KONCEPCJA PNF
Filozofia PNF:
· pozytywne nastawienie do P i jego problemu
· globalna obserwacja P – nie zależnie od niejsca uczkodzenia
· intensywny trening (nie pod względnym wydolniści) sumowanie bodzców, irradjacja
· mobilizacja rezerw (częsta zmiana pozycji wyjściowych, zmiana normalej kolejności ruchu, zadania domowe) –bez nich nie ma szans na poprawe.
· Myślenie funkcjonalne(czynności życia codziennego)
· Uzyskanie odpowiedzi na każdy bodziec
· Bezbolesna praca z P.
Opór manualny- przez chwyt lumbrikalny (bodziec prioprioreceptywny)
w torowanie napięcia mięśniowego
w poprawa koordynacji
w rozluźnienie mięśni antagonistycznych
w wzmocnienie m. agonistycznych
w musi być optymalny.
w poprawa czucia ruchu
w osiągnięcie odpowiedniej irradjacji
Optymalny opór:
© wpływa na poprawę czucia ruchu
© na napięcie i siłę mięśniową
© na rozluźnienie niektórych mięśni
© poprawa kontroli motorycznej (poprawa koordynacji pomiędzy mięśniami).
Stretch- impuls pobudzający rozciągnięty mięsień do skurczu lub stymulujący napięty mięsień do intensywnego skurczu.
a) stymulus- rozciągnięcie grup mięśniowych przed ruchem (daje gotowość do ruchu)
b) reflex stretch- szybkie pociągnięcie
c) restretch- stymulacja mięśnia, który już pracuje (stretch podczas wykonywanego ruchu).
Trakcja (oddalenie powierzchni stawowych):
§ pobudza receptory okołostawowe
§ zmniejsza ból stawowy podczas ruchu.
§ torowanie wykonywania ruchu
§ rozciąganie m. W celu przygotowania ich do napięcia i skirczu
Irradiacja (wzmocnienie):to pobudzenia, reakcji, przepływu impulsów pod wpływem stymulacji wyzwolonej optymalnym oporem.
I. zależy od: cech osobniczych, motywacji, oporu, pozycji wyjściowej, cech fizycznych, brak dolegliwości bólowych.
· cel: pobudzanie i obniżenie napięcia mięśniowego i aktywizowanie odcinka ciała przez pewien ruch
Aproksymacja (dociśnięcie powierzchni stawowych):
w szybka- pobudza, krótki impuls stos. W celu osiągnięcia odruchowej odpowiedzi stabilizującej, stos. Np. nauka fazy podporowej.
w wolna- zwiększa napięcie mięśniowe (stosuje się w późniejszych etapach, np. Przy nauce chodu).
Normalna kolejność ruchu:
© optymalna koordynacja ruchu
© ekonomiczna nauka chodu
© od dystalnych do proksymalnych.
Zmiana normalnej kolejności ruchu:
§ u pacjentów neurologicznych (np. porażenie wiotkie )
§ od proksymalnych do dystalnych
§ umożliwia mobilizację pacjenta
§ poprzez oporowanie izometryczne mięśni możemy kończynę zatrzymać w odpowiednim wzorcu
§ przy porażeniach wiotkich wystrzegamy się trakcji, bo nie ma bariery mięśniowej, wtedy wykorzystujemy aproksymację.
Chwyt lumbrikalny: BODZCE MANUALNE
· pobudza odpowiednie obszary skóry (pobudzenia eksteroceptywne)
· torowanie kierunku ruchu (w odniesieniu do rotacji).
· Ruch pewny bezbolesny
· Umozliwia trójpłaszczyznową pracę z oporem
· Dopasowanie chwytu do kształtu stymulowanego odcinka ciała
· Zapewnia zabezpieczenie s. Ręki T.
Body mechanik:
w optymalna współpraca terapeuty z pacjentem
w ciało terapeuty ustawione w tej samej płaszczyźnie diagonalnej, co wzorzec ruchu wykonywany przez pacjenta
**lepsza koordynacja ruchów między terapeutą i pacjentem
**ułatwia zachowanie kierunku ruchu
**optymalne dozowanie oporu w całym zakresie ruchu
w prawidłowa pozycja pozwala na zabezpieczenie terapeuty przed niepożądanymi przeciążeniami.
Kontakt wizualny:
© ułatwia prawidłową współpracę między terapeutą a pacjentem
© możliwość optymalnego dozowania oporu przez terapeutę oraz kontrolowania irradiacji
© pacjent samodzielnie kontroluje i koryguje swoją pozycję i ruch
© bodźce: telereceptory- pobudzają wykonywane ruchy.
Kontakt werbalny:
· komenda krótka i zrozumiała dla pacjenta
· komendy „pchać”, „ciągnąć” wskazują kierunek ruchu lub dotyczą skurczu izometrycznego
· bodźce: telereceptory- pobudzają wykonywane ruchy.
Sumowanie bodzców:cel: pbudzanie i obniżanie napięcia mm.
· czasowe- długie działanie bodzców w czasie
· przestrzenne- różnymi kanałami ciała(wzrok, słuch,kinestatycznym) przepływają do CUN inf. O torowanym ruchu.
Faza kontroli motorycznej:
· mobilność- ogólny zestaw cech warunkujących możliwości osiągnięcia pozycji
· stabilność- utrzymanie osiągniętej pozycji- złożona forma kontroli motorycznej
· mobilność na stabilność(koordynacja)
· zręczność- utrzymanie fazy trzeciej przez naprzemienność
Wzorce ruchowe:
· utarte, automatyczne,kompleksowe ruchy o przebiegu diagonalnym, trójpłaszczyznowem
· zapis zgodnie z SFTR
Techniki agonistyczne:
· rytmiczne zapoczątkowanie ruchu
· kombinacja ruchów izotonicznych
· odtwarzanie ruchu
· techniki wykorzystujące zasadę główną Stretch:
- ponawialny stretch na początku ruchu
-ponawialny stretch w czasie ruchu
Techniki antagonistyczne:
· dynamiczna zwrotność ciągła
· stabilizacja zwrotna
· rytmiczna stabilizacja
Techniki rozluzniające:
· trzymaj- rozluznij(hold-relax)- technika rozluzniajaca, wykorzystująca statyczną pracę mm.przykurczonych, bolesnych lub osłabionych z wyboru stosowania u P bólowych.
· napnij – rozluznij (contract- relax)
Bodzce wzrokowe:
· aktywizują motorykę dowolną
· są niezbędne podczas nauki nowego ruchu
cele: kontrolai korekcja, wyzwolenie większej siły skurczu, zawiększa aktywność mm. Tułowia w wyniku ruchow głowy będących skutkiem wodzenia wzrokiem,
Techniki stos.w koncepcji PNF
Cele: torowanie funkcjonalnego ruchu, wzmocnienie mm., regulacja napięcia mm., rozluznienie mm.,zwiększenie zakresu ruchu, redukcja bólu,
WZORCE RUCHOWE W PNF:
¬
i ich kombinacje
¬ łopatki
¬ miednicy
ipsilateralne, bilateralne symetryczne, asymetryczne i reciprokalne
¬ KKDD
¬ KKGG
¬ tułowia: lifting i chopping
¬ głowy i szyi
¬ torowania odruchów mimicznych twarzy
¬ torowania funkcji życiowych.
anja86