Program zajęć z PSYCHOLOGII aa.doc

Rok 2006/2007 Program zajęć z PSYCHOLOGII

dla studentów kierunku TURYSTYKA l REKREACJA zawodowe studia stacjonarne i zaoczne (3-letnie - l stopień)

1.              Założę n i a p róg ra m owe

1.1.              Cel i zadania nauczania psychologii

Celem nauczania psychologii jest przekazanie studentom podstawowego zasobu wiedzy psychologicznej przydatnej w ich przyszłej pracy zawodowej, związanej z rekreacją i obsługą ruchu turystycznego. Wiedza psychologiczna o przebiegu procesów, właściwościach osobowości oraz sposobach zachowania się człowieka jest nieodzowna zarówno dla programowania, jak i realizacji zadań związanych z rekreacją i turystyką szkolną oraz ludzi dorosłych. Wyboru tematów dokonano kierując się ich przydatnością w pracy z ludźmi, dominuje problematyka z psychologii ogólnej. Program nie zawiera wszystkich treści psychologicznych realizowanych na studiach nauczycielskich czy też trenerskich i powinien być znacznie uzupełniany na studiach magisterskich II stopnia. Dotyczy to głównie problematyki psychologii rozwojowej i klinicznej.

1.2.              Liczba godzin

Studia stacjonarne - 52 godzin: 26 wykładów i 26 ćwiczeń Studia wieczorowe - 40 godzin: 20 wykładów i 20 ćwiczeń Studia zaoczne - 30 godziny: 16 wykładów i 14 ćwiczeń.

2.              Treści nauczania

2.1 Wykłady

1. Psychologia jako nauka - przedmiot badań. Schemat regulacji zachowania i
zachowania celowego. Kierunki i źródła w psychologii. Koncepcje psychologiczne
człowieka.

2. Pamięć i uczenie. Istota pamięci i uczenia się. Podstawowe mechanizmy pamięci
i uczenia się. Model pamięci Atkinsona. Model reprezentacji wiedzy Andersena.
Efekty uczenia się - krzywe uczenia się i zapominania.

3. Procesy poznawcze i uwaga.    Istota i funkcje uwagi. Procesy sensoryczne.
Schemat procesów poznawczych. Wyobraźnia - rodzaje i funkcje. Wyobrażenia a
inne procesy poznawcze.

4     Myślenie i rozwiązywanie problemów. Istota i rodzaje myślenia. Struktura myślenia - informacje, operacje, reguły. Rodzaje sytuacji problemowych. Fazy rozwiązywania problemów. Myślenie twórcze.

5.              Motywacja    i    potrzeby    człowieka.    Właściwości     motywacji.     Równanie
motywacyjne. Klasyfikacja potrzeb i motywacji. Funkcje motywacji.

6.     Emocje i  uczucia człowieka.  Równanie emocjonalności.   Klasyfikacja emocji.
Cechy emocji i ich ekspresja. Rozwój reprezentacji emocji. Funkcje emocji.

7.     Zdolności, inteligencja i twórczość. Istota i teorie. Rodzaje zdolności. Inteligencja
a   zdolności   poznawcze.    Próba   syntezy.    Inteligencja   emocjonalna.    Kryteria

twórczości   i   struktura   procesu   twórczego.   Twórczość   a   cechy   indywidualne człowieka.

8.                  Temperament.      Istota   i  teorie.   Regulacyjna  teoria  temperamentu.   Wybrane
elementy   zachowania   się   osób   wysoko   i   nisko   reaktywnych.   Właściwości
temperamentu nawiązujące do teorii aktywacji.

9.                  Trudności życia codziennego. Frustracja i stres - źródła i objawy.    Fazowość
stresu. Aktywowalność a stan stresu. Model salutogenetyczny radzenia sobie ze
stresem.

10.             Osobowość człowieka i jej patologia. Struktura i funkcje osobowości. Rozwój
osobowości w cyklu życia wg Eriksona. Tworzenie obrazu siebie, własnego “ja".
Patologia i zaburzenia osobowości.

11.             Struktura postaw i wartości. Klasyfikacja postaw i wartości. Wymiary postaw.
Schemat tworzenia postaw. Mechanizmy kształtowania postaw i wartości.

12.             Interakcje   międzyludzkie.   Analiza   interakcji   z   punktu   widzenia   wybranych
koncepcji. Teoria atrybucji. Człowiek jako przedmiot spostrzeżeń.

13.             Grupa społeczna. Struktura i funkcje grupy. Cele i normy grupowe. Pozytywne
i negatywne oddziaływanie grupy. Kierownictwo i przywództwo w grupie.

2.2. Ćwiczenia

1. 2. 3. 4. – anulowano!

4.                        Prawa motywacji. Wpływ motywacji na procesy poznawcze i działanie człowieka.
Potrzeby rekreacji i wypoczynku. Konflikty motywacyjne. Diagnozowanie potrzeb i
motywacji. Wykorzystanie wiedzy o motywacji w praktyce.

5.                        Wpływ emocji na procesy poznawcze i działanie. Strach i lęk, ich następstwa oraz
sposoby   regulacji.   Turystyka   i   rekreacja  jako   czynniki   kształtowania   dobrego
samopoczucia i aktywności życiowej człowieka. Wykorzystanie wiedzy o emocjach
i uczuciach w praktyce społecznej. Diagnozowanie stanów emocjonalnych.

6.                        Zdolności i inteligencja. Czynniki genetyczne i środowiskowe w rozwoju inteligencji.
Wybitne zdolności a talent. Zdolności specjalne. Pomiar i bieguny inteligencji.
Wykorzystanie wiedzy o zdolnościach i inteligencji w praktyce.

8.              Temperament a styl zachowania się. Funkcjonalne znaczenie cech temperamentu.
Związek cech temperamentu ze stresem. Pomiar temperamentu. Wykorzystanie
wiedzy o temperamencie w praktyce.

9.              Sposoby i style radzenia sobie ze stresem. Kształtowanie odporności psychicznej
człowieka. Rola turystyki i rekreacji w obniżaniu negatywnych następstw frustracji
i stresów. Wykorzystanie wiedzy o stresie w praktyce społecznej. Diagnozowanie
frustracji i stresów.

7.                       Osobowość niedojrzała i osobowość dojrzała - źródła i przejawy. Cechy człowieka
samorealizującego się. Przyczyny, mechanizmy i sposoby wyrażania psychopatii.
Techniki  psychoterapeutyczne.  Wykorzystanie wiedzy  o  osobowości   i   patologii
w praktyce. Diagnozowanie osobowości i jej zaburzeń.

8.                       Cechy nadawczy, odbiorcy i przekazu a kształtowanie postaw. Zmiany w postawach
i wartościach. Wpływ postaw i wartości na przetwarzanie informacji. Diagnozowanie
postaw i wartości.

9.                       Ocenianie   osób.   Karanie   i   nagradzanie.   Wiedza   o   interakcjach   w   praktyce
społecznej. Diagnoza interakcji.

3.              Wymagania

Podstawą dla zaliczenia ćwiczeń jest obecność i aktywność na zajęciach. Przewiduje się zlecenie samodzielnego przygotowania tematów na podstawie literatury oraz sprawdziany kontrolne. Egzamin obejmuje treści przekazane studentom podczas wykładów i ćwiczeń oraz w literaturze podstawowej.

4.              Literatura podstawowa

1.  Gracz J., Sankowski T. (2001), Psychologia w rekreacji i turystyce. AWF Poznań.

14. Siek St.(1985), Autopsychoterapia. Warszawa, ATK.

15.             Strelau J. (2000) (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki. Gdańsk, GWP.
Tom 1 Podstawy Psychologii. Rozdz. 1, 2, 9, 12.

Tom 2 Psychologia ogólna. Rozdz. 14, 15, 16, 17, 18, 20, 22, 25, 26, 30, 31,

35.5, 35.6, 37, 38, 39, 41.

Tom 3. Jednostka w społeczeństwie i elementy psychologii stosowanej. Rozdz. 56.  
4. Wojciszke   B   .(2002),   Człowiek   wśród   ludzi.   Zarys   psychologii   społecznej.

Warszawa, Wydawnictwo Naukowe “Scholar".

5.  Zdebski J., Winiarski R., Psychologia turystyki w Polsce. Stan obecny i perspektywy rozwoju. Kraków 1990, Folia Turistica 1.

Pozycje literatury uzupełniającej podają osoby prowadzące ćwiczenia.