rehabilitacja_artykul_2007_02_8679.pdf

WYDARZENIA

Jak pokazywać osoby niepełnosprawne w mediach?

są niepełnosprawni. Autorka świeżo wy-

danej książki „Fakty i mity o osobach nie-

pełnosprawnych” uważa, że rolą zarówno

nauczycieli, jak i dziennikarzy jest oswaja-

nie społeczeństwa z niepełnosprawnością

i przedstawianie osób niepełnosprawnych

nie jako grupy wymagającej pomocy, ale lu-

dzi mających takie same prawa i obowiąz-

ki jak osoby sprawne.

– Idealnym rozwiązaniem byłoby po-

kazanie, że to niepełnosprawni robią coś

dla ludzi zdrowych, a nie odwrotnie – do-

daje Morrison. Na proste pytanie posta-

wione podczas konferencji – Jak poka-

zywać niepełnosprawnych w mediach?,

wszyscy uczestnicy zgodnie odpowiada-

li – normalnie. Podkreślano, że zależy im

przede wszystkim na przełamaniu stereo-

typu, że osoby niepełnosprawne wymaga-

ją stałej opieki rodziny, są smutne, niepo-

radne i żyją z zasiłków wypłacanych przez

państwo.

Częściej

i odważniej

Media pokazują niepełnosprawnych w sposób dydaktyczny i patetyczny, zapo-

minając, że oni również mogą być kreatywni, jeżeli stworzy się im odpowiednie

warunki. O tym, jak chcieliby widzieć się w mediach sami niepełnosprawni, dys-

kutowano podczas konferencji „Wizerunek osób niepełnosprawnych w mediach

– fakty i mity” zorganizowanej przez Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji, Komi-

sję Europejską oraz portal www.niepelnosprawni.pl.

ba wyznaczenia nowych standardów

myślenia ludzi mediów, przygotowujących

różne formy komunikatów o osobach nie-

pełnosprawnych. Jak pokazała dyskusja,

sami zainteresowani nie wyrażają popar-

cia dla obecnego sposobu przedstawiania

ich w mediach.

– Na samym początku trzeba obalić mit,

że osoba niepełnosprawna to wyłącznie ta,

która porusza się na wózku inwalidzkim –

apeluje Piotr Pawłowski, prezes Stowarzy-

szenia Przyjaciół Integracji. – Przekaz dla

społeczeństwa musi być jasny – niepełno-

sprawność nie zawsze widać na pierwszy

rzut oka – dodaje.

Goście konferencji przekonywali rów-

nież, że producenci i dziennikarze powin-

ni zmienić ton swoich materiałów, które

zamiast informować, często budzą współ-

czucie, zapominając o rzeczach najważ-

niejszych.

ne i będą chwytać za serce. Dlatego jest to

wyzwanie dla osób kreatywnych, które po-

każą temat w nowatorski i jednocześnie

ciekawy sposób.

Uczestnicy zgodzili się, że ważne jest

również to, żeby w samym procesie two-

rzenia programu czynnie uczestniczyły

osoby chore.

– Trzeba dać im narzędzia, a sami bę-

dą mogli coś zrobić – mówiła Morrison.

Przykładem może być telewizyjny gigant

BBC, którego 1% ogółu pracowników sta-

nowią niepełnosprawni, a celem stacji na

najbliższe lata jest zwiększenie tej liczby

do 4%. Dla porównania nieco smutniejsze

statystyki przedstawił Karol Pękul, pełno-

mocnik ds. osób niepełnosprawnych TVP

SA. – Obecnie we wszystkich kanałach te-

lewizji publicznej zatrudniono 22 osoby

niepełnosprawne.

Film tak, reklama nie?

Programy integracyjne emitowane przez

stacje telewizyjne w Polsce stanowią nie-

wielki procent ramówki, a jeżeli się poja-

wiają, to w najgorszych czasach anteno-

wych. Na próżno też szukać prezenterów

czy prezenterek na wózkach inwalidzkich.

Najwyraźniejszymi przedstawicielami nie-

pełnosprawnych są więc upośledzeni akto-

rzy oraz motywy niepełnosprawności po-

jawiające się w serialach telewizyjnych

cieszących się ogromną popularnością.

Scenarzystka tych z największą widow-

nią, Ilona Łepkowska, nie boi się wpla-

tać w serialowe życie wątków o niepełno-

sprawności.

– Kiedy ponad 10 lat temu napisałam

rolę dla aktora z zespołem Downa, wszy-

scy byli pełni obaw, jednak kiedy później

przyszli do mnie rodzicie dzieci z taką

wadą i powiedzieli, że serial zrobił wię-

cej niż wszystkie rządowe programy, to

poczuliśmy się usatysfakcjonowani. Sce-

narzystka przyznała, że pracuje nad no-

wym serialem, w którym jedna z postaci

będzie głucha. Zupełnie inaczej dysku-

towano nad udziałem niepełnospraw-

nych w reklamie. Paweł Tyszkiewicz,

dyrektor zarządzający Stowarzyszenia

Agencji Reklamowych, przekonywał, że

pomysł umieszczania osób z upośledze-

niem w komercyjnych spotach może spo-

tkać się z negatywnym odbiorem społe-

czeństwa.

– Obawiam się, że momentalnie poja-

wią się głosy, że reklamodawca jest chci-

wy i użyje nawet niepełnosprawnych, by-

le tylko sprzedać produkt.

Za dobry pomysł Tyszkiewicz uważa za

to rozwój reklam społecznych, które mogą

wysyłać zamierzone komunikaty, a jedno-

cześnie być wyzwaniem dla twórców.

Dobrze znaczy normalnie

Mity o niepełnosprawnych tworzy przede

wszystkim język używany do przekazania

komunikatu. Danuta Gorajewska z Akade-

mii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie

przekonywała, że niezbędnym elemen-

tem tworzenia takich informacji jest rze-

telna wiedza.

– Z braku przygotowania wynikają

błędne informacje na przykład o tym, że

zespół Downa jest chorobą, a nie wadą

wrodzoną albo że niewidomi i głusi nie

BBC wzorem

Jednym z zaproszonych gości spotkania

była Elizabeth Morrison, specjalista ds.

wizerunku osób niepełnosprawnych oraz

producent telewizji BBC. W swoich wystą-

pieniach przekonywała, że bardzo trud-

no jest zrobić ciekawy program o niepeł-

nosprawnych.

– Społeczeństwo boi się, że materiały

pokazujące ludzi upośledzonych będą nud-

Piotr Pawłowski, prezes Stowarzyszenia Przyjaciół Inte-

gracji dyskutuje z Karolem Pękulem, pełnomocnikiem

ds. osób niepełnosprawnych TVP SA

Goście spotkania Meryke Lefebvre z Europejskie-

go Stowarzyszenia Agencji Reklamowych, Paweł

Tyszkiewicz oraz Martin Winter, dyrektor kreatywny

Leo Burnett Polska

Ł UKASZ S OWA

58 REHABILITACJA W PRAKTYCE 2/2007

G łównym celem spotkania była pró-

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: