¿e

ustnie do protoko³u (jest to protokó³ spisany na okolicznoœæ ustnego wniesienia

odwo³ania i nie nale¿y go myliæ z protoko³em kontroli).

Odwo³anie powinno zawieraæ co najmniej wskazanie podmiotu kontrolowanego,

od którego pochodzi, jego adres i treœæ odwo³ania. Odwo³anie wniesione pisemnie

albo ustnie do protoko³u powinno byæ podpisane przez stronê lub osobê upowa-

¿nion¹, a protokó³ ponadto przez pracownika, który go sporz¹dzi³.

Uzasadnienie

czerwiec 2008

OPINIE

1. Państwowa Inspekcja Pracy

Rozdział 1/5.

Na odwo³anie od decyzji nakazowej inspektora pracy :

wydanej w formie pisemnej lub

stanowi¹cej wpis do dziennika budowy

podmiot kontrolowany (np. pracodawca) ma 7 dni od daty jej dorêczenia. Odwo-

³anie nale¿y kierowaæ do organu odwo³awczego, którym jest okrêgowy inspektor

pracy.

Na odwo³anie od decyzji nakazowej okrêgowego inspektora pracy podmiot kon-

trolowany ma 14 dni od daty jej dorêczenia. Organem odwo³awczym w tym przy-

padku jest G³ówny Inspektor Pracy.

Powy¿ej podane terminy (7- lub 14-dniowy) dotycz¹ równie¿ przypadków, kiedy

przedmiotem odwo³ania jest tylko zmiana (wyd³u¿enie) terminu wykonania decy-

zji, poniewa¿ termin wykonania decyzji stanowi integraln¹ jej czêœæ.

Tryb odwołania

Pomimo tego, ¿e odwo³anie adresowane jest do organu wy¿szej instancji, powinno

byæ kierowane za poœrednictwem organu, który zaskar¿an¹ decyzjê wyda³ , któ-

rym w wiêkszoœci omawianych przypadków bêdzie inspektor pracy.

Wstrzymanie

wykonania

decyzji

Decyzja nie ulega wykonaniu przed up³ywem terminu na wniesienie odwo³ania

(7- lub 14-dniowego), a wniesienie odwo³ania w terminie wstrzymuje jej wy-

konanie, przy czym wstrzymanie wykonania nie dotyczy decyzji:

którym zosta³ nadany rygor natychmiastowej wykonalnoœci na podstawie

art. 108 Kpa lub

podlegaj¹cych natychmiastowemu wykonaniu z mocy ustawy o Pañstwowej

Inspekcji Pracy.

PRZYKŁAD

Decyzje podlegaj¹ce natychmiastowemu wykonaniu z mocy ustawy o PIP, to np.:

wstrzymania prac,

skierowania do innych prac,

wyp³aty nale¿nego wynagrodzenia.

Pouczenie

Ka¿da decyzja powinna zawieraæ pouczenie o przys³uguj¹cych od niej œrodkach

odwo³awczych , a wiêc o:

terminie do z³o¿enia odwo³ania oraz

organie, do którego odwo³anie powinno zostaæ skierowane.

Pouczenie zawarte w nakazie inspektora pracy dotyczy wszystkich decyzji w nim

zamieszczonych.

2.3. Postêpowanie organu wydaj¹cego decyzjê

Obowi¹zkiem organu, który wyda³ decyzjê jest przekazanie odwo³ania wraz z kom-

pletnymi aktami sprawy do organu odwo³awczego. Powinno to nast¹piæ w terminie

7 dni, od daty otrzymania odwo³ania.

Uchylenie

i zmiana decyzji

W przypadku, gdy organ wydaj¹cy zaskar¿an¹ decyzjê, w ca³oœci zgadza siê

z wniesionym odwo³aniem , mo¿e w terminie 7 dni, od daty jego otrzymania, swoj¹

decyzjê uchyliæ lub zmieniæ. Nastêpuje to w drodze wydania nowej decyzji, w try-

bie tzw. samokontroli (zgodnie z art. 132 § 1 Kpa). Od takiej decyzji – poniewa¿ jest

czerwiec 2008

1/5. Środki odwoławcze od decyzji organów PIP

OPINIE

Rozdział 1/5.

to decyzja wydana w pierwszej instancji – pracodawcy równie¿ przys³uguje odwo-

³anie do wy¿szej instancji.

2.4. Niedopuszczalnoœæ wniesienia odwo³ania

Je¿eli adresat decyzji wniesie odwo³anie od niej:

z naruszeniem 7-dniowego (14-dniowego) terminu lub

niedopuszczalne z innych przyczyn,

to obowi¹zkiem organu odwo³awczego jest wydanie postanowienia, w którym

stwierdzi uchybienie terminu do wniesienia odwo³ania lub niedopuszczalnoœæ

wniesienia odwo³ania. Postanowienie takie jest ostateczne i podlega zaskar¿eniu

– w drodze wniesienia skargi – do wojewódzkiego s¹du administracyjnego . Skar-

gê wnosi siê, tak jak odwo³anie, za poœrednictwem organu, który wyda³ skar¿one

postanowienie w terminie 30 dni , od daty dorêczenia postanowienia.

2.5. Cofniêcie odwo³ania

Podmiot kontrolowany (strona postêpowania) mo¿e w ka¿dym czasie cofn¹æ od-

wo³anie. Nale¿y jednak pamiêtaæ, aby uczyniæ to przed wydaniem decyzji przez

organ odwo³awczy . W takiej sytuacji postêpowanie odwo³awcze ulega umorzeniu

(art. 105 § 1 Kpa).

2.6. Tryb rozpatrywania odwo³añ, kompetencje organu

odwo³awczego

Je¿eli odwo³anie od decyzji zosta³o wniesione w terminie i nie zosta³o cofniête,

a organ pierwszej instancji w nakazanym terminie 7 dni nie uchyli³ lub nie zmieni³

swojej decyzji, to kompetencja do rozpatrzenia odwo³ania przechodzi na organ

odwo³awczy.

Organ odwo³awczy rozpatruj¹c odwo³anie wydaje decyzjê, w której:

utrzymuje w mocy zaskar¿on¹ decyzjê albo

uchyla zaskar¿on¹ decyzjê w ca³oœci albo w czêœci i w tym zakresie orzeka co do

istoty sprawy b¹dŸ uchylaj¹c tê decyzjê – umarza postêpowanie pierwszej in-

stancji, albo

umarza postêpowanie odwo³awcze.

W pierwszym przypadku, kiedy organ odwo³awczy utrzyma w mocy zaskar¿on¹

decyzjê – podlega ona wykonaniu. Ale organ odwo³awczy mo¿e tak¿e uchyliæ zaska-

r¿on¹ decyzjê w ca³oœci i przekazaæ sprawê do ponownego rozpatrzenia przez organ

pierwszej instancji. Decyzja taka zostanie podjêta, jeœli rozstrzygniêcie sprawy wy-

maga uprzedniego przeprowadzenia postêpowania wyjaœniaj¹cego w ca³oœci lub

w znacznej czêœci. Przekazuj¹c sprawê organ odwo³awczy mo¿e wskazaæ, jakie oko-

licznoœci nale¿y wzi¹æ pod uwagê przy ponownym rozpatrzeniu sprawy.

Utrzymanie

i uchylenie

decyzji

W przeciwieñstwie do decyzji nakazowych wydawanych przez inspektorów pracy,

decyzje wydawane w zwi¹zku z wniesionym odwo³aniem powinny zawieraæ

uzasadnienie faktyczne i prawne .

czerwiec 2008

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: