Ustawa o Notariuszach.pdf

©Kancelaria Sejmu

s. 1/52

Dz.U. 1991 Nr 22 poz. 91

USTAWA

z dnia 14 lutego 1991 r.

Prawo o notariacie

Opracowano na pod-

stawie: tj. Dz. U. z

2008 r. Nr 189, poz.

1158, z 2009 r. Nr 37,

poz. 286, Nr 166, poz.

1317, z 2010 r. Nr

182, poz. 1228, z 2011

r. Nr 85, poz. 458, Nr

87, poz. 483, Nr 106,

poz. 622, Nr 142, poz.

830.

DZIAŁ I

Ustrój notariatu

Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 1.

§ 1. Notariusz jest powołany do dokonywania czynności, którym strony są obowią-

zane lub pragną nadać formę notarialną (czynności notarialnych).

§ 2. W wypadkach określonych w ustawie czynności notarialnych może dokony-

wać również asesor notarialny zatrudniony w kancelarii notarialnej.

Art. 2.

§ 1. Notariusz w zakresie swoich uprawnień, o których mowa w art. 1, działa jako

osoba zaufania publicznego, korzystając z ochrony przysługującej funkcjona-

riuszom publicznym.

§ 2. Czynności notarialne, dokonane przez notariusza zgodnie z prawem, mają cha-

rakter dokumentu urzędowego.

§ 3. Czynności notarialnych dokonuje się w języku polskim. Na żądanie strony no-

tariusz może dokonać dodatkowo tej czynności w języku obcym, wykorzystu-

jąc własną znajomość języka obcego wykazaną w sposób określony dla tłuma-

czy przysięgłych lub korzystając z pomocy tłumacza przysięgłego.

Art. 3.

§ 1. Czynności notarialnych notariusz dokonuje w kancelarii notarialnej, zwanej da-

lej „kancelarią”.

§ 2. Czynność notarialna może być dokonana także w innym miejscu, jeżeli prze-

mawia za tym charakter czynności lub szczególne okoliczności.

Art. 4.

§ 1. Notariusz może prowadzić tylko jedną kancelarię.

§ 2. Notariusz zatrudnia pracowników kancelarii oraz zapewnia warunki lokalowe i

wyposażenie kancelarii, stosowne dla notariatu.

2011-08-19

©Kancelaria Sejmu

s. 2/52

§ 3. Kilku notariuszy może prowadzić jedną kancelarię na zasadach spółki cywilnej

lub partnerskiej. W takim jednak wypadku każdy z notariuszy dokonuje czyn-

ności notarialnych we własnym imieniu i ponosi odpowiedzialność za czynno-

ści przez siebie dokonane.

Art. 5.

§ 1. Notariuszowi za dokonanie czynności notarialnych przysługuje wynagrodzenie

określone na podstawie umowy ze stronami czynności, nie wyższe niż mak-

symalne stawki taksy notarialnej właściwe dla danej czynności.

§ 2. Wynagrodzenie, o którym mowa w § 1, nie obejmuje kosztów przejazdu i in-

nych niezbędnych wydatków, poniesionych przez notariusza w związku z do-

konaniem czynności.

§ 3. Minister Sprawiedliwości, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw

instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Notarialnej,

określi, w drodze rozporządzenia, maksymalne stawki taksy notarialnej za

czynności notarialne, o których mowa w § 1, oraz maksymalne kwoty, o które

może być zwiększone wynagrodzenie za dokonanie czynności notarialnych

poza kancelarią notarialną, mając na względzie wartość przedmiotu i rodzaj

czynności notarialnej, stopień jej zawiłości, nakład pracy notariusza, czas

przeznaczony na dokonanie czynności oraz interes społeczny gwarantujący na-

leżyty dostęp do czynności notarialnych w obrocie cywilnoprawnym, a także

uwzględniając, że maksymalna stawka za czynność notarialną nie może prze-

kroczyć sześciokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospo-

darce narodowej w poprzednim roku, ogłaszanego do celów emerytalnych w

Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” przez Pre-

zesa Głównego Urzędu Statystycznego, stosowanego poczynając od drugiego

kwartału każdego roku przez okres jednego roku.

Art. 6.

§ 1. Jeżeli strona czynności notarialnej nie jest w stanie bez uszczerbku utrzymania

koniecznego dla siebie i rodziny ponieść żądanego przez notariusza wynagro-

dzenia, może wystąpić z wnioskiem do sądu rejonowego właściwego ze

względu na jej miejsce zamieszkania o zwolnienie w całości lub w części od

ponoszenia tego wynagrodzenia.

§ 2. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do osoby prawnej, która wykaże, że nie ma

dostatecznych środków na ponoszenie wynagrodzenia żądanego przez notariu-

sza.

§ 3. Sąd po ustaleniu, że zachodzi potrzeba dokonania czynności notarialnej,

uwzględnia wniosek i wyznacza notariusza do dokonania żądanej przez stronę

czynności notarialnej.

§ 4. Za stronę zwolnioną od ponoszenia wynagrodzenia za dokonaną czynność no-

tarialną wynagrodzenie ponosi Skarb Państwa. Wynagrodzenie przyznaje nota-

riuszowi, na jego wniosek, sąd, który wyznaczył notariusza, na podstawie tak-

sy, o której mowa w art. 5.

§ 5. Do rozpoznania wniosku, o którym mowa w § 1, oraz przyznania notariuszowi

wynagrodzenia stosuje się przepisy Kodeksu postępowania cywilnego o postę-

2011-08-19

©Kancelaria Sejmu

s. 3/52

powaniu nieprocesowym, z uwzględnieniem przepisów o zwolnieniu od kosz-

tów sądowych.

Art. 7.

§ 1. Notariusz jako płatnik na podstawie odrębnych przepisów pobiera podatki.

§ 2. Jeżeli wniosek o wpis do księgi wieczystej, o którym mowa w art. 92 § 4, pod-

lega opłacie sądowej, notariusz pobiera od wnioskodawców tę opłatę i zazna-

cza w akcie notarialnym wysokość pobranej opłaty sądowej. Notariusz obo-

wiązany jest uzależnić sporządzenie aktu notarialnego od uprzedniego uisz-

czenia przez strony należnej opłaty sądowej. Pobraną opłatę sądową notariusz

przekazuje właściwemu sądowi rejonowemu.

§ 2 1 . Jeżeli wnioskodawca, o którym mowa w § 2, został zwolniony od kosztów są-

dowych od wniosku o dokonanie wpisu do księgi wieczystej, notariusz obo-

wiązany jest zaznaczyć w akcie notarialnym, że opłata sądowa nie została po-

brana, i załączyć do wypisu aktu notarialnego przesyłanego do sądu w trybie

art. 92 § 4 prawomocne postanowienie sądu w przedmiocie zwolnienia od

kosztów sądowych. W takim wypadku przepisu § 2 nie stosuje się.

§ 3. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, sposób pobierania

i uiszczania oraz sposób i termin przekazywania sądom, a także zwrotu należ-

ności, o których mowa w § 2, oraz sposób prowadzenia ich ewidencji.

Art. 8.

Notariusz używa pieczęci urzędowej z wizerunkiem orła.

Art. 9.

§ 1. Minister Sprawiedliwości prowadzi rejestr kancelarii.

§ 2. Minister Sprawiedliwości do dnia 31 stycznia każdego roku ogłasza w formie

obwieszczenia w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor

Polski” wykaz zarejestrowanych kancelarii.

Rozdział 2

Powoływanie i odwoływanie notariuszy

Art. 10.

§ 1. Notariusza powołuje i wyznacza siedzibę jego kancelarii Minister Sprawiedli-

wości, na wniosek osoby zainteresowanej, po zasięgnięciu opinii rady właści-

wej izby notarialnej.

§ 2. Niewyrażenie opinii, o której mowa w § 1, w ciągu 60 dni od dnia otrzymania

wniosku Ministra Sprawiedliwości, uważane jest za wyrażenie opinii pozy-

tywnej.

§ 3. Minister Sprawiedliwości może odmówić powołania na stanowisko notariusza

osoby, o której mowa w § 1, tylko wtedy, gdy kandydat ten nie spełnia wymo-

gów, o których mowa w art. 11–13. Ministrowi Sprawiedliwości oraz organom

2011-08-19

©Kancelaria Sejmu

s. 4/52

samorządu notarialnego opiniującym kandydata na notariusza przysługuje

prawo wglądu do akt osobowych i dyscyplinarnych osoby składającej wniosek.

Art. 11.

Notariuszem może być powołany ten, kto:

1) posiada obywatelstwo polskie i korzysta w pełni z praw cywilnych i obywa-

telskich;

2) jest nieskazitelnego charakteru i daje rękojmię prawidłowego wykonywania

zawodu notariusza;

3) ukończył wyższe studia prawnicze w Rzeczypospolitej Polskiej i uzyskał ty-

tuł magistra lub zagraniczne studia prawnicze uznane w Rzeczypospolitej

Polskiej;

4) odbył aplikację notarialną;

5) złożył egzamin notarialny;

6) pracował w charakterze asesora notarialnego co najmniej 2 lata;

7) ukończył 26 lat.

Art. 12.

§ 1. Wymagania, o których mowa w art. 11 pkt 4–6, nie dotyczą:

1) profesorów i doktorów habilitowanych nauk prawnych;

2) osób, które zajmowały stanowisko sędziego lub prokuratora;

3) osób, które wykonywały zawód adwokata lub radcy prawnego przez okres

co najmniej 3 lat;

4) osób, które co najmniej 3 lata zajmowały stanowisko radcy lub starszego

radcy Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa.

§ 2. Do egzaminu notarialnego składanego przed komisją, o której mowa w art. 71b

§ 1 lub 2, bez odbycia aplikacji notarialnej mogą przystąpić:

1) doktorzy nauk prawnych;

2) osoby, które przez okres co najmniej 5 lat w okresie nie dłuższym niż 8 lat

przed złożeniem wniosku o dopuszczenie do egzaminu zatrudnione były na

stanowisku referendarza sądowego, starszego referendarza sądowego, asy-

stenta sędziego lub asystenta prokuratora;

3) osoby, które po ukończeniu wyższych studiów prawniczych przez okres co

najmniej 5 lat w okresie nie dłuższym niż 10 lat przed złożeniem wniosku

o dopuszczenie do egzaminu wykonywały wymagające wiedzy prawniczej

czynności bezpośrednio związane z czynnościami wykonywanymi przez no-

tariusza w kancelarii notarialnej, na podstawie umowy o pracę lub umowy

cywilnoprawnej;

4) osoby, które po ukończeniu wyższych studiów prawniczych przez okres co

najmniej 5 lat w okresie nie dłuższym niż 10 lat przed złożeniem wniosku

o dopuszczenie do egzaminu były zatrudnione w urzędach organów władzy

2011-08-19

s. 5/52

publicznej i wykonywały wymagające wiedzy prawniczej czynności bezpo-

średnio związane ze świadczeniem pomocy prawnej na rzecz tych urzędów;

5) osoby, które zdały egzamin sędziowski, prokuratorski, adwokacki lub rad-

cowski w zakresie, w którym ustawowo określony przedmiot zdanego przez

nich egzaminu jest różny od zakresu prawa określonego w art. 71b § 4;

6) osoby, które zajmują stanowisko radcy lub starszego radcy Prokuratorii Ge-

neralnej Skarbu Państwa.

§ 3. W przypadku wykonywania pracy w niepełnym wymiarze okresy, o których

mowa w § 2 pkt 2–4, podlegają proporcjonalnemu wydłużeniu.

§ 4. Osoby, o których mowa w § 2, muszą spełniać wymagania przewidziane w art.

11 pkt 1–3 i 7.

Art. 13.

Wniosek, o którym mowa w art. 10 § 1, powinien zawierać dane o kwalifikacjach

osoby zainteresowanej, wymienionej w art. 11 lub art. 12 § 1, oraz wskazywać lokal

przewidywany do prowadzenia kancelarii i termin jej uruchomienia. Do wniosku

osoba zainteresowana jest obowiązana dołączyć – w przypadku osoby urodzonej

przed dniem 1 sierpnia 1972 r. – oświadczenie, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy

z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bez-

pieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów (Dz. U. z 2007 r.

Nr 63, poz. 425, z późn. zm. 1) ) albo informację, o której mowa w art. 7 ust. 3a tej

ustawy.

Art. 13a.

Minister Sprawiedliwości zasięga z Krajowego Rejestru Karnego informacji o osobie

zainteresowanej powołaniem na stanowisko notariusza.

Art. 14.

§ 1. Notariusz jest obowiązany w ciągu 2 miesięcy od zawiadomienia o powołaniu

uruchomić kancelarię i zgłosić o tym Ministrowi Sprawiedliwości.

§ 2. W razie nieuruchomienia kancelarii w terminie, o którym mowa w § 1, powo-

łanie traci moc; okoliczność tę stwierdza Minister Sprawiedliwości.

Art. 15.

§ 1. Przy powołaniu notariusz składa wobec Ministra Sprawiedliwości ślubowanie

według następującej roty:

„Ślubuję uroczyście jako notariusz powierzone mi obowiązki wypełniać zgod-

nie z prawem i sumieniem, dochować tajemnicy zawodowej, w postępowa-

niu swym kierować się zasadami godności, honoru i uczciwości.”.

1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 83, poz.

561, Nr 85, poz. 571, Nr 115, poz. 789, Nr 165, poz. 1171 i Nr 176, poz. 1242, z 2009 r. Nr 178,

poz. 1375, z 2010 r. Nr 79, poz. 522, Nr 96, poz. 620, Nr 127, poz. 857, Nr 155, poz. 1036 i Nr 182,

poz. 1228 oraz z 2011 r. Nr 21, poz. 113, Nr 76, poz. 408, Nr 84, poz. 455 i Nr 89, poz. 514.

2011-08-19

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: