Niedziela 26.10.2008
Administracyjno – prawne ograniczenia wolności gospodarczej.
Temat 2:
Konstytucyjne, traktatowe i ustawowe pojęcie przedsiębiorcy.
Art. 2,20,90,91,22,30,33
Nie ma stałego wzorca regulowania gospodarki w konstytucji.
Z jednej strony chciano by Polska wyszła z komunizmu, żeby była wolność gospodarcza ale art. 90 mówi o interesie UE – oddajemy swoją wolność w ręce UE.
Art.2 – ustrój państwa – demokratyczne państwo prawne.
Przepisy konstytucji mają charakter:
- zasady (klauzula niejasna, niezrozumiała dla normalnego człowieka)
- precyzyjny
Prawo w znaczeniu:
- pozytywistycznym –ważne jest tylko to co jest napisane niezależnie co jest treścią tego zapisu.
- niepozytywistycznym – ma znaczenie co jest treścią prawa, nie jest ważna procedura tylko treść, ważne są zasady moralne, prawo realizuje dobro
Demokracja – decyzja podejmowana jest wtedy kiedy tak zdecyduje większość (jednak w procedurze
głosowania zazwyczaj to mniejszość społeczeństwa podejmuje decyzje który kandydat wygrywa bo mało osób chodzi na głosowanie). Demokracja może zmienić się w tyranie jeśli nie będzie niosła za sobą dobra.
Sprawiedliwość społeczna – walka o równość ale w rzeczywistości wszyscy i wszystko jest od siebie
różne.
Równość :
- wobec prawa (każdy człowiek płaci taki sam podatek)
- stanowienia prawa (równość w treści prawa, tak tworzy się prawo żeby wszystko było równe np. był urlop macierzyński a teraz jest również urlop tacieżyński.
Nie powinno się wszystkiego równać bo każdy z nas jest inny, powinno tylko się wspierać słabsze grupy społeczne. W rzeczywistości wyrównywanie prowadzi do nierówności , do dyskryminacji.
Art. 20
Ustrój gospodarczy państwa
Społeczna – z doktryny niemieckiej państwo prowadzi gospodarkę tak aby nie doprowadzić do
rewolucji (konfliktu społecznego), wtórny podział dochodów, prywatnie zarabiamy na rynku a państwo w zamian daje nam urlopy macierzyńskie, zasiłki itp.
Rynkowa – zapotrzebowanie na podstawie potrzeb człowieka
Wolność działalności gospodarczej (zarobkowania, bogacenia się ) = CZŁOWIEK
Art. 30
Przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności i praw człowieka i obywatela. Jest ona nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych.
Podmiotem źródła wolności jest człowiek
Własność prywatna - nie publiczna.
Działalność państwowa ma charakter publiczny, niezarobkowy, służy dla ludzi, zaspokaja zbiorowe
potrzeby ( np. gmina )
Zarobkowanie – działalność gospodarcza , należy do obowiązków tylko i wyłącznie człowieka.
Art. 64
Własność - Każdy ma prawo do własności, innych praw majątkowych oraz prawo dziedziczenia..
Art. 65
Wolność – Każdemu zapewnia się wolność wyboru i wykonywania zawodu oraz wyboru miejsca pracy
Państwo może wprowadzić monopol w drodze ustawy.
Przykład Monopolu w Polsce:
- Poczta Polska
- Kolej
- Wyścigi konne
- Produkcja znaczków
- Bicie monet
Przedsiębiorca – w konstytucji nie ma ani słowa przedsiębiorca ani definicji przedsiębiorcy.
Osoba która prowadzi działalność gospodarczą (zarobkową)
Osoba podejmująca decyzje finansowe na własną odpowiedzialność (definicja ekonomiczna)
Art. 30, 31 ust. 1, 20
Przedsiębiorca – człowiek lub grupa ludzi są podmiotami działalności gospodarczej – wg konstytucji.
Art. 7
Władza publiczna – imperium:
- władza wykonawcza
- władza ustawodawcza
- władza sądownicza
Wg konstytucji tylko człowiek ( i grupy ludzi) może prowadzić działalność zarobkową.
Nie ma działalności zarobkowej w gminach, stowarzyszeniach. Podmioty publiczne nie są przedsiębiorcą, nie prowadzą działalności zarobkowej, działają na rzecz społeczeństwa.
W przepisach UE (w traktatach) nie ma pojęcia przedsiębiorcy.
Używa się tylko: spółki, firma, przedsiębiorstwo traktowane jak osoby fizyczne, spółdzielnie itp. Nie ma znaczenia forma organizacyjno-prawna, każdy kompleks który zmierza do osiągnięcia zysku.
Spółki – osoby prawne prawa publicznego
Przedsiębiorstwo w Polsce: przedmiot, kompleks składników majątkowych, rzecz, można je kupić
można je sprzedać
Art. 46 kodeksu cywilnego
Przedsiębiorca – przedmiot prawa, który może kupić, sprzedać przedsiębiorstwo, jest to jednostka bez osobowości prawnej (np. spółdzielnia mieszkaniowa), osoba fizyczna i osoba prawna.
Niedziela 9.X.08
Temat 3
Pojęcie i zakres wolności gospodarczej (wg ustaleń nauki i prawa polskiego i dorobku prawnego UE)
Art. 6 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej: Podejmowanie, wykonywanie i zakończenie
działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach, z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa – swobodę ma każdy na równych prawach ale jest to wbrew Konstytucji która mówi, że to tylko człowiek ma swobodę.
Działalność gospodarcza: celem jest zysk, działalność zarobkowa prowadzona przez różne podmioty:
a) prywatne – Jan Kowalski, Państwo Wiśniewscy, spółki osób fizycznych,
spółki komandytowe prowadzone przez osoby fizyczne.
b) publiczne – Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego, zakład
budżetowy, przedsiębiorstwa państwowe.
Podstawowym podmiotem wszelkich wolności i aktywności jest człowiek i grupy ludzi.
Działalność Państwowa ma charakter wtórny i służebny.
Wolność gospodarcza może odnosić się tylko i wyłącznie do podmiotów prywatnych czyli człowieka a nie publicznych czyli państwa.
Wolność działalności gospodarczej: możliwość samodzielnej decyzji o rozpoczęciu, prowadzeniu
oraz rozwiązaniu swojej firmy.
Warunki prowadzenia działalności gospodarczej: wszelkie przepisy zawarte w ustawach sprawiają,
że w wielu przypadkach wolność ta jest bardzo ograniczona, można nawet stwierdzić, że tej wolności nie ma.
Zasady wolności działalności gospodarczej:
- wolność służy tylko człowiekowi
- wszystko co nie jest wyraźne zabronione przepisami prawa jest dozwolone
Art. 87 Konstytucji
Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są:
1.Konstytucja
2. ustawy
3. ratyfikowane umowy międzynarodowe
4. rozporządzenia.
Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są na obszarze działania organów, które je ustanowiły, akty prawa miejscowego.
Ratyfikowana umowa międzynarodowa- po jej ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej
Polskiej, stanowi część krajowego porządku prawnego i jest bezpośrednio stosowana, chyba że jej stosowanie jest uzależnione od wydania ustawy, za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie ma pierwszeństwo przed ustawą, jeżeli ustawy tej nie da się pogodzić z umową.
Rozporządzenia - są wydawane przez organy wskazane w Konstytucji, na podstawie szczegółowego
upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania. Upoważnienie powinno określać organ właściwy do wydania rozporządzenia i zakres spraw przekazanych do uregulowania oraz wytyczne dotyczące treści aktu. Nie może ograniczać naszej wolności.
Zasada interpretacji - sformułowania w ustawach muszą być dokładnie sprecyzowane. Jeśli przepis
nie jest precyzyjny to należy interpretować na rzecz wolności.
Konstytucja – są to prawa i zasady dla państwa ale nie dla człowieka, bo człowiek korzysta z
wolności.
Podmioty publiczne nie są podmiotami wolności tylko podmiotami prawa – ustaw rozporządzeń,
działają na podstawie i w granicach prawa – art. 7 Konstytucji.
Zasada legalizmu - odróżnieniu od zasady interpretacji dla podmiotów prywatnych obowiązuje
zasada legalizmu – zakaz rozszerzającej interpretacji kompetencji organów publicznych, jeśli jest wątpliwość interpretujemy, że organ władzy publicznej nie może tego zrobić.
Zasada pomocniczości (służebności) – zasada działania państwa która umacnia uprawnienia
obywateli. Państwo nie może zrównywać się z człowiekiem , państwo może włączać się w obszary życia człowieka, tylko wtedy gdy jednostka nie daje sobie rady.
Podstawowe składniki wolności działalności gospodarczej.
Wolność gospodarcza nie jest prawem jednorodnym, jest to wiązka innych wolności:
- prawo do własności, innych praw majątkowych oraz prawo dziedziczenia – bez prawa własności nie ma możliwości zarobkowania (możemy coś sprzedać lub korzystać z tego jeśli jest to naszą własnością i mieć z tego zysk)
- wolność wyboru i wykonywania zawodu oraz wyboru miejsca pracy ( tak na prawde w Polsce nie każdy ma prawo wykonywać taki zawód jaki chce np. prostytucja, żebractwo)
Wolność gospodarczą mogą ograniczać lub ułatwiać systemy podatkowe i finansowe, procedury, system prawny, działania ingerencje oraz system nadzoru państwa.
Zakres podmiotowy wolności działalności gospodarczej:
- w doktrynie jest spór n temat podmiotowego zakresu wolności działalności gospodarczej.
- W Konstytucji jest jasno napisane, że godność człowieka jest źródłem (podmiotem) wolności działalności gospodarczej.
To nie państwo jest podmiotem wolności, ono jest tylko podmiotem pomocniczym. Państwo jest podmiotem prawa a nie wolności.
Konstytucyjne podmioty wolności działalności gospodarczej:
CZŁOWIEK = PODMIOT
+grupy ludzi
Jednostki publiczne nie są podmiotem wolności tylko prawa
Państwowa osoba prawna – podmiot, który działa o własność państwową, zysk jest na cele
działalności publicznej a nie prywatnej –zarobkowej. Np.: spółki, jednoosobowa spółka skarbu państwa, przedsiębiorstwa państwowe. Tu kontrolę sprawuje państwo: ustala wysokość wynagrodzenia na stanowiskach kierowniczych, odprowadzania finansów.
Jednoosobowe spółki skarbu państwa oraz przedsiębiorstwa państwowe nie są podmiotami wolności działalności gospodarczej.
Spółki mieszane – np. 90 % prywatny kapitał
10 % publiczny, państwowy kapitał
jest to spółka prywatna
Podmiot prywatny jest podmiotem prywatnym jeśli przewagę kapitału ma podmiot prywatny np. 90 % a państwowy 10 %. W tym przypadku podmiot realizuje własne prywatne interesy zarobkowe, jednostkowe. Władzę sprawują jednostki prywatne czyli jest to podmiot prywatny.
Zależy to nie tylko od ilości kapitału ale również od osób kierujących tą spółką. Mimo że spółka może mieć przewagę kapitału prywatnego może to być spółka państwowa – w umowie założycielskiej może być zapis że np. członkowie ze strony państwa maja pięciokrotnie liczone głosy w głosowaniu. Tak naprawdę to zależy to od tego kto kieruje a nie kto ile ma kapitału.
30 % prywatny
50 % publiczny
jest to podmiot publiczny bo ma większość kapitału publicznego i jeśli większość członków kierujących jest z sektora publicznego to nie ma wątpliwości że jest to podmiot publiczny.
40 % publiczny
60 % prywatny
mimo, że więcej kapitału jest prywatnego ale przewagę głosów mają osoby z sektora publicznego i jest to podmiot publiczny.
Spółki złożone są z podmiotów prywatnych oraz spółki mieszane, które są kontrolowane w większości przypadków prze podmioty prywatne.
Wolność gospodarcza a prawo.
Wolność gospodarcza może i musi być realizowana przy pomocy prawa, rozstrzyga to sprzeczne interesy.
Wolność działalności gospodarczej a swoboda UE
Publiczne Prawo podmiotowe , gospodarcze, dotyczy nie tylko człowieka ale również
publiczne prawo człowieka ...
aba3434