NEUROFIZJOLOGICZNA I MOTYWACYJNA GOTOWOŚĆ DO NAUKI W SZKOLE.doc

NEUROFIZJOLOGICZNA I MOTYWACYJNA GOTOWOŚĆ DO NAUKI W SZKOLE

Czas, gdy dziecko idzie do szkoły, jest wyjątkowym okresem w życiu każdej rodziny. Bez względu na to czy mamy jedno dziecko, czy kilkoro pójście do szkoły każdego malucha jest dla nas dużym przeżyciem. Temu wyjątkowemu okresowi towarzyszy wiele pytań: "Czy moje dziecko jest gotowe do nauki?, Czy sobie poradzi?, Czy znajdzie przyjaciół? Czy polubi "swoją panią"? Jak długo wytrwa w zapale radosnego chodzenia do szkoły?"
Aby odpowiedzieć na postawione pytania, zastanówmy się, co to jest neurofizjologiczna gotowość do nauki. Aby łatwo poradzić sobie z wymaganiami szkolnymi uczeń powinien posiadać umiejętności używania swoich oczu, uszu, organów ruchu w sposób łatwy i zintegrowany, czyli mieć rozwiniętą percepcję wzrokowa, słuchową oraz motorykę ciała. Niemniej ważna jest umiejętność wykorzystywania zintegrowanej pracy lewej i prawej półkuli mózgowej. Zintegrowana praca lewej (zazwyczaj logicznej) i prawej (zazwyczaj Gestalt) półkuli jest niezbędna, by uczeń w sposób łatwy wykorzystywał mechanizm integracji "myśli i ruchu" oraz mechanizm rozłączenia "myśli i ruchu".
Mechanizm integracji "myśli i ruchu" uczeń wykorzystuje w sytuacjach, w których w sposób automatyczny korzysta ze swojej wiedzy i umiejętności. Jest on niezbędny w sytuacjach kotwiczenia i wzmacniania wiedzy, którą już znamy.
Natomiast mechanizm rozłączenia "myśli i ruchu" jest niezbędny w sytuacjach nowego uczenia się, w sytuacji stresu, w sytuacji, gdy włączają się odruchy przetrwania. Uczeń powinien "zamrozić" ruch, by dać przestrzeń myśli. Myśl jest w tej sytuacji dominująca , ma nastąpić nowe uczenie się. Obydwa te mechanizmy są niezbędne i jednakowo ważne. Ważna jest również umiejętność przechodzenia od jednego mechanizmu do drugiego i odwrotnie, Uczeń, który nadmiernie wykorzystuje tylko jeden z mechanizmów zapominając o drugim, poświęca na naukę więcej czasu oraz wykorzystuje do tego więcej energii ciała i mózgu. Natomiast, gdy łatwo korzysta z obydwu mechanizmów i wykorzystuje je w sposób zintegrowany, uczy się szybko.

W szkole wiele czasu dziecko poświęca na naukę czytania i pisania. Wykorzystuje do tego pracę oczu, a w szczególności umiejętność wodzenia oczami. Aby łatwo czytać tekst od lewej do prawej strony, potrzebna jest umiejętność wodzenia od lewej do prawej strony, utrzymania wzroku na czytanym teksie oraz umiejętność przekraczania wzrokowej linii środka. (Uczeń leworęczny w sposób naturalny czytałby tekst od prawej strony do lewej. Aby czytać w systemie dziecko praworęczne musi nauczyć się nowej koordynacji, wodzenia wzrokiem od prawej do lewej.) Gdy prawe oko ma problemy z przekraczaniem środkowej linii ciała, uczeń zazwyczaj opuszcza początek słów lub zdań. By czytanie było łatwe, ważne jest wykorzystywanie w pracy obu oczu wyżej wspomnianych funkcji.
Oczy mają pracować jak jedna zgrana drużyna.

Sprawdzenie pracy oczu polega na sprawdzeniu:
- umiejętności płynnego wodzenia w poziomie,
- umiejętności płynnego wodzenia w pionie,
- bezstresowym utrzymaniu wzroku podczas patrzenia do góry, na dół, w prawo, w lewo.

Procesowi czytania towarzyszy praca słuchu. Uczeń słyszy nauczyciela, który do niego mówi, słyszy również siebie powtarzając wewnętrznie czytane słowa.

Dlatego sprawdzając pracę słuchu sprawdzamy:
- umiejętność bezstresowego słuchania prawym i lewym uchem,
- reakcję na trzy polecenia: posłuchaj, pomyśl, przypomnij sobie

Koordynacji, jakich powinien nauczyć się maluch przed pójściem do szkoły, jest wiele, zarówno sensorycznych, motorycznych jak i sensoryczno - motorycznych. Im bardziej są one wyćwiczone i z większą łatwością dziecko z nich korzysta,tym łatwiej uczy się. Natomiast jeśli koordynacje czy umiejętności są nieukształtowane i nakładamy na to umiejętności szkolne, powstaje ogromny stres. Dziecko nie rozumie, co się z nim dzieje. Dlaczego dorośli są niezadowoleni z jego odpowiedzi czy reakcji?. Skoro dorosły wymaga, to znaczy, że powinien to umieć. Skoro nie potrafię, to znaczy, że jest ze mną coś nie tak. Nie nadaję się, nie potrafię, jestem głupi - takie myśli pojawiają się w głowie dziecka, którego ciało nie jest gotowe do procesów zapamiętywania, odwzorowywania, koncentracji, przekształcania itp., a dorośli tego nie zauważają.
Motywacja do nauki maleje. Chęci słabną. Z entuzjazmu, jaki był na początku roku szkolnego w półroczu praktycznie nic nie pozostaje. Kinezjlogia Edukacyjna daje nam nowe podejście do rozwoju procesu motywacji u dzieci. Jeżeli rozwiniemy w dzieciach możliwie wiele koordynacji i umiejętności pracy oczu, uszu, motoryki, połączeń oko - motoryka, ucho - motoryka itd., oraz zadbamy o prawidłowe funkcjonowanie mechanizmów integracji myśli i ruchu i rozłączenia "myśli i ruchu", nauka będzie łatwa. Gdy całościowy układ "intelekt - ciało" jest gotowy do pracy, nauka jest łatwa i radosna, a motywacja rośnie. Radość z uczenia sprawia, że chcemy się uczyć i robimy to.