Bernaś Franciszek - Śmierć w Tokio.pdf - Bernaś Franciszek - zbrozlo1

Franciszek Bernaś

Śmierć

w Tokio

z dziejów terroryzmu politycznego

Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych

Warszawa 1989

Projekt okładki i strony tytułowej

Henryk Laskowski

Redaktor

Barbara Graczyk

Redaktor techniczny

Witold Gidzewicz

Korektor

Małgorzata Bielińska

INSTYTUT WYDAWNICZY ZWIĄZKÓW ZAWODOWYCH

WARSZAWA 1989

Wydanie I.

Nakład 29 780+220 egz.

Ark, wyd. 16,3; ark, druk. 18,75.

Papier drukowy ki. III, 71 g. A1.

Oddano do składania 11.1.1989 r.

Podpisano do druku w marcu 1989 r.

Druk zakończono w kwietniu 1989 r.

Nr prod. WW/1217/KE/87.

Zam. 25/89. A-89.

Drukarnia Instytutu Wydawniczego Związków Zawodowych

Wstęp

W końcu XIX wieku na arenie międzynarodowej pojawiło się nowe

mocarstwo ‒ imperialistyczna i militarystyczna Japonia. Ten kraj, po

„rewolucji Meidzi”, wkroczył na drogę szybkiego nadrabiania do-

tychczasowego zacofania wobec wielkich potęg kapitalistycznego

Zachodu, przezwyciężania, dającego mu się tak we znaki, uzależnie-

nia od europejskich i amerykańskich zdobywców, stając się wkrótce

jednym z imperialistycznych rabusiów, tyle tylko, iż jeszcze bardziej

bezwzględnym i drapieżnym, podobnie jak w Europie Niemcy. Woj-

na i wychowanie dla wojny stały się jednym z podstawowych atrybu-

tów nowoczesnej Japonii. Wydarzenia związane z kolejnymi wojna-

mi: chińsko-japońską z 1894/1895, rosyjsko-japońską z 1904/1905,

japońsko-niemiecką z 1914 r. czy też wyprawą japońską do Chin w

końcu I wojny światowej i udziałem Japonii w antyradzieckiej inter-

wencji zbrojnej 14 państw imperialistycznych w latach 1918-1922

zrodziły specyficzny klimat, w którym działalność rządu zmierzająca

do rozpętania najeźdźczej wojny, rokującej Nipponowi nowe zdoby-

cze i korzyści, stawała się zaczynem do powstawania tajnych związ-

ków, organizacji i stowarzyszeń, które służyły wsparciem dla polity-

ki wojny, a jeżeli było trzeba to i strzałem zza węgła czy ciosem szty-

letu w plecy. Przeciwnicy polityki rozpętywania wojen ‒ a takich

wbrew potocznym opiniom nigdy w Japonii nie brakowało ‒ musieli

zawsze liczyć się z tym, iż grozi im śmiertelne niebezpieczeństwo.

Co więcej, to tajne zaplecze japońskich „jastrzębi” tak się z czasem

wyemancypowało, iż ci, którym niegdyś posłusznie służyło, stali się

z czasem zakładnikami. Stojący na czele państwa: premierzy, mini-

strowie kluczowych resortów, generałowie i admirałowie podlegali

siłą rzeczy różnorakim wahaniom politycznej koniunktury. Stawiając

na wojnę, jako generalny sposób realizacji wytyczonych sobie celów,

nie chcieli rezygnować z pokojowych metod ekspansji, uznając je w

danym momencie za bardziej dogodne i skuteczne. Tego rodzaju

finezja nie zawsze była właściwie pojmowana przez fanatycznych

braci spod znaku „Czarnego Oceanu” czy „Czarnego Smoka”, i za-

miast uznania ten dyplomatyczny unik brany był przez nich za zdra-

dę narodowych interesów Nipponu. Wtedy dochodziło do drama-

tycznych wydarzeń bulwersujących nie tylko opinię publiczną samej

Japonii, ale często i całego świata. Był rok 1921. Imperializm japoń-

ski poniósł właśnie kilka bolesnych porażek. Załamywała się stop-

niowo akcja soldateski japońskiej na radzieckim Dalekim Wscho-

dzie. Pod zdecydowaną presją Stanów Zjednoczonych i Wielkiej

Brytanii Japończycy zmuszeni byli zrezygnować z utrzymania w

swym ręku większości zdobyczy terytorialnych uzyskanych w latach

I wojny światowej w Chinach. W kołach militarystycznych Nipponu

panowało wielkie rozgoryczenie. Wielu przedstawicieli japońskich

kół rządzących, a zwłaszcza wojskowych, domagało się utrzymania

siłą tego wszystkiego, co już zdobyto, bez oglądania się na stanowi-

sko Londynu czy Waszyngtonu, nawet gdyby przyszło odwołać się

do argumentu miecza. Inni ‒ a tych było wówczas więcej ‒ uważali,

iż na podjęcie tego rodzaju kroków, grożących Japonii wybuchem

wielkiej wojny z Anglią i USA, Nipponu jeszcze nie stać. A więc,

rozumowali, należy zacisnąć zęby i oddać to, czego i tak utrzymać

się nie da, a moment nieuniknionego starcia zbrojnego z wciąż jesz-

cze silniejszymi rywalami odłożyć na później. Takie stanowisk re-

prezentował m.in. ówczesny premier Japonii, 65-letni Takashi Hara.

Naraził się tym swym prawicowym oponentom. W dniu 4 listopada

1921 r. członek „Czarnego Smoka”, student tokijskiego uniwersyte-

tu, zaatakował premiera na peronie stołecznego dworca kolejowego

zabijając go jednym ciosem samurajskiego miecza.

Lata trzydzieste przyniosły Japonii wzrost napięcia politycznego,

co wiązało się z przejściem przez koła rządzące kraju do realizacji

programu otwartej ekspansji, której ofiarą miała paść przede wszyst-

kim chińska Mandżuria, ówczesny premier Japonii, 60-letni Osachi

Hamaguchi, był politykiem doświadczonym ale zbyt ‒ jak to oceniali

jego przeciwnicy z prawego skrzydła ‒ ostrożnym i flegmatycznym.

Bernaś Franciszek - Śmierć w Tokio.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: