03.Łukasza.pdf

(2063 KB) Pobierz
Microsoft Word - Lk.doc
William Barclay
EWANGELIA
W. ŁUKASZA
Pozna 2002
Tłumaczył: Konstanty Wiazowski
Wydanie poprzednie ukazało si nakładem
Wydawnictwa „Słowo Prawdy” w 1986 r.
Redakcja: Adam Ciorga
Ewangelia według -w. Łukasza została nazwana najwspanialsz/ ksi -
g/ w -wiecie. Na pytanie pewnego Amerykanina, jak/ ksi/3k nale3ałoby
przeczyta5 na temat 3ycia Chrystusa, Denney odpowiedział: „Czy zna pan
ju3 t, któr/ napisał Łukasz?” Istnieje pewna legenda, według której Łu-
kasz był zdolnym malarzem. W jednej z hiszpaskich katedr znajduje si
obraz Marii, którego autorstwo przypisuje si Łukaszowi. Na pewno był
to człowiek bardzo spostrzegawczy. Nie popełnimy chyba zbyt wielkiego
błdu, gdy powiemy, 3e trzecia Ewangelia jest najlepszym ze wszystkich
opisem 3ycia Chrystusa. Tradycja zawsze utrzymywała, 3e jej autorem
jest Łukasz i chyba ze spokojnym sumieniem powinni-my si zgodzi5 z t/
tradycj/. W staro3ytno-ci zwykle ł/czono pewne ksigi ze słynnymi imio-
nami, nikt nie uwa3ał tego za co- złego. Łukasz jednak nigdy nie był
słynn/ postaci/ w pierwotnym Ko-ciele, gdyby wic sam nie napisał tej
Ewangelii nikt nie wi/załby jej z jego imieniem.
Łukasz pochodził z pogan i w-ród autorów Nowego Testamentu był
jedynym, który nie był <ydem. Z wykształcenia był lekarzem (Kol 4,14) i
mo3e z tego powodu cieszył si tak wielkim uznaniem. Istnieje powiedze-
nie, 3e duchowny patrzy na ludzi z ich najlepszej strony, prawnik widzi
ludzi z ich najgorszej strony, a lekarz widzi ich takimi jakimi s/. Łukasz
przygl/dał si ludziom i kochał ich wszystkich.
Ksiga ta została napisana dla człowieka zwanego Teofilem. Jest on
nazwany co jest zwyczajnym tytułem wysokiego
urzdnika rzymskiego. Niew/tpliwie Łukasz pisał na 3yczenie tego, który
chciał si dowiedzie5 czego- wicej o Jezusie; uczynił to z powodzeniem
przedstawiaj/c Teofilowi taki obraz postaci Jezusa, który przybli3ył jego
serce do Jezusa. Ka3da z czterech Ewangelii była pisana z innego punktu
widzenia. Czsto na witra3ach ko-cielnych spotykamy podobizny autorów
czterech Ewangelii, do ka3dego z nich doł/czony jest pewien symbol. Oto
najcz-ciej wystpuj/ce poł/czenie symbolu z postaci/:
3
329546873.001.png
Symbolem Marka jest . Ewangelia Marka jest najprostsza i
najbardziej bezpo-rednia. Jej cech/ charakterystyczn/ jest realizm. Jest
ona zwyczajnym reporta3em o 3yciu Jezusa.
Symbolem Mateusza jest . Mateusz był <ydem pisz/cym dla 3y-
dów i widz/cym w Jezusie Mesjasza, lwa z pokolenia Judy, którego na-
dej-cie zapowiadali wszyscy prorocy.
Symbolem Jana jest . Orzeł wznosi si wy3ej od innych ptaków.
Ze wszystkich stworze podobno tylko orzeł mo3e patrze5 wprost na
sło ce. Ewangelia Jana jest Ewangeli/ teologiczn/, swoimi my-lami
wznosi si ona ponad inne Ewangelie. W Ewangelii tej filozof znajduje
tematy, nad którymi mo3e zastanawia5 si przez całe swoje 3ycie i dopie-
ro w wieczno-ci szuka5 na nie odpowiedzi.
Symbolem Łukasza jest . Wół jest zwierzciem ofiarniczym; w Je-
zusie Łukasz widział ofiar zło3on/ za grzechy całego -wiata. Łukasz
szczególnie podkre-la zburzenie dziel/cych ludzko-5 barier, Jezus jest
zarówno dla <ydów jak i pogan, zarówno dla -witych jak i grzeszników.
Jest on zbawicielem całego -wiata. Maj/c to na uwadze zwró5my uwag
na charakterystyczne cechy jego Ewangelii.
Pierwsz/ i najwa3niejsz/ rzecz/ jest to, 3e Ewangelia Łukasza jest
dziełem solidnie opracowanym, a przy tym jego greka jest wyj/tkowo
poprawna. Pierwsze cztery wiersze to najlepsza greka w Nowym Testa-
mencie. Informuje w nich, 3e jego dzieło jest skutkiem bardzo dokładnych
bada. Miał wielkie mo3liwo-ci, st/d jego Eródła musiały by5 wiarygod-
ne. Jako zaufany towarzysz podró3y Pawła musiał zna5 wszystkie wielkie
postacie Ko-cioła i mo3emy by5 pewni, 3e rozpytywał ich o wszystko.
Przez dwa lata razem z Pawłem przebywał w wizieniu w Cezarei. W
czasie tych długich dni zajmował si badaniem, studiowaniem ró3nych
tematów; na pewno dobrze wykorzystał ten czas.
Przykładem dociekliwo-ci Łukasza jest okre-lenie czasu pojawienia
si Jana Chrzciciela. Okre-la ten czas przynajmniej sze-cioma współcze-
snymi wydarzeniami. „W pitnastym roku panowania cesarza Tyberiusza
(1), gdy namiestnikiem Judei był Poncjusz Piłat (2), tetrarch/ galilejskim
Herod (3), tetrarch/ iturejskim i trachonickim Filip, brat jego (4), a tetrar-
ch/ abile skim Lizaniusz (5), za arcykapłanów Annasza i Kaifasza (6)
doszło Słowo Bo3e Jana” (Łk 3,1-2). Oto człowiek pisz/cy uwa3nie i w
miar mo3liwo-ci jak najdokładniej.
4
329546873.002.png
Łukasz pisał przede wszystkim dla pogan. Teofil był poganinem, jak i
sam Łukasz, i st/d w Ewangelii tej dla poganina wszystko jest zrozumiałe.
a) Jak ju3 mówili-my, Łukasz okre-la czas opisywania wydarze w
stosunku do panowania cesarza i urzduj/cego
namiestnika. daty wystpuj/ na pierwszym miejscu.
b) W przeciwiestwie do Mateusza jest on mniej zainteresowany
przedstawieniem 3ycia Jezusa jako wypełnienia 3ydowskich proroctw.
Bardzo rzadko cytuje on Stary Testament.
c) Zazwyczaj podaje greckie znaczenie hebrajskich słów, aby Grek
mógł zrozumie5 ich sens. I tak Szymon staje si Szymonem
(por. Łk 6,15 i Mt 10,4). Golgota została okre-lona greckim odpo-
wiednikiem , co oznacza miejsce . Nigdy nie
okre-la Jezusa 3ydowskim terminem , ale zawsze greckim słowem,
które znaczy . Rodowód Jezusa wywodzi on nie od Abrahama, pro-
toplasty narodu 3ydowskiego, jak czyni to Mateusz, lecz od Adama, pra-
ojca całej ludzko-ci (por. Mt 1,2 i Łk 3,38).
Z tego powodu Ewangelia Łukasza jest dla nas bardzo łatwa w czyta-
niu, gdy3 pisał j/ nie dla <ydów, lecz dla ludzi takich jak my.
Ewangelia Łukasza szczególn/ uwag zwraca na modlitw. We
wszystkich wa3nych chwilach swego 3ycia Jezus modlił si. Modlił si w
czasie chrztu (3,21), przed pierwszym nieporozumieniem z faryzeuszami,
(5,16) przed wyborem dwunastu uczniów (6,12), przed zapytaniem
uczniów za kogo Go uwa3aj/, przed pierwsz/ zapowiedzi/ swojej -mierci
(9,18), w czasie przemienienia (9,29) i na krzy3u (23,46). Tylko Łukasz
wspomina o modlitwie Jezusa za Piotra w godzinie jego do-wiadczenia
(22,32). Tylko on przytacza przypowie-ci o przyjacielu o północy (11,5-
13) i o niesprawiedliwym sdzi (18,1-8), w których mówi si o modlitwie.
Otwarte drzwi modlitwy były dla Łukasza najcenniejszymi drzwiami w
-wiecie.
W Palestynie pozycja społeczna niewiast była niska. W 3ydowskiej
modlitwie porannej m3czyzna dzikuje Bogu za to, 3e nie stworzył go
„poganinem, niewolnikiem lub niewiast/”. Łukasz jednak udziela niewia-
stom bardzo wiele miejsca. Opowiadanie o narodzeniu Jezusa jest przed-
5
329546873.003.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin