MRR/H/16/2/06/08
Minister Rozwoju Regionalnego
Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013
Wytyczne
w zakresie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć współfinansowanych z krajowych lub regionalnych programów operacyjnych
(ZATWIERDZAM)
Elżbieta Bieńkowska
Warszawa, 3 czerwca 2008 r.
SPIS TREŚCI
A. Podstawa prawna i zakres regulacji 3
B. Źródła prawa 3
C. Niezgodność prawa polskiego z przepisami dyrektywy OOŚ 6
D. Zalecenia związane z nieprawidłową transpozycją dyrektywy OOŚ 8
E. Postępowanie OOŚ w świetle obecnie obowiązującego prawa polskiego 15
F. Realizacja przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na gatunki lub siedliska chronione w ramach sieci obszarów NATURA 2000 24
G. Postępowanie transgraniczne 29
H. Dokumentowanie postępowania OOŚ na potrzeby wniosku o dofinansowanie 31
Załącznik Ia - formularz do wniosku o dofinansowanie w zakresie OOŚ 35
Załącznik Ib – zaświadczenie organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000 38
Załącznik II - instrukcja wypełniania formularza do wniosku o dofinansowanie w zakresie OOŚ 39
45
1. Wytyczne zostały wydane na podstawie delegacji zawartej w art. 35 ust. 3 pkt 11 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju[1].
2. Zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1260/1999 (dalej rozporządzenie 1083/2006):[2]
1) działalność funduszy oraz operacje, które pomagają one sfinansować powinny być spójne z innymi politykami Wspólnoty oraz przestrzegać prawodawstwa Wspólnoty (preambuła – pkt 22);
2) Komisja Europejska oraz państwa członkowskie zapewniają zachowanie spójności pomocy z funduszy z działaniami, politykami i priorytetami Wspólnoty oraz jej komplementarności z innymi wspólnotowymi instrumentami finansowymi (art. 9 ust. 2);
3) cele funduszy osiągane są w ramach zrównoważonego rozwoju oraz propagowania na poziomie Wspólnoty celu, jakim jest ochrona i poprawa jakości środowiska naturalnego określonego w art. 6 Traktatu (art. 17).
3. Celem Wytycznych jest ograniczenie ryzyka błędów w postępowaniu w sprawie oceny oddziaływania na środowisko (dalej: postępowanie OOŚ) mogących skutkować zagrożeniem dla przygotowania lub realizacji projektów współfinansowanych w ramach właściwych Programów Operacyjnych. W szczególności, Wytyczne mają na celu:
1) pomoc dla beneficjentów w zakresie kluczowych elementów postępowania OOŚ i przygotowania dokumentacji środowiskowej wymaganej wraz z wnioskiem o dofinansowanie projektu;
2) zapewnienie jednolitości procedur dla właściwych instytucji w systemie wdrażania Programów Operacyjnych weryfikujących prawidłowość przeprowadzenia postępowania OOŚ dla projektu ubiegającego się o przyznanie dofinansowania;
3) przedstawienie wykładni Ministra Rozwoju Regionalnego odnośnie stosowania przepisów w zakresie postępowania OOŚ celem zapewnienia wskazówek dla jednolitego stosowania prawa przez właściwe organy administracji.
4. Zgodnie z prawem wspólnotowym oraz krajowym, postępowanie OOŚ stanowi istotny element procesu inwestycyjnego. W szczególności, kwestie te regulują następujące akty prawa wspólnotowego i krajowego:
1) dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2001/42/WE z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko[3] (dalej: dyrektywa SOOŚ);
2) dyrektywa Rady nr 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne[4] (dalej: dyrektywa OOŚ);
3) dyrektywa Rady nr 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. nr 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory[5] (dalej: dyrektywa Siedliskowa);
4) dyrektywa Rady nr 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa[6] (dalej: dyrektywa Ptasia);
5) ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska[7] (dalej: UPoś);
6) ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody[8] (dalej: UoP);
7) ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym[9];
8) ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane[10] (dalej: Prawo budowlane);
9) ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne[11];
10) ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych[12];
11) ustawa z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym[13];
12) ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych[14] (dalej: specustawa drogowa);
13) ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego[15] (dalej: Kpa);
14) rozporządzenie Rady Ministrów dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko[16] (dalej: rozporządzenie OOŚ);
5. Wytyczne uwzględniają stan prawny po wejściu w życie ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw[17].
6. W związku z finansowaniem przedsięwzięć ze środków pochodzących z budżetu Wspólnoty Europejskiej (WE) i uprawnieniami kontrolnymi Komisji Europejskiej (dalej: KE) w zakresie realizacji projektów należy zapewnić przeprowadzenie postępowania OOŚ uwzględniając zasadę pierwszeństwa prawa wspólnotowego[18] oraz obowiązek prowspólnotowej wykładni przepisów prawa krajowego[19]. W szczególności należy zapewnić, że zostały uwzględnione wszystkie elementy OOŚ wymagane przez dyrektywę OOŚ, dyrektywę Siedliskową i dyrektywę Ptasią, zgodnie z wykładnią ustaloną przez właściwe orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich (dalej: TSWE), w szczególności:
1) czy została przeprowadzona procedura tzw. „screeningu” dla przedsięwzięć wymienionych w Aneksie II dyrektywy OOŚ przez właściwe organy administracji publicznej;
2) czy treść raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko (dalej: raport OOŚ) odpowiada wymogom określonym w art. 5 ust. 3 dyrektywy OOŚ oraz w jej Aneksie IV, o ile raport OOŚ był wymagany;
3) czy planowane przedsięwzięcie zostało skonsultowane z właściwymi organami administracji publicznej – art. 6 ust. 1 dyrektywy OOŚ;
4) czy konsultacje ze społeczeństwem zostały przeprowadzone zgodnie z art. 6 ust. 2-6 dyrektywy OOŚ, o ile były one wymagane;
5) czy przeprowadzono postępowanie OOŚ w kontekście transgranicznym, o ile było ono wymagane – art. 7 dyrektywy OOŚ;
6) czy organ wydający decyzję w sprawie przedsięwzięcia wskazał, w jaki sposób uwagi i informacje, o których mowa w ppkt 2-5 zgromadzone w toku postępowania zostały uwzględnione przy wydawaniu tej decyzji, bądź poinformował o braku uwag lub wniosków – art. 8 i 9 dyrektywy OOŚ;
7) czy wskazano, czy przedsięwzięcie może oddziaływać znacząco na gatunki i siedliska chronione w ramach Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 i czy w związku z możliwością znaczącego oddziaływania zostało przeprowadzone stosowne postępowanie zgodnie z art. 6 ust. 3 i 4 dyrektywy Siedliskowej.
7. Prawidłowe przeprowadzenie postępowania OOŚ przez właściwy organ ma na celu zminimalizowanie zagrożeń w realizacji projektu wynikających z możliwości:
1) zaskarżenia decyzji przez strony postępowania i opóźnienia przygotowania przedsięwzięcia;
2) niedoszacowania kosztów, które beneficjent będzie musiał ponieść w związku z wdrażaniem rozwiązań minimalizujących lub kompensujących oddziaływanie przedsięwzięcia na środowisko;
3) zakwalifikowania niezidentyfikowanego w postępowaniu OOŚ negatywnego oddziaływania jako szkody w środowisku w rozumieniu ustawy z dnia 13 kwietni...
gosicka