PIM_13_zeliwa.pdf

Żeliwa niestopowe

Projekt współfinansowany

z Europejskiego Funduszu Społecznego

i Budżetu Państwa

Żeliwo —stop żelaza z węglem, zawierający 2,5–4,5% Ciinne

p ęg, ją y , , %

pierwiastki (Si, Mn, P, S), przeznaczony do wykonywania części maszyn,

urządzeń przemysłowych i wyrobów codziennego użytku na drodze

odlewania

Żeliwo niestopowe i stopowe

i t

Zależnie od postaci węgla wyróżnia siężeliwa:

• białe (jasny przełom), w których węgiel występuje w postaci cementytu; mają

one ograniczone zastosowanie;

• szare — z grafitem (szary przełom), w których węgiel występuje głównie jako

grafit i częściowo związanej jako cementyt w perlicie; mają one szerokie

zastosowanie; ze względu na kształt wydzieleń grafitu wyróżnia siężeliwo z

grafitem płatkowym sferoidalne i ciągliwe;

grafitem płatkowym, sferoidalne i ciągliwe;

• połowiczne (pstre) —węgiel w postaci cementytu i grafitu.

odlewania.

Ż li

• szare z grafitem (szary przełom) w których węgiel występuje głównie jako

Wykres układu równowagi fazowej Fe-C

układ żelazo-cementyt (linia ciągła), układ żelazo-grafit (linia przerywana)

% masy C

układ żelazo cementyt (linia ciągła) układ żelazo grafit (linia przerywana)

% masy C

Zmiana energii swobodnej ciekłego stopu (F L ) i mieszaniny

austenit + cementyt (F A+C ) oraz mieszaniny austenit + grafit (F A+G )

y( AC )

(

AG )

ze zmianą temperatury

Wykres Maurera wskazujący rodzaj struktury, jaka powinna powstać

w odlewie żeliwnym o grubości 50 mm w zależności od zawartości

węgla i krzemu