Moduł 6.pdf

Edukacja

w Zintegrowanym Ratownictwie Medycznym

1. Zintegrowane Ratownictwo Medyczne

1.2. Współpraca z jednostkami ratownictwa

2. Edukacja

Bibliograﬁa

1 . Z i n t e g r o w a n e

Ratownictwo Medyczne

Sytuacja obowiązująca obecnie w systemie ratownictwa spowodowała konieczność

wprowadzenia struktur organizacyjno-instytucjonalnych medycyny ratunkowej

zgodnie z zaleceniami WHO (Światowej Organizacji Zdrowia).

Od 1999 roku prowadzony jest program o nazwie Zintegrowane Ratownictwo Me-

dyczne , zgodny z zapisami ustawy i tworzący podstawy systemu ratownictwa me-

dycznego.

Jego podstawowym celem jest zintegrowanie wszystkich podmiotów ratownictwa

w jeden system posiadający wspólną sieć łączności, jednolite procedury lecznicze

oraz kompatybilny sprzęt przeznaczony do ratowania zdrowia i życia ludzi w sta-

nach nagłego zagrożenia życia niezależnie od ich etiologii.

Głównymi podmiotami systemu Zintegrowanego Ratownictwa Medycznego są:

— szpitalne oddziały ratunkowe z własnymi zespołami ratownictwa medycznego,

— publiczne i niepubliczne pogotowie ratunkowe,

— zespoły ratownictwa medycznego Państwowej Straży Pożarnej,

— zespoły Lotniczego Pogotowia Ratunkowego,

— służby ratownictwa górniczego i morskiego,

— stowarzyszenia TOPR, WOPR, GOPR.

Organizacją systemu ratownictwa w województwie zajmuje się wojewoda, nato-

miast na terenie powiatu — starosta. Centrum Zarządzania Kryzysowego i Ochro-

ny Ludności powoływane przy Urzędzie Wojewódzkim jest organem wykonaw-

czym wojewody, natomiast powołany przez wojewodę pełnomocnik do spraw ra-

townictwa stanowi łącznik między Urzędem Wojewódzkim a ratownictwem me-

dycznym.

Centrum Powiadamiania Ratunkowego jest wspólnym dla wszystkich podmiotów

ratownictwa miejscem przyjmowania zgłoszeń o każdym zdarzeniu.

Gdy niezbędna jest interwencja sił spoza województwa, w którym wydarzył się

wypadek, pomoc zapewniają dodatkowo podmioty z innych województw, krajowe

bazy sprzętu specjalistycznego oraz siły i środki szkół Państwowej Straży Pożarnej.

Pełnią one funkcję wspomagającą i koordynacyjną.

Planowaniem działań jednostek systemu i kierowaniem ich na miejsce zdarzenia

zajmuje się Krajowe Centrum Koordynacji Ratownictwa i Ochrony Ludności (peł-

niące również funkcję międzyresortowego Centrum Zarządzania Kryzysowego).

W przypadku zagrożeń wymagających współdziałania na szczeblu centralnym, rolę

koordynatora przejmuje minister właściwy do spraw wewnętrznych wraz z Zespo-

łem do Spraw Kryzysowych i Centrum Zarządzania Kryzysowego utworzonym na

bazie Krajowego Centrum Koordynacji Ratownictwa i Ochrony Ludności.

1.2. Współpraca z jednostkami ratownictwa

Współpraca między jednostkami ratownictwa medycznego przebiega według na-

stępującego schematu:

1. Od postronnego obywatela do Centrum Powiadamiania Ratunkowego drogą

łączności przywoławczej dociera sygnał o wystąpieniu zdarzenia o charakterze

zagrożenia zdrowia lub życia.

2. Dyspozytor Centrum Powiadamiania Ratunkowego wysyła na miejsce zdarzenia

właściwe jednostki ratunkowe, takie jak zespół ratownictwa medycznego, jed-

nostka ratownicza straży pożarnej, śmigłowiec, ratowników GOPR, WOPR itp.

3. Wszystkie podmioty ratownictwa medycznego działają na miejscu zdarzenia

zgodnie z przyjętymi procedurami. Funkcjonowanie Systemu Ratownictwa Me-

dycznego zostało przedstawione na rysunku 1.

4. Zadaniem zespołów ratownictwa medycznego jest leczenie oraz transport po-

szkodowanych do najbliższego oddziału ratunkowego z zachowaniem zasady „jed-

nych noszy” oraz według wskazówek łańcucha przeżycia.

Rysunek 1

Działanie ratownictwa

medycznego

Źródło: opracowanie własne na

podstawie Hibner, 2003.

Rysunek 2

Łańcuch przeżycia

Łańcuch przeżycia przedstawia kolejność czynności, jakie należy wykonać, gdy

u osoby poszkodowanej doszło do nagłego zatrzymania krążenia (NZK). Czynno-

ści te może i powinien wykonać każdy, kto jest świadkiem zdarzenia, w wyniku

którego chory nie reaguje i nie oddycha.

Pierwsze ogniwo wskazuje, jak ważne jest rozpoznanie NZK i natychmiastowe we-

zwanie pomocy.

Drugie ogniwo to wczesna resuscytacja — jest ona najbardziej efektywna, gdy zo-

stanie podjęta natychmiast po zatrzymaniu krążenia. Wczesne wdrożenie leczenia

dwukrotnie zwiększa szanse przeżycia.

Trzecie ogniwo to wczesna deﬁbrylacja i szybkie podjęcie zaawansowanych zabie-

gów resuscytacyjnych.

Czwarte ogniwo to skuteczna opieka po resuscytacji, której celem jest optymaliza-

cja funkcji życiowych, w szczególności funkcji mózgu i serca.

2 . E d u k a c j a

Ratownictwo medyczne jest nieodłącznym elementem każdego rodzaju ratownic-

twa. Realizowane jest poprzez niesienie pomocy medycznej w przypadku wystąpie-

nia nagłego zagrożenia życia lub zdrowia, dokumentowanie przebiegu działań ra-

towniczych oraz analizę ich efektywności, szkolenie i popularyzację prawidłowych

zachowań ratowniczych oraz przestrzeganie zasad etyki i humanitaryzmu.

Współczesna opieka w obrażeniach wymaga spełnienia takich kryteriów, jak:

— odpowiednio zorganizowane i funkcjonujące struktury w ramach jednolitego

systemu,

— dobrze wyszkolony personel z wysoką motywacją do pracy,

— odpowiednie wyposażenie,

— doskonała łączność,

— stała analiza efektywności działań oraz ponoszonych kosztów.

Aby osoby pracujące w ochronie zdrowia mogły profesjonalnie wypełniać swoje za-

dania, muszą podnosić swoje kwaliﬁkacje , z czym wiąże się konieczność uaktual-

niania kursów specjalistycznych dla personelu medycznego. Niezwykle istotna

jest także edukacja społeczeństwa, ponieważ udzielanie pomocy przedmedycznej

przez świadków wypadku zdarza się w Polsce sporadycznie. Przyczynia się do tego

brak uregulowań prawnych oraz nieznajomość zasad udzielania pierwszej pomocy

i związana z tym obawa przed wyrządzeniem poszkodowanemu krzywdy.

Udzielanie pierwszej pomocy w okresie przedszpitalnym ma charakter interdyscy-

plinarny, poddawane jest ocenie społecznej oraz ocenie mediów, a nawet podlega

pod wymiar sprawiedliwości.

Akcji ratunkowej towarzyszy szybkość w podejmowaniu decyzji i realizowaniu

działań, atmosfera stresu, konﬂiktów, emocji. Dlatego też zespół ratunkowy wy-

maga zarówno wyjątkowego przygotowania w zakresie wiedzy medycznej, jak i od-

powiednich predyspozycji psychicznych i ﬁzycznych.

Urazy, obrażenia, choroby układu krążenia są przyczyną wielu nagłych zgonów.

Natychmiastowe wdrożenie czynności ratowniczych ma duży wpływ na przebieg

leczenia i dalsze rokowanie. Podnoszenie kwaliﬁkacji personelu medycznego oraz

edukacja społeczeństwa są zatem nieodzownym elementem pracy w ratownictwie

medycznym.

Utrzymanie umiejętności praktycznych i wiedzy wymaga ciągłych ćwiczeń. Cho-

ciaż nie ma odgórnych ustaleń co do częstości prowadzenia szkoleń utrwalających

wiadomości z zakresu ratownictwa, to osobom, które nie prowadzą regularnie re-

suscytacji, zaleca się powtarzanie takiego szkolenia co najmniej raz na sześć miesię-

cy. Nauczanie powinno być prowadzone zgodnie z zasadami szkolenia dorosłych,

czyli według wytycznych Europejskiej Rady Resuscytacji (ERC).

Europejska Rada Resuscytacji realizuje swoje zadania poprzez badania ekspery-

mentalne i kliniczne, szkolenia i edukację. Zajmuje się opracowywaniem najsku-

teczniejszych i najbardziej praktycznych zasad udzielania pierwszej pomocy oraz

wykonywania zaawansowanych zabiegów reanimacyjnych. Jej przedstawicielem

w Polsce jest Polska Rada Resuscytacji (PRR), która powstała w 2001 roku w wy-

niku porozumienia Polskiego Towarzystwa Anestezjologii i Intensywnej Terapii,

Polskiego Towarzystwa Medycyny Ratunkowej, Polskiego Towarzystwa Medycyny

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: