Akcja w utworze opiera się o dawne szlacheckie obyczaje, z których Mickiewicz stworzył oprawę dla kolejnych wydarzeń. Ponadto autor chciał utrwalić to, co – jak przypuszczał – wkrótce bezpowrotnie przeminie. Chciał tę obyczajowość ocalić od zapomnienia, stąd starał się opisywać dokładnie nie tylko na przykład wesele Tadeusza, ale również sprawy bardziej prozaiczne i przyziemne, takie jak prace w polu, zajazdy, uczty, polowanie, procesy sądowe. Wśród tych obyczajów, które dzięki Panu Tadeuszowi stały się najbardziej znane, są: kolejność ustawiania gości na spacerze i usadzania ich przy stole, polowanie i grzybobranie, nauka o grzeczności, przydomki i imioniska, zwyczaj zajazdu, słynna „czarna polewka” odmawiająca ręki panny i porządek przy polonezie.
Z przywiązania szlachty do ziemi, lasów i przygody wynikało wielkie zamiłowanie do polowań.
Trwały one przez cały dzień od wschodu słońca.
Polowanie przedstawione w „Panu Tadeuszu” zakończone było koncertem
Wojskiego na rogu oraz ucztą, na której podawano bigos.Kolejnym ważnym obyczajem było grzybobranie,
z którym były związane odmienne ubiory.Mickiewicz ubór ten opisuje jako płócienne opończe, którymi
osłaniali z wierzchu kontusze, a na głowy wkładali słomiane kapelusze.
Wtedy dopiero szli zbierać grzyby, których w tamtejszych lasach nie brakowało.
Najchętniej zbierano koźlarze, borowiki i rydze.
Do zwyczajów należały również zajazdy i sejmiki szlacheckie. Sejmiki były przejawem szlacheckiej skłonności do kłótliwości, zwad i samosądów. Szlachta na sejmikach naradzała się i podejmowała decyzje w ważnych dla siebie sprawach. Zajazd natomiast to wyraz popędliwego charakteru szlachty. Dokonuje ona wówczas napaści i zajęcia majątku. Zajazd w Panu TadeuszuSpotkania w karczmie są ważnym elementem w utrzymaniu poczucia wspólnoty. Tu szlachta rozmawia o ważnych dla nich sprawach, popijają trunki, wymieniają opinie. Tu ksiądz Robak wspomina o planach powstania na Litwie.
Tradycja w utworze to świadectwo swoistego dorobku kulturowego i jedności stanu szlacheckiego. Podobnie jak obyczaje, tradycja sięgała korzeniami przeszłości i pojawiała się jako element składowy życia i jego dopełnienie od wielu lat.
Polacy jako ród waleczny bardzo lubili pojedynkowanie się oraz organizowanie zajazdów.
Sam podtytuł „Pana Tadeusza” brzmi „ostatni zajazd na Litwie”.
Pojedynki te wynikały kłótliwości i skłonności do samosądów.
Szlachta zbierała wojsko i sama wydawała wyrok.
Ważną osobą był Woźny, który zanosił zapowiedź zajazdu i ogłaszał zajęcie ziemi przez organizatora zajazdu.
"Pan Tadeusz" jest realistycznym obrazem ówczesnej Polski szlacheckiej.Szlachta polska nie była klasą jednolitą, toteż spotykamy w utworzeprzedstawicieli arystokracji, dumnego i zarozumiałego Stolnika Horeszkę,któremu - jak twierdzą biografowie poety - nadał Mickiewicz cechy hrabiegoAnkwicza, poznanego w Rzymie, który niechętnie patrzył na młodego poetęzabiegającego o rękę jego córki. Na przykładzie rodu Horeszków Mickiewiczprzedstawia zachodzący w tym czasie proces ubożenia magnatów. MajątekHoreszków został skonfiskowany, ponieważ Horeszko jest uczestnikiemkonfederacji barskiej.Do bogatej szlachty można zaliczyć Podkomorzego, który cieszy się pewnympoważaniem wśród szlachty, jest dumny ze swego stanowiska, które w istociejest mało znaczące.Natomiast Soplicowie należą do szlachty średniozamożnej. Jacek Soplicastaje się wzorem obywatela i patrioty, ale także jego brat - Sędziaoczekuje na przyjście Napoleona, a swego bratanka stara się wychować w duchupatriotyzmu. Podkreślić należy również jego humanitarny stosunek dosłużby, troskę o gospodarstwo.Typowym rezydentem, zubożałym szlachcicem jest Wojski, urodzony myśliwy,organizator polowań, słynny ze swej gry na rogu. Pełni on w Soplicowie rolęmarszałka dworu.Natomiast Woźny Protazy - Baltazar Brzechalski i Klucznik - GerwazyRębajło pełnią rolę zwykłych służących, chociaż mogą udowodnić sweszlacheckie pochodzenie. Są oddani i wierni swym panom, a doskonałymprzykładem tego jest Gerwazy, który po zabójstwie swojego pana poprzysiągłzemstę wszystkim Soplicom, przebaczając Jackowi dopiero przed jegośmiercią.
"Pan Tadeusz" jest realistycznym obrazem ówczesnej Polski szlacheckiej.Szlachta polska nie była klasą jednolitą, toteż spotykamy w utworzeprzedstawicieli arystokracji, dumnego i zarozumiałego Stolnika Horeszkę,któremu - jak twierdzą biografowie poety - nadał Mickiewicz cechy hrabiegoAnkwicza, poznanego w Rzymie, który niechętnie patrzył na młodego poetęzabiegającego o rękę jego córki. Na przykładzie rodu Horeszków Mickiewiczprzedstawia zachodzący w tym czasie proces ubożenia magnatów. MajątekHoreszków został skonfiskowany, ponieważ Horeszko jest uczestnikiemkonfederacji barskiej.
z którym były związane odmienne ubiory, a konkretniej wkładali oni płócienne opończe, którymi
Najchętniej zbierano koźlarze, borowiki i rydze
Sapisz