Suma, abo kr�tkie opisanie wszytkiego Pasma �wi�tego, to jest: Ksi�g Starego i Nowego Testamentu. B�g Nauczaj� nas tego ksi�gi Starego Zakonu, i�e ten B�g, kt�rego chwali� Noe, Abraham, Izaak, Jakub, Dawid i inszy ojcowie �wi�ci, tylko sam jest prawdziwym Bogiem, wszechmocnym i wiecznym, kt�ry dla dobroci swojej stworzy� S�owem swoim niebo i ziemi� i wszytki ty rzeczy, kt�re na nich s�, od kt�rego wszytki rzeczy pochodz�, bez kt�rego �adna rzecz nie jest, kt�ry jest sprawiedliwym i mi�osiernym, kt�ry we wszytkich wszytko wedle wolej swojej sprawuje, a nikomu si� nie godzi, aby mu rzek�: Czemu tak, abo owak czynisz? Stworzenie Nad to, i� ten�e B�g wszechmocny, stworzywszy insze wszytki rzeczy, stworzy� te� cz�owieka. Adama, najpierwszego cz�owieka, na wyobra�enie i podobie�stwo swoje duchowne i postanowi� go panem wszytkich rzeczy stworzonych na ziemi. Grzech Kt�ry Adam, przez zazdro�� i zdrad� Szatanow�, nie b�d�c pos�uszny roskazaniu stworzyciela swego, Grzechem swym przywi�d� na wszytek �wiat i tak wielki grzech, i� my wedle cia�a od niego na �wiat pochodz�c, jeste�my z przyrodzenia synowie gniewu, a przeto zstawamy si� poddanemi �mierci, zatraceniu, niewolej i okrucie�stwu Szatanowemu. Krystus obiecan A potym, i�e by� obieca� B�g Ojciec ono plemi� b�ogos�awione, JEZUSA KRYSTUSA, Syna swojego, zbawiciela naszego, temu to Adamowi, Abrahamowi, Izaakowi, Jakubowi, Dawidowi i inszym ojcom �wi�tym, aby je od grzech�w i od okrucie�stwa Szata�skiego wybawi�, �eby wiar� �yw� a skuteczn� tej obietnicy wierzyli, i�by te� Jezusowi Krystusowi ufali, spodziewaj�c si� tego wybawienia od niego i przeze�. Zakon Przytym tego nas jeszcze ty ksi�gi ucz�. Wten czas, gdy ojcowie oni �wi�ci izraelscy, oczekawali tego obiecanego zbawienia i wybawienia, poniewa� przyrodzenie ludzkie jest pyszne i tak ska�one, �e nieradzi sami z chuci swej ludzie uznawaj� si� by� grzesznymi, a potrzebuj�cemi obiecanego zbawienia. Da� by� B�g przez Moj�esza Zakon napisany na tablicach kamiennych, aby ludzie poznawszy przeze� grzech i z�o�� serca swojego, tym chciwiej pragn�li przyj�cia Krystusowego, kt�ryby je od grzech�w wykupi� i wybawi�, czego ani zakon uczyni� m�g�, ani ofiary zakonne, bo by�y tylko cieniem a figur� onej prawdziwej ofiary cia�a Krystusowego, kt�ra wszytki grzechy mia�a zg�adzi�. Krystus B�g Zbawiciel przyszed� Ksi�gi Nowego Zakonu ucz� nas tego, i� on obiecany Krystus (kt�ry jest nadewszytkimi rzeczami Bogiem b�ogos�awionym na wieki), kt�ry nam by� w Ksi�gach Starego Zakonu pod ofiarami i figurami przeznaczon, pos�an by� od Ojca, tego czasu, kt�ry by� u siebie postanowi� sam�e Ojciec, tego prawie czasu, kt�rego si� by�o wszelakiej z�o�ci namno�y�o na �wiecie. A i�e ten Jezus Krystus, zbawiciel nasz, wcieliwszy si�, podj�� �mier� i wsta� z martwych, nie dla czyich dobrych uczynk�w (bo wszyscy byli grzeszni), ale aby nam B�g a Ociec nasz, kt�ry jest prawdziwy, ony obfite bogactwa �aski swej, kt�re nam by� obieca� poda�, a nas wedle mi�osierdzia swojego zbawi�. Baranek Ofiara Pok�j Przysposobienie Nowy tedy Zakon ja�nie to nam pokazuje, i�e Jezus Krystus prawdziwy Baranek i prawdziwa ofiara za wszytek �wiat, przyszed� na �wiat g�adz�c grzechy ludzkie, aby nam pok�j i �ask� u Ojca zjedna�, omywaj�c nas od grzech�w naszych w swojej krwi, a i�by nas wybawi� z niewolej Czartowskiej (kr�remu�my s�u�yli grzesz�c), �eby�my te� b�d�c przysposbieni przeze� za syny Bo�e, zstali si� sp�lnemi z nim dziedzicami onego nazacniejszego a wiecznego kr�lestwa. Duch �wi�ty A i�by�my pozna� mogli to osobliwe, a barzo wielkie dobrodziejstwo Bo�e przeciwko nam, tedy nam dawa B�g Ducha swego �wi�tego, kt�rego owoc i skutek jest wierzy� w Boga i w Krystusa jego, Wiara bo opr�cz Ducha �wi�tego, kt�rym bywamy nauczeni i piecz�towani, nie mo�emy wierzy� temu, �eby B�g Ojciec pos�a� Mesjasza, ani te� mo�emy wierzy�, �eby Jezus by� Krystusem. Abowiem jako Pawe� �wi�ty powieda, �aden nie mo�e rzec: Pan Jezus, jedno w Duchu �wi�tym. Ten�e Duch �wi�ty dawa o tym �wiadectwo duchowi naszemu, i� jeste�my syny Bo�emi i rozlewa w nasze wn�trzno�ci Mi�o�� Nadzieja t� mi�o��, kt�r� wypisuje Pawe� �wi�ty Koryntczykom. Nad to jeszcze udziela nam nadziej�, kt�ra jest pewnym oczekawaniem �ywota wiecznego, kt�rego on�e sam u nas jest zadatkiem i zastaw�; udziela nam te� i inszych dar�w duchownych, o kt�rych Pawe� �wi�ty pisze do Galat�w. Nie mamy tedy zaniedbawa�, abo lekce sobie wa�y� owocu wiary, abowiem przez t� ufno�� i wiar� w Krystusa, kt�ra przez mi�o�� skutek sw�j sprawuje i okazuje si� przez uczynki mi�o�ci, pobudzaj�c ku nim cz�owieka, Usprawiedliwienie i po�wi�cenie bywamy usprawiedliwieni i po�wi�ceni, to jest, B�g a Ociec Pana naszego, Jezusa Krystusa, kt�ry si� zsta� i Ojcem naszym przez tego brata naszego, ma nas za sprawiedliwe i za �wi�te z �aski swej, a za zas�ug� Syna swojego, Jezusa Krystusa, nie poczytaj�c nam grzech�w naszych ku wiecznym m�kam. Dobre uczynki Na ostatek przyszed� sam Krystus na �wiat, aby�my b�d�c przeze� po�wi�ceni i oczy�cieni od grzech�w, na�laduj�c dobremi uczynkami wolej jego, zaprz�li si� rzeczy cielesnych, a jemu swobodnie s�u�yli w sprawiedliwo�ci i w �wi�tobliwo�ci po wszytki dni �ywota naszego, a i�by�my przez dobre uczynki, kt�re zgotowa� B�g, aby�my chodzili w nich, pokazowali to, �e jeste�my przez dobre uczynki, kt�re zgotowa� B�g, aby�my chodzili w nich, pokazowali to, �e jeste�my wezwani do tej �aski, a do tego daru wiary, kt�rych dobrych uczynk�w je�li kto nie ma, tedy to po sobie dawa zna�, i�e nie ma wiary w Krystusa takiej, jak� on w nas mie� chce. Krystus Mistrz Biskup Nawy�szy, Po�rzednik, Przyczy�ca Do tego tedy trzeba nam przyst�pi�, a na�ladowa� go ochotnym sercem, aby nas nauczy�, abowiem on jest Mistrz nasz, cichy a pokornego serca, jest wzorem nam, od kt�rego si� mamy uczy� sposobu dobrego �ycia na �wiecie. Jest te� naszym Biskupem nawy�szym, kt�ry sam swoj� krew za nas ofiarowa�, b�d�c jednym po�rzednikiem Boga a ludzi, kt�ry teraz siedzi na prawicy Boga Ojca, zstawszy si� nam przyczy�c�, modl�c si� i przyczyniaj�c za nami, kt�ry bez pochyby uprosi, abo to czego u niego, abo to co u Ojca przez jego imi� prosimy, je�li jedno prosz�c b�dziemy temu mocnie wierzy�, i�e tak uczyni, bo tak obieca�. Nie w�tpimy tedy, je�li�e kiedy zgrzeszymy, z pokut� (do kt�rej nas tu� skoro na pocz�tku swego kazania wzywa i pobudza) a z ufno�ci� przyst�pi� do Majestatu tej �aski jego, zupe�nie temu wierz�c, i�e mi�osierdzie otrzymamy, bo tego przyszed� na �wiat, aby grzeszniki �ask� swoj� zbawi�. S�d ostateczny �ywot wieczny Tenci to jest Krystus Jezus, kt�ry w on czas od Ojca naznaczony przyjdzie, a b�dzie siedzia� w Majestacie wielkim, aby wszytki s�dzi�, a odda� ka�demu wedle uczynk�w w�asnych cia�a jego jako si� sprawowa�, abo dobre abo z�e; i rzecze tym, kt�rzy b�d� na prawicy jego, kt�rzy na tym �wiecie przysz�ego dobra, to jest �ywota wiecznego czekaj�: P�d�cie b�ogos�awieni Ojca mego, otrzymajcie kr�lestwo wam zgotowane od za�o�enia �wiata. Ogie� wieczny A tym, kt�rzy b�d� na lewicy: Odst�pcie ode mnie przekl�ci do ognia wiecznego, kt�ry jest zgotowan diab�u i anio�om jego. A wtenczas b�dzie koniec, gdy Krystus zwyci�ywszy prawie wszytki swoje nieprzyjacio�y, Bogu a Ojcu swojemu zda kr�lestwo. Aby�my ty rzeczy poznali, tedy za dobroci� Bo�� przez Ducha �wi�tego podane s� nam ty Ksi�gi �wi�te, kt�re zowiemy Biblia i przepowiedanie nauk tych, kt�re s� w tych Ksi�gach i Sakramenta, kt�remi bywa piecz�towana prawda tej nauki, aby�my (jako powiedam) poznali i uwierzyli, �e tylko jeden jest B�g prawdziwy, a ten, kt�rego jako by� obieca� pos�a� Jezusa Krystusa, a i�by�my wierz�c mieli �ywot wieczny w imi� jego. Nad ten fundament, �aden inszego nie mo�e za�o�y� w ko�ciele Krystusowym, na kt�rymby mocno sta� i �yczy tego Pawe� �wi�ty, aby ka�dy by� przekl�tym, kt�ryby insz� wiar�, abo zbawienie opowieda�, ni�li przez Jezusa Krystusa, chociaby te� by� Anio� z nieba, bo z niego i przeze� i w nim s� wszytki rzeczy. Kt�remu z Ojcem i z Duchem �wi�tym niechaj b�dzie wieczna cze�� i chwa�a na wieki wiek�w. AMEN.
waldiizet