Mirosław Mazur - Ziołoleczenie bólu głowy
Ból głowy <łac. cephal /~gia, ~ea, ~odynia/> jest to stały, okresowy lub napadowy ból, o różnym:
Ø charakterze (np.: uciskowy, kłujący, tętniący, rozrywający, miażdżący, piekący, wędrujący, opasujący, lokalny, rozlany, itp.),
Ø nasileniu (np.: łagodny, uporczywy, nie do zniesienia, itp.), umiejscowieniu (np.: jednostronny, obustronny, w ściśle określonym miejscu czaszki),
Ø promieniowaniu (np.: do oka, karku, barków, szczytu głowy, itp.),
Ø długotrwałości (np.: sekundy, minuty, godziny, dni, itp.),
Ø przebiegu (np.: szybko lub wolno narastający bądź słabnący, nagły i krótkotrwały, ciągły z kilkoma maksimami w ciągu dnia, itp.),
Ø okresie występowania (np.: rano po przebudzeniu, nocą, po obfitym posiłku, bez względu na porę dnia, itp.),
Ø obrazie (np.: skojarzony z nudnościami i / lub wymiotami, zaburzeniami orientacji w przestrzeni, ogólnym osłabieniem, dysfunkcją wzroku i słuchu, nadwrażliwością na pewne zapachy, uczuciem "wewnętrznego gorąca", nadpobudliwością, rozdrażnieniem, smutkiem, ogólnym zniechęceniem i przygnębieniem, itp.) i inne nieprawidłowe, przykre odczucia (np.: wrażenie ucisku, rozpierania, pulsowania, mrowienia, ciężkości) w części mózgowej czaszki - w okolicach czołowych, skroniowych, ciemieniowych lub potylicznych - lub w obrębie oczodołów.
Może ujawniać się bez wyraźnej przyczyny zewnętrznej (ból "samoistny" - spowodowany procesami chorobowymi toczącymi się in vivo) lub w następstwie ekspozycji na rozmaite czynniki środowiskowe (np.: hałas, światło słoneczne, wiatr, lotne związki chemiczne, urazy mechaniczne).
Może ulegać zarówno intensyfikacji (m.in. pod wpływem kaszlu, kichania, wysiłku fizycznego, stresu, zimna - zarówno otoczenia jak i posiłku - aktu defekacji, różnych leków, czy testów diagnostycznych (np.: próby Valsalvy, tj. nasilonego wydechu podczas zamkniętej głośni)) jak i osłabieniu (czynniki przynoszące ulgę to przykładowo: ciepło, ciemność, cisza, sen, bezruch, itp.).
I Epidemiologia
Bóle głowy prześladują od czasu do czasu większość ludzi. Niektórzy cierpią jednak z tego powodu wyjątkowo mocno, a spora grupa bardzo regularnie, niejednokrotnie przez wiele lat. Ustawicznie powtarzające się bóle głowy nękają co najmniej 20% populacji, a u około 50% stwierdza się bóle nawracające. W przeważającej większości wypadków nie wiążą się one z istnieniem poważniejszego zagrożenia zdrowotnego, ale niemal zawsze pogarszają jakość życia i psychofizyczną sprawność człowieka. Można jednak przewidzieć kiedy ból głowy zwiastuje wystąpienie lub istnienie groźnej choroby wymagającej interwencji lekarskiej. Zwiastunami takimi są najczęściej ostre i silne bóle głowy pojawiające się bądź nasilające w trakcie gwałtownych ruchów lub odruchów z towarzyszącymi zaburzeniami neurologicznymi (np.: świadomości, pamięci, wzroku, słuchu, równowagi).
II Etiologia
Przyczyny leżące u podstaw bólów głowy są wyjątkowo różnorodne i liczne. Tradycyjnie przyjmuje się następujący podział:
I Przyczyny wewnątrzczaszkowe:
a) nie powodujące zmian w przestrzeni wewnątrzczaszkowej, np.:
migrena /hemicrania/
zespół Méniere'a /syndroma Ménieri/
padaczka /epilepsia/
bóle głowy Hortona /cephaleae Hortoni/
niedokrwienie ścian naczyń krwionośnych i tkanek mózgu (na tle np. miażdżycy tętnic mózgu, niedokrwistości).
b) powodujące zmiany w przestrzeni wewnątrzczaszkowej, np.:
guzy złośliwe, łagodne, przerzuty /tumoris maligni, benigni, metastases/
ropnie /abscessus/
krwawienia /haemorrhagiae/
tętniaki /aneuryjsmatis/
wzrost ciśnienia płynu mózgowo - rdzeniowego
c) zmiany zapalne, np.:
zapalenie mózgu /encephalitis/
zapalenie opon mózgowo - rdzeniowych /meningoencephalitis/
II Przyczyny zewnątrzczaszkowe:
a) choroby szyi, karku, szyjnego odcinka kręgosłupa, np.:
zwyrodnienie kręgów /spondyloza/
zapalenie kręgów /spondylitis/
przykurcze mięśni /crampi/, szyi, mialgie
b) nerwobóle nerwów czaszkowych, np.:
nerwu trójdzielnego,
nerwu językowo - gardłowego i innych;
c) choroby nosa i zapalenie zatok przynosowych.
d) choroby naczyniowe, np.:
zapalenie tętnicy skroniowej /arteriitis temporalis cranialis/
miażdżyca tętnic - innych niż mózgowe - prowadząca do niedokrwienia mózgu
e) choroby oczu, np.:
owrzodzenie rogówki
zapalenie tęczówki /iritis/
jaskra /glaucomia/
zapalenie nerwu wzrokowego /inflammatio nervi optici/
zaburzenia refrakcji /molimina refractionis/
f) choroby kości czaszki:
przerzuty nowotworowe /metastases carcinomae in ossibus cranii/
szpiczak /myeloma/
choroba Paget'a /osteodystrophia deformans/
łagodne guzy /Ltumoris benigni/
osteochondroza
III Przyczyny różne:
a) choroby układu krążenia:
niedociśnienie /hypotensio/
nadciśnienie /hipertensio/
b) zatrucia:
azotowymi produktami przemiany materii - mocznica /uraemia/
alkoholami / np.: metylowym, etylowym)
nikotyną
tlenkiem węgla
cyjankami
metalami ciężkimi (np.: ołowiem, rtęcią, kadmem, antymonem, arsenem)
nitrozwiązkami aromatycznymi (np.: nitrobenzenem, dinitrofenolem),
rozpuszczalnikami organicznymi (np.: benzenem, chloroformem, CS2, CCl4)
lekami (np.: glikozydami nasercowymi, chinidyną, azotanami (V i III), witaminą A)
c) choroby infekcyjne:
bakteryjne
wirusowe
grzybicze
pierwotniakowe
robacze
d) urazy czaszki.
e) zaburzenia psychiczne.
f) hiper - i hipoglikemia:
ketoza /ketosis/
kwasica /acidosis/
g) inne chorob...
krzycho.men