Pojęcia:Certosina- (wł) lavoro alla certosa, technika zdobnicza, odmiana inkrustracji, polegająca na układaniu i naklejaniu na podkładzie drewnianym (w wycięte w masywie wgłębienia) regularnych ornamentów geometrycznych z kości lub masy perłowej: tworzyły one jednolitą płaską powierzchnię bez rozróżnienia tła i ornamentu, czasami wzbogaconą barwioną kością słoniową; ornamenty układane były z małych kostek, głównie trójkącików, kwadratów i gwiazdek; technika stosowana do dekoracji szkatuł, skrzynek, skrzyń, kufrów, ram, stalli itp.; rozwinęła się na Bliskim Wschodzie, do Europy dotarła poprzez Hiszpanię i Wenecję, rozpowszechniona w XIV w. w klasztorach Lombardii: nazwa pochodzi od klasztoru kartuzów (wł. Cert osa) w Pawii.
Fornir- cienki płat (arkusz) drewna (przeważnie 0,5- 1,5 mm) przeznaczony do oklejania powierzchni wyrobów z drewna, wykonanych zazwyczaj z mniej cennych gatunków, w celu ich uszlachetnienia i ostatecznego wykończenia; okleina wzmacnia konstrukcję wyrobu, podnosi jego wartość estetyczną oraz przyczynia się do oszczędności cennych gatunków drewna. Do XVIII w. okleina traktowana była głównie, jako materiał zdobniczy; zmiana nastąpiła w XIX w., kiedy meble zaczęto produkować na skalę przemysłową z gorszych gatunków drewna, pokrywając je okleinami cenniejszych i szlachetniejszych gatunków. Okleinę można uzyskać poprzez: piłowanie, skrawanie płaskie, mimośrodowe i obwodowe, okleina może mieć dzięki temu różny rysunek, rozróżnia się cztery zasadnicze grupy: okleina promieniowa, półpromieniowa, styczna i styczno- czołowa.
Fornirowanie- technika oklejania elementów drewnianych cienkimi płatami drewnianymi w celu ich uszlachetnienia. Znana w starożytności ponownie rozpowszechniona od XVII w. w XVIII wyparło częściowo intarsję, gdyż dawało podobne możliwości układania fornirów, a zastosowanie egzotycznych gatunków drewna zwiększyło wartość dekoracyjną. Oklejane były meble zarówno skrzyniowe jak i szkieletowe, których korpus i szkielet wykonany był zazwyczaj z gorszych gatunków drewna; duże płaty forniru układano zwykle systematycznie, z odpowiednim ustawieniem słojów względem siebie np. kopertę, szachownicę, romby kwadrat. Dodatkowe urozmaicenie uzyskiwano przez zestawianie różnych gatunków drewna lub rozbicie dużych płaszczyzn żyłkami lub szerszymi pasami z wykorzystaniem kontrastu kolorów, układów słojów, czy gatunków drewna, możliwości dekoracyjne fornirów ogromnie z zwiększyły nowe sposoby ich przycinania diagonalnie lub w poprzek włókien.
Inkrustacja- (łac. Powielam, zdobię), technika zdobnicza polegająca na wykonywaniu ornamentów lub całych kompozycji plastycznych na podłożach kamiennych, metalowych, drewnianych, innymi materiałami znacznie cenniejszymi złoto srebro, kość słoniowa, emalia, masa perłowa, szylkret, kamienie szlachetne półszlachetne, które mogą być wtapiane w podłoże lub układane na powierzchni, poszczególne elementy przykleja się do podtorza klejem i niekiedy wzmacnia gwoździami i kołkami, po ułożeniu wzoru powierzchnię wyrównuje się i zabezpiecza politurą, lakierem często kompozycję wzbogacano grawerunkiem, malowaniem itp.; wykształciło się wiele odmian inkrustacji. Należy do najstarszych technik zdobienia, występuje już w starożytnej Grecji i Rzymie, sporadycznie w średniowieczu, ponownie rozpowszechniona w renesansie we Włoszech.
Intarsja-(wł. intarsio z arab. tarsi) wykładanie, nasadzanie, technika zdobnicza, odmiana fornirowania polegająca na wyłożeniu powierzchni przedmiotu drewnianymi ornamentami, scenami figuralnymi, ułożonymi z innych gatunków drewna. Wykładanie może być wykonywane zarówno na powierzchni przedmiotu jak i wpuszczone w głąb podłoża. Ta druga metoda jest starsza, gdyż w tej technice tej próbowano naśladować inkrustację. Większość nowożytnych intarsji wykonywana była w masywie – w podkładzie żłobiono wgłębienia, które następnie wypełniano odpowiednio przyciętymi kawałkami różnych gatunków drewna. Zdecydowana zmiana nastąpiła w 2 poł. XVI w., kiedy ornamenty zaczęto wycinać specjalną piłą i przyklejać do powierzchni mebla. Do końca XIV w. stosowano intarsję o wzorach geometrycznych, wykonywanych przeważnie z czarnego i białego drewna. W XV w. zaczęto naśladować weduty, pejzaże, wnętrza a w XVII w. nawet przedstawienia historyczne, zaczęto, więc barwić drewno.
Konstrukcja ramowo- płycinowa konstrukcja dotycząca części składowych mebla; polegająca na ujęciu, otoczeniu deski lub płyciny ramą. Płycina wpuszczona jest we wpustach lub wręgach, bez kleju, co pozwalało na swobodne kurczenie się i rozszerzanie drewna. Konstrukcja ta umożliwiła wykonywanie lekkiej, oszczędnej, jeśli chodzi o drewno, konstrukcji mebli skrzyniowych a przede wszystkim stolarki budowlanej (drzwi, okiennice, boazerie. Konstrukcja ramowo- płycinowa daje większe możliwości artyst. kształtowania mebli, była rewolucją w technice stolarskiej, znana w starożytności, ponownie rozpowszechniona od późnego średniowiecza (od ok. 1400r. najwcześniej we Flandrii), znaczenie jej spadło wraz z zastosowaniem forniru.
Konstrukcja skrzyniowa- konstrukcja występująca w meblach skrzyniowych i szkieletowych, w meblach skrzyniowych charakteryzuje się tym, iż zasadnicze części mebla (boki, wieniec górny i dolny) są połączone zwykle na stałe i tworzą skrzynię (ramę, a boki mebla zazwyczaj nie są przedłużone do dołu- jest on wsparty na nogach lub cokole); jeżeli boki są ramowo płycinowe to pionowe ramiaki są przedłużone do dołu i spełniają rolę nóg; w meblach szkieletowych nogi połączone są skrzyniami, tworząc oskrzynienie.
Żyłkowanie- wykonywanie zdobień na powierzchni mebla cienkimi paskami (zwykle ok. 1-5 mm) z drewna lub innych materiałów często w dekoracyjnych układach (np. jodełki) i różnych zestawień materiałów (np. heban-palisander, heban-miedź) oraz różnych zestawieniach kolorystycznych.
Markieteria- (fr. marqueterie) technika zdobnicza polegająca na naklejaniu na powierzchni drewnianej podłoża cienkich elementów z drewna lub także innych materiałów np. mosiądzu, szylkretu kości; cechą charakterystyczną tej techniki jest to, iż poszczególne elementy są nakładane na powierzchni podłoża.
Mozaika florencka- technika zdobnicza, odmiana mozaiki, w której różnego rodzaju ornamenty i kompozycje układa się ze specjalnie wyciętych kawałków kamieni półszlachetnych (jaspis, agat, malachit, lapis lazuri) dobierając odpowiednio ich kolor, fakturę i rysunek; do najczęściej stosowanych motywów należały płatki, motyle, kwiaty, jako tło najczęściej służą płyty marmurowe, w które przeważnie wprawia się różne gatunki marmurów lub tylko z nich układa się obrazy; ozdobione mozaiką florencką w postaci dużych płyt, dokładnie wypolerowane, służyły jako blaty konsol, stołów a mniejsze plakiety stanowiły dekorację ścienną. Technika znana od starożytności rozpowszechniona ponownie od XVI w. we Florencji (stąd nazwa).
Politura- wygładzanie, polerowanie roztwór szelaku w spirytusie z dodatkiem czasami innych substancji żywicznych; służy do ostatecznego wykończenia wyrobów głównie z drewna, poprzez nakładanie przeważnie tamponem z waty owiniętej płótnem kolejnych warstw politury, początkowo gęstszej potem coraz rzadszej; rozpuszczalnik ulatnia się i zostaje cienka warstwa nadająca połysk powierzchni; politura nie rozpuszcza się w wodzie, ale pod wpływem wilgoci matowieje. Politura może być bezbarwna lub zabarwiona na różne odcienie; używa się do tego róznych barwników oraz różnych gatunków szelaki lub aniliny.
Tatar73