Nie zawsze możemy ustawić akwarium w istniejącym regale, czy meblościance. W przypadku akwariów dużych także stawianie ich na szafce np. od telewizora, czy też komodzie, nie jest najlepszym pomysłem. Na rynku istnieje spory wybór gotowych szafek pod akwaria renomowanych firm, lecz często są one zbyt drogie i nie stać nas na zakup gotowego mebla. Jeśli dysponujemy "żyłką majsterkowicza", mamy niewielkie doświadczenie w samodzielnej obróbce drewna oraz dysponujemy stosunkowo niewielką ilością czasu, szafkę taką możemy skonstruować samemu w jeden dzień.
Poniżej przedstawiamy opis budowy szafki pod akwarium 510-litrowe o wymiarach 170x50x60 cm. Jest to projekt istniejącej szafki, która stoi w mieszkaniu autora artykułu od ponad 2 lat (a na niej 510-litrowe akwarium). Została ona zbudowana przez innego, znajomego akwarystę z kolei na podstawie projektu podobnej szafki stojącej już ponad 8 lat (z akwarium ok. 600 litrów).
Do zbudowania szafki będą nam potrzebne następujące materiały:
· płyta wiórowa o grubości ok. 20 mm z okleiną; płyty takie możemy dociąć na wymiar w wielu punktach stolarskich, są dostępne z okładzinami w różnych kolorach i wzorach; szafka autora jest wykonana z płyty o kolorze i fakturze drewna sosnowego
· płyta wiórowa o grubości ok. 5 mm - tylna ścianka szafki
· deski o grubości 20 mm
· gotowe drzwiczki ze sklejki
· taśma do "naprasowania" o szerokości 20 mm do obrzeżenia krawędzi płyty wiórowej (w identycznym kolorze jak okładzina szafki);
· klej stolarski ("płynny cement") o dużej trwałości i silnej spoinie
· lakier bezbarwny (akrylowy lub poliuretanowy)
· śruby inbusowe do skręcania mebli
Potrzebne będą nam także narzędzia:
· wiertarka
· klucz inbusowy do śrub
· papier ścierny (drobny)
· żelazko
· pędzle do lakieru
Szafka autora została zbudowana z następujących fragmentów płyty:
· 1 blat główny - 180 x 55 cm
· 2 blaty (dolny i górny pomocniczy) - 170 x 50 cm
· 4 ścianki pionowe - 50 x 72 cm
· 1 ścianka tylna - 64 x 72 cm
· 2 ścianki tylne - 74 x 50 cm (płyta 5 mm)
· 2 "nogi" 156 x 5 cm (deska 20 mm)
· 2 "nogi" 44 x 5 cm (deska 20 mm)
· 1 półka 64 x 50 cm
· 3 wsporniki półki 50 x 20 cm
· 2 drzwiczki ze sklejki 49 x 72 cm
Podstawowa struktura szafki to dwa poziome blaty 170 x 50 cm między którymi znajdują się cztery ścianki pionowe 50 x 72 cm. Daje to konstrukcję o wymiarach 170 x 50 x 76 cm. Ścianki pionowe są przyklejone do obu blatów klejem stolarskim o bardzo wytrzymałej spoinie, a dodatkowo blaty są przyśrubowane kilkoma śrubami inbusowymi do ścianek pionowych. Dodatkowo między dwoma środkowymi ściankami pionowymi znajduje się ścianka tylna, która jest także przyśrubowana i przyklejona do blatów oraz do sąsiadujących ścianek pionowych. Taka konstrukcja zapobiega "składaniu się" szafki na bok przy obciążeniu.
Konstrukcja ta stoi na czterech "nogach" - deskach o grubości 20 mm. Odsuwają one dolny blat od podłogi o 5 cm i są ułożone w prostokąt (patrząc z góry). Dodatkowo do górnego blatu przyklejony jest blat główny, na którym stoi akwarium (pod akwarium jest jeszcze 20 mm płyta styropianowa). Taki podwójny blat (główny jest nieco szerszy od pomocniczego górnego) zapobiega wygięciu blatu pod ciężarem akwarium i spełnia dodatkową funkcję estetyczną (blat "wychodzi" poza krawędzie akwarium). Z tyłu szafki przymocowane są (przyklejone, ew. przybite gwoździami) dwie cienkie ścianki tylne (5 mm - płyta wiórowa, ew. sklejka) stanowiące tylną część bocznych szafek (w których znajdują się filtry oraz pokarmy dla ryb).
Szafka ma także miejsce na drugie akwarium 100-litrowe (kwarantanna lub odchów młodych ryb). Jest ono umieszczone między dwoma środkowymi ściankami pionowymi na dodatkowej podstawie. Podstawę tą stanowi półka (nieco "wychodząca" do przodu, dla estetyki rozwiązania) na trzech wspornikach (środkowy po to, by półka nie uginała się pod ciężarem akwarium). Boczne szafki zamknięte są drzwiczkami na zawiasach. Nad dolnym akwarium można dodatkowo umieścić np. na zawiasach pokrywę ze sklejki lub płyty. Przestrzeń pod mniejszym akwarium można wykorzystać np. na przechowywanie węży do podmiany wody.
Wszystkie widoczne krawędzie płyt obrzeżone są taśmą w kolorze okładziny płyt. Taśmę taką "przyklejamy" naprasowując ją niezbyt gorącym żelazkiem. Dodatkowo obrabiamy krawędzie papierem ściernym i dla zabezpieczenia przed wilgocią powlekamy lakierem bezbarwnym. Lakierem malujemy także części bez okładziny (zbudowane z desek czy sklejek).
Poniżej przedstawiamy rysunek techniczny szafki oraz zdjęcia gotowego projektu w kilku fazach budowy akwarium.
Szafka i akwarium w trakcie budowy (główny blat jeszcze nie przyklejony)
Szafka i akwarium już prawie skończone
Szafka po 2 latach użytkowania
Szafka po 2 latach użytkowania - widok z boku
Szafka z otwartą boczną komorą na filtr i pokrywą dolnego akwarium
Boczne komory na filtry (z instalacja elektr.) i pokarmy/akcesoriawszystkie zdjęcia: Tomasz Nidecki
Plany szafki, rys.: Tomasz Nidecki
Szafka taka jest bezpieczna - płyta wiórowa jest bardzo odporna na "ściskanie", w związku z czym nie odkształca się ani trochę pod ciężarem kilkuset kilogramów (akwarium z wypełnieniem). Jak widać można zbudować mebel z tanich materiałów, bez wykorzystywania stalowych stelaży ani gotowych rozwiązań komercyjnych. Jego koszt jest kilkukrotnie niższy od gotowych konstrukcji, a mamy pewność, że mebel wykonany jest solidnie i możemy dostosować konstrukcję do własnych potrzeb (wymiarów akwarium, czy też akwariów).
Koszty materiałów na budowę szafki są niewielkie. Najdroższym elementem jest płyta wiórowa. Deski, cienkie płyty na ścianki tylne, śruby i inne materiały łącznie nie powinny kosztować więcej, niż 50 zł. Koszt płyty wiórowej 18mm wynosi ok. 17 zł za metr kwadratowy (przykładowy cennik płyt meblowych). Układając elementy (patrz rysunek poniżej) na płycie o standardowych wymiarach 1830x2500 mm możemy uzyskać niewielkie straty materiału i całkowity rozmiar zakupionej płyty wraz z niewielkimi stratami materiału powinien wynieść 1830x3220 mm czyli 5.90 m2. Oznacza to koszt 100 złotych. Tak więc całkowity koszt szafki wyniesie ok. 150 zł. Dla porównania gotowe szafki pod akwaria o tych wymiarach kosztują ok. 450 złotych. Jak więc widać taka konstrukcja zdecydowanie się opłaca.
Układ elementów na płytach 1830x2500 mm, rys.: Tomasz Nidecki
wieslaws20107