koncepcje.doc

(38 KB) Pobierz
WYKŁAD 4

WYKŁAD 4                                                                                                                                            13.03.2006

 

 

KONCEPCJE PSYCHOLOGICZNE

z punktu widzenia psychopatologii:

 

 

1. PSYCHODYNAMICZNE – człowiekiem rządzą nieuświadomione, wewnętrzne siły

                                                            psychologiczne

    Energia psychiczna – LIBIDO – nadaje życiu pęd, motywuje, na początku Freud utożsamia ją z popędem seksualnym, ale dziś przenosi się to też na inne dziedziny życia

 

Stadia rozwoju psychoseksualnego (bardzo duży nacisk na związek między psychiką, a przyjemnością zmysłową):

 

A.    ORALNA – od początku życia do od 18 m-c życia

                                     pobieranie pokarmu, wrodzony odruch ssania, zaspokojenie potrzeby

                                     pokarmowej, przyjemności i ssania

                                     dziecko jest zupełnie uzależnione od matki

              jeżeli są zaspokajane wszystkie potrzeby dziecka, to dziecko może się zafiksować na tym etapie i wtedy będą się kształtowały oralne cechy osobowości:

·         Przy nadmiernej gratyfikacji – skłonność do uzależniania się (od matki i innych)

- skłonność do brania, nie do dawania

·         Przy frustracji potrzeb – nieufność wobec świata, brak wiary w pomoc ze strony

     Innych

 

B.     ANALNA – 1,5 – 3 rok życia

                                           dziecko zaczyna przezwyciężać zależność od otoczenia, staje się

                                      bardziej autonomiczne

                                      bariera kontroli ze strony otoczenia, nakazy i zakazy

                                      trening czystości – opanowywanie własnego ciała

                                      dziecko uczy się czerpać radość z dawania radości innym, uczy się

                                      również buntu

              możliwy konflikt między zaspokajaniem swoich potrzeb fizjologicznych, a wpływem otoczenia

Cechy analne osobowości:

·         Przy gratyfikacji – tendencja do uporządkowania, schludności, punktualności, nadmierny pedantyzm ( - przesadny trening czystości)

    - upór i skąpstwo

·         Przy frustracji potrzeb – bałaganiarstwo, nieumiejętność zorganizowania się

- skłonność do buntu

 

C.     FALLICZNA – do 5 roku życia

aktywność poznawcza, nie seksualna => tzw, seksualność narcystyczna

              Cechy falliczne:

·         Zbyt surowi rodzice – „niedobra” sfera, zahamowania w dorosłej seksualności

·         Zbyt liberalni rodzice – hyperseksualizm, nadmierne koncentrowanie się na cielesnej                                               stronie życia, partner traktowany jako obiekt seksualny

 

D.    UTAJENIA – 6-7 r.ż. do okresu pokwitania ( = faza LATENTNA)

E.     GENITALNA – od okresu dojrzewania do dorosłości

aktywność skierowana na partnera

zainteresowanie innymi ludźmi -> związki przyjacielskie

 

 

 

OSOBOWOŚĆ WG PSYCHOANALITYKÓW

 

 

                  ID                                                                                    EGO                                                        SUPEREGO

 

- biologiczne                                                                      - zasada realizmu                                          - sumienie

- dąży do natychmiastowego                                                                                                                - wartości

   zaspokojenia                                                                                                                              - ideały

- kieruje się zasadą przyjemności                                                                                                  - normy

 

 

Przewaga id – nie przestrzega norm, nie liczy się z nimi, niczym

Przewaga superego – żyje w nierealistycznym świecie, nadmiernie uczciwy, nadmiernie porządny itd.

 

Ego tworzy się przez cały okres rozwoju psychoseksualnego aż do schyłkowej fazy etapu genitalnego

 

* KONCEPCJA ROZWOJU PSYCHOSPOŁECZNEGO E. Eriksona

 

 

KONCEPCJA BEHAWIORALNA

 

- zachowanie człowieka jest zdeterminowane przez ŚRODOWISKO i jego działania

- zachowaniem człowieka rządzą prawa UCZENIA SIĘ

- główną rolę w procesie uczenia się odgrywa system WZMOCNIEŃ pozytywnych – nagród i negatywnych – kar,

z których część ma charakter uniwersalny, a część indywidualny

 

- zaburzenia zachowania, objawy patologii i nieprzystosowania są wynikiem DOŚWIADCZEŃ

 

- znając prawa uczenia się można MODYFIKOWAĆ ZACHOWANIA, tzn:

- uczyć prawidłowych, przystosowawczych, akceptowanych społecznie form zachowania

- modyfikować i eliminować nieporządane zachowanie

 

- TEORIA SPOŁECZNEGO UCZENIA SIĘ:

 

Cechy dobrego (skutecznego) modelowania:

- Naśladowani są:

                            - starsi

                            - stojący wyżej w pozycji socjalnej przez stojących niżej

                            - inteligentniejsi, sprawniejsi fizycznie przez mniej inteligentnych, mniej

                               sprawnych

- Większą moc (skuteczność) ma większa liczba modeli niż pojedynczy model

- Bardziej skuteczny jest model aktywny, działający zgodnie z pewną regułą, niż model werbalnie zachęcający do naśladownictwa

 

PATOLOGIA wg behawiorystów

 

- wyuczone reakcje służące redukcji napięcia emocjonalnego, np.:

              - alkoholizm

              - narkomania

              - apatia i utrata kontaktu z rzeczywistością

 

- wyuczone reakcje unikania lęku, np.:

              - kłamstwa

              - wagarowanie…

 

UCZENIE PRZEZ MODELOWANIE

 

 

KONCEPCJE POZNAWCZE

 

- wyrosły z behawioryzm

- dopuszczają istnienie życia wewnętrznego jako istotnego elementu osobowości

- osobowość jako system wiedzy

 

OSOBOWOŚĆ

w koncepcjach poznawczych, to:

- system wiedzy o sobie i świecie

- przekonania dotyczące siebie i świata

- oczekiwania

- wartości

- programy działania

 

- rodzimy się jako „tabula rasa”, potem człowiek się uczy

 

DYSFUNKCJE SYSTEMU POZNAWCZEGO:

 

Ø      ZNIEKSZTAŁCENIA PERCEPCJI

(niepełne i/lub nieprawdziwe spostrzeganie siebie i otaczającej rzeczywistości, własnych relacji z otoczeniem)

 

                            - mechanizm powiększania i pomniejszania

                               (niektóre rzeczy nadmiernie istotne, przeceniane, lub niedoceniane)

 

Ø      DYSFUNKCJONALNE MYŚLI

 

§         nadmierne uogólnianie (wyciąganie ogólnych wniosków z pojedynczych faktów)

§         arbitralne wnioskowanie (wnioskowanie nie liczące się z przesłankami, „tak, bo tak”

§         katastroficzne przewidywanie („nic dobrego się nie wydarzy”, „jeśli coś może się nie udać, to na pewno się nie uda”)

 

 

**

Każde pojęcie ma 2 znaczenia:

 

1.      denotacyjne – słownikowe określenie tego, co dane pojęcie znaczy

2.      konotacyjne – znaczenie emocjonalne, które każdy danemu pojęciu nadaje indywidualnie

...
Zgłoś jeśli naruszono regulamin