Nightingale
Neuman
Roy
Paplau
Henderson
Orem
Leininger
Osoba
Rozumiana holistycznie, łączy w sobie komponenty fiz., psych. I umysłowe, emocjonalne.
Zawdzięcza zbawienie dobrostanowi fizycznemu, emocjonalnemu, moralnemu.
Wszyscy są sobie równi
Człowiek (rodzina, grupa) – system otwarty pozostający w ciągłej interakcji ze środowiskiem
Holistyczny system adaptacyjny
System otwarty, całość składająca się z poszczególnych części będąca więcej niż suma tych części.
Istota bio- psycho- społeczna która pozostaje w ciągłej interakcji ze środowiskiem
Organizm który dąży do zmniejszenia napięcia wyzwolonego poprzez potrzeby.
Rozwijający się system poprzez interakcje z innymi ludźmi i dzięki własnym możliwościom dokonywania zmian
Niezależna całość, cechująca się 14 uniwersalnymi potrzebami, które są zaspokajane w indywidualny sposób.
Osobę ludzką cechują relacje pomiędzy ciałem umysłem
- Zintegrowana wewnętrznie jedność, zróżnicowana pod względem strukturalnym i funkcjonalnym
- Istota wyróżniająca się spośród innych istot żywych zdolnością do refleksji, samoświadomością, umiejętnością myślenia abstrakcyjnego, posługiwaniem się symbolem w komunikowaniu i zdolnością do działań celowych
- Człowiek stale dąży do rozwijania swoich potencjalnych możliwości
Istota kulturowa, rozpatrywana w powiązaniu z kulturą i ujmowana holistycznie.
To także rodzina, grupy społeczne, instytucje i całe kultury
Środowisko
Tworzą je czynniki otoczenia fiz. i mają wpływ na chorobę i zachorowalność
Choroba-braki w środowisku
Czyste środ.- zdrowie
Styl życia-przewidywanie problemów zdrowotnych
Czynniki zewnętrzne i wewnętrzne oraz wpływy otaczające człowieka jako system
Środowisko oddziałuje na człowieka poprzez bodźce:
• interpersonalne
• intrapersonalne
• ekstraperonalne
„Wszystkie warunki, okoliczności i oddziaływania zewnętrzne, które wpływają na rozwój i zachowania jednostki”
Procesy psychiczne człowieka
-środowisko terapeutyczne: ustruktualizowane (sprzęt, reguła, metody leczenia) nieustruktualizowane(relacje międzyludzkie)
- Ujmowane w odniesieniu do zaspokajania potrzeb
- Podkreśla znaczenie zdrowego środowiska, rodziny, właściwego komunikowania
- Człowiek i środowisko stanowią jedność
- Czynniki fizyczne, chemiczne, biologiczne i społeczne wpływają na zdolność człowieka do samoopieki i zapotrzebowanie na opiekę
Kontekst środowiskowy
-wywiera wpływ na zdrowie i wzorce opiekowania się troskliwości jednostek i grup społ.
-konieczne jest jego rozumienie i badanie przy pomocy odpowiednich metod
pielęgniarstwo
Służba Bogu poprzez niesienie ulgi człowiekowi
_służenie człowiekowi
-opieka nad zdrowiem aby zapobiegać zachorowaniom
Interwencje pielęgniarskie, działania:
Prewencja-nie dopuścić aby stresor naruszył elastyczne linie obrony(promocja zdrowia)
_wtórna-prewencja chorób
-trzeciorzędowa-odwracanie skutków chorób
Głównym celem pielęgnowania jest promowanie pełnej adaptacji człowieka do środowiska.
- Dyscyplina naukowa - powinna opisywać i wyjaśniać procesy życiowe człowieka (myślenie, wartościowanie, relacje z innymi, odczuwanie)
- Dyscyplina praktyczna - rozpoznanie efektywnych i nieefektywnych reakcji człowieka i podejmowanie interwencji, których celem jest pomoc w adaptacji
Proces terapeutyczny w który są zaangażowane 2 osoby, między nimi zachodzi interakcja, mają cel: przywrócenie zdrowia.
Początek gdy jest potrzeb
Unikatową funkcją pielęgniarki jest asystowanie człowiekowi zdrowemu lub choremu w podejmowaniu tych czynności znaczących dla zachowania zdrowia lub jego przywracania (także dla zapewnienia spokojnej śmierci), które podejmowałby sam, gdyby miał potrzebną do tego siłę, wolę i wiedzę. Pomoc ta powinna być świadczona w taki sposób, aby człowiek mógł się bez niej obejść tak szybko, jak to możliwe.
- Służba społeczna wyróżniająca się spośród innych służb troszczeniem się
- Sztuka- wymagająca twórczego podejścia, opanowania wiedzy i techniki; obejmuje m.in.. Sztukę komunikowania, dyskutowania, koordynowania, zarządzania itd..
- Unikatowa wiedza i dyscyplina praktyczna
Fenomen troskliwości transkulturowej. Rola pielęgniarki: zapewnienie opieki zgodnie z ludzkimi wartościami, sposobem życia. Trzy formy świadczenia pomocy:
-zachowanie, utrzymanie dotychczasowych wzorców zachowań
-akomodacja, negocjowanie zmian
-zmiana wzorców, przewartościowanie.
Rodzaje wiedzy niezbędnej w pielęgnowaniu:
ETIC- wiedza profesjonalna
EMIC- uzyskana przez doświadczenie, nieprofesjonalna
zdrowie
Użytkowanie tych wszystkich sił którymi człowiek dysponuje, nie tylko brak choroby
Wzmacnianie zdrowia można osiągnąć poprzez pogłębianie wiedzy, naukę i wprowadzanie zmian w środowisku
Potrzeba aktywności znaczenie czynników psychospołecznych
Stan optymalnej równowagi i stabilności systemu
Zdrowie - utożsamiane z utrzymaniem zasobów energetycznych struktury podstawowej
Zjawisko entropii- rozproszenie-choroba.
„Stan i proces bycia i stawania się osobą zintegrowaną”
Integracja oznacza osiągnięcie stanu adaptacji, która jest wynikiem procesu adaptacyjnego.
Symbol ruchu naprzód
Synonim rozwoju osobowości, oznacza twórcze, produktywne życie zarówno osobiste jak i społeczne.
Umiejętności interpersonalne i optymalny poziom lęku
Zdolność człowieka do niezależnego funkcjonowania w zaspokajaniu podstawowych potrzeb
- Stan pełnego dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i społecznego
-Stan pełnej integracji strukturalnej i funkcjonalnej, stan pełnego rozwoju człowieka przejawiający się w poczuciu szczęścia, zadowolenia, osiąganiu sukcesów i rozwoju osobowości
Taki poziom dobrostanu, który w danej kulturze jest zdefiniowany, wysoko wartościowany i praktykowany a równocześnie możliwy do osiągnięcia przez jednostkę, grupę w podejmowanych aktywnościach w sposób kulturowo satysfakcjonujący.
Każda kultura ma swoje wzorce, formy, sposoby ekspresji i troszczenia się o zdrowie.
Zdrowie ma charakter uniwersalny i zróżnicowany
kryswiec