1.10.2011r.
Prawo karne
Maria Szczepaniec
Egzamin: wystarcza wykład, test jednokrotnego wyboru, 20 pytań, 11 pkt. Daje zaliczenie. Podręcznik: Polskie prawo karne , Wróbel Zoll
Kodeks karny – zakupić!
Prawo karne: zespół norm prawa represyjnego, które określają czyny będące przestępstwami oraz kary i środki karne za ich popełnienie, a także zasady odpowiedzialności karnej. Prawo karne składa się z trzech części: prawo karne materialne (kary za przestępstwa), prawo karne procesowe (określają sposób postępowania organów w chwili naruszenia normy prawa karnego) oraz prawo karne wykonawcze (zajmuje się wykonywaniem orzeczonych kar)
Prawo karne materialne:
- wojskowe (dot. Żołnierzy)
- skarbowe (dot. Przestępstw sprzecznych z interesem skarbu państwa)
- postępowanie z nieletnimi
Funkcje prawa karnego:
1. Sprawiedliwościowa (zapewnienie poczucia sprawiedliwości)
2. Ochronna (ochrona pewnych dóbr i wartości, które w danym społeczeństwie są uważane za ważne)
3. Gwarancyjna (ma chronić sprawcę przestępstwa przed społeczeństwem, sprawca zostanie potraktowany zgodnie z przepisami)
4. Kompensacyjna (jej celem jest zażegnanie sporu pomiędzy ofiarą, a sprawcą, naprawienie szkody)
Zasady prawa karnego:
1. Art. 42 Ust.1 konstytucji
2. Art. 42 Ust.3 konstytucji
3. Nulla crimen/nulla pena sine lege – nie ma przestępstwa/nie ma kary bez ustawy
4. Nullum crimen sine lege scripta – nie ma przestępstwa bez ustawy pisanej
5. Nullum crimen sine lege certa – nie ma przestępstwa bez ( zasada dostatecznej znajomości prawa karnego)
6. Prawo nie działa wstecz – nie można wprowadzić ustawy, która działa z mocą wsteczną.
7. Zakaz analogii (na niekorzyść, nie można pociągać kogoś do odpowiedzialności za czyn analogiczny do jakiegoś innego czynu)
8. Nullum crimen sine culpa – nie ma przestępstwa bez winy
9. Nie ma przestępstwa bez czynu ludzkiego
10. Art. 3 KK:
Art. 3. Kary oraz inne środki przewidziane w tym kodeksie stosuje się z uwzględnieniem zasad humanitaryzmu, w szczególności z poszanowaniem godności człowieka.
11. Zasada humanitaryzmu
Źródła prawa karnego:
1. Konstytucja
2. Ustawa
3. Rozporządzenia z mocą ustawy
4. Prawo międzynarodowe
5. Kodeks karny
Czyny zabronione:
Przestępstwa nie jest tym samyn czym jest wykroczenie.
Kodeks karny składa się z trzech części:
- część ogólna ( zasady odpowiedzialności karnej)
- część szczególna (zawiera poszczególne typy przestępstw)
- część wojskowa
Norma prawa karnego:
- Sankcjonowana (opis określonego zachowania, wyznacza powinnego zachowania /zakaz bądź nakaz)
- Sankcjonująca ( dotyczy tego co spotyka osobę, która narusza normę sankcjonowaną)
Obowiązywanie ustawy pod względem czasu:
Zmiany w prawie karnym:
Jeśli w chwili poełnienia czynu zabronionego zmieni się ustawa, stosuje się ustawę łagodniejszą.
Depenalizacja, penalizacja, stabilizacja penalizacji, modyfikacja penalizacji, kryminalizacja.
Penalizacja – czyn dotąd nie karalny staje się czynem karalnym
Depenalizacja całkowita – czyn dotąd karalny staje się czynem niekaralnym.
Depenalizacja częściowa – przestępstwo staje się wykroczeniem
Modyfikacja penalizacji – zmienia się intensyfikacja sankcji karnej (nowa ustawa zmienia sankcje zaostrza lub łagodzi)
Stabilizacja penalizacji – na gruncie nowej ustawy nie zmienia się pojmowanie przestępstwa, ani sankcje
gosicka