rehabilitacja_artykul_2008_02_17591.pdf

(1537 KB) Pobierz

str_22_23_24.indd

KINEZYTERAPIA

w zespołach bólowych

dolnego odcinka kręgosłupa

Współcześnie istnieje szereg metod i koncepcji leczenia bólu dolnego odcinka kręgosłupa (ang. low back pain – LBP),

od farmakologii począwszy, poprzez systemy ćwiczeń, zabiegów manualnych, na chirurgii inwazyjnej kończąc. Obejmują

one zarówno leczenie przyczynowe, jak i objawowe. Jedną z metod, które wykorzystują techniki manualne w leczeniu

LBP, jest chiropraktyka.

gosłupa należą do grupy schorzeń

cywilizacyjnych o bardzo dużej często-

tliwości występowania. Dotyczą 70-90%

osób dorosłych całej populacji i to zarówno

kobiet, jak i mężczyzn. Bóle mogą mieć

charakter ostry, podostry lub przewlekły.

Częstotliwość nawrotów może być różna,

podobnie jak ich nasilenie, jednak ponad

80% z nich ma przebieg łagodny.

Biorąc pod uwagę ścisły związek tych

zespołów z funkcjonowaniem układów

nerwowego, mięśniowego oraz kostno-

-więzadłowego kręgosłupa, ich diagnostyka

wymaga wielokierunkowości i precyzyj-

nego różnicowania.

pochodzą jeszcze z czasów Galena i Hi-

pokratesa. Terapią manualną zajmowali

się wówczas najczęściej niewykształceni

medycznie tzw. nastawiacze (ang. boneset-

ters ), których wiedza była przypadkowa,

zdobyta na podstawie obserwacji i po-

dejmowanych wcześniej prób leczenia.

Chiropraktyka jako metoda lecznicza

została opracowana przez magnetotera-

peutę Palmera dopiero pod koniec XIX w.

w Stanach Zjednoczonych.

Nazwa jest połączeniem dwóch grec-

kich słów: cheiro (dłoń) i practos (robić).

Odzwierciedla ona manualny charakter

metody, która swój początek ma w przeło-

mowym, aczkolwiek dość przypadkowym

odkryciu; mianowicie Palmer podczas

leczenia głuchego pacjenta zaobserwował

widoczne pod skórą przesunięcie kręgu

szyjnego. Używając wyrostka kolczystego

jako dźwigni, nastawił on ręcznie przesu-

nięty kręg, dzięki czemu pacjent odzyskał

słuch. Zdarzenie to skłoniło go do dalszych

badań oraz do stworzenia teorii subluk-

sacji, która w pewnych kwestiach nadal

budzi kontrowersje. Podstawą tej teorii

jest wysunięte przez Palmera twierdzenie,

że istnieje bardzo duża zależność (po-

przez układ nerwowy) pomiędzy stanem

kręgosłupa a ogólnym stanem zdrowia

człowieka, a poprzez manualną korektę

(manipulacje) zaburzeń czynności stawów

kręgowych można leczyć wynikające

z nich schorzenia.

W 1897 r. Palmer utworzył w USA

pierwszą szkołę chiropraktyki, której

absolwenci otrzymywali uprawnienia

do leczenia oraz nauczania tej metody.

Migracja jej absolwentów dość szybko

rozpowszechniła szkołę w innych krajach

Odkrycie Palmera

Manualne procedury lecznicze były

stosowane od stuleci, a wzmianki o nich

Ryc. 1. Technika diagnostyczna badająca ruchomość segmentów odcinka lędźwiowe-

go kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej. Palce środkowe terapeuty na wyrostkach

kolczystych pacjenta. Terapeuta porusza zgiętą kończyną dolną pacjenta, kontrolując

ją swoimi kolanami

Ryc. 2. Technika diagnostyczna badająca ruchomość segmentów odcinka lędźwio-

wego kręgosłupa w płaszczyźnie czołowej. Palec środkowy terapeuty na kolejnych

wyrostkach kolczystych pacjenta. Terapeuta unosi zgięte kończyny dolne pacjenta,

badając ruchomość boczną

Ryc. 3. Technika boczna dla zwiększenia zgięcia w odcinku lędźwiowym. Pacjent usta-

bilizowany tułowiem terapeuty. Lewa ręka terapeuty „wybiera luz”, prawa wykonuje

ruch wzdłuż osi długiej kręgosłupa

Ryc. 4. Technika boczna dla zwiększenia wyprostu w odcinku lędźwiowym dla segmentu

L4-L5. Opuszki palców na wyrostkach międzypoprzecznych. Sytuacja podobna jak

w poprzedniej technice, przy czym ruch rąk terapeuty jest zbieżny

22

REHABILITACJA W PRAKTYCE 2/2008

Chiropraktyka

Z espoły bólowe dolnego odcinka krę-

619812262.548.png

619812262.559.png

619812262.570.png

619812262.581.png

619812262.001.png

KINEZYTERAPIA

Ameryki Północnej (Kanada – 1923 r.), jak

i poza nią (Szwajcaria – 1939 r.).

w kilku etapach. Najpierw dochodzi

do pękania i rozkawałkowania jądra

miażdżystego na fragmenty leżące w pół-

płynnej zawiesinie wewnątrz pierścienia

włóknistego, który stopniowo ulega także

zmianom degeneracyjnym.

Dalsze niefizjologiczne obciążenia sprzy-

jają powolnemu przemieszczaniu jądra

miażdżystego wewnątrz pierścienia, co

w końcu prowadzi do ucisku na pierścień

włóknisty i powstaje wypuklina jądra

miażdżystego. Zmieniony patologicznie

pierścień włóknisty pęka pod naporem

fragmentów jądra miażdżystego, co przy-

czynia się do wysunięcia jądra poza jego

obręb. Powstaje wówczas przepuklina

jądra miażdżystego. Jest to dowód na to,

że wszelkiego rodzaju zespoły bólowe

pochodzenia dyskowego nie powstają

podczas jednego gwałtownego ruchu, ale

są efektem długiego działania patologicz-

nych obciążeń.

niowaniem bólu do obszaru unerwianego

przez uciśnięty korzeń. Podrażnienie do-

tyczy najczęściej korzeni od L3 do S1.

Zespół korzeniowy L3-L4 charakteryzuje

się promieniowaniem bólu do przednio-

-bocznej strony uda, przyśrodkowej pod-

udzia, osłabieniem siły mięśnia czworogło-

wego uda, zmniejszeniem lub zniesieniem

odruchu ze ścięgna właściwego rzepki,

ujemnym testem Laseque’a i bólem przy

rozciąganiu nerwu udowego.

Zespół L5 objawia się promieniowaniem

bólu wzdłuż tylno-bocznej strony uda,

przednio-bocznej podudzia aż do kostki

bocznej, gdzie odczuwany jest najsilniej.

Zaburzone jest także czucie na grzbietowej

stronie stopy i palucha.

Zespół S1 obejmuje tylną stronę uda

i podudzia, piętę i zewnętrzny brzeg

stopy oraz palce od III-V. Następuje także

zmniejszenie siły mięśnia trójgłowego

łydki oraz osłabienie odruchu ze ścięgna

Achillesa.

Leczenie chiropraktyczne

Początkowo chiropraktycy ograniczali

się wyłącznie do manipulacji stawów

kręgosłupa. Współcześnie chiropraktyka

obejmuje również kompleksową diagno-

stykę, manualne mobilizacje (np. trakcje),

stosowanie technik ukierunkowanych

na tkanki miękkie, masaż, kinezyterapię

i fizykoterapię, a także porady profilak-

tyczne.

Zawód chiropraktyka jest zarejestro-

wany w wielu krajach, a praktykujący

doktorzy mają szerokie uprawnienia

w zakresie diagnostyki i leczenia wielu

schorzeń, głównie jednak związanych

z układem kostno-mięśniowym.

Metoda ta jest najczęściej stosowana

w terapii LBP w USA, a pacjenci wykazują

większe zadowolenie z leczenia chiroprak-

tycznego w porównaniu z tradycyjnym

postępowaniem lekarskim. Co więcej,

około 1/3 pacjentów z tą przypadłością

zgłasza się bezpośrednio do chiroprakty-

ków, z pominięciem lekarza pierwszego

kontaktu.

Dolegliwości bólowe

Postępująca dehydratacja, zmiany bio-

chemiczne, zmniejszenie elastyczności

włókien pierścienia włóknistego oraz

ucisk wysuwających się fragmentów jądra

miażdżystego na dobrze unerwione struk-

tury kręgosłupa są przyczyną dolegliwości

bólowych, manifestujących się różnym

obrazem klinicznym.

Drażnienie więzadła podłużnego tylne-

go, torebek stawów międzywyrostkowych

oraz okostnej kręgów, przez wysunięte

jądro miażdżyste, wywołuje zespół bólo-

wy miejscowy, zlokalizowany centralnie

w obrębie kręgosłupa lędźwiowego

i mięśni przykręgosłupowych. Bóle nasi-

lają się podczas ruchu, kichania, kaszlu

czy parcia.

Jeśli dojdzie do drażnienia korzeni

nerwowych, mamy do czynienia z promie-

Stosowane techniki

Chiropraktycy w terapii LBP najczęściej

stosują dwa rodzaje technik manualnych:

manipulacje i mobilizacje. Manipulacje

są poprzedzane działaniami przygotowu-

jącymi, które mają na celu rozluźnienie

leczonych okolic; należą do nich m.in.

techniki tkanek miękkich, zabiegi elektro-

terapeutyczne oraz zabiegi cieplne.

Degeneracja

krążka międzykręgowego

Odcinek lędźwiowy kręgosłupa w ciągu

życia człowieka poddawany jest stałym

naciskom i obciążeniom w różnych

płaszczyznach. Prowadzi to najczęściej

do zmian degeneracyjnych krążka

międzykręgowego, który jest głównym

elementem segmentu ruchowego kręgo-

słupa, amortyzującym naciski i napięcia

oraz przenoszącym je równomiernie na

wszystkie strony.

Degeneracja krążka międzykręgowego

jest procesem długotrwałym i przebiega

Manipulacja

Zgodnie z definicją Amerykańskiego

Stowarzyszenia Chiropraktyki (ACA)

manipulacja to „bierny zabieg manualny,

podczas którego ruch w stawie przekra-

cza jego fizjologiczny zakres, jednak bez

przekroczenia barier anatomicznych”.

Istotną cechą manipulacji jest charaktery-

styczne pchnięcie (ang. thrust ), aplikowane

619812262.022.png

619812262.033.png

619812262.044.png

619812262.055.png

619812262.066.png

619812262.077.png

619812262.088.png

619812262.099.png

619812262.110.png

619812262.121.png

619812262.132.png

619812262.143.png

619812262.154.png

619812262.165.png

619812262.176.png

619812262.187.png

619812262.198.png

619812262.209.png

619812262.220.png

619812262.231.png

619812262.242.png

619812262.253.png

619812262.264.png

619812262.275.png

619812262.286.png

619812262.297.png

619812262.308.png

619812262.319.png

619812262.330.png

619812262.341.png

619812262.352.png

619812262.363.png

619812262.374.png

619812262.385.png

619812262.396.png

619812262.407.png

619812262.418.png

619812262.429.png

619812262.440.png

619812262.451.png

619812262.462.png

619812262.473.png

619812262.484.png

619812262.495.png

619812262.506.png

619812262.517.png

619812262.528.png

619812262.539.png

619812262.549.png

619812262.550.png

619812262.551.png

619812262.552.png

619812262.553.png

619812262.554.png

619812262.555.png

619812262.556.png

619812262.557.png

619812262.558.png

619812262.560.png

619812262.561.png

619812262.562.png

619812262.563.png

619812262.564.png

619812262.565.png

619812262.566.png

619812262.567.png

619812262.568.png

619812262.569.png

619812262.571.png

619812262.572.png

619812262.573.png

619812262.574.png

619812262.575.png

619812262.576.png

619812262.577.png

619812262.578.png

619812262.579.png

619812262.580.png

619812262.582.png

619812262.583.png

619812262.584.png

619812262.585.png

619812262.586.png

619812262.587.png

619812262.588.png

619812262.589.png

619812262.590.png

619812262.591.png

619812262.002.png

619812262.003.png

619812262.004.png

619812262.005.png

619812262.006.png

619812262.007.png

619812262.008.png

619812262.009.png

619812262.010.png

619812262.011.png

619812262.012.png

619812262.013.png

619812262.014.png

619812262.015.png

619812262.016.png

619812262.017.png

619812262.018.png

619812262.019.png

619812262.020.png

619812262.021.png

619812262.023.png

619812262.024.png

619812262.025.png

619812262.026.png

619812262.027.png

619812262.028.png

619812262.029.png

619812262.030.png

619812262.031.png

619812262.032.png

619812262.034.png

619812262.035.png

619812262.036.png

619812262.037.png

619812262.038.png

619812262.039.png

619812262.040.png

619812262.041.png

619812262.042.png

619812262.043.png

619812262.045.png

619812262.046.png

619812262.047.png

619812262.048.png

619812262.049.png

619812262.050.png

619812262.051.png

619812262.052.png

619812262.053.png

619812262.054.png

619812262.056.png

619812262.057.png

619812262.058.png

619812262.059.png

619812262.060.png

619812262.061.png

619812262.062.png

619812262.063.png

619812262.064.png

619812262.065.png

619812262.067.png

619812262.068.png

619812262.069.png

619812262.070.png

619812262.071.png

619812262.072.png

619812262.073.png

619812262.074.png

619812262.075.png

619812262.076.png

619812262.078.png

619812262.079.png

619812262.080.png

619812262.081.png

619812262.082.png

619812262.083.png

619812262.084.png

619812262.085.png

619812262.086.png

619812262.087.png

619812262.089.png

619812262.090.png

619812262.091.png

619812262.092.png

619812262.093.png

619812262.094.png

619812262.095.png

619812262.096.png

619812262.097.png

619812262.098.png

619812262.100.png

619812262.101.png

619812262.102.png

619812262.103.png

619812262.104.png

619812262.105.png

619812262.106.png

619812262.107.png

619812262.108.png

619812262.109.png

619812262.111.png

619812262.112.png

619812262.113.png

619812262.114.png

619812262.115.png

619812262.116.png

619812262.117.png

619812262.118.png

619812262.119.png

619812262.120.png

619812262.122.png

619812262.123.png

619812262.124.png

619812262.125.png

619812262.126.png

619812262.127.png

619812262.128.png

619812262.129.png

619812262.130.png

619812262.131.png

619812262.133.png

619812262.134.png

619812262.135.png

619812262.136.png

619812262.137.png

619812262.138.png

619812262.139.png

619812262.140.png

619812262.141.png

619812262.142.png

619812262.144.png

619812262.145.png

619812262.146.png

619812262.147.png

619812262.148.png

619812262.149.png

619812262.150.png

619812262.151.png

619812262.152.png

619812262.153.png

619812262.155.png

619812262.156.png

619812262.157.png

619812262.158.png

619812262.159.png

619812262.160.png

619812262.161.png

619812262.162.png

619812262.163.png

619812262.164.png

619812262.166.png

619812262.167.png

619812262.168.png

619812262.169.png

619812262.170.png

619812262.171.png

619812262.172.png

619812262.173.png

619812262.174.png

619812262.175.png

619812262.177.png

619812262.178.png

619812262.179.png

619812262.180.png

619812262.181.png

619812262.182.png

619812262.183.png

619812262.184.png

619812262.185.png

619812262.186.png

619812262.188.png

619812262.189.png

619812262.190.png

619812262.191.png

619812262.192.png

619812262.193.png

619812262.194.png

619812262.195.png

619812262.196.png

619812262.197.png

619812262.199.png

619812262.200.png

619812262.201.png

619812262.202.png

619812262.203.png

619812262.204.png

619812262.205.png

619812262.206.png

619812262.207.png

619812262.208.png

619812262.210.png

619812262.211.png

619812262.212.png

619812262.213.png

619812262.214.png

619812262.215.png

619812262.216.png

619812262.217.png

619812262.218.png

619812262.219.png

619812262.221.png

619812262.222.png

619812262.223.png

619812262.224.png

619812262.225.png

619812262.226.png

619812262.227.png

619812262.228.png

619812262.229.png

619812262.230.png

619812262.232.png

619812262.233.png

619812262.234.png

619812262.235.png

619812262.236.png

619812262.237.png

619812262.238.png

619812262.239.png

619812262.240.png

619812262.241.png

619812262.243.png

619812262.244.png

619812262.245.png

619812262.246.png

619812262.247.png

619812262.248.png

619812262.249.png

619812262.250.png

619812262.251.png

619812262.252.png

619812262.254.png

619812262.255.png

619812262.256.png

619812262.257.png

619812262.258.png

619812262.259.png

619812262.260.png

619812262.261.png

619812262.262.png

619812262.263.png

619812262.265.png

619812262.266.png

619812262.267.png

619812262.268.png

619812262.269.png

619812262.270.png

619812262.271.png

619812262.272.png

619812262.273.png

619812262.274.png

619812262.276.png

619812262.277.png

619812262.278.png

619812262.279.png

619812262.280.png

619812262.281.png

619812262.282.png

619812262.283.png

619812262.284.png

619812262.285.png

619812262.287.png

619812262.288.png

619812262.289.png

619812262.290.png

619812262.291.png

619812262.292.png

619812262.293.png

619812262.294.png

619812262.295.png

619812262.296.png

619812262.298.png

619812262.299.png

619812262.300.png

619812262.301.png

619812262.302.png

619812262.303.png

619812262.304.png

619812262.305.png

619812262.306.png

619812262.307.png

619812262.309.png

619812262.310.png

619812262.311.png

619812262.312.png

619812262.313.png

619812262.314.png

619812262.315.png

619812262.316.png

619812262.317.png

619812262.318.png

619812262.320.png

619812262.321.png

619812262.322.png

619812262.323.png

619812262.324.png

619812262.325.png

619812262.326.png

619812262.327.png

619812262.328.png

619812262.329.png

619812262.331.png

619812262.332.png

619812262.333.png

619812262.334.png

619812262.335.png

619812262.336.png

619812262.337.png

619812262.338.png

619812262.339.png

619812262.340.png

619812262.342.png

619812262.343.png

619812262.344.png

619812262.345.png

619812262.346.png

619812262.347.png

619812262.348.png

619812262.349.png

619812262.350.png

619812262.351.png

619812262.353.png

619812262.354.png

619812262.355.png

619812262.356.png

619812262.357.png

619812262.358.png

619812262.359.png

619812262.360.png

619812262.361.png

619812262.362.png

619812262.364.png

619812262.365.png

619812262.366.png

619812262.367.png

619812262.368.png

619812262.369.png

619812262.370.png

619812262.371.png

619812262.372.png

619812262.373.png

619812262.375.png

619812262.376.png

619812262.377.png

619812262.378.png

619812262.379.png

619812262.380.png

619812262.381.png

619812262.382.png

619812262.383.png

619812262.384.png

619812262.386.png

619812262.387.png

619812262.388.png

619812262.389.png

619812262.390.png

619812262.391.png

619812262.392.png

619812262.393.png

619812262.394.png

619812262.395.png

619812262.397.png

619812262.398.png

619812262.399.png

619812262.400.png

619812262.401.png

619812262.402.png

619812262.403.png

619812262.404.png

619812262.405.png

619812262.406.png

619812262.408.png

619812262.409.png

619812262.410.png

619812262.411.png

619812262.412.png

619812262.413.png

619812262.414.png

619812262.415.png

619812262.416.png

619812262.417.png

619812262.419.png

619812262.420.png

619812262.421.png

619812262.422.png

619812262.423.png

619812262.424.png

619812262.425.png

619812262.426.png

619812262.427.png

619812262.428.png

619812262.430.png

619812262.431.png

619812262.432.png

619812262.433.png

619812262.434.png

619812262.435.png

619812262.436.png

619812262.437.png

619812262.438.png

619812262.439.png

619812262.441.png

619812262.442.png

619812262.443.png

619812262.444.png

619812262.445.png

619812262.446.png

619812262.447.png

619812262.448.png

619812262.449.png

619812262.450.png

619812262.452.png

619812262.453.png

619812262.454.png

619812262.455.png

619812262.456.png

619812262.457.png

619812262.458.png

619812262.459.png

619812262.460.png

619812262.461.png

619812262.463.png

619812262.464.png

619812262.465.png

619812262.466.png

619812262.467.png

619812262.468.png

619812262.469.png

619812262.470.png

619812262.471.png

619812262.472.png

619812262.474.png

619812262.475.png

619812262.476.png

619812262.477.png

619812262.478.png

619812262.479.png

619812262.480.png

619812262.481.png

619812262.482.png

619812262.483.png

619812262.485.png

619812262.486.png

619812262.487.png

619812262.488.png

619812262.489.png

619812262.490.png

619812262.491.png

619812262.492.png

619812262.493.png

619812262.494.png

619812262.496.png

619812262.497.png

619812262.498.png

619812262.499.png

619812262.500.png

619812262.501.png

619812262.502.png

619812262.503.png

619812262.504.png

619812262.505.png

619812262.507.png

619812262.508.png

619812262.509.png

619812262.510.png

619812262.511.png

619812262.512.png

619812262.513.png

619812262.514.png

619812262.515.png

619812262.516.png

619812262.518.png

619812262.519.png

619812262.520.png

619812262.521.png

619812262.522.png

619812262.523.png

619812262.524.png

619812262.525.png

619812262.526.png

619812262.527.png

619812262.529.png

619812262.530.png

619812262.531.png

619812262.532.png

619812262.533.png

619812262.534.png

619812262.535.png

619812262.536.png

619812262.537.png

619812262.538.png

619812262.540.png

619812262.541.png

619812262.542.png

619812262.543.png

KINEZYTERAPIA

na końcu biernego zakresu ruchu, którego

częstym efektem jest słyszalny trzask.

Jest on związany najprawdopodobniej ze

zjawiskiem kawitacji, czyli tworzenia się

– pod wpływem nagłego spadku ciśnienia

– w stawach międzykręgowych pęche-

rzyków gazu rozpuszczonego w płynie

stawowym.

Pchnięcie to ma wprowadzać ruch

w stawie w tzw. przestrzeń parafizjolo-

giczną, czyli wąski zakres kątowy ruchu

pomiędzy końcem fizjologicznego, bier-

nego zakresu ruchu a ograniczeniami

anatomicznymi wynikającymi z budowy

stawu. Działanie to powoduje przede

wszystkim zwiększenie zakresu ruchu

w manipulowanym stawie, zwłaszcza

bezpośrednio po manipulacji.

Aby manipulacja była bezpieczna i osią-

gnęła zamierzony efekt, należy wykluczyć

wszelkie przeciwwskazania, co wymaga

dokładnej diagnostyki. Przed aplikacją

pchnięcia pacjent powinien być w pełni

rozluźniony. Natomiast sam zabieg wymaga

dużej precyzji wykonania, zwłaszcza jeśli

chodzi o pozycję pacjenta, siłę, szybkość

i lokalizację impulsu.

Bardzo ważne jest też początkowe

ustawienie pacjenta i odpowiednie za-

ryglowanie w poszczególnych stawach.

Dopiero po osiągnięciu właściwej pozycji

wyjściowej możemy przystąpić do wyko-

nania manipulacji. Techniki manipulacji

mogą być z powodzeniem stosowane, gdy

wcześniej zostały wykluczone wszelkie

możliwe przeciwwskazania, pacjent znaj-

duje się w komfortowej dla niego pozycji,

a co najważniejsze – zaryglowanie stawu

jest bezbolesne.

doprowadzenie ruchu w stawie do końca

biernego zakresu, bez jego przekraczania.

Większość technik stosowanych w leczeniu

zespołów bólowych odcinka lędźwiowego

kręgosłupa to techniki stosujące rotację.

Właśnie ten ruch powoduje największe

otwarcie przestrzeni międzywyrostkowej,

a tym samym odblokowanie stawu.

Kilka podstawowych technik chiro-

praktycznych stosowanych w diagnostyce

i leczeniu odcinka lędźwiowego kręgosłupa

przedstawiają fotografie.

Mechanizmy terapeutyczne

technik manualnych

Nie są one do końca wyjaśnione i wciąż

trwają badania mające na celu poznanie ich

istoty, a co za tym idzie – wskazań do ich

stosowania. Niektórzy autorzy wymieniają

takie możliwości, jak: redukcja wysięku

w stawie i okołostawowego obrzęku,

rozciąganie torebek stawowych, działa-

nie przeciwbólowe na poziomie rdzenia

(teoria bramki kontrolnej), jak również

stymulacja mechanoreceptorów. Inni

z kolei wspominają o redukcji wypukliny

jądra miażdżystego, rozrywaniu zrostów

włóknistych otaczających przesunięty dysk

lub stawy międzykręgowe, uwolnieniu

uwięźniętych fałdów błony maziowej, jak

również hamowaniu impulsów nocycep-

tywnych oraz obniżeniu zwiększonego

napięcia mięśni i odblokowywaniu seg-

mentów ruchowych.

Przeciwwskazania

do leczenia chiropraktycznego

Przeciwwskazania do manipulacji można

podzielić na bezwzględne i względne.

Do przeciwwskazań bezwzględnych

należą:

– znaczne osłabienie struktury kości

różnego pochodzenia, jak: nowotwory,

infekcje, choroby metaboliczne, choroby

wrodzone, zmiany jatrogenne, zapalne

i pourazowe,

– zmiany neurologiczne, m.in. ucisk rdze-

nia, zespół ogona końskiego czy ucisk

korzeniowy z wzrastającymi ubytkami

neurologicznymi,

– choroby układu naczyniowego, jak: tęt-

niaki aortalne oraz schorzenia prowadzą-

ce do krwawień wewnątrzstawowych,

nawet przy minimalnych ruchach,

– brak pełnej diagnostyki,

– brak współpracy ze strony pacjenta,

– duża bolesność i opór mięśniowy.

Natomiast względne przeciwwskazania

to: wcześniejsze złe reakcje na zabiegi

manualne, przepuklina jądra miażdżyste-

go, zapalenia stawów, ciąża, kręgozmyk,

osteoporoza, długotrwała kortykoste-

rydoterapia, zaawansowana choroba

zwyrodnieniowa stawów, niewydolność

więzadłowa, zwapnienia stawowe.

Efekty stosowania

technik chiropraktycznych

Niezależnie od stanu wiedzy teoretycznej

na ten temat szereg badań porównaw-

czych i poglądowych dowodzi różnego

stopnia efektywności stosowania technik

manipulacyjnych w terapii LBP. Należy

także podkreślić, że manipulacje dolnego

odcinka kręgosłupa w przypadku LBP

pochodzenia dyskowego są terapią bez-

pieczną. Ryzyko wystąpienia przepukliny

dyskowej bądź zwiększenia istniejącej

wypukliny czy zespołu ogona końskiego

zostało wyliczone na mniej niż 1 przypadek

na 3 700 000 manipulacji. Leczenie chiro-

praktyczne jest korzystne pod względem

ekonomicznym dla pacjentów zarówno

z przewlekłym, jak i ostrym LBP.

Mobilizacja

Mobilizację można określić jako wstępną

fazę manipulacji – „wybranie luzu”, czyli

B ARTOSZ T RYBULEC

M ICHAŁ C HWASTOWSKI

Ryc. 5. Technika w siedzeniu zwiększająca rotację na poziomie górnych segmentów

lędźwiowych. Prawa ręka terapeuty na łopatce pacjenta pomaga wykonać rotację, która

jest inicjowana przez ruch ręką lewą

Ryc. 6. Technika w leżeniu zwiększająca rotację na poziomie przejścia piersiowo-lędź-

wiowego. Lewa ręka stabilizuje, a prawa wykonuje ruch rotacyjny, skręcając kręgosłup

w prawo i wykonując delikatną trakcję

Ryc. 7. Technika oporowa zwiększająca boczne zgięcie. Aproksymacja lewego stawu

międzypoprzecznego L5-S1 i dystrakcja prawego L5-S1. Obie ręce wykonują ruch

zbieżny, skośny w dół

Ryc. 8. Technika boczna dla zwiększenia rotacji w prawo. Kontakt na prawej bocznej

powierzchni wyrostka kolczystego L2. Otwarcie stawu L2-L3. Terapeuta, działając na

miednicę, wywołuje rotację między kręgami L2 i L3

24 REHABILITACJA W PRAKTYCE 2/2008

619812262.544.png

619812262.545.png

619812262.546.png

619812262.547.png

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

okladka_rehabilitacja_2_2008.jpg (9 KB)
rehabilitacja_artykul_2008_02_17588.pdf (728 KB)
rehabilitacja_artykul_2008_02_17589.pdf (384 KB)
rehabilitacja_artykul_2008_02_17590.pdf (667 KB)
rehabilitacja_artykul_2008_02_17591.pdf (1537 KB)

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin