Nauczanie dzieci ze spektrum autyzmu
Patricia Colton
Dzieci i młodzież z autyzmem mają swoiste problemy z uczeniem się co jest związane z objawami ich zaburzenia. Niektóre z problemów z uczeniem się związane są z percepcyjnymi lub poznawczymi dysfunkcjami. Inne odnoszą się do trudnych zachowań, ujawnianych przez dzieci w różnych sytuacjach a będących przeszkodą w ich zdolności uczenia się i skupiania uwagi. Zrozumienie „triady zaburzeń” – społecznych interakcji, komunikacji i interakcji z otoczeniem – która występuje u dzieci z autyzmem może zapoczątkować długi proces mający na celu zrozumienie w jaki sposób dzieci przyswajają wiedzę i pomóc nauczycielom dostosować styl nauczania, tak aby pomóc dzieciom sprawniej uczyć się w przyszłości.
Wiele przeprowadzonych badań w obszarze zaburzenia uczenia się w autyzmie opiera się na deficytach ale rośnie liczba opracowań, które dostrzegają „autystyczny umysł”, w szczególności skupiających się na poznawaniu osób z wysokofunkcjonującym autyzmem, jako prezentujących poznawczy sposób przyswajania wiedzy. Jest istotne aby zrozumieć, że podczas gdy osoby z ASD posiadają te same poznawcze deficyty, każda z nich ma swój własny, szczególny sposób ich prezentowania. Edukacja i usprawnianie procesu nauczania muszą być przeprowadzone indywidualnie, w oparciu o rozpoznanie mocnych i słabych stron każdego dziecka z osobna.
Niezdolność do uczenia związana z deficytem w obszarach: społecznych interakcji, zdolności komunikacyjnych i interakcji z otoczeniem powoduje trudności przyswajaniu informacji od nauczycieli i rówieśników; powoduje trudności łączeniem w całość zdobytej wiedzy w przeciwieństwie do przyswajania małych jednostek informacyjnych jak również wywołują trudności w obszarze używania zwykłego stylu wypowiadania się które inne dzieci uczą się z łatwością i przyjmują za zrozumiały sam przez się. Ten drugi problem czyni dla nich trudniejszym powtarzanie tego czego się nauczyły. Niezdolność do komunikowania się w łatwy sposób może wywoływać frustrację osób z ASD i często prowadzić do nagłego wybuchu złości bądź innego nie akceptowanego społecznie zachowania.
Doktor Gary Messibov, Dyrektor Oddziału Leczenia i Nauczania dzieci z autyzmem oraz dzieci ze spectrum zaburzeń komunikacji dzieci niepełnosprawnych (TEACCH) z Uniwersytetu w Północnej Karolinie w Chanel Hill opisał style uczenia się dzieci i młodzieży z autyzmem przez pryzmat tego co nauczyciele mogą spodziewać się zobaczyć w klasie
W jaki sposób dziecko z autyzmem przyswaja wiedzę
Uczniowie z ASD mają problemy z organizacją. Im bardziej złożone zadanie tym większe prawdopodobieństwo, że uczeń zablokuje się i nawet nie rozpocznie jego wykonywania albo zaprzestanie wykonywania w trakcie.
Uczniowie mają problem z zaplanowaniem podjęcia kroków potrzebnych do ukończenia złożonego zadania i mogą potrzebować wyraźnie sprecyzowanej instrukcji jak podzielić zadanie na małe etapy, stanowiące oddzielne zadania prowadzące do rozwiązania całości. Często bardziej przydatne okazują się instrukcje obrazkowe w porównaniu ze słownymi bądź kombinacja jednych i drugich..
Uczniów mogą zdekoncentrować różne dźwięki albo mogą skoncentrować się na jakiś ruchomych obiektach I nie być w stanie odwrócić od nich uwagi. W przypadku tych uczniów, którzy nie potrafią koncentrować się na wykonywaniu zadania, należy, zidentyfikować czynniki rozpraszające postara się je usuniąć bądź przynajmniej je zamaskować
Ci sami uczniowie mogą mieć problemy z generalizowaniem wiedzy – nie potrafią wykorzystać zdobytej wiedzy w innej sytuacji np. wie, że należy mówić Dzień Dobry po wejściu do klasy, natomiast nie zrobi tego po wejściu do biblioteki(przyp. Tłumacza). Wymiana informacji pomiędzy szkołą, domem I specjalistami pracującymi z dzieckiem są kluczowym elementem rozwijania umiejętności poznawczych dziecka.
Duża dysproporcja pomiędzy poszczególnymi umiejętnościami dziecka oznacza, iż uczniowie mogą mieć wyjątkowe uzdolnienia w np. obszarze relacji przestrzennych ale nie są zdolne użyć tego talentu z powodu braku umiejętności organizacyjnych. Uczniowie mogą również wykazywać niezwykłe jak na swój wiek bądź wyjątkowe zdolności czytania na głos ale jednocześnie mogą nie rozumieć w pełni czytanego tekstu z uwagi na problem tzw. Centralnej koherencji tzn. z rozpoznawaniem związków logicznych – są zdolne do poradzenia sobie z krótkimi partiami, w tym przypadku, słowami ale nie są zdolne do połączenia w całość wcześniej przyswojonej wiedzy I umiejętności, tak aby zrozumieć głowny wątek I przesłanie tekstu
Zdolność uczniów z ASD do koncentrowania się na detalach może być faktycznie mocną stroną, jeśli zostanie prawidłowo wykorzystana. Często występujące u uczniów z ASD uzdolnienia arytmetyczne lub zdolności językowe mogą być wykorzystane przez kompetentnego nauczyciela w procesie nauczania.
Dla dzieci i młodzieży z autyzmem nauka zawsze stanowi wyzwanie, ale nauczyciele, którzy zrozumieją związane z procesem nauczania zagadnienia poznawcze i percepcyjne mogą z powodzeniem pomóc im wydobyć drzemiący w nich potencjał.
Copyright©2005 Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom z Ukrytymi Niepełnosprawnościami im. Hansa Aspergera
opowiastka