Temat: Choroby alergiczne skóry.

Choroby alergiczne skóry należą do najczęstszych dermatoz. Alergia jest schorzeniem u podstaw którego leży nieprawidłowa (nadmierna) reakcja układu odpornościowego na czynniki zewnętrzne. Do alergenów zaliczamy:

-          substancje lotne (pyłki, kurz, sierść, zarodniki pleśni)

-          niektóre pokarmy (mleko, jaja, cytryny, kakao)

-          związki i substancje chemiczne (metale, guma, barwniki, konserwanty, leki)

-          jady owadów (pszczoły, osy, szerszenia)

Głównymi komórkami efektorowymi są mastocyty (komórki tuczne) opłaszczone swoistymi przeciwciałami klasy IgE. Po wniknięciu do organizmu alergenu następuje jego związanie z przeciwciałami. W wyniku tej reakcji dochodzi do aktywności mastocytów, wydzielania tzw. mediatorów reakcji alergicznej, do których zaliczamy m. in. HISTAMINĘ. Wydzielane mediatory są odpowiedzialne za objawy choroby alergicznej powodując:

-          zwiększenie wydzielania śluzu przez błonę śluzową (katar, kichanie, łzawienie)

-          podrażnienie zakończeń nerwowych powodujące świąd, ból, zaczerwienienie

-          skurcz mięśni gładkich oskrzeli, obrzęk błony śluzowej, wzrost wydzielania śluzu do światła oskrzeli, a w efekcie trudności w oddychaniu

-          nadmierny rozkurcz naczyń krwionośnych (zaczerwienienie)

-          zwiększenie przepuszczalności naczyń włosowatych (powstaje obrzęk, bąbel pokrzywkowy)

Wstrząs anafilaktyczny – gwałtowny i najgroźniejszy objaw kliniczny alergii o charakterze ogólnoustrojowy. Warunkiem wystąpienia jest co najmniej dwukrotne zetknięcie się z alergenem. Zespół pełnoobjawowy może prowadzić do śmierci i obejmuje m. in.:

-          poblednięcie

-          utratę przytomności

-          szybki, płytki oddech

-          wymioty

-          biegunkę

-          spadek ciśnienia krwi

-          poty

-          złe samopoczucie

Podaje się choremu hydrokortyzon i wapń, w rozwiniętym wstrząsie podaje się adrenalinę podskórnie.  

Mamy następujące testy alergiczne:

-          skórne

-          z krwi

-          pokarmowe (eliminacja)

-          naskórkowe (płatkowy)

-          punktowe

POKRZYWKA

Grupa chorób objawiających się wystąpieniem bąbli pokrzywkowych i świądu. Rodzaje pokrzywki według kryterium czasowego:

-          ostra – do 4 tyg.

-          podostra – 4-6 tyg.

-          przewlekła – powyżej 6 tyg.

-          nawrotowa

wyróżniamy postacie o podłożu alergicznym, fizykalnym oraz pokrzywki niealergiczne. Alergenami mogą być: leki, pokarmy, alergeny wziewne. Pokrzywka fizykalna jest związana z działaniem na skórę zimna, ciepła lub promieni słonecznych.

Obraz kliniczny - Jedynymi wykwitami są bąble pokrzywkowe. Wysiew zmian jest zwykle krótkotrwały, kilku-kilkunastogodzinny, czasem do 48 godz. wykwity są bardzo swędzące. Zmianom skórnym może towarzyszyć obrzęk błon śluzowych jamy ustnej i górnych dróg oddechowych. Czasem występują również nudności, migreny, spadek ciśnienia tętniczego krwi.

Bąbel pokrzywkowy – powstaje wskutek gwałtownego przesięku surowiczego z łożyska naczyniowego do otoczenia. Obrzęk ten powoduje ucisk naczyń krwionośnych w otoczeniu i w następstwie lokalnego niedokrwienia - wykwit przyjmuje kolor porcelanowy).

OBRZĘK NACZYNIORUCHOWY (QUINKIEGO):

-          niezapalny obrzęk warg, otoczenia oczu, policzków, języka, śluzówki górnych dróg oddechowych

-          nagły początek i szybkie ustępowanie zmian

-          brak świądu

-          nawrotowy charakter schorzenia

-          zajęcie krtani zagraża życiu chorego

-          reakcja alergiczna m. in. na leki, substancje wziewne, pokarmy

ATOPOWE ZAPALENIE SKÓRY:

-          schorzenie uwarunkowane genetycznie (w rodzinie choroby z kręgu atopii)

-          w przebiegu choroby wyróżniamy fazę ostra i przewlekłą

-          w fazie ostrej zmiany mają charakter grudek obrzękowych i pęcherzyków na podłożu rumieniowym

-          dalej pęcherze przechodzą w nadżerki i strupy

-          w fazie przewlekłej dochodzi do procesu  - zliszajowacenia, zgrubienia naskórka i skóry, ciemniejszego ich zabarwienia, pogłębienia poletkowania

-          zmiany przewlekłe zlokalizowane są w zgięciach łokciowych, kolanowych, na twarzy, szyi, czasem na tułowiu i częściach wyprostnych kończyn

-          wskutek przewlekłego świądu i drapania paznokcie stają się wypolerowane (tzw. lakierowane paznokcie)

-          cechą charakterystyczną skóry atopowej jest biały dermografizm („pisanie” po skórze)

-          u dzieci cechą charakterystyczną jest wypryskowy stan zapalny dłoni i podeszw, nasilający się w okresie zimowym

-          choroba ma przewlekły i nawrotowy przebieg

WYPRYSK (Egzema):

Jedna z najczęstszych chorób skóry charakteryzująca się powierzchownym stanem zapalnym, rozwijającym się pod wpływem różnorodnych czynników, nie zawsze wykrywalnych.

Wyróżniamy kilka odmian w zależności od mechanizmu powstawania:

·         Wyprysk kontaktowy alergiczny

·         wyprysk kontaktowy z podrażnienia

·         wyprysk zawodowy (praca w określonych warunkach)

·         wyprysk potnicowy

·         wyprysk rogowaciejący

·         wyprysk pieniążkowy (ogniska chorobowe wielkości monetarnej)

·         wyprysk podudzia (choroba związana z zespołem przyżylakowym)

Wyprysk może mieć postać ostrą, podostrą i przewlekłą. W fazie ostrej i podostrej ogniska chorobowe (stanowią je grudki obrzękowe i pęcherzyki na rumieniowym podłożu) są nieostro odgraniczone od skóry zdrowej. Są one na różnym etapie rozwoju.

Wyprysk przewlekły charakteryzuje się zliszajowaceniem oraz obecnością przeczosów z powodu uporczywego świądu. 

2