materialy i studia 218.pdf

MATERIAŁY I STUDIA

Z e s z y t n r 218

Wpływ członkostwa w Unii Europejskiej

na relacje gospodarcze i finansowe

z zagranicą – wnioski dla Polski

Dorota Wyżnikiewicz

Warszawa, maj 2007 r.

Opinie wyrażone w tekście są poglądami autorki i nie odzwierciedlają stanowiska NBP.

Autorka pragnie podziękować Pawłowi Michalikowi i Grzegorzowi Wójtowiczowi za wni-

kliwe recenzje oraz Ewie Rzeszutek, Ewie Sikorze-Wiśniewskiej i Michałowi Rubaszkowi za

uwagi i sugestie do niniejszego opracowania.

Projekt graficzny:

Oliwka s.c.

Skład i druk:

Drukarnia NBP

Wydał:

Narodowy Bank Polski

Departament Komunikacji Społecznej

00-919 Warszawa, ul. Świętokrzyska 11/21

tel. 022 653 23 35, fax 022 653 13 21

Materiały i Studia rozprowadzane bezpłatnie.

Dostępne są również na stronie internetowej NBP: http://www.nbp.pl

Spis treści

Streszczenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

1. Wpływ integracji gospodarczej i członkostwa w unii walutowej

na gospodarkę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

2. Wpływ członkostwa w UE na bilans płatniczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

2.1. Metodologia bilansu płatniczego.................................... 12

2.2. Bilanse płatnicze wybranych krajów ................................. 14

2.2.1. Bilans płatniczy Grecji................................................................................... 16

2.2.2. Bilans płatniczy Hiszpanii.............................................................................. 19

2.2.3. Bilans płatniczy Portugalii............................................................................. 23

2.2.4. Bilans płatniczy Austrii.................................................................................. 25

2.2.5. Bilans płatniczy Finlandii............................................................................... 27

2.2.6. Bilans płatniczy Szwecji................................................................................ 30

2.3. Wpływ członkostwa w UE na bilans płatniczy wybranych krajów........... 32

2.3.1. Wskaźniki międzynarodowej integracji gospodarczej – grupy krajów............ 33

2.3.2. Salda bilansu płatniczego w relacji do PKB................................................... 36

2.3.3. Badanie panelowe wybranych krajów.......................................................... 42

2.3.4. Badanie korelacji i.przyczynowości w.sensie Grangera................................. 51

2.4. Podsumowanie ................................................. 52

. Wpływ członkostwa w UE na rezerwy dewizowe . . . . . . . . . . . . . . . . . 54

3.1. Definicja rezerw dewizowych ...................................... 54

3.2 Rola rezerw dewizowych w gospodarce............................... 54

3.3. Rezerwy dewizowe krajów UE...................................... 55

3.4. Rezerwy dewizowe EBC........................................... 57

3.5. Podsumowanie ................................................. 59

4. Wpływ członkostwa w UE na międzynarodową pozycję inwestycyjną. 60

4.1. Definicja międzynarodowej pozycji inwestycyjnej ....................... 60

4.2. Międzynarodowa pozycja inwestycyjna krajów UE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60

4.3. Międzynarodowa pozycja inwestycyjna strefy euro...................... 61

4.4. Podsumowanie ................................................. 62

5. Wpływ przystąpienia Polski do UE na bilans płatniczy, rezerwy

dewizowe i międzynarodową pozycję inwestycyjną . . . . . . . . . . . . . . . 6

5.1. Wpływ na bilans płatniczy......................................... 65

5.2. Wpływ na rezerwy dewizowe...................................... 66

5.3. Wpływ na międzynarodową pozycję inwestycyjną ...................... 68

6. Bibliografia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69

MATERIAŁY I STUDIA – ZESZYT 218

Spis tabel i rysunków

Spis tabel i wykresów

Tabela 1 Bilans płatniczy strefy euro .................................. 15

Tabela 2 Wskaźniki międzynarodowej integracji gospodarczej Grecji ......... 19

Tabela 3 Wskaźniki międzynarodowej integracji gospodarczej Hiszpanii....... 22

Tabela 4 Wskaźniki międzynarodowej integracji gospodarczej Portugalii ...... 25

Tabela 5 Wskaźniki międzynarodowej integracji gospodarczej Austrii......... 27

Tabela 6 Wskaźniki międzynarodowej integracji gospodarczej Finlandii ....... 29

Tabela 7 Wskaźniki międzynarodowej integracji gospodarczej Szwecji........ 31

Tabela 8 Towary – analiza panelowa wskaźnika międzynarodowej integracji

gospodarczej (1981–2003) .................................. 45

Tabela 9 Usługi – analiza panelowa wskaźnika międzynarodowej integracji

gospodarczej (1981–2003) .................................. 46

Tabela 10 Dochody – analiza panelowa wskaźnika międzynarodowej integracji

gospodarczej (1981–2003) ................................. 47

Tabela 11 Transfery bieżące i kapitałowe – analiza panelowa wskaźnika

międzynarodowej integracji gospodarczej (1981–2003) ........... 48

Tabela 12 Dłużne zobowiązania finansowe – analiza panelowa wskaźnika

międzynarodowej integracji gospodarczej (1981–2003) ........... 49

Tabela 13 Pozostałe zobowiązania finansowe – analiza panelowa wskaźnika

międzynarodowej integracji gospodarczej (1981–2003) ........... 50

Tabela 14 Współczynniki korelacji dla wskaźników międzynarodowej

integracji gospodarczej oraz członkostwa w UE i strefie euro

dla wybranych krajów..................................... 51

Tabela 15 Przyczynowość w sensie Grangera dla wskaźników międzynarodowej

integracji gospodarczej oraz członkostwa w UE i strefie euro dla

wybranych krajów........................................ 52

Tabela 16 Udział krajów UE nienależących do strefy euro w kapitale

założycielskim EBC i wysokość wpłaty odpowiadającej 7%

tego udziału ............................................ 55

Tabela 17 Zmiana poziomu rezerw walutowych (bez złota) w wyniku

wprowadzania euro ...................................... 57

Tabela 18 Aktywa w bilansach EBC i NBC.............................. 59

Tabela 19 Międzynarodowa pozycja inwestycyjna netto krajów UE .......... 61

N a r o d o w y B a n k P o l s k i

Spis tabel i rysunków

Tabela 20 Międzynarodowa pozycja inwestycyjna netto strefy euro.......... 61

Tabela 21 Wskaźniki międzynarodowej integracji gospodarczej Polski ........ 65

Tabela 22 Porównanie poziomu rezerw Polski i obecnych członków strefy

euro w 2005 r. .......................................... 67

Wykres 1 Bilans płatniczy Grecji ..................................... 18

Wykres 2 Bilans płatniczy Hiszpanii................................... 20

Wykres 3 Bilans płatniczy Portugalii .................................. 24

Wykres 4 Bilans płatniczy Austrii..................................... 26

Wykres 5 Bilans płatniczy Finlandii ................................... 28

Wykres 6 Bilans płatniczy Szwecji.................................... 30

Wykres 7 Wskaźniki międzynarodowej integracji gospodarczej: obroty

bieżące i kapitałowe ...................................... 33

Wykres 8 Wskaźniki międzynarodowej integracji gospodarczej: towary ....... 34

Wykres 9 Wskaźniki międzynarodowej integracji gospodarczej: usługi........ 34

Wykres 10 Wskaźniki międzynarodowej integracji gospodarczej: dochody..... 35

Wykres 11 Wskaźniki międzynarodowej integracji gospodarczej: transfery

bieżące i kapitałowe ..................................... 35

Wykres 12 Wskaźniki międzynarodowej integracji gospodarczej:

zobowiązania finansowe charakterze dłużnym ................. 35

Wykres 13 Wskaźniki międzynarodowej integracji gospodarczej:

pozostałe zobowiązania finansowe.......................... 36

Wykres 14 Saldo obrotów bieżących i kapitałowych w relacji do PKB......... 37

Wykres 15 Saldo obrotów towarowych w relacji do PKB .................. 38

Wykres 16 Saldo usług w relacji do PKB............................... 38

Wykres 17 Saldo dochodów w relacji do PKB........................... 39

Wykres 18 Saldo transferów bieżących i kapitałowych w relacji do PKB....... 40

Wykres 19 Saldo inwestycji bezpośrednich i papierów udziałowych

w relacji do PKB......................................... 41

Wykres 20 Saldo papierów dłużnych i pozostałych inwestycji w relacji do PKB.. 42

Wykres 21 Zmiany rezerw walutowych po wejściu do strefy euro ........... 56

Wykres 22 Bilans płatniczy Polski .................................... 64

MATERIAŁY I STUDIA – Zeszyt 218

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: