struktura biznes planu (9 str).doc

Czym jest biznes plan?

Biznes plan jest zestawem dokumentów, w których na podstawie oceny sytuacji strategicznej firmy oraz danych historycznych zawarta jest projekcja celów firmy i sposobów ich osiągania, przy uwzględnieniu wszystkich istniejących uwarunkowań natury finansowej, rynkowej, marketingowej, organizacyjnej, kadrowej i technologicznej. Obejmuje on działalność bieżącą oraz okres od trzech do pięciu następnych lat.

Struktura biznes planu

Każdy biznes plan opiera się na konstrukcji ujmującej w swych ramach zagadnienia wewnętrzne i z otoczenia organizacji. Merytoryczny zakres dokumentu jakim jest biznes plan jest wyznaczany przez 3 grupy tematyczne. Są to :

·         badanie przedsiębiorstwa (opis i analiza, oszacowanie możliwości wprowadzenia zmian) ogólnie mówiąc opinia o przyszłej działalności

·         opracowanie zasadniczego planu (obejmujące szczegółową analizę oraz plan przekształceń i rozwoju)

·         plan wprowadzenia w życie (plan wdrożenia, powołanie zespołów lub osób odpowiedzialnych za realizację oraz wyznaczenie jej nieprzekraczalnych terminów)

Ogólnie mówiąc układ wszystkich planów jest podobny lecz może mieć różną objętość i ilość załączników w zależności od rozmiaru firmy i skali zaplanowanych przedsięwzięć. Jednakże dla celów informacyjnych można przedstawić typową strukturę biznes planu:

5% - Krótka prezentacja organizacji

15% - Analiza otoczenia

15% - Analiza organizacyjna

30% - Rozwiązania strategiczne

30% - Plan działania

5% - Wnioski

Należy pamiętać, że podstawowym celem biznes planu jest przekonanie potencjalnych inwestorów o sukcesie zamiarów firmy (ewentualnie rozważając wewnętrzne wykorzystanie do pełnienia funkcji efektywnego narzędzia zarządzania ). Warto, uwzględniając ten właśnie cel jak i specyfikę i wielkość przedsiębiorstwa, mieć na uwadze poniższy układ biznes planu. Ze względu na konkretny przypadek przedsiębiorstwa tylko interesujące nas, z punktu widzenia zarządu, elementy powinny być uwzględnione w jego konstrukcji.

Wzór biznes planu

·         streszczenie projektu przedsięwzięcia

·         profil i zakres działania firmy

·         założenia planu strategicznego przedsięwzięcia

·         plan techniczny

·         plan marketingowy

·         plan organizacyjny

·         plan finansowy

·         dane niezbędne do wypełnienia typowego wniosku kredytowego

·         wnioski i podsumowanie

·         załączniki

Streszczenie projektu przedsięwzięcia

Aby krótko zapoznać inwestorów z zawartością biznes planu i by ich zachęcić do dalszej analizy przedstawionych zamierzeń  na samym początku umieszcza się streszczenie. Nie powinno ono być zbyt długie (około dwóch stron) a zawarte w nim informacje powinny obrazować bieżący stan firmy oraz zamierzenia na przyszłość. Oto kilka składników, których uwypuklenie w biznes planie gwarantuje w miarę kompleksową, jak na swoją objętość, wizję firmy i jej celów dla potencjalnego inwestora:

·         cel sporządzenia planu i opis spodziewanych korzyści

·         wysokość środków finansowych potrzebnych do osiągnięcia celu

·         krótki opis produktu i rynku

·         zestawienie najważniejszych elementów planów finansowych

·         opis kadry  menedżerskiej (a szczególnie jej doświadczenia w zarządzaniu) - szczególnie gdy chodzi o przedsiębiorstwa rozpoczynające działalność lub powołujące nowe kierownictwo

Profil i zakres działania firmy

Rozdział ten jest zamieszczany w biznes planie aby w maksymalnie skrótowej formie zapoznać zainteresowanych z działalnością firmy od jej założenia aż do chwili obecnej. Dlatego też zaleca się podział rozdziału na dwie części:

Historia firmy:

·         data i forma założenia firmy

·         najważniejsze dane finansowe firmy

·         najbardziej znaczące osiągnięcia firmy ( uwzględniając wyroby, ich rozwój czy sukcesy rynkowe)

·         dane o poprzednich i aktualnych udziałowcach

·         obecny stan prawny, finansowy i organizacyjny przedsiębiorstwa.

Do informacji o wyrobie, klientach, rynkach, zasobach i branży, w której firma działa dołącza się wyszczególnienie słabych stron planowanego przedsięwzięcia oraz analizę przeszłych wyników finansowych. Zamieszcza się wcześniejsze straty wraz z ich przyczynami oraz środkami podjętymi w celu usunięcia tychże. Należy pamiętać o podkreśleniu roli kierownictwa, które powinno wskazać kroki do usunięcia podobnych problemów w przyszłości. W tym rozdziale podaje się ogólną charakterystykę branży wraz ze statystyką otoczenia.

Ważne jest podanie wymagań dotyczących produktu wprowadzanego na rynek:

·         potrzeby nabywców i wyroby które te potrzeby zaspokajają

·         opis wszystkich zalet i słabych stron produktów

·         cechy produktu wraz z udogodnieniami, które stanowią o umocnieniu pozycji na rynku w odniesieniu do sytuacji u konkurencji

·         możliwość ekspansji w zakresie produkcji i sprzedaży wyrobów

Zamierzenia na przyszłość - podpunkt powinien korzystać z danych odnoszących się do przeszłości firmy tak by na ich podstawie można było ocenić skuteczność przedsięwziętych zamierzeń. Projektowane cele działania powinny wprost wynikać z zaprezentowanej sytuacji firmy. Jeśli natomiast mamy do czynienia z nowo powstającą działalnością to należy ją uzasadnić.

Omawiany podpunkt to również dobre miejsce do określenia

·         dewizy firmy

Czyje potrzeby chce spełniać firma?

Jaki produkt je zaspokaja?

Jakie kwalifikacje ma kadra menedżerska?

Jakie możliwości stwarza rynek?

Jakie zagrożenia stwarza konkurencja?

·         celu działania

określa założenia firmy na 5 lat:

wysoki zysk

zachowanie płynności finansowej

zwiększenie udziału w rynku

zwiększenie wartości firmy

·         celu konstrukcji planu - zdobycie środków finansowych niezbędnych do realizacji przedsięwzięcia ocena opłacalności przedsięwzięcia

Założenia planu strategicznego przedsięwzięcia

Analiza strategiczna - powinna zawierać opis:

·         elementów otoczenia

czynniki ekonomiczne

czynniki polityczne

czynniki estetyczne

technologiczne

czynniki społeczne                                          

·         zasobów firmy

zasoby fizyczne

kadra menedżerska

cechy produktu

·         celów i oczekiwań właścicieli firmy wraz z komentarzem oceniającym wpływ wymienionych czynników na szanse realizacji przedsięwzięcia.

Wybór strategii - ta część biznes planu powinna zawierać elementy według, których generuje się warianty planu działania oraz zasadę ich oceny wraz z uzasadnieniem wyboru wariantu przeznaczonego do realizacji.

Ocenę przeprowadza się na podstawie oceny wpływu na działanie firmy pięciu czynników:

·         możliwość pojawienia się konkurenta

·         siły przetargowej dostawców

·         siły przetargowej nabywców

·         możliwości pojawienia się substytucyjnych wyrobów (np. dostęp do internetu; chcemy produkować modemy telefoniczne musimy brać pod uwagę pojawienie się modemów kablowych etc.)

·         poziomu rywalizacji między dotychczasowymi konkurentami

Wdrożenie strategii - tu opisuje się sposób wdrożenie innowacji tak aby zrealizować wszystkie założenia podjęte w deklaracji. Warto tu podkreślić, że wiele ciekawych pomysłów nie zostało zrealizowanych ze względu na przeszkody w fazie wdrożenia.

Plan techniczny

Głównym celem tego elementu biznes planu jest pokazanie, że firma jest w stanie wyprodukować dany wyrób lub dostarczyć usługę na odpowiednio wysokim poziomie. Dlatego też istotne jest umieszczenie w tej części taki bloków jak:

·         opis wyrobu lub usługi + opis technologii produkcji

·         zarys strategii produkcji

·         opis niezbędnego majątku produkcyjnego

·         sposób zorganizowania dostaw materiałów i surowców

·         program produkcji

·         specyfikacja kosztów produkcji

Opis wyrobu lub usługi

Produkt lub usługa musi zostać wszechstronnie opisany w biznes planie. Przedstawia się jego charakterystykę, istotne zalety szczególnie w porównaniu z wyrobami czy usługami aktualnie dostępnymi na rynku konkurencji, przy szczególnym skupieniu uwagi na wszystkich aspektach konkurencyjności. Wyrób jest jakby wymiernym efektem możliwości przedsiębiorstwa  a jednocześnie podstawą wszelkich działań w celu zdobycia prymu na rozważanym rynku.  Jeśli dany wyrób już istnieje to umieszczamy w tej części b.p. projekty dotyczące udoskonalenia, które mają na celu zwiększenie atrakcyjności oraz konkurencyjności.  Ważne jest by zwrócić uwagę na  jakość, trwałość oraz korzyści nabywców. (cechy wyróżniające produkt, dostępność)

Strategia produkcji

Tu ujmuje się wszystkie problemy związane z opracowywaniem i projektowaniem wyrobu czy usługi, wraz z możliwością zatrudnienia specjalistów z zewnątrz, zamieszczenia terminów wprowadzenia produktów gotowych czy wreszcie poniesionych kosztów ( robocizna, materiały, doświadczenie z prototypami, doradztwo organizacyjne i techniczne).

Ważniejsze zagadnienia:

·         zasady wprowadzania nowych wyrobów

·         modernizacja dotychczasowych produktów

·         dywersyfikacja (zróżnicowanie asortymentu)

·         poziom jakości i nowoczesności wyrobu.

Majątek produkcyjny

W tym podpunkcie, najlepiej w formie tabeli wprowadza się wartość majątku zarówno wnoszonego jak i niezbędnego. Należy uwzględnić przede wszystkim takie środki trwałe jak:

·         grunty

·         budynki i budowle

·         maszyny i urządzenia

·         środki transportu

·         inne środki trwałe

Dla zapewnienia całkowitej informacji o majątku firmy należy także podać powierzchnię zakładów produkcyjnych, biur, magazynów, rodzaj zastosowanych urządzeń, wielkość zatrudnienia niezbędnego do prowadzenia zamierzonej działalności, niezależnie od tego czy jest to istniejące przedsiębiorstwo czy dopiero planowana działalność.

Poziom zapasów wyrobów gotowych, materiałów i surowców

Brak terminowości i kompletności dostaw materiałów i surowców oraz ich wielkość są często czynnikami hamującymi realizację zaplanowanych działań. Należy więc określić:

·         źródła zaopatrzenia

·         dostawców najważniejszych elementów, komponentów i podzespołów

·         decyzje o produkcji tych elementów lub ich zakupie

·         stopień wykorzystania podwykonawców

Powinny się tu znaleźć informacje o możliwości zatrudnienia wykwalifikowanej siły roboczej.

Ogólnie mówiąc w tej części planu winny znaleźć się następujące informacje:

·         określenie materiałów i surowców używanych w procesie produkcji

·         dostępność materiałów

·         czy istnieją alternatywne źródła dostaw materiałów

·         czy ceny materiałów mogą być negocjowane

Zdolności produkcyjne i plan produkcji

Obecna i przewidywana zdolność produkcyjna charakteryzujące bazę produkcyjną powinny być głównym elementem tego punktu planu technicznego. Podkreślenie krytycznych momentów oraz elementów decydujących o sukcesie jest istotne w omawianiu tej cechy przedsiębiorstwa.

Ale przede wszystkim powinny się tu znaleźć takie dane jak:

·         zdolności produkcyjne

·         stopień wykorzystania tychże zdolności oraz skala produkcji

·         czynniki, które decydują o możliwości osiągnięcia planowanej produkcji

Zaleca się przedstawienie tych danych w formie tabeli.

Wreszcie dochodzimy do kosztów produkcji, które choć są ważne z punktu widzenia przedsiębiorstwa jak i inwestora to są bardzo trudne do wcześniejszego określenia. A są one nie mniej ważne od aspektów technicznych czy produkcyjnych. Aby jakoś poradzić sobie z trudnością ich określenia zaleca się wprowadzenie rezerwy kosztów (10-20%). Plan kosztów z kolei jest częścią planu finansowego.

Plan marketingowy

Jako osobny, bardzo ważny rozdział biznes planu często wyodrębnia się marketing. Kształtuje on działalność i pozycję firmy na rynku.

Opisując pozycję marketingową przedsiębiorstwa należy mieć na uwadze zrobienie kompleksowego planu marketingowego, który będzie zawierał zagadnienia dotyczące cech produktu czy usługi, charakterystykę rynków zbytu, sposób prowadzenia sprzedaży oraz planowane działania reklamowe.

Wszystko to należy robić mając na względzie pozycję wyrobu na rynku w odniesieniu do wyrobów konkurencji w aspekcie jakości, ceny, obsługi klienta, obsługi serwisowej i gwarancji, etc.

Następujące informacje dają obraz sytuacji marketingowej firmy sporządzającej biznes plan:

·         opis strategii marketingowej  (ze szczególnym uwzględnieniem sposobu osiągnięcia celu przez firmę ) wraz z założeniami

·         wyniki analiz i badań  rynku

·         opis polityki kształtowania cen wyrobów i usług

·         ...