Gherandasanhita
1. Pewnego razu Giandakapali przyszedł do pustelni muniego Gherandy. Pozdrowiwszy go z pokorą i czcią Giandakapali powiedział:
2. O Jogeśwaro! O Jogesie! O Panie! Pragnąłbym usłyszeć o ghatasthajodze /o jodze fizjologicznej/, która przyczynia się do tattawadźniany /poznania prawdy/.
GHERANDA ODRZEKŁ:
3. Zaprawdę, dobrze, że się pytasz, o dzielny. Powiem ci to, o co mnie prosisz synu. Strzeż tego pilnie!
4. Nie ma większych więzów niż maja /ułuda/, nie ma większej siły niż joga, nie ma wierniejszego przyjaciela nad poznanie, nie ma większego wroga od pychy.
5. Jak przez nauczenie się stosowania alfabetu można poznać wszelkie nauki, tak też przez wstępne praktyki jogi osiąga się stopniowo poznanie prawdy /tattawadźniana/.
6. Z dobrych i złych uczynków tworzą się ghaty /czyli ciała/ ludzi, a ciała wytwarzają karmana /czyli czyny/, i w ten sposób toczy się kołowrót wcieleń, jak obracający się młyn.
7. Jak ghatidziantra /kręcący się młyn/ obraca się do góry i w dół, poruszany przez woły, tak też dżiwa /dusza ludzka/ przechodzi przez życie i śmierć poruszana siłą karmana.
8. Jak niewypalony garnek gliniany szybko się rozpuszcza w wodzie, tak też i ciało musi być wzmocnione i oczyszczone ogniem jogi, ażeby się zahartowało.
LEKCJA 1
SIEDEM SADHAN CZYLI ĆWICZEŃ
9. Siedem ćwiczeń czyli sadhan, które stanowią jogę, są
następujące:
1. oczyszczanie
2. wzmacnianie
3. stałość
4. uciszenie
5. lekkość
6. postrzeganie
7. odosobnienie
10-12. Pierwsze: siodhanę czyli oczyszczenie dokonuje się sześcioma karmanami /które opiszemy pokrótce/. Drugie: asany czyli postawy dają drhohatę czyli siłę /wytrzymałość/. Trzecie: mudra daję sthiratę czyli stałość. Czwarte: pratjahara daje dhajrjatę czyli odwagę lub spokój. Piąte: pranajama daje lekkość czyli laghimę. Szóste: dhjana daje postrzeganie /pratjakszatwę/ siebie samego. Siódme: samadhi daje odosobnienie /nirliptata/, które zaprawdę jest wyzwoleniem.
ŚODHANA CZYLI OCZYSZCZENIE
13. /1/Dhauti, /2/basti, /3/neti, /4/laukiki, /5/trataka, /6/kapalabhati - stanowią sześć karmanów, czyli sześć zabiegów, znanych jako siodhana.
Dhauti
14. Są cztery rodzaje dhauti - usuwają one nieczystości ciała. A to:
a. antardhauti /obmywanie wewnętrzne/
b. dantadhauti /czyszczenie zębów/
c. hrddhauti /oczyszczanie serca/
d. mulasiodhana /oczyszczanie odbytnicy/
15. Antaradhauti - dzieli się znów na cztery części: watasara
/oczyszczenie wiatrem/, warisara /oczyszczenie wodą/,
wahmisara /oczyszczenie ogniem/ i bahiskrta.
16. Watasaradhauti - ściągnij usta w dzió wrony /kruka/ i powoli wciągaj powietrze, wypełniając nim stopniowo brzuch /żołądek/, poruszaj nim wewnątrz, a potem wolno wypuszczaj je dolnym przepustem /odbytnicą/.
17. Watasara jest bardzo tajemnym zabiegiem oczyszczania ciała, niszczy wszelkie choroby i wzmaga ogień żołądkowy.
18. Warisaradhauti - napełnij usta wodą, aż po gardło, a następnie pij ją powoli, a potem przesuwaj ją przez brzuch, cisnąc ku dołowi i wypuszczając przez kiszkę stolcową.
19. Ten zabieg winien być utrzymywany w wielkiej tajemnicy. Oczyszcza on ciało, a praktykując go starannie osiąga się świetliste czyli promienne ciało.
20. Warisara stanowi najwyższe dhauti. Ten który je stosuje, z łatwością oczyszcza swoje brudne ciało i przemienia je w promienne.
21. Agnisaradhauti czyli oczyszczenie ogniem - wciskaj pępek, lub jelita ku kręgosłupowi sto razy. Jest to agnisara, czyli zabieg ogniowy. Daje powodzenie w praktyce jogi, leczy wszystkie choroby i wzmaga ogień żołądkowy /sok żołądkowy/.
22. Ta dhauti winna być utrzymywana w wielkiej tajemnicy i jest trudna do osiągnięcia nawet przez bogów.
23. Bahiskrtadhauti - za pomocą kakaciauci /czyli mudry koszyczka kruczego/ wypełnij żołądek powietrzem, zatrzymaj je przez półtorej godziny, a potem wyciśnij je w dół ku jelitom. Ta dhauti musi być utrzymana w wielkiej tajemnicy i nie może być nikomu wyjawiona.
24. Następnie wszedłszy do wody, sięgającej po pępek, wyciągnij siaktinadi /kiszkę prostą/, wymyj nadi ręką i myj starannie, dopóki nie zostanie zmyty wszystek brud, a potem wciągnij ją zpowrotem do brzucha.
25. Ten zabieg winien być zachowany w tajemnicy. Nie jest łatwy do opanowania nawet przez bogów. Dzięki temu dhauti łatwo się osiąga dewadehę /boskie ciało/.
26. Dopóki ktoś nie jest w stanie zatrzymać powietrza przez półtora godziny /czyli zatrzymać wiatr w żołądku przez ten czas/, dopóty nie może opanować tego wielkiego zabiegu oczyszczającego znanego jako bahiskrtadhauti.
27. Dantadhauti czyli oczyszczenie zębów - jest pięć rodzajów dantadhauti: oczyszczenie zębów, nasady języka, dwu otworów w uszach i zatok czołowych.
28. Dantamuladhauti - trzyj zęby proszkiem z katechu /areki/, lu czystą ziemią tak długo, aż zostaną usunięte z zębów nieczystości.
29. To oczyszczenie zębów stanowi wielkie dhauti i ważny zabieg w praktykowaniu jogi dla joginów. Joginowie winni je wykonywać codziennie rano dla pielęgnacji zębów. Spośród środków oczyszczenia jest ono zalecane przez joginów.
30. Dziwahwasiodhana czyli dhauti języka - podam ci teraz sposób oczyszczenia języka. Wydłużenie języka usuwa starość, śmierć i choroby.
31. Złącz trzy palce: wskazujący, środkowy i serdeczny. Wsadź je do gardła , pocieraj dobrze i czyść nasadę języka, spłukując wielokrotnie wodą. Usuń flegmę.
32. Wymywszy go w ten sposób, nacieraj wielokrotnie masłem i mlekiem. Następnie ujmując koniec języka żelaznymi szczypcami, wyciągaj wolniutko na zewnątrz.
33. Pilnie wykonuj to codziennie przed wschodem i zachodem slońca. Czyniąc w ten sposób język się wydłuży.
34. Karnadhauti czyli czyszczenie uszu - czyść obydwie dziurki w uszach palcem wskazującym i serdecznym. Praktykując to codziennie, będziesz słyszał mistyczne dźwięki.
35. Kapalarandhrauti - pocieraj kciukiem prawej ręki wgłębienie na czole koło nasady nosa. Przez praktykowanie tej jogi leczy się choroby powstałe z nieuporządkowania humorów flegmatycznych.
36. Oczyszczają się naczynia krwionośne i pobudza się jasnosłyszenie. Winno się to praktykować codziennie po przebudzeniu się ze snu i po posiłkach wieczornych.
37. Hrddhauti czyli oczyszczanie serca - jest trojakie, a mianowicie: za pomocą dandy (kija), wymany (wymiotów), i przy pomocy wastry (szmaty).
38. Dandadhauti - weź łodygę babki, lub łodygę kurkumy (haridzi), lub też łodygę łościnową i włóż je powoli w przełyk, a następnie powoli ją wyciągaj.
39. Dzięki temu zabiegowi wszystka flegma, żółć i inne nieczystości zostaną wyrzucone ustami. Dzięki owej dandadhauti wyleczy się wszelką chorobę serca.
40. Wamanadhauti - po posiłku niech mądry praktyk wypije wodę , aż po samo gardło, następnie spojrzawszy na krótko w górę, niech zwymiotuje ją z powrotem. Praktykując codziennie tę jogę, wyleczy się z zatarasowania flegmy i żółci.
41. Wastradhauti - połknij powoli cienką szmatkę na cztery palce szeroką, a następnie wyciągnij ja z powrotem. Nazywa się to wastradhati.
42. Leczy to gulmę czyli choroby żołądkowe, goryczkę, powiększenie śledziony, trąd i inne choroby skórne oraz zaburzenia flegmy i żółci. Z dnia na dzień praktykujący zyskuje na zdrowiu, sile i pogodzie ducha.
43. Mulasiodhana czyli oczyszczanie odbytnicy - dopóki odbytnica nie jest oczyszczona, apana waju nie przepływa swobodnie. Dlatego z największą dbałością należy dokonywać oczyszczenia odbytnicy.
44. Łodygą korzenia haridzi (kurkumy), lub palcem środkowym należy starannie oczyszczać odbytnicę wodą, płucząc ją wielokrotnie.
45. Usuwa to zatwardzenie, niestrawność, dyspepsję, powiększa wigor i piekno ciała, wzmaga sferę ognia (sok żołądkowy.
Koniec dhauti
CZĘŚĆ 2Basti
46. Rozróżnia się dwa rodzaje basti, a mianowicie dzialabasti (czyli basti wodne) i sukszmabasti (czyli basti suche). Basti wodne wykonuje się w wodzie, a basti suche zawsze na lądzie.
Dzialabasti
47. Wszedłszy do wody po pępek i przybrawszy postawę zwaną utkatasana, ściągnąć i rozluźnić zwieracz odbytnicy. Nazywa się to dzialabasti.
48.Leczy to premehę (zaburzenia moczowe), gudawartę (obstrukcje) i krurwaju (zaburzenia wiatru). Ciało uwalnia się od wszelkich chorób, oraz staje się tak piękne jak ciało boga miłości.
Sthalabasti
49. Przybrawszy postawę zwaną paścimotanasana, powoli poruszać jelitami w dół, a następnie ściągnąć i rozluźnić zwieracz odbytnicy przy pomocy aświnimudry.
50. Przez praktykowanie tej jogi nigdy się nie zdarzy zatwardzenie i wzmoże się ogień żołądkowy oraz uleczy wzdęcia.
Koniec bastikarmana
CZĘŚĆ 3Neti
51. Weź cienką nić na miarę pół łokcia i włóż ją do nozdrzy. Przepuść ją przez nie i wyciągnij ustami. Nazywa się to netikrija.
52. Praktykując netikriję osiąga się kheciarisidhi. Niszczy ona zaburzenia flegmy i daje jasnowidzenie czyli jasną wizję.
CZĘŚĆ 4
Laulikijoga
53. Przerzucaj bardzo silnie jelitami z jednej strony na drugą. Nazywa się to laulikijoga. Usuwa ona wszelkie choroby i wzmaga ogień ciała.
CZĘŚĆ 5Trataka czyli wpatrywanie się
54. Wpatruj się bez mrugania w jakikolwiek mały przedmiot, aż zaczną ciec łzy. Mądry nazywa to trataką.
55. Praktykuj tę jogę - osiąga się przez nią siambhaawisiddhi i znikną na pewno wszelkie choroby oka, a pojawi się jasnowidzenie.
CZĘŚĆ 6Kaphalabhati
56. Kphalabhati jest trojaka: wjutkarma, wamakrama i sitkrama. Usuwają one zaburzenia flegmy.
Wamakrama
57. Wciągnij powietrze lewym nozdrzem i wypuszczaj je prawym, a następnie wciągnij prawym , a wypuszczaj lewym.
58. To wdychanie i wydychanie ma być wykonane bez jakiegokolwiek wysiłku. To ćwiczenie usuwa zaburzenia flegmy.
Wjutkrama
59. Wciągnij wodę przez obydwa nozdrza i wypuszczaj ją ustami bardzo powoli. Nazywa się to wjutkrama i niszczy zaburzenia flegmy.
Sitikrama
60. Wciągnij wodę ustami i wypuszczaj ją nozdrzami. Przez uprawianie tej jogi staje się on podobny bogu miłości.
61. Nigdy nie przyjdzie na niego starość i zgrzybiałość nigdy go nie oszpeci. Ciało stanie się zdrowe, elastyczne i zostaną usunięte zaburzenia flegmy.
koniec pierwszej lekcji
LEKCJA 2
ASANY CZYLI POSTAWY
1. GHERANDA POWIEDZIAŁ: jest osiemdziesiąt cztery lakhasan podanych przez Siwę. Tych postaw jest tyle, ile jest gatunków istot we wszechświecie.
2. Spośród nich osiemdziesiąt cztery jest najlepszych, a spośród tych osiemdziesięciu czterech trzydzieści dwie są uważane za pożyteczne dla gatunku ludzkiego na tym świecie.
Rozmaite rodzaje postaw
3-6. Trzydzieści dwie asany, które dają doskonałość w tym śmiertelnym świecie są następujące:
1. Siddha (postawa doskonała)
2. Padma (lotosowa)
3. Bhadra (miła)
4. Mukta (wyzwolona, wolna)
5. Wadźra (diamentowa)
6. Swastikasana (pomyślności)
7. Sinha (lwia)
8. Gomukha (krowiego pyska)
9. Wira (bohaterska
10. Dhanur ( łukowa)
11. Mrta (trupia0
12. Gupta (tajemna)
13. Matsja (rybia)
14. Matajendra
15. Goraksza
16. Paścimatana
17. Utkata
18. Siakata (niebezpieczna)
19. Majur (pawia)
20. Kukutta ( kogucia)
21. Kurma (żółwia)
22. Uttanamanduka
23. Utanakurmaka
24. Wrksza (drzewa)
25. Manduka ( żabia)
26. Garuda
27. Wrsza (byka)
28. Salabha
29. Makara
30. Usztra (wielbłądzia)
31. Bhudzianga (węża)
32. Joga
1. SIDHASANA
7-8. Praktykujący, który pokonał swoje żądze, umieściwszy jedną piętę przy otworze odbytnicy, kładzie drugą piętę na nasadzie organu rodnego. Następnie przywrzeć winien podbródkiem do piersi i pozostać w spokoju i i wyprostowany, wpatrując się w miejsce miedzy brwiami. Nazywa się to sidhasana i prowadzi do wyzwolenia.
2. PADMASANA
9. Umieść prawą stopę na lewym udzie i podobnie lewą na prawym udzie. Skrzyżuj również ręce poza plecami i uchwyć silnie za duże palce u nóg w ten sposób skrzyżowanych. Przywrzyj podbródkiem do piersi i utkwij wzrok na czubku nosa. Nazywa się to padmasana (czyli lotosowa). Usuwa wszystkie choroby.
3. BHADRASANA
10-11. Umieść ostrożnie pięty skrzyżowane pod jądrami. Skrzyżuj ręce poza plecami i uchwyć palce stóp. Utkwij wzrok na czubku nosa, wykonawszy uprzednio mudrę zwaną dzialandhara. To jest bhadrasana ( czyli postawa szczęśliwa), która usuwa wszelkiego rodzaju choroby.
4. MUKTASANA
12. Umieść lewą piętę przy nasadzie organu rodnego, a prawą pietę na niej. Utrzymuj głowę i szyję w prostej linii z ciałem. ta postawa nazywa się muktasana. Daje sidhi (doskonałość).
5. WADŻRASANA CZYLI POSTAWA DIAMENTOWA
13. Złącz ściśle uda jak diament i umieść podudzia po obu stronach odbytnicy. Nazywa się to wadźrasana. Użycza ona psychicznych mocy joginowi.
6. SWASTIKASANA
14. Ściągnięcie podudzi i ud razem oraz umieszczenie stóp pod nimi, utrzymuje ciało w wygodnym stanie i siedząc prosto stanowi postawę zwaną swastikasaną.
7. SINHASANA
15-16. Obie pięty umieść pod moszną na odwrót (tj. lewą piętę po prawej stronie, a prawą piętę po lewej stronie moszny) i odwrócone do góry. Ułóż kolana na ziemi, a ręce umieść na kolanach, trzymając usta otwarte i uprawiając dzialandharamudrę, wzrok utkwij na czubku nosa. Jest to sinhasana (postawa lwia), która usuwa wszelkie choroby.
8. GOMUKHASANA
17. Umieść obie stopy na ziemi, a pięty umieść na odwrót pod pośladkami, utrzymując ciało nieruchomo. Nazywa się to gomukhasana, przypominająca pysk krowi.
9. WIRASANA
18. Jedną nogę (prawą stopę) umieść na drugim ( lewym) udzie, a drugą stopę cofnij do tyłu. Nazywa się to wirasana (bohaterska).
10. DHANURASANA
19. Nogi ułożone na ziemi sztywno wyprostowane, chwyć rękami za stopy i zegnij ciało jak łuk. Jogowie nazywają to dhanurasana czyli postawa łukowa.
11. MRTASANA
20. Leżenie płasko na ziemi niczym trup nazywa się mrtasaną (postawą trupią). Ta postawa usuwa zmęczenie i uspokaja zmęczenie umysłu.
12. GUPTASANA
21. Schowaj obie stopy pod obydwa kolana i umieść odbytnicę na stopach. Nazywa się to guptasana (postawa ukryta).
13. MATSJASANA
22. Usiądź w padmasanie bez skrzyżowania rąk. połóżsię na plecach, trzymając głowę między obydwoma łokciami. Jest to matsjasana (postawa rybia) - niszczycielka wszelkich chorób.
14. PAŚCIMATANASANA
23. Ułóż nogi na ziemi sztywno wyprostowane (nie dotykając piętami) i umieść czoło na kolanach, a rękami chwyć się za palce nóg. Jest to paścimatanasana.
15. MATSJENDRASANA
24.-25. Partię brzuszną i plecy utrzymując w wygodnej pozycji zegnij lewą nogę i umieść ją na prawym udzie. Następnie umieść na tym łokieć prawej ręki, a twarz ułóż na dłoni prawej ręki. Wzrok utkwij między brwiami. Ta postawa nazywa się matsjendrasana.
16.GORAKSZASANA
26-27. Pomiędzy kolanami i udami ukryć stopy zwrócone ku górze. Pięty nakryć starannie wyciągniętymi rękami. Ścisnąć gardło i utkwić wzrok na czubku nosa. Nazywa się to gorakszasana. Daje ona joginom powodzenie (w jodze).
17. UTKATASANA
28. Dotknij palcami nóg ziemi, a pięty trzymaj w powietrzu. Usiądź odbytnicą na piętach. Znana jest ona jako utkatasana.
18. SIKATASANA
29. Umieść lewą stopę i nogę na ziemi. Otocz lewą stopę prawą nogą i ułóż obie ręce na kolanach. Jest to siakatasana.
19. MAJURASANA
30-31. Połóż dłonie na ziemi a okolicę pępka oprzyj na obu łokciach. Unieś się na rękach, a nogi, skrzyżowane jak w padmasanie, niech znajdą się w powietrzu. Nazywa się to majurasana (postawa pawia). Postawa pawia usuwa skutki szkodliwego dla zdrowia jedzenia, wytwarza gorąco w żołądku, usuwa skutki śmiertelnych trucizn i z łatwością leczy takie choroby jak guluma i gorączka. Tak wielce pożyteczna jest ta asana.
20. KUKKUTASANA
32. Siedząc na ziemi skrzyżuj nogi w postawie lotosowej. Wsadź ręce w dół pomiędzy uda i kolana. Unieś się na rękach, utrzymując ciało na łokciach. Nazywa się to postawą koguta.
21. KURMASANA
33. Umieść pięty skrzyżowane pod moszną. Głowę, szyję i korpus ciała trzymaj sztywno (ale swobodnie). Nazywa się to postawą żółwia.
22. UTTANAKURMASANA
34. Przyjmij postawę koguta (jak podano w zwrotce 32). Chwyć się rękami za szyję i stój podniesiony jak żółw. Jest to uttanakurmasana.
23. MANDUKASANA
35. Weź stopy do tyłu, tak żeby palce nóg dotykały się wzajem, a kolana wsuń do przodu. Nazywa się to postawą żaby.
24. UTTANAMANDUKASANA
36. Przyjmij postawę żaby, trzymaj głowę między łokciami i unieś się tak jak żaba. Jest to uttanamandukasana.
25. WRKSZASANA
37. Stań prosto na jednej nodze (lewej). Zgiąwszy prawą nogę umieść prawą stopę u nasady lewego uda. Stanie w ten sposób jak drzewo na ziemi nazywa się postawą drzewa.
26. GARUDASANA
38. Ułóż nogi z udami na ziemi, przyciskając je do niej. kolanami unieruchom ciało. Połóż ręce na kolanach. Nazywa się to postawą garudy.
27. WRSZASANA
39. Umieść odbytnicę na prawej pięcie. Na lewo od niej skrzyżuj lewą nogę poprzecznie, utrzymując ją pod spodem na ziemi. Jest to postawa byka.
28. SIALABHASANA
40. Leż twarzą do ziemi. Ręce połóż na piersi, dotykając dłońmi ziemi. Unieś nogi w powietrze na wysokość jednego łokcia. Nazywa się to postawą szarańczy.
29. MAKARASANA
41. Połóż się twarzą i piersią na ziemi, a nogi wyprostuj. Obejmij głowę ramionami (rękami). Jest to makarasana - wzmagacz gorąca ciała.
30. USZTRASANA
42. Połóż się twarzą do ziemi. Podnieś nogi do góry i unieś je w kierunku pleców. Chwyć nogi rękami. Zaciśnij usta i silnie ściągnij brzuch. Jest to postawa wielbłąda.
31. BHUDŹANGASANA
43-44. Niech ciało od pępka w dół dotyka ziemi. Ułóż dłonie na ziemi. Podnieś głowę (górna partię ciała) jak wąż. Jest to postawa węża. Wzmaga ona zawsze gorąco ciała, usuwa wszystkie choroby i przez uprawianie tej postawy budzi się Bogini Wężowa (siła kundalini).
32. JOGASANA
45-46. Odwróć stopy do góry i umieść je na kolanach. Następnie połóż ręce na ziemi z dłońmi zwróconymi do góry. Zrób wdech i utkwij wzrok na czubku nosa. Nazywa się to postawą jogi, stosowaną przez joginów, ćwiczących się w jodze.koniec lekcji drugiej
LEKCJA 3
O MUDRACH
GHERANDA POWIEDZIAŁ:
1-3. Jest dwadzieścia pięć mudr, których praktykowanie daje powodzenie (w jodze) joginom. A to:
1. Mahamudra
2. Nabhamudra
3. Uddijana
4. Dzialandara
5. Mulabandha
6. Mahabandha
7. Mahawedha
8. Kheciari
9. Wiparitakarani
10. Joni
11. Wadźroni
12. Siakticialani
13. Tadagi
14. Mandawi
15. Siambhawi
16. Pańciadharana (pięć dharan) 16-20
21. Aświni
22. Pasini
23. Kaki
24. Matangi
25. Bhudziangini
KORZYŚCI PŁYNĄCE Z PRAKTYKOWANIA MUDR
4-5. Maheśwara, zwracając się do swojej żony, wypowiedział zalety mudr tymi słowy: O Bogini! Powiedziałem ci o wszystkich nudrach. Ich umiejętność prowadzi do stopnia adepta. Winno się je starannie utrzymywać w tajemnicy i nie powinno się ich nauczać każdego bez wyboru. Dają one szczęśliwość jogi nowi i nie łatwo mogą je osiągnąć nawet marutowie (bogowie powietrza).
1. MAHAMUDRA
6-7. Naciśnij ostrożnie odbytnicę lewą piętą. Wyciągnij prawą nogę i i chwyć ręką za palec u nogi. Ściśnij gardło (nie wypuszczając tchu) i utkwij wzrok pomiędzy brwiami. Mądry nazywa to mahamudrą.
Jej dobrodziejstwa
8. Praktykowanie mahamudry leczy gruźlicę, obstrukcje, powiększenie śledziony, niestrawność i gorączkę. Zaprawdę leczy ona wszystkie choroby.
2. NABHAMUDRA
9. Jakimikolwiek sprawami byłby jogin zajęty, gdziekolwiek by nie przebywał, niech zawsze trzyma język zwrócony ku górze (w kierunku miekkiego podniebienia) i niech powściąga tchnienie. Nazywa się to nabhamudra i usuwa wszystkie choroby jogina.
3. UDDIJANABANDHA
10. Wciągnij wnętrzność zarówno nad jak i pod pępkiem ku plecom, tak, że żeby trzewia brzuszne dotykały palców. Kto bezustannie uprawia uddijanę (wzlatywanie), ten pokonuje śmierć. Wielki Ptak (tchnienie) dzięki temu procesowi jest stale wciskany w suszumnę i lata (porusza się) tylko w niej.
11. Z wszystkich bandh ta jest najlepsza. Doskonałe jej praktykowanie czyni wyzwolenie łatwym.
4. DZIALANDHARA
12. Ściśnij gardło i oprzyj podbródek na piersi. Nazywa się to dzialandhara. Dzięki tej bandha zostaje zamknięte szesnaście adhar. Ta i mahamudra pokonują śmierć.
13. Dzialandhara jest bandhą dającą powodzenie i jest dobrze wypróbowana. Kto ją praktykuje przez sześć miesięcy, niewątpliwie staje się adeptem.
5. MULABANDHA
14-15. Naciskaj piętą lewej stopy okolicę pomiędzy odbytnicą i moszną oraz ściągnij kiszkę prostą. Jelita w okolicy pępka ostrożnie przyciskaj do kręgosłupa. Połóż prawą piętę na organie rozrodczym, lub na łonie. Nazywa się to mulabandhą. Jest ona niszczycielem uwiądu starczego.
16-17. Osoba, która pragnie przekroczyć ocean egzystencji, niech się wycofa do odosobnionego miejsca i w tajemnicy niech praktykuje tę mudrę. Przez praktykowanie jej niechybnie opanuje się waju (pranę). Praktykuj ją starannie, bez lenistwa i w milczeniu.
6. MAHABANDHA
18-19. Zatkaj otwór odbytnicy piętą lewej stopy. Naciskaj ostrożnie te piętę prawą stopą. Poruszaj wolniutko mięśniami i powoli ściągaj mi...
jarik44